Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Nguyên tố crôm trong chế độ dinh dưỡng

Crôm là nguyên tố vi lượng thiết yếu có tác dụng tăng cường chức năng của insulin và quá trình chuyển hóa carbohydrate, protein và chất béo trong cơ thể. Người ta cho rằng crôm còn có thể được sử dụng như một loại thuốc hỗ trợ giảm cân, kiểm soát đường huyết ở bệnh nhân tiểu đường. Bài viết này cung cấp cho bạn những thông tin khoa học mới nhất, đồng thời đưa ra những khuyến cáo về việc sử dụng crôm trong chế độ dinh dưỡng.

Crôm có trong những nguồn nào

Khi nói về dạng crôm hoạt động cần thiết cho cơ thể người, chúng ta đang đề cập đến Cr3+ hay Cr(III). Crôm hiện diện ở khắp mọi nơi xung quanh chúng ta, trong không khí, trong đất, trong nước và trong khá nhiều loại thực phẩm. Cũng giống như những nguyên tố vi lượng khác, crôm chỉ tồn tại với lượng khá nhỏ trong thực phẩm và nồng độ dao động phụ thuộc vào quá trình phơi nhiễm của loại thực phẩm đó với crôm trong môi trường và trong quá trình sản xuất. Nói chung, thịt, tôm, cua, cá, trứng, các loại ngũ cốc nguyên cám, quả hạch và một số trái cây cũng như rau xanh là những nguồn cung cấp crôm dồi dào nhất.

Hàm lượng crôm trong một số thực phẩm

Thực phẩm

Hàm lượng crôm (µg/100 g)

 Trai

128

 Quả hạch Brazil

100

 Sò

57

 Chà là khô

29

 Lê

27

 Tôm he nâu

26

 Bột mỳ nguyên cám

21

 Cà chua

20

 Nấm

17

 Súp lơ xanh

16

Bột lúa mạch nguyên cám

13

 Hạt dẻ

12

 Sườn lợn

10

 Ngô

9

 Lòng đỏ trứng

6

 Thịt bò

3

 Cá trích

2

Chức năng của crôm trong cơ thể

Chức năng sinh học của crôm được sáng tỏ vào cuối những năm 1950, khi người ta khám phá ra chức năng của men bia trong việc ngăn chặn sự suy giảm kiểm soát đường huyết do tuổi tác trên mô hình chuột. Một phức hợp hữu cơ của crôm được biết như một hoạt chất hoạt tính- ký hiệu là “yếu tố dung nạp glucose” (Glucose Tolerance Factor – GTF). Cơ chế hỗ trợ chức năng của insulin của GTF vẫn chưa được làm sáng tỏ, có thể là do nó thúc đẩy quá trình lấy insulin vào trong tế bào bằng cách tạo điều kiện cho sự vận chuyển qua màng tế bào.

Kiểm soát đường huyết

Trong tiểu đường type 2, mặc dù tuyến tụy sản xuất đủ insulin nhưng do các tế bào cơ và những tế bào mô khác trở nên đề kháng với tác dụng của insulin nên khả năng kiểm soát đường huyết của bệnh nhân giảm. Rất nhiều nghiên cứu tiến hành đánh giá hiệu quả của uống bổ sung crôm trên bệnh nhân tiểu đường type 2. Một phân tích tổng hợp từ 41 nghiên cứu cho thấy, uống bổ sung crôm có tác dụng cải thiện khả năng kiểm soát đường huyết trên bệnh nhân tiểu đường type 2, tuy nhiên các tác giả cho rằng vẫn cần phải tiến hành thêm những thử nghiệm lâm sàng, thiết kế chặt chẽ hơn, trước khi đưa ra bất cứ kết luận chung. Ngoài ra, người ta không nhận thấy được một lợi ích nào của uống crôm đối với đường huyết ở người không mắc tiểu đường.

Giúp giảm cân

Do crôm đóng vai trò quan trọng trong chuyển hóa glucose và chất béo nên các nhà khoa học đã tiến hành các nghiên cứu để khám phá hiệu quả của nó đối với tác dụng hỗ trợ giảm cân và cải thiện thành phần cấu trúc cơ thể (ví dụ như giảm mỡ và tăng khối lượng cơ). Mặc dù một số nghiên cứu ban đầu cho thấy viên uống bổ sung crôm có thể giúp giảm đáng kể trọng lượng cơ thể và làm giảm lượng mỡ so với nhóm giả dược, nhưng một số nghiên cứu khác lại không cho kết quả tương tự. Theo một thử nghiệm lâm sàng ngẫu nhiên làm mù đôi, những phụ nữ tham gia nghiên cứu được cung cấp một chế độ ăn như nhau (giá trị dinh dưỡng và năng lượng bằng nhau) có sử dụng hoặc không được sử dụng thực phẩm bổ sung crôm, kết quả cho thấy viên uống crôm không có hiệu quả hỗ trợ giảm cân, giảm mỡ so với nhóm chứng.

Liều lượng an toàn

Những nghiên cứu về các đặc tính của crôm còn khá ít. Tuy nhiên, dựa trên lượng cung cấp từ chế độ dinh dưỡng điển hình ở các quốc gia như Đức, Áo và Thụy Sỹ, người ta khuyến cáo rằng nhu cầu khuyến nghị hàng ngày vào khoảng 30-100 µg là phù hợp với cả trẻ vị thành niên và người lớn. Hàm lượng này cũng tương đương với nhu cầu dinh dưỡng khuyến nghị của châu Âu là 40 µg Cr3+/ngày. Kết quả từ những cuộc điều tra về dinh dưỡng cho thấy chế độ dinh dưỡng của một người trưởng thành sống ở châu Âu có chứa khoảng 60 µg ( Đức) và 160 µg (Thụy Điển)/ngày.

Hiện nay crôm vẫn được bổ sung trong quá trình sản xuất thực phẩm và thực phẩm chức năng chứa crôm khá phổ biến trên thị trường. Việc này dấy lên một số lo ngại rằng sử dụng liều cao crôm có thể tác động xấu đến DNA trong tế bào, và việc sử dụng crôm trong thực phẩm chức năng và với vai trò hỗ trợ tác dụng của insulin nên được xem xét lại. Tuy nhiên Ủy ban khoa học về thực phẩm của cộng đồng châu Âu đã khẳng định rẳng:

“Trong một số nghiên cứu giới hạn trên người, không có bằng chứng nào cho thấy tác dụng không mong muốn của crôm với liều lên tới 1 mg/ngày.”

Bổ sung crôm từ thực phẩm

Do crôm chứa trong rất nhiều các loại thực phẩm nên một chế độ dinh dưỡng cân bằng có thể cung cấp đủ nhu cầu crôm của cơ thể. Hiện tại chưa có bằng chứng nào ủng hộ cho việc sử dụng thực phẩm chức năng bổ sung crôm cho dân số nói chung.

Bình luận
Tin mới
  • 01/09/2025

    Giá trị dinh dưỡng và 5 lợi ích sức khỏe bất ngờ từ hạt sen

    Hạt sen là loại thực phẩm có giá trị bổ dưỡng cao và còn được sử dụng trong một số bài thuốc y học cổ truyền. Nhiều nghiên cứu y học hiện đại đã chứng minh được những lợi ích sức khỏe tuyệt vời của loại hạt nhỏ bé này.

  • 01/09/2025

    An toàn du lịch lễ 2/9: Mẹo vui chơi khỏe mạnh

    Mỗi dịp lễ 2/9, người dân lại háo hức chuẩn bị cho những chuyến du lịch hoặc tham gia các sự kiện đông người như lễ diễu binh, hội hè. Đây là thời điểm lý tưởng để thư giãn, khám phá những vùng đất mới và gắn kết cùng gia đình, bạn bè.

  • 31/08/2025

    Thực phẩm tự nhiên giúp kiểm soát rối loạn mỡ máu

    Rối loạn mỡ máu không được kiểm soát là nguyên nhân dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm. Tình trạng này có liên quan trực tiếp đến chế độ ăn uống, đặc biệt là tiêu thụ quá nhiều chất béo không lành mạnh.

  • 31/08/2025

    Ảnh hưởng của mùa mưa tới hệ hô hấp

    Mùa mưa mang tới sự dễ chịu sau mùa hè oi bức, nhưng kèm theo những cơn mưa mát mẻ, nó cũng tìm tàng các mối nguy cơ về sức khỏe, đặc biệt là hệ hô hấp. Để bảo vệ sức khỏe của bạn, bạn cần hiểu rõ thời tiết trong mùa mưa và ngăn ngừa cái mối nguy cơ có thể ảnh hưởng tới sức khỏe của bạn

  • 30/08/2025

    Cảnh giác sốt xuất huyết và tay chân miệng vào mùa mưa

    Mùa mưa không chỉ mang đến không khí mát mẻ mà còn tạo điều kiện thuận lợi cho các bệnh truyền nhiễm phát triển. Trong đó sốt xuất huyết và tay chân miệng là 2 bệnh lý đáng lo ngại nhất do tốc độ lây lan nhanh và nguy cơ biến chứng nghiêm trọng. Việc nhận biết sớm các triệu chứng và áp dụng các biện pháp phòng bệnh là yếu tố then chốt để bảo vệ sức khỏe của trẻ. Bài viết này sẽ cung cấp thông tin chi tiết về hai căn bệnh này, từ nguyên nhân, triệu chứng đến cách phòng tránh, giúp các bậc phụ huynh chủ động hơn trong việc chăm sóc con em mình.

  • 30/08/2025

    5 lợi ích sức khỏe tuyệt vời của giá đỗ ít người biết

    Giá đỗ được biết đến là loại thực phẩm giàu vitamin và khoáng chất, chất xơ tốt cho sức khỏe. Thường xuyên ăn giá đỗ không chỉ có ích cho sức khỏe mà còn hỗ trợ phòng ngừa một số loại ung thư.

  • 29/08/2025

    Giải pháp hiệu quả giúp kiểm soát cơn đau do viêm khớp trong mùa mưa

    Khi những cơn mưa đầu mùa bắt đầu rơi, nhiều người cảm thấy dễ chịu vì thời tiết mát mẻ hơn, giảm bớt cái nóng oi ả. Tuy nhiên, đối với những ai đang phải sống chung với viêm khớp, mùa mưa lại mang đến không ít khó khăn.

  • 29/08/2025

    4 tác dụng độc đáo của nước gừng đỗ đen rang

    Nước gừng và nước đỗ đen rang là hai loại thức uống quen thuộc trong dân gian, được biết đến với nhiều lợi ích sức khỏe. Khi kết hợp hai nguyên liệu này sẽ có một loại đồ uống thơm ngon và bổ dưỡng, mang lại những tác dụng tích cực cho cơ thể.

Xem thêm