Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Ngủ trưa: những điều bạn cần biết

Một giấc ngủ ngắn có thể nâng cao hiệu suất làm việc, tăng sự tỉnh táo và cải thiện tâm trạng của bạn. Chìa khóa để ngủ trưa là giữ giấc ngủ ngắn ngắn khoảng từ 10 đến 20 phút

Giấc ngủ ngắn đối và chu kỳ giấc ngủ

Khi bạn chợp mắt từ 10 đến 20 phút, bạn bước vào giai đoạn đầu tiên và đôi khi là giai đoạn thứ hai của giấc ngủ. Điều đó chỉ đủ để bạn sảng khoái và nhận được những lợi ích liên quan đến giấc ngủ ngắn. Trong khi ngủ thực sự, cơ thể của bạn có cơ hội hoàn thành tất cả năm giai đoạn của chu kỳ ngủ một vài lần, điều này đối với hầu hết người lớn khỏe mạnh lặp lại sau mỗi 90 đến 110 phút. Khi bạn đi vào giấc ngủ sâu hơn, não của bạn trở nên ít phản ứng hơn với các kích thích bên ngoài, khiến bạn khó thức dậy và tăng khả năng uể oải và mệt mỏi.

Lợi ích của giấc ngủ ngắn lành mạnh

Lợi ích sức khỏe của giấc ngủ trưa đã được khoa học chứng minh. Dưới đây là những gì một giấc ngủ ngắn nhanh chóng có thể làm cho bạn.

Cải thiện hiệu suất

Nhiều nghiên cứu khác nhau đã phát hiện ra rằng những giấc ngủ ngắn ban ngày từ 10 đến 30 phút có thể tăng hiệu suất và làm tăng hiệu quả trong công việc. Giấc ngủ ngắn đã được chứng minh là cải thiện:

  • tốc độ tâm lý
  • thời gian phản ứng
  • sự tỉnh táo

Nâng cao khả năng học tập

Dựa trên các nghiên cứu khác nhau, ngủ trưa trong ngày có thể cải thiện kỹ năng học tập của bạn. Ngủ trưa không chỉ giúp cải thiện khả năng tập trung và trí nhớ của bạn, điều này có thể giúp bạn học và lưu giữ thông tin, mà các nghiên cứu còn phát hiện ra rằng khả năng học thông tin mới được tăng cường ngay sau khi ngủ trưa.

Hạ huyết áp

Nghiên cứu mới cho thấy một giấc ngủ ngắn vào buổi trưa có thể làm giảm huyết áp đáng kể. Kết quả của một nghiên cứu được trình bày tại Phiên họp khoa học hàng năm của Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ năm 2019 cho thấy rằng giấc ngủ buổi trưa dường như có hiệu quả trong việc giảm mức huyết áp giống như các thay đổi lối sống khác, chẳng hạn như cắt giảm lượng muối và uống rượu.

Nghiên cứu cho thấy rằng trung bình, những giấc ngủ ngắn làm giảm huyết áp 5 mm Hg. Điều này cũng có thể so sánh với việc dùng thuốc huyết áp liều thấp, thường làm giảm huyết áp từ 5 đến 7 mm Hg.

Chỉ cần giảm huyết áp 2 mm Hg cũng có thể làm giảm 10% nguy cơ bị đau tim.

Tâm trạng tốt hơn

Ngủ trưa trong ngày có thể cải thiện tâm trạng của bạn. Những giấc ngủ ngắn giúp tăng cường mức năng lượng và giúp bạn vượt qua cơn uể oải vào buổi chiều. Chúng cũng có liên quan đến việc gia tăng tính tích cực và khả năng chịu đựng sự thất vọng tốt hơn. Chợp mắt nhanh cũng có thể giúp bạn bớt mệt mỏi và cáu kỉnh nếu bạn không ngủ được vào đêm hôm trước.

Tác dụng phụ của việc ngủ ngày

Mặc dù ngủ trưa đã được chứng minh là mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe, nhưng nó có thể tạo ra các tác dụng phụ và thậm chí gây hậu quả tiêu cực cho sức khỏe của bạn khi không đúng giờ hoặc nếu bạn mắc một số bệnh lý tiềm ẩn. Những giấc ngủ ngắn kéo dài hơn 20 phút có thể làm tăng quán tính của giấc ngủ, khiến bạn cảm thấy chệnh choạng và mất phương hướng. Điều này xảy ra khi bạn thức dậy sau một giấc ngủ sâu. Nếu bạn đã bị thiếu ngủ, các triệu chứng của tình trạng trì trệ giấc ngủ có xu hướng nghiêm trọng hơn và kéo dài hơn.

Ngủ trưa quá lâu hoặc quá muộn trong ngày có thể khiến bạn khó có một giấc ngủ ngon. Điều này thậm chí còn tồi tệ hơn đối với những người bị mất ngủ, những người đã khó ngủ vào ban đêm. Ngủ trưa dài hơn vào ban ngày cũng có liên quan đến nguy cơ mắc bệnh tim mạch và tử vong do mọi nguyên nhân cao hơn đáng kể.

Nên ngủ trưa trong bao lâu?

Giới hạn giấc ngủ ngắn từ 10 đến 20 phút có thể giúp bạn cảm thấy tỉnh táo và sảng khoái hơn. Hơn thế nữa, đặc biệt là lâu hơn 30 phút, có thể khiến bạn cảm thấy uể oải, chệnh choạng và mệt mỏi hơn trước khi bạn nhắm mắt. Ngoại lệ đối với trường hợp nếu bạn thiếu ngủ và có thể ngủ đủ lâu để hoàn thành chu kỳ ngủ đầy đủ, ít nhất là 90 phút.

Khi nào là thời điểm tốt nhất để chợp mắt?

Thời gian tốt nhất để ngủ trưa phụ thuộc vào các yếu tố cá nhân như lịch trình ngủ và độ tuổi của bạn. Đối với hầu hết mọi người, chợp mắt vào đầu buổi chiều là cách tốt nhất. Ngủ trưa sau 3 giờ chiều có thể cản trở giấc ngủ vào ban đêm.

Người lớn và trẻ em nên ngủ trưa trong bao lâu?

Trẻ em và người lớn có nhu cầu ngủ khác nhau và những nhu cầu này tiếp tục thay đổi trong suốt cuộc đời của chúng ta. Việc xác định thời gian chợp mắt sẽ phụ thuộc vào lượng giấc ngủ bạn cần mỗi đêm và bạn thực sự ngủ được bao nhiêu. Ở trẻ em, khuyến nghị về thời gian ngủ trưa thay đổi theo độ tuổi như sau:

  • 0 đến 6 tháng: hai hoặc ba giấc ngủ ngắn ban ngày kéo dài từ 30 phút đến 2 giờ mỗi lần
  • 6 đến 12 tháng: hai giấc ngủ ngắn mỗi ngày, kéo dài từ 20 phút đến vài giờ
  • 1 đến 3 tuổi: một giấc ngủ trưa kéo dài 1 đến 3 giờ
  • 3 đến 5 tuổi: một giấc ngủ trưa kéo dài 1 hoặc 2 giờ
  • 5 đến 12 tuổi: không cần ngủ trưa nếu chúng ngủ đủ 10 hoặc 11 tiếng mỗi đêm theo khuyến nghị

Một người trưởng thành khỏe mạnh không cần ngủ trưa, nhưng có thể ngủ ngắn từ 10 đến 20 phút hoặc 90 đến 120 phút khi thiếu ngủ.

Điều gì xảy ra với cơ thể bạn khi ngủ quá nhiều hoặc quá ít

Ngủ quá nhiều hoặc quá ít có thể có những tác động tiêu cực và cả hai đều có thể là dấu hiệu của một vấn đề tiềm ẩn. Ngủ quá nhiều có thể khiến bạn cảm thấy chệnh choạng sau khi thức dậy. Ngủ quá nhiều có thể làm tăng nguy cơ mắc một số bệnh, bao gồm:

  • bệnh tim
  • béo phì
  • bệnh tiểu đường type 2
  • tử vong sớm

Ngủ quá ít cũng có thể có một số tác động tiêu cực đến sức khỏe của bạn. Ngủ không đủ giấc gây ra cảm giác buồn ngủ và cáu kỉnh vào ban ngày, đồng thời có thể ảnh hưởng đến hiệu suất của bạn.

Các tác động khác của thiếu ngủ bao gồm:

  • tăng cân
  • tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường, bệnh tim và huyết áp cao
  • ham muốn tình dục thấp
  • tăng nguy cơ tai nạn
  • suy giảm trí nhớ
  • khó tập trung

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Sự thật đáng ngạc nhiên về những giấc ngủ trưa ngắn

Hồng Ngọc - Viện Y học ứng dụng Việt Nam (theo Healthline) -
Bình luận
Tin mới
  • 18/05/2025

    Lycopene có giúp giảm nguy cơ ung thư?

    Trong bối cảnh các nhà khoa học không ngừng tìm kiếm các biện pháp phòng ngừa ung thư, chế độ ăn uống, đặc biệt là việc tiêu thụ trái cây và rau quả, được xem là một yếu tố quan trọng. Cà chua, với thành phần lycopene nổi bật, đang thu hút sự chú ý đặc biệt.

  • 18/05/2025

    Cách để thức dậy đúng giờ vào buổi sáng

    Việc thiết lập lịch trình ngủ và thói quen trước khi đi ngủ, đặt đồng hồ báo thức và điều chỉnh chế độ ăn uống là một số phương pháp có thể giúp bạn ngủ ngon hơn và thức dậy dễ dàng vào buổi sáng.

  • 17/05/2025

    Chế độ ăn tham khảo với người mắc hội chứng thiên thần

    Tuy không có chế độ ăn kiêng đặc biệt nào có thể chữa khỏi hội chứng thiên thần nhưng dinh dưỡng hợp lý có thể giúp kiểm soát cân nặng, cải thiện giấc ngủ, quản lý táo bón và hỗ trợ phát triển nhận thức.

  • 17/05/2025

    Thanh thiếu niên và tuổi dậy thì

    Dậy thì là một giai đoạn quan trọng trong cuộc đời mỗi người, đánh dấu sự chuyển đổi từ trẻ em sang người trưởng thành. Đây là giai đoạn cơ thể có nhiều thay đổi về mặt thể chất và tâm sinh lý, đặt nền móng cho sức khỏe sinh sản và sức khỏe tổng quát trong tương lai. Việc thấu hiểu những biến đổi này, cùng với sự quan tâm, hỗ trợ từ gia đình và xã hội, sẽ giúp thanh thiếu niên vượt qua giai đoạn dậy thì một cách an toàn và khỏe mạnh.

  • 16/05/2025

    Chế độ ăn uống tốt cho bệnh nhân lao hạch

    Bệnh lao hạch gây ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe và khả năng ăn uống. Việc phát hiện sớm, điều trị đúng phác đồ và có chế độ dinh dưỡng hợp lý sẽ giúp người bệnh nhanh phục hồi sức khỏe.

  • 16/05/2025

    Lý do bạn bị đầy hơi sau khi ăn salad

    Bạn có thể dùng salad như một bữa ăn lành mạnh hoặc món ăn kèm, nhưng salad có thể gây ra một số vấn đề về tiêu hóa tùy thuộc vào thành phần của nó. Rau và trái cây sống là những thực phẩm có thể gây đầy hơi và chướng bụng do một số hợp chất và vi khuẩn, và chúng có thể là lý do tại sao bạn có thể bị đau bụng dữ dội sau khi ăn salad.

  • 15/05/2025

    5 lợi ích sức khỏe của quả lê và những kiêng kỵ khi ăn lê

    Quả lê không chỉ đơn thuần là một loại trái cây ngon mà còn là một vị thuốc tự nhiên rất tốt cho sức khỏe.

  • 15/05/2025

    Bệnh lý mùa hè thường gặp

    Mùa hè là thời điểm tuyệt vời để tận hưởng những ngày dài đầy nắng, tham gia các hoạt động ngoài trời và thư giãn. Tuy nhiên, nhiệt độ và độ ẩm cao trong mùa hè cũng có thể gây ra một số vấn đề sức khỏe. Việc nhận biết các bệnh lý mùa hè phổ biến, nguyên nhân, triệu chứng và cách phòng tránh sẽ giúp bạn bảo vệ sức khỏe cho bản thân và gia đình.

Xem thêm