Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Nhận diện các loại ký sinh trùng hay gây bệnh nhất

Các ký sinh trùng hay gây bệnh cho người nhất là những loại sống rất gần chúng ta mà hầu như chúng ta không nhận diện được cho đến khi phát bệnh.

Ký sinh trùng chỉ được phát hiện khi bạn mắc các triệu chứng bệnh. Chúng sinh sôi và phát triển ngay ở những nơi mà con người không thể tưởng tượng nổi tại sao chúng lại có thể sống ở đó.  Dưới đây là một vài những ký sinh trùng mà hay gây bệnh cho con người nhất.

Rệp nhà

 

Rệp nhà tỏ ra là một loài dễ tính, chúng có khả năng sinh sống ở mọi môi trường khác nhau như đồ nội thất, giấy dán tường, đệm, … chỉ cần có điểm nhỏ phẳng để rệp nhà bám vào được và làm tổ. Chúng tỏ ra ưa thích khi sống gần người và những con vật nuôi ở nhà ( chó, mèo) và rất khôn khi chỉ hoạt động vào ban đêm khi chúng ta đang ngủ. Chúng tranh thủ hút máu người hoặc động vật nhưng hiếm khi chúng gây ra bệnh cho con người hoặc truyền bệnh sang cho người. Nhưng với một số người nhạy cảm thì vết cắn của rệp nhà có thể gây ra dị ứng tại chỗ. Nếu bạn gãi quá nhiều có thể dẫn đến tình trạng nhiễm trùng nên khi phát hiện ra có vết cắn nho nhỏ và ngứa bạn có thể dùng các chất sát khuẩn để vệ sinh vùng da đó, cần thiết  thì bôi thêm kem chống dị ứng.

Chấy

 

Chấy là loại ký sinh trùng sống nhờ máu của con người. Chấy có thể xuất hiện ở đầu, cơ thể, và các mu bàn tay, mu bàn chân. Chấy cũng có khả năng nhẩy từ người này qua người kháckhi tiếp xúc rất gần nên trẻ nhỏ đi học ngủ trưa ở trường rất hay lây chấy cho nhau. Khi ký sinh trên cơ thể người chúng bắt đầu hút máu, đẻ trứng và khi trứng nở là lúc chúng ta cảm thấy ngứa. Ngày nay do ý thức vệ sinh cao  cộng thêm với việc sử dụng nhiều chất làm sạch  như dầu gội, sữa tắm, xà phòng nên chấy đã ít xuất hiện hơn trước đó rất nhiều. Tuy nhiên trẻ nhỏ đi học nhà trẻ vẫn có nguy cơ cao bị lây chấy do vậy mà các bậc phụ huynh cần lưu ý phát hiện sớm cũng như sử dụng các sản phẩm tiêu diệt chấy thích hợp.

Ghẻ

 

Ghẻ là loại ký sinh trùng thích đào bới  đó là lý do tại sao chúng ưa sinh sống ở kẽ ngón tay ngón chân. Ghẻ có thể lây từ người này qua người khác thông qua tiếp xúc da kề da. Ghẻ  đào hầm và đẻ trứng gây ra các triệu chưng ngứa vào ban đêm, mụn nước, gây lở loét viêm và ngứa đến phát điên.  Tuy nhiên ghẻ rất dễ bị tiêu diệt, hãy đi khám để được kê đúng loại thuốc bạn cần và vệ sinh sạch sẽ là ghẻ sẽ vĩnh viễn biến mất.

Sán dây lợn

 

Bạn chỉ nhiễm sán dây lợn khi ăn thịt lợn sống hoặc không được xử lý nhiệt đủ độ. Sán dây lợn có thể thích nghi với cả cơ thể người và lợn, nhưng chúng ta nhiễm sán lợn thông qua việc nuốt phải trứng của sán có trong nước và thức ăn và ngay cả tiếp xúc với phân người có chứa ấu trùng sán. Sán lợn có thể  gây bệnh ở ruột sau đó thông qua dòng máu chúng lên não bộ của vật chủ phá hủy các cấu trúc ở não gây ra đau đầu  và động kinh . Một số người có thể chung sống với tình trạng nhiễm sán mà không có bất cứ biểu hiện nghiêm trọng nào nhưng một số trường hợp thì lại gây ra những triệ chứng nghiêm trọng cần đượcphẫu thuật.

Amoeba- ký sinh trùng ăn não

 

Loại ký sinh trùng này thực chất có tên là N.fowleri, thích sinh sống ở vùng nước ấm và sạch và vào cơ thể thông qua đường mũi.  Khi nhiễm ký sinh trùng này, chúng sẽ phá hủy các mô não gây ra tình trạng viêm não-màng não giống như amip với đầy đủ các triệu chứng như đau dầu, sốt, nôn, buồn nôn, cứng gáy, co giật và mất thăng bằng. Bệnh mới chỉ điều trị theo triệu chứng do vậy tỷ lệ sống sót rất thấp.

Giun tròn

 

Nhiễm giun tròn là nguyên nhân gây hay gặp nhất với những cơ đau bụng thông thường. Tuy nhiên không chỉ ảnh hưởng đến đường ruột,  một vài loại giun trong họ này cũng  gây ảnh hưởng đến cơ bắp và một số cơ quan khác.Vi dụ như:

  •  Nhiễm giun đũa bạn sẽ bị đau bụng là chủ yếu;
  • Nhiễm giun móc có thể gây ra tình trạng mất máu
  •  Nhiễm giun kim gây ra ngứa hậu môn vào đêm;
  • Giun xoắn gây đau, sốt, sưng phù mặt, phát ban, đỏ mắt;
  • Giun tóc gây ra phân có nhày lẫn máu nước, sa trực tràng.

Giardia

 

Bạn đã bao gờ thấy xuất hiện các dấu hiệu ỉa chảy, đầy hơi, buồn nôn sau khi ngồi trên vệ cỏ hoặc đất chưa? Nếu đã từng chịu tình trạng này thì rất có thể bạn bị nhiễm Giardia.  Loại ký sinh trùng này vào cơ thể người thông qua việc tiếp xúc với phân, thức ăn, nước uống của người hoặc động vật nhiễm ký sinh trùng này.

T.cruzi

 

T.cruzi gây ra bệnh Chagas được đặc trưng bởi các triệu chứng sốt, mệt mỏi, đau cơ, đau dầu, phát ban, tiêu chảy, nôn và sưng mí mắt và dẫn đến các ảnh hưởng tim mạch cũng như đường tiêu hóa. Đây là một căn bệnh nguy hiểm đe dọa đến tính mạng con người. Bạn có  bị  nhiễm T.cruzi khi tiếp xúc với phân của động vật bị nhiễm loại ký sinh trùng này.

Cryptosporidium

 

Ảnh hưởng của ký sinh trùng này chủ yếu là lên đường tiêu hóa gây tiêu chảy trong một thời gian dài. Bạn có thể bị nhiễm ký sinh trùng thông qua phân của động vật hoặc người bị nhiễm bệnh, chủ yếu là do đi tắm ao hồ và trẻ em là đối tượng  dễ bị nhiễm nhất.

P.falciparum

 

P.falciparum là ký sinh trùng gây ra bệnh sốt rét được muỗi truyền cho người thông qua vết đốt. ở Việt Nam.  P.falciparum không phải là ký sinh trùng duy nhất gây ra sốt rét ở Việt Nam,  ngoài p.Falciparum ra còn có ba loài khác là P.vivax; P. ovale và P.malarie; nhưng chỉ có P.falciparum và P.Vivax là hai loài phổ biến nhất tại Việt Nam. Muỗi truyền ký sinh trùng sốt rét p.falciparum chính là muỗi Anophel. Biểu hiện của sốt rét giống như bị cúm, kèm theo ớn lạnh, sốt cao, đôi khi xuất hiện cả nôn và buồn nôn.

T.vaginalis

 

Đây là một ký sinh trùng  lây qua đường tình dục hay còn  được gọi là trichomonas- một bệnh lây truyền qua đường tình dục cấp tính. Phần lớn người nhiễm kí sinh trùng đều không có biểu hiện gì đặc biệt, nhưng có thể xuất hiện một số dấu hiệu kín đáo như kích ứng, bỏng rát và ngứa ngáy bộ phận sinh dục. Bệnh được điều trị bằng kháng sinh.

Toxoplasma

 

 Ký sinh trùng này có mặt trong thịt, nước và phân mèo bị nhiễm trùng, gây ra các triệu chứng gần giống cúm. Phụ nữ mang thai và những người có hệ miễn dịch yếu có thể chịu những ảnh hưởng nghiêm trọng hơn như gây ra các nang trong cơ, não và mắt.

Giun chỉ

 

Mọi người thường bị mắc giun chỉ sau khi sử dụng các nguồn nước nhiễm ấu trùng. Khi giun vào trong dạ dày chúng sẽ giao phối và phát triển ở đó và gây ra các nốt dưới da và sau đó sinh ra các vết loét. Sau đó đầu giun phía trước sẽ nhô ra khỏi bề mặt da của cơ thể vật chủ động vật, hầu hết nhìn thấy trên chi dưới và xuất hiện các vết loét. Nhưng cũng phải mất đén một năm để các dáu hiệu của nhiễm giun chỉ mới nhận diên một cách rõ ràng. Hiện vẫn chưa có cách điều trị bệnh.

Thông tin thêm tại bài viết: Sự khác nhau giữa nhiễm vi khuẩn, ký sinh trùng và virus

Bs. Đào Ngọc - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Theo Webmd
Bình luận
Tin mới
  • 11/07/2025

    Những dấu hiệu của tình yêu thái quá và cách xử lý

    Việc ai đó thể hiện tình cảm với bạn có thể khiến bạn cảm thấy vui vẻ và phấn khích khi bạn đang trong giai đoạn đầu của một mối quan hệ mới. Tuy nhiên, điều quan trọng là phải phân biệt sự mới lạ của một mối quan hệ mới với các hành vi thái quá.

  • 10/07/2025

    Vận động cùng con - giải pháp gắn kết tình cảm gia đình

    Trong cuộc sống hiện đại, khi thời gian dành cho gia đình ngày càng bị thu hẹp bởi công việc và các thiết bị điện tử, việc tìm kiếm một hoạt động vừa tốt cho sức khỏe vừa giúp gắn kết tình cảm cha con trở nên cần thiết hơn bao giờ hết.

  • 10/07/2025

    Cách phòng tránh và xử trí khi trẻ bị cháy nắng

    Những ngày hè đầy nắng là thời điểm lý tưởng để đưa trẻ ra ngoài chơi, đi biển, cắm trại, picnic,... Tuy nhiên, dành quá nhiều thời gian dưới ánh nắng mặt trời có thể khiến trẻ dễ bị cháy nắng. Cháy nắng nặng không chỉ gây khó chịu mà còn có thể làm tăng nguy cơ mắc các vấn đề sức khỏe về da cho trẻ. Cùng đọc bài viết sau đây để biết cách phòng tránh và xử trí khi trẻ bị cháy nắng.

  • 09/07/2025

    Đau đầu do thời tiết nóng bức: Nguy cơ tiềm ẩn và giải pháp phòng ngừa hiệu quả

    Mùa hè mang theo những ngày nắng kéo dài, không khí oi bức và nền nhiệt độ cao, tạo nên nhiều thách thức đối với sức khỏe con người. Một trong những ảnh hưởng phổ biến nhưng ít được chú ý là tình trạng đau đầu do nóng.

  • 08/07/2025

    Các nguồn cung cấp chất béo cho cơ thể

    Chất béo là một trong ba nhóm dưỡng chất thiết yếu, cùng với carbohydrate và protein, có vai trò vô cùng quan trọng trong hoạt động sống của cơ thể con người.

  • 08/07/2025

    Đột quỵ nhiệt: Nguy hiểm tiềm ẩn trong mùa nắng nóng

    Mùa hè đến, cái nắng gay gắt không chỉ khiến cơ thể mệt mỏi mà còn tiềm ẩn những mối nguy hiểm khôn lường đối với sức khỏe, trong đó đột quỵ nhiệt là một trong những tình trạng đáng lo ngại nhất.

  • 08/07/2025

    Loại cá nhỏ bé có nhiều lợi ích với sức khỏe

    Cá cơm là một nguồn dinh dưỡng ấn tượng, mang lại những lợi ích sức khỏe đáng ngạc nhiên.

  • 08/07/2025

    Kháng sinh và những điều cần biết cho người trưởng thành

    Kháng sinh (hay thuốc kháng sinh) đóng vai trò then chốt trong y học hiện đại, giúp điều trị hiệu quả các bệnh nhiễm trùng do vi khuẩn.

Xem thêm