Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Mối liên hệ giữa dinh dưỡng, vận động và phát triển chiều cao

Thống kê cho thấy những trẻ lười vận động hoặc béo phì đều có chiều cao tuổi trưởng thành thấp hơn so với những trẻ khác. Dinh dưỡng, vận động và chiều cao là ba yếu tố ảnh hưởng qua lại lẫn nhau. Đặc biệt là dinh dưỡng có ảnh hưởng khá lớn đến vận động và chiều cao. Bài viết dưới đây sẽ giải thích rõ hơn cho các bậc phụ huynh về mối liên hệ giữa 3 yếu tố này

Mối liên hệ giữa dinh dưỡng, vận động và phát triển chiều cao

Vận động ảnh hưởng như thế nào đến chiều cao?

Theo một số chuyên gia, mức độ hoạt động thể chất dường như là yếu tố quyết định quan trọng cho quá trình tạo xương. Mô xương, giống như các mô khác, phù hợp với các hoạt động thể chất hàng ngày thông thường. Các hoạt động tạo ra lực cơ lớn hơn trên xương, chẳng hạn như bài tập đối kháng và các hoạt động "tác động" với các lực phản lại trên mặt đất lớn hơn bình thường có tác dụng thúc đẩy quá trình khoáng hóa và mô hình hoá.

Một số nghiên cứu cũng chỉ ra rằng, hoạt động thể chất có thể làm giảm nguy cơ gãy xương liên quan đến loãng xương bằng cách tăng tích lũy khoáng chất trong quá trình phát triển xương; bằng cách tăng cường độ chắc khỏe của xương; và bằng cách giảm nguy cơ gãy do té ngã bằng cách cải thiện sức mạnh cơ bắp, tính linh hoạt, khả năng phối hợp các chi và cân bằng của cơ thể.

Thời kỳ tiền dậy thì là giai đoạn phát triển quan trọng. Khoảng 26% hàm lượng khoáng chất trong xương người trưởng thành được tích lũy trong thời gian xương phát triển nhanh nhất này. Sự gia tăng khoáng chất góp phần tăng mật độ xương. Khoáng chất tích tụ trên bề mặt quanh xương, giúp phát triển bề ngang của xương. Tăng bề ngang xương cũng góp phần tăng cường độ chắc khỏe của xương.

Vận động hợp lý giúp tăng cường sức khỏe chung, điều hòa hoạt động của hệ nội tiết, trong đó có tuyến yên, tuyến giáp. Nhờ đó hệ nội tiết tiết các kích thích tố tăng trưởng GH giúp tận dụng hết tiềm năng di truyền, đồng thời kích thích sự phát triển của tế bào xương, tăng chiều dài của xương.

Mối liên quan giữa dinh dưỡng - vận động và chiều cao

Lười vận động là một trong những yếu tố nguy cơ gây ra thừa cân béo phì.  Cộng với chế độ ăn uống không lành mạnh đã đẩy tình trạng béo phì lên mức cao trong trẻ em Việt Nam hiện nay. Chưa kể đến áp lực học hành khiến cho trẻ em phải ngồi lỳ hàng giờ để làm bài khiến cho Việt Nam là một trong những quốc gia “lười vận động” bậc nhất trên thế giới.

Mới đầu tình trạng phát triển rất nhanh cân nặng, chiều cao của trẻ khiến nhiều bậc phu huynh tưởng lầm trẻ phát triển nhanh nên không để ý tới. Nhưng thực chất những trẻ phát triển nhanh cả cân nặng và chiều cao lại thường ngừng phát triển chiều cao sớm, dẫn đến hậu quả là trong những năm tiếp theo cân nặng/ chiều cao không còn nằm trong mức hợp lý và  bắt đầu vào mức béo phì. Càng béo phì, trẻ lại càng ngại vận động. Và càng lười vận động lại khiến trẻ mắc nhiều bệnh lý như tim mạch, cholesterone cao, tiểu đường.

Bên cạnh đó, một lý do khiến trẻ lười vận động  đó là xương không chắc khỏe do thiếu hụt canxi. Khẩu phần ăn thiếu hụt vitamin D và vitamin K2 làm giảm hấp thu canxi gây ra tình trạng đau xương phát triển ở độ tuổi tiền dậy thì cũng khiến cho trẻ không muốn vận động nhiều.  

Vậy làm thế nào để có thể nạp đủ lượng vitamin D, vitamin K2canxi? Hãy nạp thông qua thực phẩm, đặc biệt là một số loại sữa được bổ sung đầy đủ cả ba vi chất này mới xuất hiện trên thị trường gần đây. Đây là những sản phẩm vừa tiện lợi, dễ sử dụng lại vừa  dễ hấp thu và là nguồn dinh dưỡng tuyệt vời cho trẻ.

Nhật Bản - quốc gia châu Á đạt được thành tựu to lớn trong cuộc cách mạng cải tạo chiều cao của dân tộc. Người Nhật coi "ăn uống và luyện tập thể dục là hai bánh xe của sự phát dục cơ thể, tăng trưởng chiều cao thân thể, chúng cần phối hợp nhịp nhàng với nhau". Bởi vậy người Nhật chú trọng đến chăm sóc dinh dưỡng và thể dục thể thao, bên cạnh hướng dẫn về lối sống điều độ, đảm bảo tốt giấc ngủ, không nghiện thuốc lá, nghiện rượu. Nhật đã nghiên cứu và hướng dẫn những loạt bài tập thể dục đặc hiệu: Tập vừa sức, vận động toàn thân, đặc biệt vận động chi dưới, kéo dãn cơ thể để nhằm hỗ trợ tăng trưởng chiều cao cho thế hệ mầm non của đất nước này. Ngoài ra, còn một điểm rất đáng lưu ý nữa, đó là trong chế độ ăn của người Nhật thường có đậu nành lên men (natto) – một loại thực phẩm rất giàu vitamin K2.
Phải chăng đây cũng là một phần lý do khiến người Nhật phát triển chiều cao vượt trội trong vòng 100 năm vừa qua? Rất có thể! Vậy tại sao bạn không thử áp dụng những cách này của người Nhật ngay hôm nay cho bản thân mình và cho cả con bạn nữa?

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Vitamin K2 quan trọng hơn Canxi trong chăm sóc sức khỏe xương

Ts.Bs Trương Hồng Sơn - Viện Y học ứng dụng Việt Nam
Bình luận
Tin mới
  • 14/11/2025

    Những sai lầm khi ăn rau giảm cân khiến bạn mãi không gầy

    Ăn nhiều rau từ lâu đã được xem là chìa khóa vàng giúp kiểm soát cân nặng. Tuy nhiên, không phải cứ ăn càng nhiều rau thì càng gầy. Nhiều người dù ăn rau hằng ngày vẫn không giảm được cân, thậm chí còn gặp vấn đề tiêu hóa. Nguyên nhân nằm ở những sai lầm dưới đây...

  • 14/11/2025

    Những tác dụng phụ nguy hiểm nhất của thuốc tránh thai

    Mặc dù biện pháp tránh thai thường an toàn khi sử dụng, nhưng vẫn có những tác dụng phụ tiềm ẩn gây nguy hiểm cho sức khỏe ngoài những tác dụng phụ phổ biến như tăng cân hoặc chảy máu bất thường (rong kinh). Cùng tìm hiểu những tác dụng phụ nguy hiểm nhất của thuốc tránh thai qua bài viết sau đây!

  • 13/11/2025

    Ăn trứng vào lúc nào tốt nhất để giảm cân?

    Trứng là thực phẩm giàu dinh dưỡng, giàu protein có thể giúp chúng ta no lâu hơn và tăng cường trao đổi chất. Vậy ăn trứng vào thời điểm nào giúp tăng hiệu quả giảm cân?

  • 13/11/2025

    Hiểu về chẩn đoán ung thư phổi giai đoạn 0

    Ung thư phổi giai đoạn 0, được gọi là ung thư phổi không tế bào nhỏ (NSCLC), có nghĩa là các tế bào bất thường đã được tìm thấy trong niêm mạc đường thở trong một khối u duy nhất, không xâm lấn. Các tế bào này có khả năng lây lan và phát triển thành ung thư.

  • 12/11/2025

    Nhận biết dấu hiệu sớm và cách bảo vệ trái tim khỏe mạnh

    Bệnh tim mạch là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây tử vong trên toàn cầu. Tại Việt Nam, thống kê cho thấy khoảng 30% các trường hợp tử vong liên quan đến các vấn đề về tim mạch. Điều đáng lo ngại là bệnh không chỉ xuất hiện ở người cao tuổi mà còn ngày càng phổ biến ở giới trẻ do lối sống thiếu lành mạnh. Việc nhận biết sớm các dấu hiệu cảnh báo và áp dụng các biện pháp phòng ngừa là chìa khóa để bảo vệ sức khỏe tim mạch, giảm nguy cơ đột quỵ và duy trì chất lượng cuộc sống tốt hơn.

  • 12/11/2025

    Thời điểm ăn sáng tốt nhất để giảm cân

    Ăn sáng sớm phù hợp với nhịp sinh học của cơ thể và mang lại nhiều lợi ích sức khỏe. Vậy thời điểm ăn sáng có tác động quan trọng đối với quá trình giảm cân không?

  • 12/11/2025

    Tại sao nách bạn lại đau?

    Buổi sáng ngủ, dậy tự nhiên thấy nách bị đau, là một dấu hiệu cảnh báo rằng có điều gì đó không ổn. Nguyên nhân cũng có thể đơn giản là do bị căng cơ, chỉ cần chườm đá và nghỉ ngơi là sẽ hết đau, cũng có thể là dấu hiệu của tình trạng nhiễm trùng hoặc nặng hơn như một số bệnh ung thư.

  • 11/11/2025

    Workshop Dinh dưỡng: Ăn dặm khoa học, bé khỏe mẹ nhàn

    Làm cha mẹ, ai cũng mong con ăn ngoan, lớn khỏe. Nhưng hành trình ăn dặm của trẻ lại chưa bao giờ “dễ như hướng dẫn trên mạng”. Bé biếng ăn, mẹ lo lắng; bé tăng cân chậm, cả nhà sốt ruột. Vậy đâu là cách ăn dặm đúng – đủ – khoa học để con thật sự phát triển khỏe mạnh?

Xem thêm