Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Sự khác nhau giữa nhiễm vi khuẩn, ký sinh trùng và virus

Bạn thức dậy ướt đẫm mồ hôi, cơ thể bạn bị đau không rõ lý do. Kiểm tra nhanh bằng nhiệt kế xác nhận bị sốt và bạn có thể cảm thấy sự bắt đầu của viêm họng. Chắc chắn bạn đang mắc bệnh nhưng chính xác chúng là những gì?

Y học hiện đại cho chúng ta biết những triệu chứng chung như vậy có thể là dấu hiệu nhiều bệnh-cúm, viêm họng, thậm chí sốt rét. Mặc dù chúng có thể biểu hiện các triệu chứng tương tự, những những điều kiện rất khác nhau ở cách chúng xâm nhập vào cơ thể của bạn và cơ chế gây bệnh có hiệu quả của chúng. Hãy nhìn vào sự khác biệt giữa các vi khuẩn, virus, ký sinh trùng để tìm thấy những hành động cần làm tốt nhất cho mỗi trường hợp.

Vi khuẩn

Khi bạn bị ốm trong một đất nước phát triển, rất có thể là bệnh của bạn vi khuẩn hoặc virus. Vi khuẩn có ở khắp mọi nơi- trên bàn, tay nắm cửa, thậm chí bên trong cơ thể chúng ta. Trên thực tế, hầu hết các vi khuẩn có ích hoặc ít nhất là vô hại, nhưng đó là một phần trăm của những rắc rối đến khi ai đó đề cập đến các vi sinh vật. Vi khuẩn là đơn bào, có thể sinh sản bên ngoài vật chủ, có khả năng phát triển mạnh trong nhiều loại môi trường. Vi khuẩn gây bệnh có khả năng làm cho chúng ta bị bệnh bởi gây ra một loạt các triệu chứng khó chịu và khó điều trị, hơn nữa có khả năng giết chết chúng ta. Tuy nhiên may mắn thay, chúng ta có một công cụ mạnh mẽ đứng về phía ta: thuốc kháng sinh.

Những loại thuốc này là một cuộc cách mạng y học trong thế kỷ 20, đã trở thành cả một niềm hạnh phúc và một lời nguyền. Cùng với tiêm vắc xin, kháng sinh gần như xóa sổ các bệnh như bệnh lao ở các nước phát triển. Tuy nhiên sự thành công này dẫn đến nhiều quan niệm sai lầm về thuốc kháng sinh, gây tổn hại nhất trong số đó là ý nghĩ kháng sinh có hiệu quả chống lại bất kỳ loại vi khuẩn nào, bao gồm virus. Đây không phải là tất cả trường hợp, nhưng căn bệnh đã không thuyên giảm dù được bác sĩ chỉ định kháng sinh, hoặc bác sĩ kê đơn thuốc không chính xác. Một sự kết hợp của đơn thuốc quá liều và sử dụng kháng sinh ở động vật đã tạo ra một loại dịch bệnh mới: vi khuẩn kháng kháng sinh.

Virus

Có lẽ bí ẩn nhất trong tất cả các tác nhân gây bệnh là virus. Được mô tả như là "sinh vật ở rìa của sự sống," virus hiện diện như một sự kết hợp của các đặc tính đã làm các nhà khoa học đang rất cố gắng để phân loại chúng. Một mặt, gen virus phát triển thông qua chọn lọc tự nhiên và có khả năng sinh sản. Mặt khác, virus không có cấu trúc tế bào hoặc sự trao đổi chất của riêng mình, đòi hỏi một tế bào chủ để giúp chúng nhân rộng. Bất kể liệu chúng có phù hợp với định nghĩa của chúng ta về sự sống, virus có thể tàn phá một loạt các tế bào trong cơ thể con người: Một số virus tấn công máu, một số đi vào hệ thống hô hấp, một số nhắm mục tiêu vào gan…

Nhiều lần, các triệu chứng của virus tương tự như gây ra bởi vi khuẩn, nhưng điều này không có nghĩa là các loại thuốc có cùng một hiệu quả, có thể điều trị cả hai. Kháng sinh không có hiệu quả chống lại virus trong bất kỳ trường hợp nào. Nhiều tổ chức y tế công cộng hiện nay thận trọng đối với kháng sinh được kê toa cho đến khi một bác sĩ là một trong số bệnh nhân bị nhiễm vi khuẩn. Vắc-xin có thể giúp ngăn chặn virus, nhưng việc điều trị các bệnh nhiễm trùng do virus vẫn còn đầy thách thức. Chúng ta có các loại thuốc có thể làm chậm sự tiến triển và giảm bớt các triệu chứng do virus, nhưng nhiều lần thất bại trước một loại virus thuộc về hệ thống miễn dịch của cơ thể chúng ta.

Cũng giống như vi khuẩn, virus có thể được lan truyền qua bất cứ thứ gì: các bề mặt, vi khuẩn trong không khí, dịch cơ thể. Không phải rằng tất cả các virus lây lan thông qua tất cả các con đường. Ví dụ, Ebola chỉ có thể được lây truyền thông qua tiếp xúc trực tiếp với chất dịch cơ thể của một người bệnh.

Ký sinh trùng

Có đôi khi chúng ta nghe thấy mọi người miêu tả những thực thể sống khác như ký sinh trùng và gần như nghĩa là cá nhân chúng luôn luôn dựa vào và lấy dinh dưỡng từ sinh vật khác cho chúng sống và phát triển. Đó là cách nhận diện tốt- vi sinh vật ký sinh chỉ làm vậy nhưng về mặt di truyền đúng hơn là cách xã hôi. Ký sinh trùng cần vật chủ để tồn tại, lợi dụng những sinh vật khác để lấy chỗ trú ẩn và thức ăn. Nhiều ký sinh trùng không tác động tiêu cực đến vật chủ nhưng số khác có thể tiết ra chất độc khiến vật chủ ốm. Ký sinh trùng có thể bao gồm cả những loại vi khuẩn và virus; tất cả virus mang đặc tính của ký sinh trùng nhưng vì trạng thái tồn tại của chúng khi chỉ tương tự như sinh vật sống nwn chúng không được xem như ký sinh trùng.

Ngày nay, nhiễm ký sinh trùng là một vấn đề lớn ở vùng nông thôn và các khu vực đang phát triển vì điều kiện vệ sinh kém và những thói quen không sạch sẽ. Nhiều căn bệnh ký sinh trùng ở vùng nhiệt đới luộm thuộm mà thiếu sự quan tâm từ tổ chức y tế công cộng thế giới. Nước và thức ăn bị nhiễm bẩn từ chất thải  là con đường phổ biến nhất để ký sinh trùng nhiễm vào vật chủ. Ký sinh trùng cũng có thể bị truyền qua thức ăn mà đưa vào miệng bằng tay hay chưa qua đun nấu và côn trùng là trung gian truyền bệnh.

Sự hiện diện của một ký sinh trùng có thể được chẩn đoán qua xét nghiệm phân hay máu. Trong những trường hợp tấn công đặc biệt, chụp X-quang hay cộng hưởng từ có khả năng nhận diện những ký sinh trùng trong cơ thể. Phụ thuộc vào bản chất của ký sinh trùng, kháng sinh hoặc các loại thuốc khác có thể được sử dụng đẻ điều trị nhiễm trùng. Thật không may, một số ký sinh trùng không có các điều trị.

CTV Hà My- Viện Y học ứng dụng Việt Nam (theo Medicaldailly)
Bình luận
Tin mới
  • 10/04/2025

    Sữa chua có thật sự là 'siêu thực phẩm' ngừa loãng xương?

    Các nhà khoa học đang nghiên cứu về các sản phẩm sữa lên men như sữa chua và men vi sinh có thể giúp ngăn ngừa loãng xương hay không. Liệu chúng có phải là chìa khóa giúp xương chắc khỏe hơn không?

  • 10/04/2025

    Ngày nào cũng ăn chuối có được không?

    Nhiều người thích ăn chuối hàng ngày nhưng lo lắng hàm lượng đường trong loại quả này ảnh hưởng đến sức khỏe. Tham khảo những thông tin dinh dưỡng của chuối để có thêm lựa chọn cho chế độ ăn.

  • 10/04/2025

    Chơi game nhiều có thể dẫn đến tính cách ưa bạo lực?

    Mặc dù đứng trước những cáo buộc từ báo chí và cộng đồng mạng về việc chơi game có thể thúc đẩy các bạn trẻ, thanh niên dẫn đến bạo lực, nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng không có mối liên hệ giữa chơi game và bạo lực. Tuy vậy WHO đã xếp chứng nghiện game là một dạng rối loạn tâm thần từ năm 2019. Vậy chúng ta có nên ngăn con cái chơi game không

  • 09/04/2025

    7 lý do để phụ nữ ăn dứa mỗi ngày

    Dứa là một loại cây nhiệt đới với hương vị tươi ngon và giá trị dinh dưỡng cao. Các chất dinh dưỡng trong dứa có lợi cho sức khỏe, đặc biệt là với phụ nữ

  • 08/04/2025

    Thực phẩm nào có thể gây bệnh ngộ độc thịt do Botulinum cực nguy hiểm?

    Bệnh ngộ độc thịt là một tình trạng nghiêm trọng do vi khuẩn Clostridium botulinum tấn công vào các dây thần kinh của cơ thể, bệnh có thể gây tử vong.

  • 08/04/2025

    Cân bằng công việc và cuộc sống: Giữ gìn sức khỏe tinh thần cho người trưởng thành

    Áp lực công việc và cuộc sống ảnh hưởng đến sức khỏe tinh thần như thế nào? Các dấu hiệu cảnh báo kiệt sức, stress là gì? Các phương pháp giúp người trưởng thành cân bằng công việc và cuộc sống, duy trì sức khỏe tinh thần: quản lý thời gian, thư giãn, rèn luyện thể chất...

  • 08/04/2025

    Uống diệp lục mang lại lợi ích gì?

    Một số nghiên cứu cho thấy diệp lục có thể giúp chữa lành da, bảo vệ cơ thể chống lại ung thư, giảm cân cùng nhiều lợi ích khác. Tuy nhiên, diệp lúc có thật sự “thần thánh” như các quảng cáo vẫn đưa tin hay không? Cùng tìm hiểu qua bài viết sau đây!

  • 07/04/2025

    10 loại thực phẩm có nhiều canxi hơn một ly sữa

    Mặc dù sữa nổi tiếng vì chứa nhiều canxi nhưng có nhiều loại thực phẩm khác có thể giúp mọi người đáp ứng nhu cầu bổ sung canxi mỗi ngày.

Xem thêm