Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Những khám phá về sức khỏe thông qua “mồ hôi”

Chúng ta thường nghĩ rằng mồ hôi chỉ đơn thuần là dấu hiệu cho thấy cơ thể đang nóng hoặc vừa luyện tập thể thao vất vả. Trên thực tế, mồ hôi có thể cảnh báo nhiều điều về sức khỏe.

Không ai cảm thấy vui vẻ khi khuôn mặt bóng nhẫy mồ hôi khiến bạn thật sự khó khăn khi trang điểm vào mùa hè, hoặc những chiếc áo sơ mi trắng của bạn sau một thời gian bỗng chuyển màu chỉ vì “mồ hôi”. Tuy nhiên, ra mồ hôi là một phản ứng tự nhiên của cơ thể để giúp điều hòa thân nhiệt khi thời tiết quá nóng. Khi thân nhiệt tăng, hệ thần kinh trung ương sẽ truyền tín hiệu đến tuyến mồ hôi, sau đó mồ hôi được tiết ra rất nhiều trên da của bạn, chúng bốc hơi và làm nhiệt độ cơ thể hạ xuống.

Mỗi người chúng ta đều đang cố gắng để điều khiển quá trình tiết mồ hôi của cơ thể: bạn cố gắng để ra thật ít mồ hôi khi phải tham dự một cuộc họp quan trọng, hay lại muốn mồ hôi vã ra như tắm mỗi khi tới phòng gym. Trên thực tế, mồ hôi còn có thể cho bạn biết nhiều thông tin hơn nữa về tình hình sức khỏe của bản thân.

Bạn đang mang thai hay chuẩn bị bước sang giai đoạn mãn kinh

Bất cứ yếu tố nào tác động đến hệ nội tiết (hệ thống tiết ra các hormon của cơ thể) đều có thể khiến bạn đổ mồ hôi nhiều hơn bình thường. Khoảng 85% phụ nữ sắp bước sang giai đoạn mãn kinh thường trải qua những cơn bốc hỏa khiến cơ thể họ nóng bừng và ra rất nhiều mồ hôi. Tuy nhiên, việc mang thai cũng có thể khiến bạn bị ra mồ hôi không ít. Nguyên nhân là do sự thay đổi về hormon tác động đến khu vực điều nhiệt của não bộ, khiến cơ thể lầm tưởng rằng bạn đang bị nóng quá mức, do đó kích thích đáp ứng tiết mồ hôi để làm mát cơ thể.

Bạn đang stress

Khi bạn cảm thấy lo lắng hay stress mồ hôi thường bị tiết ra nhiều. Bình thường lượng mồ hôi được sản xuất ra khi chúng ta cảm thấy nóng được tiết ra bởi các tuyến nội tiết (eccrine glands) ở khắp cơ thể và có chứa phần lớn là muối và nước. Nhưng khi chúng ta bị stress, mồ hôi lại được tiết ra từ các tuyến đầu tiết (apocrine glands) chỉ có mặt ở một số khu vực nhất định như vùng nách. Thành phần của loại mồ hôi này có chứa chất béo và protein kết hợp với những vi khuẩn trên da, tạo ra một mùi rất khó chịu. Khi bạn lo âu hay sợ hãi thì cơ thể cũng sẽ có cơ chế tiết mồ hôi tương tự như vậy.

Bạn đang hạnh phúc hay sợ hãi

Nghe có vẻ lạ, nhưng những người xung quanh bạn có thể đoán được bạn cảm thấy như thế nào thông qua mùi mồ hôi của bạn. Trong một thí nghiệm, 36 phụ nữ được cho ngửi mùi mồ hôi của 12 nam giới đã được cho xem các đoạn phim từ kinh dị khiến họ sợ hãi cho tới những đoạn phim khiến họ cảm thấy hạnh phúc. Khi một phụ nữ ngửi mùi mồ hôi của một người đàn ông đã cảm thấy hoảng sợ khi xem phim, cô ấy biểu hiện ra trên khuôn mặt mình một cảm xúc giống như đang sợ hãi. Khi ngửi mùi mồ hôi của một người đã xem bộ phim khiến anh ta vui vẻ, hạnh phúc, cô ta dường như có xu hướng vui vẻ và muốn mỉm cười.

Bạn đang có nguy cơ bị say nắng

Mọi thứ đang diễn ra bình thường, bỗng nhiên bạn nhận ra rằng mình không còn tiết mồ hôi nữa và bắt đầu cảm thấy chóng mặt. Chứng giảm tiết mồ hôi là chứng bệnh khiến cho con người không có khả năng đổ mồ hôi một cách bình thường và có thể gây nguy hiểm do nó ngăn cản khả năng làm mát tự nhiên của cơ thể. Nếu không cung cấp đủ nước, bạn sẽ có nguy cơ bị kiệt sức do nhiệt hoặc say nóng. Trong trường hợp cảm thấy hoa mắt, hãy nghỉ ngơi ở khu vực có bóng râm hoặc phòng có điều hòa và uống nước mát (không chứa caffein và chất cồn). Nếu tình trạng không được cải thiện, hãy gọi cấp cứu ngay lập tức.

Tuy nhiên, chứng giảm tiết mồ hôi kéo dài cũng có thể là do tổn thương về thần kinh. Một số loại thuốc nhất định hay mắc một số căn bệnh di truyền có thể làm gia tăng nguy cơ bị say nóng hay gặp phải các vấn đề về tim mạch. Chứng giảm tiết mồ hôi là căn bệnh khá hiếm gặp và ít được phát hiện. Bình thường cơ thể chúng ta sản xuất ra khoảng 45 ml mồ hôi một ngày, chưa kể lượng mồ hôi sẽ tiết ra nhiều hơn khi bạn lao động nặng. Nếu bạn lưu ý thấy lượng mồ hôi giảm tiết một cách đáng kể thì tốt nhất là nên đi khám bác sỹ.

Đường huyết của bạn thấp

Đường huyết lúc đói của người bình thường dao động trong khoảng từ 70 đến 100 mg/dL. Nhưng nếu đường huyết tụt xuống dưới 70 mg/dL bất kể là do đang mắc bệnh tiểu đường hay do tập luyện quá mức, bạn sẽ nhận thấy một vài triệu chứng cảnh báo. Một trong những triệu chứng là đổ mồ hôi quá nhiều, da lạnh và dính, nhất là vùng sau cổ và chân tóc. (Bạn cũng cần lưu ý các dấu hiệu như tim đập nhanh, run, buồn nôn nhẹ, hoa mắt và nhìn mờ.) Trong những trường hợp nhẹ, bạn có thể tự điều chỉnh đường huyết trở lại bình thường bằng cách ăn một thứ gì đó. Tuy nhiên, nếu đường huyết tiếp túc hạ và xuất hiện thêm những triệu chứng nghiêm trọng khác thì đừng chần chừ mà hãy đi tới bệnh viện ngay.

Bạn ăn thực phẩm nào đó không phù hợp

Trimethylaminuria hay còn gọi là hội chứng mùi cá là một rối loạn trao đổi chất hiếm gặp khiến cơ thể không thể chuyển hóa một chất có tên là trimethylamine được tạo ra trong quá trình tiêu hóa các thức ăn như trứng, đậu đỗ và cá. Thay vào đó, cơ thể sẽ bài tiết trimethylamine qua mồ hôi, nước tiểu và hơi thở, khiến cho cơ thể bạn tỏa ra mùi như trứng thối, cá ươn. Trong trường hợp này, việc tránh ăn một số thực phẩm là cần thiết và bạn cũng cần thiết phải trao đổi với bác sỹ để lên kế hoạch điều trị.

Bạn đang không hấp thu đủ lượng muối cần thiết

Nếu mồ hôi để lại vệt trắng trên mặt hoặc gây cảm giác cay xè khi chảy vào mắt, bạn có thể bị thiếu muối. Trên thực tế, dù nghe có vẻ khác thường, những người đổ mồ hôi mặn thường ăn không đủ muối. Hãy lưu ý bổ sung các chất điện giải sau khi tập luyện thể thao để đảm bảo sức khỏe.

Bạn có thể bị tăng tiết mồ hôi

Nếu bác sỹ không thể tìm ra nguyên nhân nào giải thích cho tình trạng ra mồ hôi quá nhiều của bạn, bạn có thể đang mắc một căn bệnh gọi là chứng tăng tiết mồ hôi. Chứng tăng tiết mồ hôi có triệu chứng điển hình là ra quá nhiều mồ hôi gây cản trở các hoạt động hàng ngày của bạn. Bạn sẽ bị ra mồi hôi khi cảm thấy nóng, khi luyện tập hoặc stress. Những người bị chứng tăng tiết mồ hôi tiên phát thường ra mồ hôi một cách bất thường. Ngay cả khi ngồi trong phòng mát, ngồi yên tĩnh, những người mắc căn bệnh này vẫn có thể vã mồ hôi ra như tắm.

Nguyên nhân gây bệnh hiện vẫn chưa được làm rõ nhưng các chuyên gia cho rằng chứng tăng tiết mồ hôi thường có tính chất gia đình và là kết quả của tình trạng kích thích quá mức của hệ thần kinh điều khiển tuyến mồ hôi. Tùy thuộc vào vị trí cơ thể bị tăng tiết mồ hôi và các biện pháp điều trị có thể khác nhau, có thể bao gồm sử dụng các thuốc chống trầm cảm, tiêm Botox và phẫu thuật.

Bạn có thể đang mắc bệnh u lympho

Chứng tăng tiết mồ hôi cũng có thể là tác dụng không mong muốn của rất nhiều căn bệnh – bao gồm bệnh gút, cường giápParkinson. Đặc biệt, nó còn có thể là triệu chứng của u lympho hay ung thư tế bào bạch huyết của hệ miễn dịch. Người ta vẫn chưa hoàn toàn hiểu rõ tại sao u lympho lại có thể gây tăng tiết mồ hôi, nguyên nhân có thể là do bản thân bệnh hay là do cơ thể đáp ứng với bệnh tật. Có thể đó là do phản ứng của cơ thể với một triệu chứng khác – sốt – khi cơ thể cố gắng để hạ sốt. (Cả sốt và ra nhiều mồ hôi được biết tới là các triệu chứng “B” và có liên quan đến u lympho tiến triển nhanh.) Hoặc nguyên nhân có thể là do hormon và protein do các tế bào ung thư sản xuất ra.

Bình luận
Tin mới
  • 19/05/2025

    Chế độ ăn cho người mắc lỵ trực trùng (lỵ trực khuẩn)

    Lỵ trực khuẩn là tình trạng nhiễm khuẩn đường tiêu hóa cấp tính và cần được điều trị kịp thời để phòng tránh những biến chứng nguy hiểm.

  • 19/05/2025

    10 loại thực phẩm giúp học sinh đạt kết quả tốt trong mùa thi

    Khi mùa thi đến gần, học sinh bước vào giai đoạn căng thẳng và áp lực cao, đòi hỏi sự tập trung tối đa cũng như khả năng ghi nhớ và tư duy sắc bén. Bên cạnh việc học tập chăm chỉ, chế độ dinh dưỡng đóng vai trò quan trọng trong việc tăng cường sức khỏe não bộ, giúp kiểm soát lo âu và tối ưu hóa hiệu suất học tập.

  • 18/05/2025

    Lycopene có giúp giảm nguy cơ ung thư?

    Trong bối cảnh các nhà khoa học không ngừng tìm kiếm các biện pháp phòng ngừa ung thư, chế độ ăn uống, đặc biệt là việc tiêu thụ trái cây và rau quả, được xem là một yếu tố quan trọng. Cà chua, với thành phần lycopene nổi bật, đang thu hút sự chú ý đặc biệt.

  • 18/05/2025

    Cách để thức dậy đúng giờ vào buổi sáng

    Việc thiết lập lịch trình ngủ và thói quen trước khi đi ngủ, đặt đồng hồ báo thức và điều chỉnh chế độ ăn uống là một số phương pháp có thể giúp bạn ngủ ngon hơn và thức dậy dễ dàng vào buổi sáng.

  • 17/05/2025

    Chế độ ăn tham khảo với người mắc hội chứng thiên thần

    Tuy không có chế độ ăn kiêng đặc biệt nào có thể chữa khỏi hội chứng thiên thần nhưng dinh dưỡng hợp lý có thể giúp kiểm soát cân nặng, cải thiện giấc ngủ, quản lý táo bón và hỗ trợ phát triển nhận thức.

  • 17/05/2025

    Thanh thiếu niên và tuổi dậy thì

    Dậy thì là một giai đoạn quan trọng trong cuộc đời mỗi người, đánh dấu sự chuyển đổi từ trẻ em sang người trưởng thành. Đây là giai đoạn cơ thể có nhiều thay đổi về mặt thể chất và tâm sinh lý, đặt nền móng cho sức khỏe sinh sản và sức khỏe tổng quát trong tương lai. Việc thấu hiểu những biến đổi này, cùng với sự quan tâm, hỗ trợ từ gia đình và xã hội, sẽ giúp thanh thiếu niên vượt qua giai đoạn dậy thì một cách an toàn và khỏe mạnh.

  • 16/05/2025

    Chế độ ăn uống tốt cho bệnh nhân lao hạch

    Bệnh lao hạch gây ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe và khả năng ăn uống. Việc phát hiện sớm, điều trị đúng phác đồ và có chế độ dinh dưỡng hợp lý sẽ giúp người bệnh nhanh phục hồi sức khỏe.

  • 16/05/2025

    Lý do bạn bị đầy hơi sau khi ăn salad

    Bạn có thể dùng salad như một bữa ăn lành mạnh hoặc món ăn kèm, nhưng salad có thể gây ra một số vấn đề về tiêu hóa tùy thuộc vào thành phần của nó. Rau và trái cây sống là những thực phẩm có thể gây đầy hơi và chướng bụng do một số hợp chất và vi khuẩn, và chúng có thể là lý do tại sao bạn có thể bị đau bụng dữ dội sau khi ăn salad.

Xem thêm