Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Những điều cần biết về đờm và chất nhầy

Có rất nhiều quan niệm sai lầm về chất nhầy và đờm cũng như về tính chất và màu sắc của chúng. Những "vấn đề về chất nhầy" này gây khó chịu với chứng sổ mũi, nghẹt mũi, chảy nước mũi sau và mọi thứ liên quan. Nhiễm trùng đường hô hấp, cảm lạnh thông thường, viêm xoang, dị ứng, hút thuốc và thậm chí cả môi trường của bạn đều gây ra những thay đổi trong chất nhầy, khiến bạn mệt mỏi. Tìm hiểu nguyên nhân chất đờm này trở nên đáng lo ngại.

Chất nhầy giống như gelatin, một chất dính có chức năng bôi trơn và lọc. Nó được tạo ra bởi các tế bào tại màng bao phủ ở các vị trí từ mũi đến phổi. Trong khi bạn đã nuốt phần lớn chúng mà không nhận ra, những gì còn sót lại sẽ giữ cho đường thở luôn ẩm để hoạt động bình thường.

Tuy nhiên, điều mà hầu hết mọi người nghĩ về chất nhầy trong mũi và xoang là sự cân bằng của cả chất nhầy và dịch tiết nước - chất lỏng được tạo ra bởi các tế bào của mũi và xoang. Thông thường hai chất này phối hợp với nhau một cách trơn tru và có thể bạn thậm chí không nhận thấy chúng. Nếu bạn bị dị ứng hoặc cảm lạnh và có nước mũi, đồng nghĩa với tình trạng bạn đang tiết quá nhiều nước. Ở một thái cực khác, chất nhầy đặc, loại dẫn đến chảy nước mũi sau và nghẹt mũi hoặc đóng vảy, thường là kết quả của việc mũi quá khô.

Thông thường, bệnh nhân sẽ thực sự gặp gặp vấn đề với chất nhầy đặc chứ không phải sổ mũi do cảm lạnh thông thường. Đờm là một chất hơi khác. Đó là một dạng chất nhầy được tạo ra bởi đường hô hấp dưới, không phải từ mũi và xoang, để phản ứng với tình trạng viêm. Bạn có thể không nhận thấy đờm trừ khi ho ra như một triệu chứng của viêm phế quản hoặc viêm phổi.

Giống như chất nhầy, đờm có màu xanh hoặc vàng có thể là dấu hiệu nhiễm trùng. Và bất cứ khi nào bạn thấy máu trong đờm khi ho, bạn nên đi khám.

Chất nhầy giúp bảo vệ phổi bằng cách thu giữ bụi bẩn khi bạn hít vào. Bụi bẩn và mảnh vụn được đưa ra khỏi hệ thống hô hấp dưới dạng đờm màu vàng hoặc xanh, có thể kèm theo mùi khó chịu, thường là dấu hiệu của nhiễm trùng, nhưng màu sắc không phải lúc nào cũng chỉ ra vấn đề sức khỏe.

Việc chất nhầy có thể bị đổi màu do những gì có trong không khí là một điều tốt. Nếu bạn đang ở trong môi trường có nhiều bụi, khói hoặc sương mù, chức năng của mũi là bảo vệ phổi. Chất nhầy đặc có thể tích lớn hơn và có thể gây ra các vấn đề như chảy nước mũi sau, xuất phát từ một số tình huống và thường là dấu hiệu của tình trạng quá khô. Dưới đây là một số yếu tố góp phần gây ra cảm giác chất nhầy đặc, tắc nghẽn:

  • Môi trường trong nhà khô ráo, có thể do điều hòa không khí hoặc sưởi ấm.
  • Không uống đủ nước và các chất lỏng khác hoặc sử dụng nhiều uống đồ uống như cà phê, trà và rượu có thể dẫn đến mất nước.
  • Sử dụng các thuốc có tác dụng làm khô niêm mac
  • Hút thuốc

Sử dụng máy xông hơi mặt hoặc máy tạo độ ẩm thấp, tắm nước nóng hoặc thậm chí thở bằng khăn ướt ấm có thể giúp bạn giảm bớt chất nhầy đặc và dính. Bác sĩ sẽ đánh giá đặc tính của chất nhầy cũng như sự hiện diện (hoặc vắng mặt) của các triệu chứng dị ứng hoặc cảm lạnh khác. Nhận được chẩn đoán đúng có nghĩa là bạn có thể được điều trị đúng.

Đây là lý do tại sao điều quan trọng là phải chẩn đoán đúng. Với tình trạng viêm xoang do vi khuẩn, bạn có thể dùng thuốc kháng sinh do bác sĩ kê đơn để điều trị nguyên nhân, nhưng với tình trạng cảm lạnh do vi-rút, điều tốt nhất bạn có thể làm là điều trị chính xác các triệu chứng, vì vậy hãy chắn rằng mình đã điều trị đúng loại thuốc. Dưới đây là một số vấn đề về chất nhầy cùng các phương pháp điều trị được đề xuất:

  • Chảy dịch mũi sau (chất nhầy đặc): Dùng thuốc long đờm (thuốc này làm loãng chất nhầy và đờm), uống nhiều nước, thở bằng khăn ấm và dùng hơi nước để chất nhầy trở nên lỏng hơn.
  • Nghẹt mũi: chủ yếu là do màng mũi bị sưng, vì vậy mục tiêu là thu nhỏ các màng đó. Sử dụng thuốc uống thông mũi hoặc thuốc xịt thông mũi (chỉ trong tối đa ba ngày), thở bằng khăn ướt ấm và sử dụng hơi nước để giảm nghẹt mũi.
  • Chảy nước mũi (hắt hơi và/hoặc ngứa): Uống thuốc kháng histamine.

Vì chất nhầy có thể bị nhiễm trùng, hãy đảm bảo tuân thủ vệ sinh cơ bản sau khi xì mũi: Vứt bỏ khăn giấy cẩn thận và rửa tay. Ngoài ra, tránh nhổ chất nhầy ở nơi công cộng.

Chất nhầy quan trọng đến mức cơ thể bạn tạo ra khoảng 1 lít một ngày. Hãy học cách chung sống với nó khi mất cân bằng và bạn sẽ cảm thấy thoải mái hơn cho đến khi mọi thứ trở lại bình thường.

Hải Yến - Viện Y học Ứng dụng Việt Nam - Theo Everydayhealth
Bình luận
Tin mới
Xem thêm