Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Nguyên nhân gây suy thai và điều trị

Suy thai là tình trạng em bé không nhận đủ khí oxy trong tử cung. Tình trạng này khác với tình trạng bị ngạt khi sinh, là khi em bé không nhận đủ khí oxy trong quá trình chuyển dạ và sinh nở. Suy thai thường dựa vào các bất thường về nhịp tim của em bé. Suy thai thường sẽ được chẩn đoán trước sinh hoặc trong khi sinh, trong khi ngạt khí sẽ chỉ được chẩn đoán sau khi em bé được sinh ra.

Suy thai là gì?

Suy thai là tình trạng xảy ra do các bất thường trong quá trình mang thai và sinh con, dẫn đến em bé bị thiếu oxy. Tình trạng thiếu oxy này đôi khi sẽ dẫn đến các bất thường về tim thai và thậm chí là tử vong.

Nguyên nhân gây suy thai

Suy thai thường xảy ra nếu bạn đã mang thai quá ngày dự sinh hoặc do các biến chứng liên quan đến mang thai hoặc chuyển dạ. Các nguyên nhân gây suy thai bao gồm:

  • Tăng huyết áp hoặc tiền sản giật: có thể ảnh hưởng đến chức năng của bánh rau bằng cách giảm nồng độ oxy và dinh dưỡng cung cấp cho thai nhi
  • Quá ít nước ối: tăng nguy cơ chèn ép dây rốn, từ đó làm giảm lưu lượng máu, oxy và chất dinh dưỡng tới bào thai
  • Mẹ bị thiếu máu hoặc tụt huyết áp do mất nước vì nôn, tiêu chảy có thể gây suy thai
  • Chèn ép dây rốn hoặc sa dây rốn có thể là nguyên nhân gây thiếu oxy tới bào thai, dẫn đến suy thai
  • Tách nhau thai sớm ra khỏi thành tử cung
  • Mẹ mắc bất cứ bệnh mạn tính nào dưới đây: tiểu đường, tăng huyết áp, tim mạch, bệnh thận. Những nguyên nhân này đều là những nguyên nhân nội sinh, nghĩ là bạn nên theo dõi những thay đổi từ bên ngoài của bạn để xem xem liệu thai có bị suy thật hay không.

Dấu hiệu và triệu chứng suy thai

Em bé có nhịp tim ổn định sẽ đáp ứng lại với các kích thích từ bên ngoài. Do vậy, phụ nữ đang mang thai nên theo dõi số lần đạp trong ngày của em bé, đặc biệt là sau 3 bữa chính. Nếu tổng số lần đạp là trên 10 lần một ngày là bình thường. Giảm chuyển động của thai nhi có thể là dấu hiệu cảnh báo và bạn cần được bác sĩ sản khoa theo dõi chặt chẽ.

Thai nhi cũng có thể có dấu hiệu suy thai ở bất cứ thời điểm nào trong giai đoạn 1 hoặc giai đoạn 2 của quá trình chuyển dạ. Tình trạng này sẽ được bác sĩ kiểm soát thông qua việc siêu âm hoặc đo tim thai. Suy thai có thể gây ra các triệu chứng như:

  • Giảm chuyển động của thai nhi
  • Nhịp tim thai dưới 110 trong vòng 10 phút hoặc nhiều hơn (nhịp tim thai bình thường sẽ dao động từ 110 đến 160 nhịp/phút)
  • Nhịp tim thai trên 160 kéo dài trên 10 phút
  • Tim thai đập chậm (nhịp tim thai giảm đột ngột) hoặc giảm tim thai chập (nhịp tim thai giảm thoáng qua sau khi cơn co tử cung đạt đỉnh).
Điều trị và kiểm soát tình trạng suy thai

Bác sĩ sản khoa sẽ giúp bạn kiểm soát tình trạng suy thai trong những lần khám thai. Nếu bác sĩ nhậnt hấy có dấu hiệu suy thai, bạn sẽ được can thiệp cần thiết. Các biện pháp can thiệp và kiểm soát sẽ phụ thuộc vào tuổi thai, nguyên nhân suy thai và tình trạng của mẹ.

Mục đích chính của việc điều trị suy thai là để cải thiện nồng độ oxy đến em bé. Thông thường, hồi sức trong tử cung sẽ được thực hiện nhằm mục đích này. Ngoài ra, có thể cần phải thực hiện một số biện pháp sau:

  • Thở oxy để đảm bảo đủ oxy cung cấp cho em bé
  • Truyền dịch để làm tăng lượng nước ối của mẹ
  • Thay đổi tư thế của mẹ trong quá trình chuyển da hoặc chuẩn bị chuyển dạ, tốt nhất là ở tư thế nằm nghiêng trái để làm giảm áp lực lên các mạch máu tới nuôi dưỡng thai nhi.
  • Sử dụng thuốc chống co thắt hoặc ức chế chuyển dạ (Tocolysis) nếu tình trạng suy thai là do tử cung bị kích thích quá mắc hoặc co thắt quá mức.

Nếu các biện pháp trên không giúp cải thiện tình trạng suy thai, các biện pháp can thiệp sâu hơn sẽ được tiến hành phụ thuộc vào giai đoạn chuyển dạ:

  • Trong giai đoạn đầu chuyển dạ: nếu nhịp tim thai không ổn định kể cả sau khi đã hồi sức trong tử cung, bác sĩ sẽ khám vùng bụng để đánh giá trương lực và tình trạng co thắt tử cung và âm đạo, đồng thời đánh giá độ mở cổ tử cung. Trong quá trình này, bác sĩ cũng sẽ xem xem dây rốn có bị sa xuống không. Nếu tình trạng em bé nguy hiểm nhưng tim thai vẫn chưa ổn định, có thể sẽ cần mổ lấy thai cấp cứu
  • Trong giai đoạn 2 của quá trình chuyển dạ: nếu cổ tử cung đã giãn ra hoàn toàn và em bé sắp sinh, giác hút hoặc forcep có thể sẽ được sử dụng. Nếu không, cũng sẽ cần phải mổ lấy thai cấp cứu

Những câu hỏi thường gặp

1/ Em bé nấc ở trong bụng có phải là dấu hiệu suy thai không?

Em bé nấc ở trong bụng là một dấu hiệu rất bình thường và cho thấy em bé đang khoẻ mạnh và phát triển bình thường. Rất hiếm khi nấc là dấu hiệu bất thường của thai kỳ hoặc em bé.

2/ Tại sao xuất hiện phân su lại là dấu hiệu suy thai?

Một trong những dấu hiệu suy thai có thể nhận thấy được là xuất hiện phân su trong nước ối, nhưng không phải lúc nào đây cũng là dấu hiệu suy thai vì đó cũng có thể là dấu hiệu của em bé già tháng. Thông thường phân su nhiều cũng là vấn đề đáng lo ngại vì có thể sẽ gây tắc nghẽn đường hô hấp của trẻ.

Mặc dù suy thai là tình trạng nghiêm trọng nhưng hoàn toàn có thể kiểm soát được và bạn vẫn có cơ hội sinh ra một em bé khoẻ mạnh. Đừng quá lo lắng nếu bác sĩ phát hiện ra tình trạng suy thai, bởi vẫn có những cách giúp cả bạn và em bé đều khoẻ mạnh.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Khoảng cách lý tưởng để sinh con là bao lâu?

Bình luận
Tin mới
  • 27/08/2025

    Có nên chạy bộ mỗi ngày để giảm cân?

    Chạy bộ là một bài tập thể dục đã được chứng minh là có thể cải thiện sức bền và giảm mỡ cơ thể một cách an toàn. Tuy nhiên, việc chạy bộ mỗi ngày có mang lại hiệu quả giảm cân như mong muốn?

  • 27/08/2025

    Tại sao ngón chân của bạn bị tê?

    Tê ở ngón chân là một trong triệu chứng dai dẳng khó xác định. Nó có thể là triệu chứng của một căn bệnh nghiêm trọng ví dụ như bệnh tiểu đường hoặc có thể chỉ là do bạn đi giày không phù hợp.

  • 26/08/2025

    6 thói quen giúp giảm mỡ bụng sau tuổi 45

    Sự thay đổi hormone, quá trình trao đổi chất chậm lại là nguyên nhân khiến mỡ dễ tích tụ quanh vùng eo, đặc biệt là với chị em sau tuổi 45. Để giảm mỡ bụng 'cứng đầu' này có thể chỉ cần thực hiện một số thói quen đơn giản.

  • 26/08/2025

    10 Dấu hiệu cảnh báo bệnh tim mạch ở người cao tuổi

    Bệnh tim mạch là một trong những nguyên nhân gây tử vong hàng đầu, đặc biệt ở người cao tuổi. Mỗi năm, có khoảng 5 triệu người mắc suy tim trên thế giới và gần 50% trong số đó tử vong sau 5 năm. Tại Việt Nam, bệnh tim mạch chiếm 60% các ca bệnh nội khoa.

  • 25/08/2025

    Ăn trứng vào bữa sáng có giúp giảm cân nhanh hơn?

    Bữa sáng giàu protein từ trứng không chỉ giúp no lâu mà còn hỗ trợ đốt mỡ hiệu quả hơn so với các bữa sáng nhiều tinh bột. Vậy ăn trứng vào buổi sáng có thật sự giúp bạn đạt mục tiêu giảm cân nhanh hơn?

  • 25/08/2025

    Tác hại của thuốc lá đối với sức khỏe và cách cai nghiện hiệu quả

    Thuốc lá từ lâu đã trở thành một vấn đề sức khỏe cộng đồng đáng báo động trên toàn cầu. Với hàng triệu người sử dụng mỗi ngày, tác hại của thuốc lá không chỉ ảnh hưởng đến người hút mà còn gây tổn hại nghiêm trọng cho những người xung quanh thông qua khói thuốc thụ động.

  • 24/08/2025

    Tác dụng của vỏ khoai lang không nên bỏ qua

    Khi ăn khoai lang, nhiều người thường có thói quen bỏ vỏ. Tuy nhiên, ít ai biết rằng phần vỏ này lại chứa dinh dưỡng mang lại một số lợi ích sức khỏe đáng ngạc nhiên.

  • 24/08/2025

    Cách phòng ngừa và điều trị đau lưng ở dân văn phòng

    Đau lưng đang trở thành một vấn đề sức khỏe phổ biến, đặc biệt đối với những người làm việc trong môi trường văn phòng. Tính chất công việc yêu cầu ngồi lâu, ít vận động và thường xuyên làm việc trước máy tính tạo ra áp lực lớn lên cột sống, dẫn đến các cơn đau lưng dai dẳng.

Xem thêm