Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Các vấn đề về tiết niệu và tiêu hóa thường gặp trong thai kỳ

Khi mang thai, nhiều chị em phải trải qua một vài phiền toái như táo bón, đi tiểu không kiểm soát hoặc bệnh trĩ. Duy trì một chế độ dinh dưỡng lành mạnh và tập thể dục thường xuyên là những biện pháp đơn giản nhất giúp giảm bớt những khó chịu trong thời kỳ nhạy cảm này.

Các vấn đề về tiết niệu và tiêu hóa thường gặp trong thai kỳ

Táo bón

Mẹ bầu thường bị táo bón ngay từ đầu thai kỳ do sự thay đổi nội tiết tố trong cơ thể. Táo bón là tình trạng đại tiện ít lần hơn, khó khăn hơn bình thường, phải cố rặn nhiều hơn và  không thể đẩy hết phân ra ngoài. Táo bón cũng khiến phân trở nên khô cứng bất thường.

Một số mẹo nhỏ dưới đây có thể giúp mẹ bầu ngăn ngừa chứng táo bón:

Ăn nhiều thức ăn giàu chất xơ như bánh mỳ, ngũ cốc nguyên hạt, rau, hoa quả tươi và các loại đậu... trong các bữa ăn hàng ngày.

Uống nhiều nước: bác sỹ khuyến cáo trong thai kỳ, mẹ bầu nên uống khoảng 3 lít nước mỗi ngày, chia đều khoảng 6- 8 lần trong ngày. Khi bạn bị táo bón, càng cần phải uống đủ lượng nước uống mỗi ngày, cho đến khi phân trở lại bình thường.

Thêm nữa, một ly nước hoa quả mỗi ngày, đặc biệt nước ép mận, rất hữu ích cho chứng táo bón khi mang thai. Một số người thấy rằng một ly nước ấm uống ngay sau khi thức dậy cũng giúp việc đại tiện dễ dàng hơn.

Tránh uống quá nhiều viên sắt do sắt làm chứng táo bón nặng hơn. Viên vitamin tổng hợp mà nhiều bà mẹ thường uống trong thời kì mang thai có chứa hàm lượng sắt khá cao. Hãy hỏi ý kiến bác sỹ để có thể bổ sung sắt hợp lý trong thai kỳ mà vẫn tránh được táo bón.

Tập thể dục thường xuyên: đi bộ, bơi, đạp xe đạp tại chỗ và tập yoga làm giảm táo bón cho mẹ mang thai đồng thời giúp cơ thể thư giãn hơn.

Hãy đi đại tiện ngay khi có nhu cầu: nhu động ruột thường tăng trong và sau bữa ăn, vì vậy có thể bạn sẽ muốn đi ngoài sau khi ăn xong bữa. Sẽ mất khá nhiều thời gian vì bạn đang bị táo bón, vì vậy cố gắng dành thời gian cho việc này ngay khi bạn thấy cần. Hãy chăm chú lắng nghe cơ thể. Đừng bao giờ cố nhịn khi cơ thể bảo bạn cần phải đi ngoài.

Bệnh trĩ

Trĩ là tình trạng sưng phù của những mạch máu trong và xung quanh trực tràng, hậu môn. Bất kỳ ai cũng có thể bị mắc trĩ, bao gồm cả phụ nữ có thai. Hơn nữa, khi mang thai, bệnh trĩ cũng dễ xảy ra hơn do các hormon thai kỳ làm các tĩnh mạch bị giãn ra.

Người bị bệnh trĩ thường cảm thấy ngứa, sưng và đau ở hậu môn. Bạn cũng thường cảm thấy những khối sưng phồng xung quanh vùng hậu môn, những khối này thường xuyên gây chảy máu khiến bạn vô cùng đau và khó chịu mỗi lần đi vệ sinh.

Bệnh trĩ thường được cải thiện trong vòng vài tuần sau khi sinh.

Tình trạng táo bón có thể là nguyên nhân gây bệnh trĩ, do vậy hãy thử những cách giúp bạn đại tiện được thường xuyên hơn và phân trở nên mềm hơn mỗi lần đi vệ sinh. Giảm táo bón đồng nghĩa với giảm bệnh trĩ cho mẹ bầu.

Một số những thay đổi trong chế độ ăn và sinh hoạt sau đây cũng có thể giúp cải thiện và phòng bệnh trĩ trong thai kỳ:

Ăn nhiều thực phẩm giàu chất xơ, như bánh mỳ nguyên cám, rau, hoa quả, uống nhiều nước

Chế độ sinh hoạt, tập luyện lành mạnh: hạn chế đứng quá lâu, nên nghỉ ngơi, thư giãn thường xuyên, nên ngồi xuống trong khi làm việc và nghỉ ngơi. Tập thể dục thường xuyên để cải thiện hệ tuần hoàn.

Giảm khó chịu do trĩ gây nên: sử dụng một túi chườm đá để giảm đau do trĩ. Sử dụng dầu bôi trơn để dễ dàng đẩy khối trĩ lại vào trong hậu môn nếu trĩ bị xổ ra ngoài. Tránh rặn quá gắng sức khi đại tiện vì có thể làm trĩ nặng hơn. Sau khi đi vệ sinh, làm sạch hậu môn  bằng nước ấm, tốt nhất là từ vòi hoa sen, xà phòng và giấy vệ sinh mềm. Tránh sử dụng giấy quá cứng có thể làm tổn thương hậu môn và gây chảy máu nhiều hơn.

Có một số loại thuốc có thể giúp làm giảm sưng viêm ở vùng hậu môn. Tuy nhiên chúng chỉ có tác dụng điều trị triệu chứng tại chỗ chứ không phải nguyên nhân gây trĩ. Do vậy hãy hỏi ý kiến bác sỹ, dược sỹ về các loại thuốc mỡ có thể giúp làm dịu cơn đau và lưu ý không tự sử dụng các loại kem bôi hay thuốc chữa trĩ.

Tiểu thường xuyên

Tình trạng tiểu nhiều thường xuất hiện vào thời gian đầu thai kỳ nhưng đôi khi kéo dài suốt thời gian mang thai. Trong những tuần cuối thai kỳ, việc đi tiểu thường xuyên thường là do sức nặng của em bé nén ép lên bàng quang của người mẹ.

Nếu bạn thường xuyên bị mất giấc ngủ vì hay đi tiểu về đêm, hãy giảm bớt việc uống nhiều nước vào buổi tối muộn. Hãy chuyển các lần uống nước sang ban ngày, nhưng vẫn phải đảm bảo đủ khoảng 3 lít nước mỗi ngày.

Khi thấy đau khi đi tiểu hoặc có máu trong nước tiểu, bạn có thể đã bị nhiễm trùng đường tiểu và cần phải điều trị. Uống nhiều nước trong trường hợp này lại giúp làm loãng nước tiểu và giảm đau. Hãy đi khám bác sỹ ngay nếu các biểu hiện này kéo dài hơn 1 ngày.

Tiểu không tự chủ

Tiểu không tự chủ khá phổ biến ở phụ nữ có thai trong và sau khi sinh. Một số phụ nữ có thai không thể kiểm soát được tình trạng tiểu són hay rò rỉ nước tiểu mỗi lần họ ho, cười hay hắt hơi, hoặc thậm chí khi di chuyển hoặc đứng dậy đột ngột. Đây có thể chỉ là vấn đề tạm thời do các cơ vùng chậu (cơ xung quanh bàng quang) sẽ giãn ra khi mang thai và chuẩn bị cho giai đoạn chuyển dạ.

Bạn có thể cải thiện tình trạng tiểu không tự chủ bằng cách tập luyện các bài tập cho vùng chậu, như bài tập Kegel.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Những thay đổi của cơ thể khi mang thai

Ths.Bs.Trần Thu Nguyệt - Viện Y học ứng dụng Việt Nam
Bình luận
Tin mới
  • 04/12/2025

    Loãng xương ở phụ nữ tiền mãn kinh và mãn kinh

    Loãng xương là tình trạng suy giảm nghiêm trọng lượng khoáng chất trong xương, làm thay đổi cấu trúc và giảm độ chắc khỏe của xương. Trong đó, phụ nữ ở giai đoạn mãn kinh là nhóm đối tượng có nguy cơ cao nhất mắc bệnh, dẫn đến nhiều hệ lụy khó lường đối với sức khỏe. Hãy cùng tìm hiểu kỹ hơn về loãng xương ở phụ nữ mãn kinh nhé!

  • 04/12/2025

    Ai không nên ăn thịt lợn nọng?

    Thịt lợn nọng ngon nhưng do hàm lượng chất béo bão hòa cao, một số nhóm người nên đặc biệt hạn chế tiêu thụ thịt nọng.

  • 04/12/2025

    Sự thật về tóc bạc

    Nang tóc của bạn có các tế bào sắc tố tạo ra melanin, một chất hóa học tạo nên màu tóc của bạn. Khi bạn già đi, các tế bào này bắt đầu chết. Không có sắc tố, các sợi tóc mới mọc ra nhạt hơn và có nhiều sắc thái khác nhau của màu xám, bạc và cuối cùng là màu trắng. Khi nang tóc ngừng tạo ra melanin, nó sẽ không tạo ra các sợi tóc màu nữa.

  • 03/12/2025

    Có nên dùng ‘đường ăn kiêng’ để giảm cân?

    Việc sử dụng 'đường ăn kiêng' để giảm cân đang là một xu hướng phổ biến nhưng nó vẫn còn là một chủ đề gây nhiều tranh cãi. Vậy đường ăn kiêng có tác dụng gì và có an toàn để giảm cân không?

  • 03/12/2025

    Viêm xoang trong mùa đông

    Vào những tháng cuối năm thời tiết chuyển lạnh, nhiệt độ giảm kèm theo những cơn mưa là cả một thách thức với hệ hô hấp, khó chịu với mũi và xoang. Sự kết hợp giữa không khí khô và thay đổi nhiệt độ này ảnh hưởng đến hoạt động bài tiết chất nhầy của mũi và xoang để bảo vệ hệ hô hấp và lọc không khí; có thể dẫn đến các dấu hiệu nghẹt mũi, áp lực và khó chịu. Hiểu được tác động theo mùa này đối với sức khỏe xoang giúp giải thích tại sao nhiều người gặp phải các vấn đề liên quan đến xoang nhiều hơn trong những tháng mùa đông và chỉ ra những cách chúng ta có thể bảo vệ hệ hô hấp tốt hơn trong mùa lạnh.

  • 02/12/2025

    Eswatini – Quốc gia đầu tiên trên thế giới triển khai mũi tiêm phòng HIV hai lần mỗi năm

    Eswatini hiện đang là đất nước có tỉ lệ nhiễm HIV cao nhất thế giới. Eswatini từ lâu đã phải đối mặt với gánh nặng HIV cực kỳ lớn. Khoảng 27% người trưởng thành của quốc gia này sống chung với HIV – mức cao nhất thế giới. Dù đã đạt nhiều tiến bộ trong điều trị antiretroviral (ARV), số ca nhiễm HIV mới vẫn duy trì ở mức đáng lo ngại, đặc biệt trong nhóm phụ nữ trẻ và thanh niên.

  • 02/12/2025

    4 lợi ích nổi bật nhất của rau càng cua với sức khỏe

    Tuy chỉ là một loại rau dại mọc phổ biến nhưng rau càng cua chứa đựng những giá trị dinh dưỡng và dược liệu đáng kinh ngạc, mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe con người.

  • 02/12/2025

    Các dấu hiệu nhận biết đột quỵ vào mùa đông

    Thời tiết lạnh có thể làm tăng nguy cơ đột quỵ do một số yếu tố thuận lợi, bao gồm co mạch máu, tăng huyết áp và tăng độ nhớt của máu. Khi nhiệt độ giảm, cơ thể cố gắng giữ nhiệt bằng cách co các mạch máu, làm tăng huyết áp và có thể dẫn đến hình thành cục máu đông. Những người có nguy cơ cao bao gồm người cao tuổi, người mắc bệnh tim mạch, huyết áp cao, tiểu đường, và những người có lối sống ít vận động.

Xem thêm