Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Mối liên hệ giữa dinh dưỡng, vận động và phát triển chiều cao

Thống kê cho thấy những trẻ lười vận động hoặc béo phì đều có chiều cao tuổi trưởng thành thấp hơn so với những trẻ khác. Dinh dưỡng, vận động và chiều cao là ba yếu tố ảnh hưởng qua lại lẫn nhau. Đặc biệt là dinh dưỡng có ảnh hưởng khá lớn đến vận động và chiều cao. Bài viết dưới đây sẽ giải thích rõ hơn cho các bậc phụ huynh về mối liên hệ giữa 3 yếu tố này

Mối liên hệ giữa dinh dưỡng, vận động và phát triển chiều cao

Vận động ảnh hưởng như thế nào đến chiều cao?

Theo một số chuyên gia, mức độ hoạt động thể chất dường như là yếu tố quyết định quan trọng cho quá trình tạo xương. Mô xương, giống như các mô khác, phù hợp với các hoạt động thể chất hàng ngày thông thường. Các hoạt động tạo ra lực cơ lớn hơn trên xương, chẳng hạn như bài tập đối kháng và các hoạt động "tác động" với các lực phản lại trên mặt đất lớn hơn bình thường có tác dụng thúc đẩy quá trình khoáng hóa và mô hình hoá.

Một số nghiên cứu cũng chỉ ra rằng, hoạt động thể chất có thể làm giảm nguy cơ gãy xương liên quan đến loãng xương bằng cách tăng tích lũy khoáng chất trong quá trình phát triển xương; bằng cách tăng cường độ chắc khỏe của xương; và bằng cách giảm nguy cơ gãy do té ngã bằng cách cải thiện sức mạnh cơ bắp, tính linh hoạt, khả năng phối hợp các chi và cân bằng của cơ thể.

Thời kỳ tiền dậy thì là giai đoạn phát triển quan trọng. Khoảng 26% hàm lượng khoáng chất trong xương người trưởng thành được tích lũy trong thời gian xương phát triển nhanh nhất này. Sự gia tăng khoáng chất góp phần tăng mật độ xương. Khoáng chất tích tụ trên bề mặt quanh xương, giúp phát triển bề ngang của xương. Tăng bề ngang xương cũng góp phần tăng cường độ chắc khỏe của xương.

Vận động hợp lý giúp tăng cường sức khỏe chung, điều hòa hoạt động của hệ nội tiết, trong đó có tuyến yên, tuyến giáp. Nhờ đó hệ nội tiết tiết các kích thích tố tăng trưởng GH giúp tận dụng hết tiềm năng di truyền, đồng thời kích thích sự phát triển của tế bào xương, tăng chiều dài của xương.

Mối liên quan giữa dinh dưỡng - vận động và chiều cao

Lười vận động là một trong những yếu tố nguy cơ gây ra thừa cân béo phì.  Cộng với chế độ ăn uống không lành mạnh đã đẩy tình trạng béo phì lên mức cao trong trẻ em Việt Nam hiện nay. Chưa kể đến áp lực học hành khiến cho trẻ em phải ngồi lỳ hàng giờ để làm bài khiến cho Việt Nam là một trong những quốc gia “lười vận động” bậc nhất trên thế giới.

Mới đầu tình trạng phát triển rất nhanh cân nặng, chiều cao của trẻ khiến nhiều bậc phu huynh tưởng lầm trẻ phát triển nhanh nên không để ý tới. Nhưng thực chất những trẻ phát triển nhanh cả cân nặng và chiều cao lại thường ngừng phát triển chiều cao sớm, dẫn đến hậu quả là trong những năm tiếp theo cân nặng/ chiều cao không còn nằm trong mức hợp lý và  bắt đầu vào mức béo phì. Càng béo phì, trẻ lại càng ngại vận động. Và càng lười vận động lại khiến trẻ mắc nhiều bệnh lý như tim mạch, cholesterone cao, tiểu đường.

Bên cạnh đó, một lý do khiến trẻ lười vận động  đó là xương không chắc khỏe do thiếu hụt canxi. Khẩu phần ăn thiếu hụt vitamin D và vitamin K2 làm giảm hấp thu canxi gây ra tình trạng đau xương phát triển ở độ tuổi tiền dậy thì cũng khiến cho trẻ không muốn vận động nhiều.  

Vậy làm thế nào để có thể nạp đủ lượng vitamin D, vitamin K2canxi? Hãy nạp thông qua thực phẩm, đặc biệt là một số loại sữa được bổ sung đầy đủ cả ba vi chất này mới xuất hiện trên thị trường gần đây. Đây là những sản phẩm vừa tiện lợi, dễ sử dụng lại vừa  dễ hấp thu và là nguồn dinh dưỡng tuyệt vời cho trẻ.

Nhật Bản - quốc gia châu Á đạt được thành tựu to lớn trong cuộc cách mạng cải tạo chiều cao của dân tộc. Người Nhật coi "ăn uống và luyện tập thể dục là hai bánh xe của sự phát dục cơ thể, tăng trưởng chiều cao thân thể, chúng cần phối hợp nhịp nhàng với nhau". Bởi vậy người Nhật chú trọng đến chăm sóc dinh dưỡng và thể dục thể thao, bên cạnh hướng dẫn về lối sống điều độ, đảm bảo tốt giấc ngủ, không nghiện thuốc lá, nghiện rượu. Nhật đã nghiên cứu và hướng dẫn những loạt bài tập thể dục đặc hiệu: Tập vừa sức, vận động toàn thân, đặc biệt vận động chi dưới, kéo dãn cơ thể để nhằm hỗ trợ tăng trưởng chiều cao cho thế hệ mầm non của đất nước này. Ngoài ra, còn một điểm rất đáng lưu ý nữa, đó là trong chế độ ăn của người Nhật thường có đậu nành lên men (natto) – một loại thực phẩm rất giàu vitamin K2.
Phải chăng đây cũng là một phần lý do khiến người Nhật phát triển chiều cao vượt trội trong vòng 100 năm vừa qua? Rất có thể! Vậy tại sao bạn không thử áp dụng những cách này của người Nhật ngay hôm nay cho bản thân mình và cho cả con bạn nữa?

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Vitamin K2 quan trọng hơn Canxi trong chăm sóc sức khỏe xương

Ts.Bs Trương Hồng Sơn - Viện Y học ứng dụng Việt Nam
Bình luận
Tin mới
  • 20/08/2025

    Thực hư tin đồn acid folic gây độc và dẫn đến ung thư

    Gần đây, trên mạng xã hội lan truyền thông tin cho rằng dùng quá nhiều thực phẩm bổ sung và thực phẩm tăng cường acid folic có thể gây độc, thậm chí dẫn đến ung thư. Thực hư thông tin này ra sao?

  • 20/08/2025

    Dị ứng có thể gây chảy máu mũi không?

    Người lớn và trẻ em bị dị ứng đường hô hấp, chẳng hạn như viêm mũi dị ứng (viêm đường mũi sau khi tiếp xúc với chất gây dị ứng), có nguy cơ cao bị chảy máu cam.

  • 19/08/2025

    Cách làm mờ và loại bỏ đốm đồi mồi một cách tự nhiên

    Đốm đồi mồi là những vết sẫm màu, phẳng do tiếp xúc với ánh nắng mặt trời, thường xuất hiện trên mặt, tay và các vùng da hở khác. Hãy trao đổi với bác sĩ chuyên khoa da liễu trước khi sử dụng các biện pháp khắc phục tự nhiên.

  • 18/08/2025

    Sức khỏe tinh thần người cao tuổi tại Việt Nam: thực trạng, thách thức và giải pháp hướng tới một xã hội già hóa khỏe mạnh

    Sức khỏe tinh thần không chỉ đơn thuần là không mắc phải các bệnh tâm thần, mà còn là một trạng thái hạnh phúc, nơi mỗi cá nhân có thể nhận ra khả năng của mình, đối phó với những căng thẳng bình thường của cuộc sống, làm việc hiệu quả và đóng góp cho cộng đồng.

  • 18/08/2025

    Tiêu chảy mùa mưa lũ: Nguyên nhân, triệu chứng và cách phòng tránh

    Mỗi khi mùa mưa lũ đến, không chỉ cảnh quan thiên nhiên bị ảnh hưởng mà sức khỏe con người cũng đối mặt với nhiều nguy cơ, trong đó tiêu chảy là một trong những mối đe dọa phổ biến nhất. Nước lũ tràn ngập mang theo vô số vi sinh vật gây hại, làm ô nhiễm nguồn nước và thực phẩm, tạo điều kiện cho các mầm bệnh phát triển mạnh mẽ.

  • 17/08/2025

    8 nguyên nhân gây ra tình trạng răng khấp khểnh

    Răng khấp khểnh là tình trạng phổ biến và ảnh hưởng đến trẻ em, thanh thiếu niên và người lớn. Nguyên nhân bao gồm di truyền, răng mọc chen chúc, vấn đề về hàm, mất răng, chấn thương mặt và thói quen vệ sinh răng miệng không đúng cách.

  • 16/08/2025

    Tác động của mạng xã hội đến sức khỏe tinh thần giới trẻ

    Trong bối cảnh công nghệ phát triển mạnh mẽ, mạng xã hội đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống hàng ngày, đặc biệt là đối với giới trẻ. Các nền tảng như Facebook, Instagram, TikTok, Thread không chỉ là công cụ giao tiếp, chia sẻ thông tin mà còn là nơi giải trí phổ biến. Tuy nhiên, bên cạnh những lợi ích rõ ràng, việc sử dụng mạng xã hội một cách mất kiểm soát đang đặt ra nhiều thách thức nghiêm trọng đối với sức khỏe tinh thần của thế hệ trẻ trên toàn cầu.

  • 16/08/2025

    Tầm quan trọng của việc tiêm chủng cho trẻ em và người lớn

    Việc tiêm chủng từ lâu đã được coi là một trong những thành tựu y học nổi bật, mang lại sự bảo vệ thiết yếu cho cả trẻ em và người lớn trước các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm.

Xem thêm