Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Những điều bạn cần biết trước khi bắt đầu ăn chay

Bạn có ý định chuyển sang chế độ ăn chay? Vậy thì dưới đây là những điều bạn nên biết về trước khi thực hiện sự thay đổi này về chế độ ăn.

Những điều bạn cần biết trước khi bắt đầu ăn chay

Bạn sẽ cần bổ sung thêm vitamin B12

Vitamin B12 có mặt tự nhiên trong các loại thực phẩm có nguồn gốc động vật, do vậy, bạn sẽ phải ăn/uống thêm rất nhiều thực phẩm được bổ sung vitamin B12 trong thành phần cũng như uống vitamin B12 dưới dạng thực phẩm chức năng. Vitamin B12 giúp các tế bào máu và thần kinh của cơ thể luôn khỏe mạnh, hỗ trợ quá trình hình thành DNA. Vì vây, khi thiếu vitamin B12, bạn sẽ có những biểu hiện như mệt mỏi, suy nhược, táo bón, mất cảm giác ngon miệng, sụt cân, các vấn đề về thần kinh và trầm cảm. Để biết được liệu mình có cần phải tăng cường bổ sung vitamin B12 hay không, hãy đề nghị bác sỹ cho bạn tiến hành làm xét nghiệm máu.

Bạn cũng có thể sẽ cần bổ sung thêm sắt

Sắt có hai dạng: sắt hem và sắt không hem. Sắt hem chiếm 40% tổng lượng sắt trong các loại thực phẩm có nguồn gốc động vật và là loại sắt mà cơ thể dễ hấp thu hơn. Chế độ ăn chay chủ yếu chứa sắt không hem, loại sắt mà cơ thể khó hấp thu hơn, do vậy, bạn sẽ cần bổ sung thêm sắt để đáp ứng nhu cầu của cơ thể. Các nguồn rau giàu sắt bao gồm các loại đậu, hạt hướng dương, mận khô, và rau có lá màu xanh đậm. Các loại thực phẩm giàu vitamin C (ví dụ như ớt chuông đỏ, trái cây họ cam quýt và bông cải xanh) sẽ giúp hỗ trợ hấp thu sắt tốt hơn.

Bạn sẽ cần phải tìm nguồn cung cấp protein mới

Tất cả các bữa ăn đều cần có chứa protein. Protein là thành phần cơ bản của sự sống: protein sẽ được chia nhỏ thành các axit amin, giúp kích thích tế bào phát triển và tự sửa chữa. Viện Nghiên cứu Y học Hoa Kỳ (IOM) khuyến nghị rằng người trưởng thành nên bổ sung 0.8g protein/kg cân nặng/ngày – tương đương khoảng 54g protein với người nặng 68kg. Nguồn cung cấp protein tốt nhất cho chế độ ăn chay là đậu nành tự nhiên, các loại đậu đỗ, hạt quinoa, và mì căn.

Không nên thay thế các thực phẩm có nguồn gốc động vật bằng đồ ăn vặt

Khi bắt đầu ăn chay, không nên ăn bánh mỳ trắng, mỳ pasta và các loại thực phẩm đóng hộp/đóng túi khác thay vì ăn thịt. Không nên thay thế thịt (một loại thực phẩm rất giàu protein, vitamin, khoáng chất) bằng các loại đồ ăn chế biến sẵn (chứa rất ít giá trị dinh dưỡng, và lại rất giàu năng lượng). Tiêu thụ những loại thực phẩm này sẽ khiến bạn đói hơi, nhanh tăng cân hơn và thường xuyên cáu gắt.

Bạn nên chuyển đối chế độ ăn một cách từ từ.

Để ăn chay có hiệu quả, bạn cần có thời gian để thay đổi chế độ ăn của mình, không thể thay đổi chế độ ăn hoàn toàn ngay sau 1 đêm được. Hãy bắt đầu bằng cách bổ sung thêm nhiều loại rau củ quả vào chế độ ăn hàng ngày của bạn, cùng lúc đó, cắt giảm bớt lượng thực phẩm có nguồn gốc động vật, đặc biệt là những loại thực phẩm tinh chế, chế biến sẵn từ động vật. Chìa khóa của việc ăn chay hiệu quả chính là thay đổi từ từ và lắng nghe cơ thể bạn xem bạn cảm thấy thế nào khi ăn chay.

Cần phải đọc thật kỹ nhãn thực phẩm

Nếu bạn là một người muốn thực hiện chế độ ăn chay một cách nghiêm túc, thì bắt buộc, bạn cần phải đọc kỹ nhãn thực phẩm và đánh dấu từng thành phần. Đôi khi, những thực phẩm bạn nghĩ là phù hợp với chế độ ăn chay lại không thực sự ‘chay’ như bạn vẫn nghĩ.

Ví dụ, đạm casein và đạm whey có trong sữa, cũng có mặt rất nhiều trong các loại bánh mỳ, ngũ cốc ăn sáng hoặc ngũ cốc dạng thanh, trong khi đó, gelatin cũng được chiết xuất từ thịt. Màu thực phẩm đỏ (hay còn gọi là phẩm son) là một loại màu thực phẩm tự nhiên cũng được làm từ xác khô của con bọ cánh cứng cái. Những điều này có nghĩa là, bánh mỳ, ngũ cốc có chứa đạm whey, casein, thực phẩm có chứa gelatin hay thực phẩm có sử dụng phẩm son để tạo màu, chưa chắc đã thích hợp với chế độ ăn chay nghiêm ngặt của bạn.

Bạn sẽ cảm thấy hạnh phúc hơn

Chắc hẳn, việc bạn chuyên sang ăn chay sẽ khiến…nhiều loại động vật cảm thấy hạnh phúc hơn (vì chúng sẽ không bị bạn ăn thịt). Nhưng bản thân bạn cũng sẽ cảm thấy hạnh phúc hơn. Nguyên nhân là vì, so với chế độ ăn chay, thì chế độ ăn thông thường (ăn thịt) có chứa nhiều axit arachidonic hơn – đây là loại axit đã được một nghiên cứu năm 2012 trên tạp chí  Nutrition Journal chứng minh là có thể tạo ra những thay đổi về mặt thần kinh khiến cảm xúc của bạn diễn biến theo chiều hướng tiêu cực.

Bạn vẫn có thể đáp ứng đủ nhu cầu canxi của cơ thể     

Theo khuyến nhgị, người trưởng thành 19-50 tuổi nên bổ sung ít nhất 1.000mg canxi một ngày, Tuy nhiên, nghiên cứu ban đầu cho thấy những người ăn chay thường chỉ cần nạp vào lượng canxi ít hơn con số ngày là đủ. Nghiên cứu tại Châu Âu chỉ ra rằng, khi những người ăn chay tiêu thụ ít nhất 525mg canxi/ngày, nguy cơ gãy xương của họ sẽ tương đương với những người bình thường tiêu thụ 1.000mg canxi. Nguyên nhân là vì, các loại rau thường chứa nguồn canxi rất đa dạng. Cải xoăn, cải thìa, hạnh nhân, đậu nành, quả sung và cam Úc cũng như các loại thực phẩm được bổ sung canxi như ngũ cốc, sữa thực vật và đậu phụ đều chứa canxi sulfate. Ngoài ra, đậu nành, rau có lá xanh và đa số các loại thực phẩm được bổ sung canxi đều rất giàu vitamin D, giúp hỗ trợ hấp thu canxi tốt hơn.

Tham khảo thêm thông tin trong bài viết: Lựa chọn thực phẩm đủ dinh dưỡng cho người ăn chay

Liên Hương - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Theo Health
Bình luận
Tin mới
  • 09/11/2025

    Cách đơn giản để tăng khả năng hấp thụ canxi của cơ thể

    Canxi là khoáng chất đóng vai trò quan trọng trong nhiều chức năng sống của cơ thể, không chỉ riêng hệ xương. Tuy nhiên không phải cứ ăn thực phẩm giàu canxi là đủ, chúng ta cần biết cách để cơ thể hấp thụ canxi tốt nhất.

  • 09/11/2025

    Hiểu về các loại run khác nhau

    Run là những chuyển động không tự chủ, nhanh, liên tục, qua lại, ở một phần hoặc toàn bộ cơ thể. Một số bệnh lý thần kinh, một số loại thuốc và tình trạng lo âu thường gây ra run.

  • 08/11/2025

    Thời điểm ăn cá hồi tốt nhất để tăng lợi ích của omega-3

    Cá hồi là nguồn cung cấp dồi dào acid béo omega-3, một chất dinh dưỡng đặc biệt có lợi cho sức khỏe con người. Nên ăn cá hồi như thế nào và ăn vào thời điểm nào để tận dụng tối đa lợi ích của omega-3?

  • 08/11/2025

    6 dấu hiệu của bệnh tự kỷ ở trẻ sơ sinh

    Cha mẹ và người chăm sóc thường muốn nhận biết các dấu hiệu của chứng tự kỷ để có thể nhận ra khi cần. Chứng tự kỷ không ảnh hưởng đến ngoại hình của trẻ, do đó việc chẩn đoán phụ thuộc vào việc xác định những thay đổi trong hành vi hoặc các mốc phát triển của trẻ, chẳng hạn như chậm phát triển ngôn ngữ và thoái triển các mốc phát triển.

  • 07/11/2025

    Cách ăn cá để bổ sung omega-3 tốt nhất cho tim và não

    Cá là thực phẩm có giá trị dinh dưỡng cao, đặc biệt là omega-3 rất tốt cho tim và chức năng não. Vậy nên ăn cá thế nào để nhận được nguồn omega-3 tốt nhất?

  • 07/11/2025

    Những nguyên nhân phổ biến gây tiêu chảy

    Tiêu chảy thường được hiểu là tình trạng đi ngoài phân lỏng, nhiều nước và số lần nhiều hơn bình thường.

  • 06/11/2025

    6 lợi ích sức khỏe của thịt lợn ít người biết

    Thịt lợn là một trong những loại thịt phổ biến nhất nhưng ít người chú ý tới giá trị dinh dưỡng của nó. Không chỉ là nguồn cung cấp protein dồi dào cho cơ bắp, thịt lợn còn chứa một lượng lớn vitamin, khoáng chất thiết yếu mà cơ thể cần để duy trì năng lượng và các chức năng quan trọng.

  • 06/11/2025

    Cong vẹo cột sống ảnh hưởng tới trẻ em như thế nào?

    Cong vẹo cột sống ở trẻ em là tình trạng cột sống bị cong bất thường sang một bên (thường là chữ C hoặc S), có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe thể chất và tinh thần nếu không được phát hiện và điều trị sớm. Đọc bài viết dưới đây để tìm hiểu về tình trạng này ở trẻ!

Xem thêm