Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Những cách dự phòng ung thư đại trực tràng tốt nhất

Ung thư đại trực tràng thường sẽ có thể xuất hiện khi bước vào tuổi 50. Tuy nhiên, trước giai đoạn này, bạn có thể làm gì để dự phòng ung thư? Tin tốt là bạn có thể làm được rất nhiều việc.

Những cách dự phòng ung thư đại trực tràng tốt nhất

Ung thư đại trực tràng có thể được dự phòng khi thực hiện một vài biện pháp đơn giản dưới đây:

Thỉnh thoảng sử dụng aspirin

Các thuốc chống viêm không chứa steroid (NSAIDs), ví dụ như aspirin, được cho là có thể làm giảm nguy cơ ung thư đại trực tràng. Tuy nhiên, việc thường xuyên sử dụng những loại thuốc này có thể gây ra các vấn đề nghiêm trọng, ví dụ như chảy máu đường tiêu hóa. Những người có nguy cơ nhồi máu cơ tim cao có thể sử dụng aspirin hàng ngày, nhưng nếu sử dụng aspirin với liều cao để dự phòng ung thư đại trực tràng, thì nguy cơ có thể sẽ cao hơn lợi ích mà việc này mang lại. Cũng chỉ có những người có nguy cơ ung thư đại tràng rất cao mới cần cân nhắc đến việc sử dụng NSAIDs để dự phòng ung thư.

Không hút thuốc lá

Đa số mọi người đều biết rằng, hút thuốc lá có thể gây ung thư phổi và nhồi máu cơ tim, nhưng lại không biết rằng, hút thuốc lá có thể làm tăng nguy cơ bị ung thư đại trực tràng. Người hút thuốc có nguy cơ bị mắc ung thư đại trực tràng cao hơn 18% và có nguy cơ tử vong vì ung thư đại trực tràng cao hơn 25% so với những người không hút thuốc. Một phân tích năm 2009 được tiến hành bởi Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ chỉ ra rằng, những người đã từng hút thuốc lá trong vòng 40 năm hoặc chưa bao giờ cai thuốc lá khi ở tuổi 40 sẽ có nguy cơ bị ung thư đại trực tràng cao hơn từ 30-50%.

Tránh ăn thịt đỏ

Thịt đỏ có vẻ như là món ăn không được tốt cho hệ tiêu hóa của bạn lắm. Rất nhiều nghiên cứu đã chỉ ra mối liên hệ giữa việc tiêu thụ thịt đỏ và tăng nguy cơ ung thư đại trực ràng, đặc biệt là thịt đỏ chế biến sẵn, có nhiều muối, hun khói hoặc đã qua xử lý như xúc xích, hotdog. Nếu bạn không thể sống được nếu không ăn thịt đỏ, thì bạn nên hạn chế lượng thịt đỏ mà mình tiêu thụ xuống dưới 2 lần/tuần, mỗi lần không quá 110g thịt, và cố gắng hãy chọn các miếng thịt nạc, đã cắt bỏ mỡ và cố gắng không nướng thịt.

Không uống quá nhiều rượu

Uống quá nhiều rượu sẽ làm tăng nguy cơ ung thư đại trực tràng của bạn. Một phân tích năm 2010 chứng minh rằng, những người uống từ 2-3 ly rượu/ngày sẽ có nguy cơ bị ung thư đại trực tràng cao hơn 21% so với những người không bao giờ uống rượu hoặc thỉnh thoảng mới uống. Những người uống nhiều hơn 4 ly/ngày có nguy cơ cao hơn 52%. Và điều này đúng cho mọi loại đồ uống có cồn. Nguyên nhân một phần của việc tăng nguy cơ ung thư đại trực tràng là vì những người uống nhiều thường sẽ có ít lượng axit folic hơn (axit folic có thể giúp bảo vệ bạn khỏi bệnh ung thư). Nếu bạn sử dụng đồ uống có cồn, tốt nhất, bạn nên uống đúng như lượng khuyến nghị là 1 ly/ngày với nữ và 2 ly/ngày với nam.

Bổ sung đủ canxi và vitamin D

Bổ sung đủ canxi và vitamin D có thể giúp dự phòng tình trạng ung thư đại trực tràng, nhưng bạn cũng không nên lạm dụng 2 chất này. Bạn chỉ cần bổ sung đủ lượng vitamin D và canxi theo khuyến nghị là được. Lượng canxi khuyến nghị cho phụ nữ 19-50 tuổi và nam giới 19-70 tuổi là 1000mg, và +50mg cho nam giới trên 70 tuổi và nữ giới itrên 50 tuổi. Lượng vitamin D khuyến nghị là 600IU/ngày với nam giới và nữ giới dưới 70 tuổi và 800IU/ngày với những người trên 70 tuổi.

Theo dõi số đo vòng 2 của bạn

Béo phì có liên quan đến nguy cơ ung thư đại trực tràng, đặc biệt là với nam giới. Và có một số bằng chứng cho thấy rằng, béo bụng là yếu tố nguy cơ quan trọng nhất. Nam giới dưới 50 tuổi bị béo bụng thì nguy cơ có các tế bào tiền ung thư đại trực tràng cũng tương đương với nam giới gầy trên 50 tuổi, theo kết quả của một nghiên cứu năm 2010. Và vì béo bụng cũng làm tăng nguy cơ mắc phải rất nhiều bệnh lý khác, từ bệnh tim mạch cho đến bệnh tiểu đường, nên bạn cần phải giảm số đo vòng bụng của bạn.

Ăn mâm xôi đen

Mặc dù các bằng chứng về lợi ích của việc ăn mâm xôi đen không thuyết phục bằng các bằng chứng về lợi ích của việc cai thuốc lá, nhưng cũng đã có một vài nghiên cứu trong phòng thí nghiệm chỉ ra rằng, ăn mâm xôi đen có thể làm giảm nguy cơ ung thư đại trực tràng của bạn. Và không chỉ có mâm xôi đen, ăn đa dạng trái cây và rau xanh nói chung có thể làm giảm nhẹ nguy cơ bị ung thư đại trực tràng của bạn, trong khi ăn không đủ trái cây và rau xanh có thể sẽ làm nguy cơ ung thư tăng lên. Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ khuyến nghị, bạn nên ăn từ 5 khẩu phần trái cây và rau xanh trở lên mỗi ngày.

Luyện tập

Nếu bạn thực sự muốn giảm nguy cơ ung thư đại trực tràng của bạn xuống, thì hãy tích cực luyện tập. Có những bằng chứng rất mạnh mẽ chỉ ra rằng, luyện tập thể thao sẽ làm giảm nguy cơ ung thư và polyp đại trực tràng, và lối sống thụ động sẽ làm tăng những nguy cơ này. Một nghiên cứu chỉ ra rằng, luyện tập có thể làm giảm nguy cơ ung thư đại tràng đi 25% mặc dù luyện tập có vẻ như không liên quan đến ung thư trực tràng. Vậy thì bạn nên luyện tập ở mức nào? Hãy luyện tập ở mức độ trung bình hoặc nặng ít nhất 30 phút/lần, ít nhất 5 ngày/tuần, theo khuyến nghị của Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ. Lợi ích mà bạn thu được sẽ lớn hơn nếu bạn luyện tập 45-60 phút mỗi lần.

Khám sàng lọc

Sàng lọc ung thư đại trực tràng là một trong số rất ít loại sàng lọc có thể dự phòng được bệnh ung thư. Khám sàng lọc nên được bắt đầu khi bạn 50 tuổi và các lựa chọn bao gồm nội soi đại tràng, nội soi đại tràng sigma, và xét nghiệm máu trong phân. Mặc dù xét nghiệm máu trong phân không phải là loại xét nghiệm đặc hiệu để phát hiện ung thư đại trực tràng (như nội soi đại tràng) nhưng nếu được tiến hành đúng thì cũng có thể làm giảm nguy cơ mắc và tử vong do ung thư đại trực tràng. Cũng có rất nhiều lựa chọn khác dành cho bạn, phụ thuộc vào vấn đề cũng như mong muốn của từng người.

Biết rõ về tiền sử gia đình

Yếu tố di truyền đóng một vai trò quan trọng trong ung thư đại trực tràng, Khoảng 20% số người bị ung thư đại trực tràng có người thân cũng mắc căn bệnh này. Bạn nên tìm hiểu xem trong số những người thân của mình, có ai bị ung thư đại trực tràng hoặc polyp hay không. Nếu có, bạn cũng nên tìm hiểu về việc họ mắc bệnh khi bao nhiêu tuổi. Nếu những người thân nhất của bạn (bố mẹ, anh chị em hoặc con cái) mắc bệnh trước tuổi 60 hoặc có nhiều hơn 1 người trong số những người này mắc bệnh, thì bạn nên được khám sàng lọc ung thư đại trực tràng sớm hơn, ngay từ khi 40 tuổi, hoặc sớm hơn 10 năm so với tuổi mà người thân của bạn được chẩn đoán mắc bệnh.

Cân nhắc đến việc tư vấn di truyền

Khoảng 10% số trường hợp ung thư đại trực tràng là do khiếm khuyến hoặc đột biến trong gen. Ung thư đại trực tràng di truyền không polyp và đa polyp trực tràng gia đình là hai dạng ung thư đại trực tràng thường liên quan đến gen nhất. Nếu bạn có người thân nhất bị ung thư đại trực tràng hoặc các loại ung thư liên quan, ví dụ như lạc nội mạc tử cung, và nếu bệnh xuất hiện ở ít nhất 2 thế hệ trong gia đình bạn, thì bạn nên trao đổi với bác sỹ về xét nghiệm gen gây ung thư đại tràng của mình. Trong nhiều trường hợp, bạn sẽ cần tiến hành nhiều xét nghiệm và thậm chí là cả phẫu thuật nữa.

Uống trà xanh

Có một vài báo cáo cho thấy rằng trà xanh có thể giúp dự phòng ung thư, nhưng thông tin vẫn còn có rất nhiều tranh cãi. Một nghiên cứu trên nam giới Trung Quốc vào năm 2011 chỉ ra rằng những người thường xuyên uống trà xanh sẽ giảm được khoảng 54% nguy cơ ung thư đại trực tràng. Các nghiên cứu vẫn đang được tiến hành để xác định vai trò của trà xanh trong việc dự phòng nhiều loại ung thư khác nhau, bao gồm cả ung thư phổi và ung thư tụy. Mặc dù kết luận chính thức vẫn chưa được đưa ra, nhưng việc uống trà xanh được coi là khá an toàn, do vậy, bạn có thể uống trà xanh ở mức độ vừa phải vì biết đâu, lại có thể giảm được nguy cơ ung thư đại trực tràng thì sao?

Thông tin thêm trong bài viết: 5 dấu hiệu ung thư đại trực tràng phụ nữ cần chú ý

 

Liên Hương - Viện Y học ứng dụng Việt Nam (theo Health)
Bình luận
Tin mới
  • 15/10/2025

    3 thay đổi thói quen ăn uống giúp tránh xa đột quỵ

    Đột quỵ (tai biến mạch máu não) là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây tử vong và tàn phế trên toàn thế giới. Vậy có cách nào ngăn ngừa đột quỵ hay không?

  • 15/10/2025

    Bí quyết rạng ngời cho phụ nữ hiện đại

    Làn da rạng rỡ, căng tràn sức sống không chỉ là biểu hiện của vẻ đẹp bên ngoài mà còn phản ánh sức khỏe bên trong. Để có làn da rạng rỡ và duy trì vẻ đẹp lâu dài, phụ nữ hiện đại cần kết hợp chế độ dinh dưỡng, lối sống lành mạnh và các phương pháp chăm sóc da khoa học. Viện Y học ứng dụng Việt Nam sẽ chia sẻ những bí quyết giúp phụ nữ luôn tự tin và làm chậm quá trình lão hóa.

  • 15/10/2025

    6 công thức nước ép lựu giúp eo thon, da đẹp tự nhiên

    Nước ép lựu giàu chất chống oxy hóa và vitamin nuôi dưỡng cơ thể. Tham khảo 6 công thức nước ép lựu giúp eo thon gọn và làn da rạng rỡ.

  • 15/10/2025

    Cách để chống đói, khát trong điều kiện thiếu thốn về thức ăn, nước uống. Người dân cần làm gì để cầm cự?

    Trong khủng hoảng thiếu lương thực và nước do thiên tai, mưa bão, lũ lụt,... Việc người dân cần có nguồn nước sạch và thực phẩm cứu trợ là ưu tiên hàng đầu. Bài viết dưới đây sẽ tập trung vào những điều cần lưu ý để người dân tiết kiệm nước uống, ăn khẩu phần tối ưu (năng lượng cao), bảo toàn sức khỏe và năng lượng, và tổ chức các hoạt động cộng đồng để phân phối, hỗ trợ những người hoàn cảnh khó khăn.

  • 15/10/2025

    Cân bằng cuộc sống và công việc: Bí quyết cho mẹ luôn tươi trẻ và tràn đầy năng lượng

    Trong cuộc sống hiện đại, người mẹ không chỉ đảm nhận vai trò chăm sóc gia đình mà còn phải đối mặt với áp lực từ công việc và trách nhiệm xã hội. Việc tìm kiếm sự cân bằng cuộc sống giữa những vai trò này là một thách thức lớn, nhưng cũng là chìa khóa để duy trì sức khỏe, sự tươi trẻ và năng lượng tích cực.

  • 14/10/2025

    Tại sao bạn muốn đi đại tiện ngay sau khi ăn?

    Cảm giác muốn đi đại tiện ngay sau khi ăn có thể là do phản ứng bình thường ở ruột già gọi là phản xạ dạ dày-đại tràng. Tuy nhiên, nếu bạn thường xuyên có cảm giác muốn đi đại tiện ngay sau khi ăn, cùng với các triệu chứng như đau quặn bụng, đầy hơi hoặc tiêu chảy, thì hội chứng ruột kích thích (IBS) hoặc bệnh viêm ruột (IBD) có thể là nguyên nhân.

  • 13/10/2025

    Workshop “Giải mã biếng ăn ở trẻ, có nên bổ sung kẽm?

    Biếng ăn là một trong những vấn đề thường gặp nhất ở trẻ nhỏ – đặc biệt trong giai đoạn tăng trưởng. Không ít cha mẹ cho rằng nguyên nhân chủ yếu là do thiếu kẽm, từ đó tự ý mua sản phẩm bổ sung mà không có chỉ định của chuyên gia. Tuy nhiên, thực tế cho thấy biếng ăn không chỉ đến từ thiếu vi chất, mà là kết quả của nhiều yếu tố phối hợp: tâm lý, hành vi ăn uống, chế độ dinh dưỡng, sức khỏe tiêu hóa và mức độ hấp thu vi chất của từng trẻ.

  • 13/10/2025

    7 thực phẩm ít calo, giàu protein giúp giảm cân hiệu quả

    Chế độ ăn uống lành mạnh đóng vai trò then chốt trong quá trình giảm cân. Bổ sung 7 loại thực phẩm ít calo nhưng giàu protein là bí quyết giúp giảm cân hiệu quả.

Xem thêm