Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Nguyên nhân gây mộng du?

Bạn đã bao giờ đi ngủ trên giường và thức dậy trên ghế sofa phòng khách chưa? Hoặc, có lẽ bạn đã thức dậy với những mảnh vụn bí ẩn rắc trên bộ đồ ngủ của mình mà không nhớ gì về bữa ăn nhẹ lúc nửa đêm?

Nếu vậy, bạn có thể là một trong 6,9% của những người đã trải qua ít nhất một lần mộng du trong đời. Mặc dù tỷ lệ mắc chứng mộng du cao hơn đáng kể ở trẻ em, nhưng khoảng 1,5% số người trưởng thành gặp phải các đợt mông dụ sau giai đoạn thơ ấu . Mộng du có thể do sử dụng thuốc, di truyền hoặc tình trạng sức khỏe làm gián đoạn giấc ngủ của bạn. Dưới đây là những lý do tại sao một số người bị mộng du.

Chính xác thì mộng du là gì?

Mộng du là một chứng rối loạn giấc ngủ xảy ra ở phần sâu nhất của giấc ngủ không chuyển động mắt (NREM) của bạn. Nó thường xảy ra trong vòng 1 đến 2 giờ sau khi chìm vào giấc ngủ. Trong giai đoạn mộng du, bạn có thể ngồi dậy, đi lại và thậm chí thực hiện các hoạt động bình thường tất cả trong khi ngủ. Đôi mắt của bạn đang mở, nhưng thực ra bạn vẫn đang trong trạng thái ngủ say. Hiệp hội Tâm thần học Hoa Kỳ không coi mộng du là một rối loạn trừ khi nó xảy ra thường xuyên đủ để khiến bạn căng thẳng và nó làm rối loạn khả năng hoạt động trong ngày của bạn.

Nguyên nhân gây ra mộng du?

Phổ biến hơn ở trẻ em so với người lớn, mộng du thường phát triển nhiều hơn ở độ tuổi thiếu niên. Nhưng không phải ai cũng ngừng mộng du khi đã trưởng thành. Mặc dù hiếm gặp, một số người có thể chỉ bắt đầu mộng du trong những năm trưởng thành. Các nhà nghiên cứu về giấc ngủ đã xác định được một số tình trạng sức khỏe, hoạt động và các chất được biết đến là nguyên nhân gây ra các cơn mộng du. Cũng có thể bạn đã di truyền khuynh hướng mộng du của mình. Mộng du đôi khi xuất hiện trong các gia đình.

Căng thẳng

Căng thẳng và lo lắng được biết là sẽ ảnh hưởng đến giấc ngủ của bạn. Một số nhà khoa học về giấc ngủ cũng cho rằng căng thẳng ban ngày có thể góp phần gây ra chứng mộng du. Nếu bạn muốn giảm mức độ căng thẳng hàng ngày của mình để có thể nghỉ ngơi vào ban đêm, bạn có thể muốn thử các kỹ thuật giảm căng thẳng như sau:

  • tập thể dục thường xuyên
  • thực hành chánh niệm
  • hạn chế caffein
  • tập thở
  • thử tập yoga

Thiếu ngủ

Những người không ngủ đủ giấc dễ bị mộng du hơn. Các nhà nghiên cứu đã nghiên cứu chụp cộng hưởng từ não của những người có tiền sử mộng du phát hiện ra rằng thiếu ngủ làm tăng số lượng các đợt mộng du mà người ta trải qua.

Đau nửa đầu

Nếu bạn bị chứng đau nửa đầu mãn tính, bạn có thể dễ bị mộng du hơn. Vào năm 2015, một nhóm các nhà khoa học về giấc ngủ đã phỏng vấn 100 bệnh nhân thường xuyên bị mộng du và phát hiện ra mối liên hệ chặt chẽ giữa mộng du và đau đầu suốt đời, đặc biệt là chứng đau nửa đầu.

Sốt

Mộng du có liên quan đến các bệnh gây sốt, đặc biệt là ở trẻ em. Những cơn sốt cũng có thể gây ra nỗi kinh hoàng về đêm, làm rối loạn giấc ngủ, trong đó bạn có thể la hét, khua tay múa chân hoặc cố gắng thoát khỏi những điều sợ hãi mà bạn cảm thấy trong giấc ngủ.

Rối loạn nhịp thở

Ngưng thở khi ngủ do tắc nghẽn là tình trạng rối loạn nhịp thở khiến bạn ngừng thở trong thời gian ngắn khi ngủ. Tình trạng này không chỉ biểu hiện bằng việc ngáy. Ngoài ra, chứng ngưng thở khi ngủ nghiêm trọng có thể dẫn đến mệt mỏi vào ban ngày, huyết áp cao, đột quỵ và bệnh tim. Nếu bạn bị chứng ngưng thở khi ngủ do tắc nghẽn nghiêm trọng, khả năng bạn bị mộng du sẽ cao hơn những người bị chứng ngưng thở khi ngủ nhẹ. Cũng có báo cáo về chứng mộng du ở trẻ em bị hen suyễn. Bệnh hen suyễn có thể dẫn đến mất ngủ và thuốc montelukast  đã gây ra chứng mộng du ở một số trẻ em.

Bệnh trào ngược dạ dày thực quản (GERD)

Nếu bạn bị trào ngược dạ dày thực quản, các chất trong dạ dày có thể trào ngược lên thực quản, gây ra cảm giác nóng rát khó chịu. Đối với nhiều người, các triệu chứng này sẽ tồi tệ hơn vào ban đêm. Những người bị trào ngược dạ dày và các rối loạn dạ dày khác dễ bị nhiều loại rối loạn giấc ngủ, bao gồm cả mộng du. Vì trào ngược cản trở giấc ngủ, nó có thể gây kiệt sức trong thời gian dài, điều này cũng khiến bạn dễ mắc các cơn mộng du.

Bệnh Parkinson

Bệnh Parkinson là một tình trạng thần kinh ảnh hưởng đến khả năng di chuyển của cơ thể bạn. Khi bệnh tiến triển, nó có thể ảnh hưởng đến các phần của thân não kiểm soát chuyển động cũng như các phần của não kiểm soát giấc ngủ. Thông thường, khi bạn mơ trong giấc ngủ, não của bạn tạm thời làm tê liệt một số cơ để ngăn bạn thực hiện giấc mơ và làm tổn thương bản thân hoặc người khác trong quá trình này.

Hội chứng chân không yên

Có một số cuộc tranh luận giữa các nhà nghiên cứu về giấc ngủ về việc liệu hội chứng chân không yên (RLS) có gây ra chứng mộng du hay không.

Một số nghiên cứu chỉ ra rằng những người bị hội chứng chân không yên không có nhiều khả năng bị mộng du hơn những người khác. Các nghiên cứu khác chỉ ra mối liên hệ giữa chứng mộng du và các loại thuốc được sử dụng để điều trị hội chứng chân không yên.

Làm thế nào để bạn biết nếu ai đó đang bị mộng du?

Những người mộng du thường không phản ứng khi bạn cố gắng thu hút sự chú ý của họ. Họ có thể có cái nhìn đờ đẫn hoặc xa xăm. Theo các chuyên gia về giấc ngủ, người mộng du cũng có thể tham gia vào các hoạt động khác khi họ đang ở trạng thái mộng du, bao gồm:

  • Ăn
  • Nói
  • Chuẩn bị thức ăn
  • Đi tiểu ở những nơi không phải là nhà vệ sinh
  • Cố gắng rời khỏi nhà
  • Quan hệ tình dục

Hầu hết thời gian, mọi người không nhớ giai đoạn mộng du khi họ thức dậy. Nếu bạn đánh thức ai đó khi họ đang mộng du, họ có thể bối rối không biết chuyện gì đang xảy ra.

Mộng du có nguy hiểm không?

Mặc dù hầu hết các đợt mộng du kết thúc mà không có tổn thương, nhưng mộng du có thể khá nguy hiểm. Một số người có thể cố gắng lái xe hoặc thực hiện các công việc khác mà không thể nhận thức được điều gì đang thực sự diễn ra xung quanh họ. Thương tích là hậu quả của các vụ tai nạn như ngã cầu thang, hoặc va chạm vào các vật thể như tường hoặc đồ đạc. Vì ai đó có thể làm tổn thương bản thân hoặc người khác khi họ mộng du, nên đánh thức người đang mộng du là một ý kiến ​​hay. Chỉ cần thực hiện nhẹ nhàng, vì người mộng du có thể bị giật mình vì bị đánh thức.

Khi nào phải đi khám bác sĩ về chứng mộng du?

Hầu hết trẻ em hết mộng du khi đến tuổi thiếu niên mà không cần điều trị. Tuy nhiên, nếu tình trạng mộng du của bạn không bắt đầu cho đến khi bạn trưởng thành, bạn có thể muốn nói chuyện với bác sĩ để loại trừ các tình trạng tiềm ẩn có thể khiến bạn bị mộng du. Nếu bạn thường xuyên mộng du hoặc nếu mộng du đang gây ra các vấn đề với hoạt động hàng ngày hoặc các mối quan hệ của bạn, bạn nên nói chuyện với bác sĩ.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Mộng du: Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị 

Hồng Ngọc - Viện Y học ứng dụng Việt Nam (theo Healthline) -
Bình luận
Tin mới
  • 28/12/2025

    3 công thức sinh tố 'đốt' mỡ bạn có thể tự làm tại nhà

    Không cần đến những thực phẩm chức năng đắt đỏ, bí quyết để thúc đẩy quá trình trao đổi chất và đánh bay mỡ thừa đôi khi nằm ngay trong chính máy xay sinh tố của bạn. Hãy cùng khám phá cách 'thiết kế' một ly sinh tố chuẩn đốt mỡ.

  • 28/12/2025

    Bệnh Alzheimer: Dấu hiệu sớm, phòng ngừa và chăm sóc người bệnh hiệu quả

    Bệnh Alzheimer là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây suy giảm trí nhớ và sa sút trí tuệ ở người cao tuổi. Với tỷ lệ mắc bệnh ngày càng gia tăng, đặc biệt ở nhóm người trên 65 tuổi, việc nhận biết sớm các dấu hiệu, áp dụng các biện pháp phòng ngừa và chăm sóc phù hợp là vô cùng quan trọng. Bài viết dưới đây sẽ cung cấp thông tin chi tiết về các dấu hiệu sớm, cách phòng ngừa và chăm sóc hiệu quả cho người bệnh Alzheimer, nhằm hỗ trợ người thân và cộng đồng trong việc đối phó với căn bệnh này.

  • 27/12/2025

    4 loại trà mùa đông hỗ trợ giảm cân hiệu quả

    Mùa đông là thời điểm việc giảm cân trở nên khó khăn do ít vận động và nhu cầu năng lượng tăng cao. Bên cạnh chế độ ăn uống hợp lý, uống trà đúng cách có thể hỗ trợ kiểm soát cân nặng nhờ tăng sinh nhiệt, cải thiện chuyển hóa và giảm cảm giác thèm ăn, giúp duy trì vóc dáng trong mùa lạnh.

  • 27/12/2025

    Phát ban âm đạo: Nguyên nhân gây kích ứng ở vùng kín là gì?

    Phát ban âm đạo thường là tình trạng phát ban liên quan đến âm hộ . Nó có thể ảnh hưởng đến bên trong hoặc bên ngoài nếp gấp môi lớn. Những phát ban này có thể gây ngứa, nổi cục và đỏ. Nguyên nhân có thể khác nhau, từ kích ứng da đơn giản và nhiễm trùng do vi khuẩn đến các bệnh lây truyền qua đường tình dục (STI). Bài viết này sẽ thảo luận về các nguyên nhân khác nhau gây phát ban âm đạo.

  • 26/12/2025

    5 món cháo dễ nấu đủ dinh dưỡng cho cả nhà

    Cháo là món ăn lý tưởng vì vừa dễ tiêu hóa, ấm bụng lại dễ dàng kết hợp với nhiều nguyên liệu để tạo thành bữa ăn dinh dưỡng toàn diện cho mọi thành viên trong gia đình.

  • 26/12/2025

    Sức khỏe tinh thần: Đối phó với stress và trầm cảm trong áp lực cuối năm

    Cuối năm là giai đoạn bận rộn với nhiều áp lực từ công việc, tiệc tùng và gia đình, dễ gây căng thẳng, mệt mỏi, thậm chí trầm cảm. Việc chăm sóc sức khỏe tinh thần trong thời điểm này rất quan trọng để giảm stress và cân bằng cuộc sống. Bài viết này sẽ cung cấp các phương pháp khoa học và thực tiễn giúp bạn duy trì tinh thần tích cực, nhận biết dấu hiệu trầm cảm sớm và vượt qua áp lực cuối năm một cách hiệu quả.

  • 25/12/2025

    7 bí quyết đơn giản tại nhà cho mái tóc suôn mượt, óng ả

    Mái tóc khỏe, óng mượt luôn là mong muốn của nhiều người. Khi xu hướng chăm sóc tóc và da bằng nguyên liệu tự nhiên ngày càng phổ biến, nhiều người có xu hướng tìm kiếm những phương pháp chăm sóc tóc tại nhà vừa an toàn, vừa hiệu quả để duy trì vẻ đẹp bền vững.

  • 25/12/2025

    Vi nhựa nguy hiểm cho phụ nữ như thế nào?

    Vi nhựa, những mảnh vụn nhựa li ti hiện diện khắp mọi nơi - từ không khí, nước, đất, đến thực phẩm - đang dần trở thành một mối lo ngại lớn về sức khỏe.

Xem thêm