Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Sự nguy hiểm của khói bụi trong mùa hè

Mùa hè mang đến cho chúng ta ánh nắng mặt trời ấm áp và cơ hội được vùng vẫy dưới bể bơi. Tuy nhiên, mùa hè còn mang đến nhiều thứ khác nữa. Ở rất nhiều khu vực thành thị, mùa hè sẽ đi kèm với khói bụi – một dạng ô nhiễm không khí sẽ trở nên đặc biệt có hại vào những ngày nóng bức.

Sự nguy hiểm của khói bụi trong mùa hè

Tại sao lại phải lo lắng vào những ngày có nhiều khói bụi? Theo Cơ quan bảo vệ môi trường Hoa Kỳ (EPA), việc hít vào quá nhiều khói bụi có thể sẽ gây nguy hiểm. Khói bụi có chứa các chất gây hại cho sức khỏe, gọi là ozone. Lượng ozone tăng cao được chứng minh là sẽ gây ra rất nhiều tác động tiêu cực lên phổi.

Khói bụi là tình trạng rất phổ biến ở các thành phố lớn, kể cả những người sống ở vùng ngoại ô thành phố cũng nên ý thức được mức độ nguy hiểm của khói bụi. Nếu bạn bắt buộc phải đi qua một khu vực đô thị lớn trong kỳ nghỉ của gia đình, thì bạn nên ý thức được về vấn đề khói bụi. Và cho dù bạn sống ở đâu đi chăng nữa, nông thôn hay thành thị, bạn cũng nên biết được những lưu ý về khói bụi để có thể bảo vệ gia đình khỏi những ngày nắng nóng đỉnh điểm, đặc biệt là khi mức khói bụi tăng lên quá cao.

Khói bụi là gì?

Khói bụi là một hỗn hợp khí thải, bao gồm khí thải từ các nhà máy, từ phương tiện giao thông, các lò đốt, trong một điều kiện thời tiết cụ thể.

Khói bụi trong mùa hè còn được biết đến với tên gọi là khói bụi quang hóa. Loại khói bụi này có nguyên nhân là do ánh nắng mặt trời kết hợp với các chất hóa học trong không khí (hydrocarbon và nito oxit). Khói bụi mùa hè bao gồm các chất gây ô nhiễm không màu, không mùi được gọi là khí ozone.

Mặc dù khí ozone là một loại khí tốt nếu ở tầng trên ở khí quyển nhưng khí ozone có thể sẽ gây hại nếu ở gần mặt đất. Việc hình thành ozone ở tầng các tầng dưới của khí quyển có thể dẫn đến khói bụi và có thể ảnh hưởng đến sức khỏe nếu bạn hít vào.

Khói bụi ảnh hưởng đến sức khỏe như thế nào?

Vì các ảnh hưởng của ozone lên phổi, nên phơi nhiễm với khói bụi có thể dẫn đến nhiều vấn đề sức khỏe nghiêm trọng (nhưng ngắn hạn) khác nhau:

Ho và kích thích họng, ngực: Lượng ozone cao có thể gây kích thích hệ hô hấp. Thông thường, những triệu chứng nhẹ chỉ kéo dài vài giờ sau khi bạn tiếp xúc với khói bụi. Tuy nhiên, ozone có thể sẽ tiếp tục làm hại phổi của bạn, thậm chí cả sau khi các triệu chứng đã biến mất.

Làm nặng hơn các triệu chứng hen suyễn: Nếu bạn bị hen suyễn, tiếp xúc với nồng độ ozone cao từ khói bụi có thể làm bạn lên cơn hen.

Khó thở và tổn thương phổi: Vì ozone có ảnh hưởng lên chức năng phổi, khói bụi có thể sẽ khiến bạn khó thở sâu, đặc biệt là khi luyện tập thể thao. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng, tiếp xúc với ozone có thể làm tổn thương lớp niêm mạc phổi.

Một điều nữa bạn nên nhớ là, khói bụi sẽ ảnh hưởng khác nhau lên mỗi người, và với một số nhóm người sẽ là nhóm có nguy cơ cao hơn. Trẻ em, người già và người bị hen suyễn cần đặc biệt cẩn trọng trong những ngày nhiều khói bụi.

Làm thế nào để bảo vệ bản thân khỏi khói bụi?

Các tổ chức như EPA có các công cụ để giúp bạn tìm được thông tin về lượng ozone ở từng khu vực. Bạn có thể tiếp cận những công cụ này để hiểu rõ hơn về các ảnh hưởng có thể về sức khoẻ do khói bụi gây ra. Ví dụ, EPA đã phát triển một chỉ số gọi là chỉ số chất lượng không khí (AQI), chỉ số này sẽ bao gồm lượng ozone và các chất ô nhiễm khác. Chỉ số này sẽ được mã hóa bằng màu sắc để mọi người có thể dễ nhận biết hơn về chất lượng không khí.

Chỉ số AQI xếp hạng chất lượng không khí từ 0 đến 300. Chỉ số này trên 150 được coi là không tốt cho sức khỏe của bất kỳ ai, và nếu cao trên 200 thì được coi là rất có hại. Những chỉ số này tương ứng với thang màu đỏ và màu tím.

Hai chú ý quan trong để có thể bảo vệ bản thân bạn khi lượng khi ozone tăng cao:

  • Hạn chế các hoạt động ngoài trời khi lượng khi ozone tăng đến ngưỡng có hại.
  • Giữ các hoạt động ở mức độ vừa phải vào những ngày có khói bụi. Cường độ hoạt động càng cao, nguy cơ gặp các vấn đề về hô hấp càng lớn trong những ngày này.
Kết luận

Hãy thận trọng vào những ngày có nhiều khói bụi và chất lượng không khí thấp. Cách tốt nhất là hạn chế thời gian ra ngoài và thay thế các hoạt động cường độ cao, như chạy hoặc đạp xe bằng các hoạt động nhẹ nhàng, như đi bộ. Bạn có thể sắp xếp các hoạt động ngoài trời vào buổi sáng sớm hoặc chiều muộn, vì đó là những thời điểm lượng khí ozone hạ xuống thấp hơn.

Những việc tưởng như đơn giản như vậy nhưng có thể sẽ giúp bảo vệ bản thân và gia đình bạn trong những ngày nhiều khói bụi, cho dù bạn sống ở một thành phố lớn hay chỉ tình cờ ghé lại thành phố.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Giữ bầu không khí trong nhà trong lành cho người bệnh phổi

Th.Bs. Trần Thu Nguyệt - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Tổng hợp từ Healthline
Bình luận
Tin mới
  • 29/03/2024

    Tác dụng phụ có thể xảy ra sau mổ đẻ

    Mổ đẻ là phẫu thuật lấy thai ra ngoài qua đường cắt ở vùng bụng và tử cung, được thực hiện khi sinh thường qua âm đạo có thể gây nguy hiểm cho sức khỏe của mẹ hoặc thai nhi. Mặc dù sinh mổ ngày nay đã an toàn hơn nhờ sự tiến bộ của y học, phương pháp này vẫn tiềm ẩn một số rủi ro và tác dụng phụ đối với cả người mẹ và trẻ sơ sinh.

  • 28/03/2024

    Vì sao bạn nên tẩy lớp trang điểm trước khi tập thể dục?

    Việc trang điểm nhẹ nhàng trước khi đến phòng tập thể dục có thể giúp chị em phụ nữ tự tin hơn. Nhưng theo một nghiên cứu mới được đăng trên Journal of Cosmetic Dermatology, việc này có thể có thể làm giảm lượng dầu trên da, gây khô da.

  • 28/03/2024

    5 nguyên liệu không nên bỏ qua khi pha chế món sinh tố chống viêm

    Sinh tố là thức uống bổ sung năng lượng và vitamin hiệu quả khi bạn mệt mỏi vì thời tiết. Công thức pha chế sinh tố nên có những thực phẩm, nguyên liệu giàu chất chống viêm để bảo vệ sức khỏe.

  • 28/03/2024

    Bà bầu "bỏ túi" ngay những lợi ích không ngờ từ việc uống vitamin trong thai kỳ

    Vitamin dành cho bà bầu là những viên bổ sung được sản xuất đặc biệt nhằm cung cấp cho cơ thể phụ nữ mang thai các vitamin và khoáng chất cần thiết. Bác sĩ khuyên bạn uống vitamin ngay từ khi bắt đầu lên kế hoạch mang thai cũng như trong suốt thai kỳ.

  • 28/03/2024

    Thực phẩm, đồ uống nên hạn chế khi đang bị nghẹt mũi

    Dấu hiệu nghẹt mũi thường gặp khi bạn bị cảm cúm, viêm mũi dị ứng hoặc viêm đường hô hấp. Một số thực phẩm, đồ uống có thể khiến triệu chứng này trầm trọng hơn, cản trở việc hít thở của bạn.

  • 28/03/2024

    Chấn thương sọ não có hồi phục được không?

    Chấn thương sọ não luôn được coi là một trong những thương tổn nghiêm trọng nhất có thể xảy ra với con người. Tuy nhiên, với những tiến bộ mới trong lĩnh vực y tế và phục hồi chức năng, ngày càng có nhiều hy vọng để người bệnh chấn thương sọ não có thể phục hồi và hồi phục các chức năng quan trọng.

  • 27/03/2024

    Những triệu chứng và biến chứng điển hình của bệnh sởi

    Bệnh sởi là một bệnh truyền nhiễm nghiêm trọng do virus sởi gây ra, có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm. Nhận biết sớm các dấu hiệu và triệu chứng như sốt cao, ho, chảy nước mũi và phát ban da đặc trưng là rất quan trọng để điều trị kịp thời. Hiểu rõ các triệu chứng sởi còn giúp phòng ngừa sự lây lan của căn bệnh này.

  • 27/03/2024

    5 loại thảo mộc giúp tăng cường sức khoẻ hô hấp

    Khi gặp các vấn đề hô hấp, nhiều người có xu hướng tìm các giải pháp từ thiên nhiên để giảm nhanh các triệu chứng khó chịu cũng như tăng cường sức khoẻ đường thở. Dưới đây là 5 loại thảo mộc bạn có thể thử áp dụng.

Xem thêm