Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Tập thể dục đúng lúc làm tăng cường trí nhớ

Một nghiên cứu mới đây cho thấy những người tập thể dục đúng lúc sẽ tăng cường trí nhớ. Tuy nhiên việc tập thể dục này phải được thực hiện trong một khoảng thời gian cụ thể và không ngay lập tức sau khi học.

Đa số chúng ta đều biết việc nâng tạ trong tập thể hình hay chạy một vòng có thể giúp nâng cao thể chất, trong khi có nhiều người tập thể dục để củng cố tinh thần, một số tập luyện để nâng cao khả năng lưu giữ trí nhớ hoặc thậm chí ngăn ngừa những bệnh về thần kinh như Alzheimer hay Parkinson.

Một nghiên cứu gần đây, đăng trong tới tạp chí Current Biology, Viện Donders ở Hà Lan đã phân tích tác dụng của hoạt động thể chất nhằm củng cố trí nhớ của não. Nghiên cứu này cho thấy một người cần lưu giữ một thông tin quan trọng nên tập thể dục sau 4 tiếng, thông tin đó sẽ được ghi nhớ sâu hơn.

Theo nhóm nghiên cứu, kết quả của hoạt động thể chất đúng lúc có thể cái thiện trí nhớ dài hạn và nhấn mạnh vào khả năng của hoạt động này như một sự can thiệp trong vấn đề giáo dục và lâm sàng.

Guillen Fernandez và cộng sự đã thử nghiệm ảnh hưởng của những bài tập đơn – 35 phút đạp xe đạp với cường độ bằng 80% khả năng hoạt động tối đa của tim cho các đối tượng thử nghiệm – tới khả năng củng cố trí nhớ và trí nhớ dài hạn.

Họ tiến hành nghiên cứu trên 72 nam giới khỏe mạnh, được chia ra 3 nhóm  tập thể dục khác nhau: nhóm 1 tập thể dục ngay sau đó, nhóm 2 sau 4 giờ và nhóm 3 không tập thể dục. Kiểm tra về trí nhớ được thực hiện sau 48 giờ bằng chụp cộng hưởng từ của não. Kết quả cho thấy những người ở nhóm nhóm tập thể dục sau 4h đã tiếp nhận thông tin nhanh hơn và lưu trữ thông tin dài hơn 2 ngày so với những nhóm khác. Hình ảnh từ MRI cho thấy tập thể dục sau 4h tạo những tín hiệu trí nhớ mạnh hơn và rõ hơn ở vùng hải mã - vùng não chịu trách nhiệm trong học tập và ghi nhớ. Ngoài ra dấu hiệu về điện não đồ cũng thay đổi minh chứng cho những biến đổi về hoạt động ghi nhớ ở tế bào não.

Những thí nghiệm tương tự cũng cho thấy tập thể dục có thể gây sự tăng tạo thần kinh, khả năng thay đổi của não và tạo những liên kết mới. Những nhà nghiên cứu trường đại học Basel ở Thụy sỹ tiến hành một thí nghiệm tương tự sử dụng 2 nhóm chuột một nhóm chạy bánh xe còn một nhóm không di chuyển. Mặc dù chúng có khả năng phân biệt được sự khác nhau trong 1 giờ rưỡi sau đó, chỉ có nhóm chuột được vận động là có thể làm như vậy trong 24h sau đó.

Phân tích xa hơn, nhóm nghiên cứu đã tìm thấy ở chuột có vận động phát triển nhiều tế bào não mới hơn nhóm chuột không vận động 2 lần. Điều này dẫn đến sự tăng về số lượng synap kết nối giữa các tế bào thần kinh đặc biệt là ở vùng hải mã. Nhiều nghiên cứu khác tìm thấy những chất dẫn truyền thần kinh đặc hiệu được hoạt hóa bởi hoạt động thể chất đóng một vai trò quan trong trong hình thành trí nhớ. Những chất trung gian dẫn truyền catecholamin gồm epinephrine, norepinephrine và dopamine có khả năng cải thiện củng cố trí nhớ.

Những chất này được giải phóng ở nhiều vị trí trong não khi tập thể dục. Sự tiếp này giúp cố định tín hiệu trí nhớ khi chúng mới được mã hóa trong não. Những bước nghiên cứu tiếp theo đó là về cơ chế hoạt động của chúng, sẽ tập trung vào tìm hiểu xem những bài tập nào cho hiệu quả tốt nhất, những gì mà chúng ta có thể làm trong thời gian 4h từ việc học tới tập thể dục và có thể phát triển một số thuốc điều trị từ việc biết được cơ chế hoạt động của các chất này.

Ngoài tập thể dục, Fernandes cũng tìm ra một số cách khác hoạt hóa catecholamine. Chúng cần cho hoạt động phản vệ - phản ứng tâm lý : sợ hãi bỏ chạy hoặc đối mặt với khó khăn. Trong trường hợp chấn thương, não tiết nhiều catecholamin để quyết định cách cơ thể phản ứng với stress này. Điều này giải thích về những phản ứng mạnh của cơ thể trước các tác nhân  nguy hại.

Bình luận
Tin mới
  • 09/07/2025

    Đau đầu do thời tiết nóng bức: Nguy cơ tiềm ẩn và giải pháp phòng ngừa hiệu quả

    Mùa hè mang theo những ngày nắng kéo dài, không khí oi bức và nền nhiệt độ cao, tạo nên nhiều thách thức đối với sức khỏe con người. Một trong những ảnh hưởng phổ biến nhưng ít được chú ý là tình trạng đau đầu do nóng.

  • 08/07/2025

    Các nguồn cung cấp chất béo cho cơ thể

    Chất béo là một trong ba nhóm dưỡng chất thiết yếu, cùng với carbohydrate và protein, có vai trò vô cùng quan trọng trong hoạt động sống của cơ thể con người.

  • 08/07/2025

    Đột quỵ nhiệt: Nguy hiểm tiềm ẩn trong mùa nắng nóng

    Mùa hè đến, cái nắng gay gắt không chỉ khiến cơ thể mệt mỏi mà còn tiềm ẩn những mối nguy hiểm khôn lường đối với sức khỏe, trong đó đột quỵ nhiệt là một trong những tình trạng đáng lo ngại nhất.

  • 08/07/2025

    Loại cá nhỏ bé có nhiều lợi ích với sức khỏe

    Cá cơm là một nguồn dinh dưỡng ấn tượng, mang lại những lợi ích sức khỏe đáng ngạc nhiên.

  • 08/07/2025

    Kháng sinh và những điều cần biết cho người trưởng thành

    Kháng sinh (hay thuốc kháng sinh) đóng vai trò then chốt trong y học hiện đại, giúp điều trị hiệu quả các bệnh nhiễm trùng do vi khuẩn.

  • 08/07/2025

    Điểm danh 5 loại dầu thực vật mang lại lợi ích sức khỏe tuyệt vời

    Chất béo thường bị hiểu lầm là “kẻ thù” của sức khỏe, đặc biệt là đối với tim mạch và cân nặng. Tuy nhiên, các nghiên cứu gần đây cho thấy không phải tất cả chất béo đều có hại. Ngược lại, một số loại chất béo tốt lại đóng vai trò thiết yếu trong việc duy trì năng lượng, hấp thụ vitamin và bảo vệ cơ thể khỏi viêm nhiễm. Trong đó, dầu ăn có nguồn gốc thực vật như dầu ô liu, dầu bơ, dầu mè... không chỉ mang lại hương vị phong phú cho món ăn mà còn cung cấp các acid béo có lợi cho tim mạch, não bộ và hệ miễn dịch.

  • 07/07/2025

    Dấu hiệu nhận biết và cách xử lý cảm nắng nhanh chóng

    Mùa hè với những ngày nắng gay gắt không chỉ mang đến niềm vui của những chuyến đi chơi mà còn ẩn chứa nguy cơ sức khỏe mà ít ai để ý: cảm nắng. Đây là một tình trạng nghiêm trọng xảy ra khi cơ thể không thể tự điều hòa nhiệt độ trong môi trường nóng bức, dẫn đến những hậu quả khôn lường nếu không được phát hiện và xử lý kịp thời.

  • 07/07/2025

    8 thực phẩm nên tránh để bảo vệ gan khỏe mạnh

    Gan đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe tổng thể. Lựa chọn đúng loại thực phẩm cũng như tránh những chất có hại góp phần bảo vệ chức năng gan khỏe mạnh.

Xem thêm