Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Ngủ trưa: những điều bạn cần biết

Một giấc ngủ ngắn có thể nâng cao hiệu suất làm việc, tăng sự tỉnh táo và cải thiện tâm trạng của bạn. Chìa khóa để ngủ trưa là giữ giấc ngủ ngắn ngắn khoảng từ 10 đến 20 phút

Giấc ngủ ngắn đối và chu kỳ giấc ngủ

Khi bạn chợp mắt từ 10 đến 20 phút, bạn bước vào giai đoạn đầu tiên và đôi khi là giai đoạn thứ hai của giấc ngủ. Điều đó chỉ đủ để bạn sảng khoái và nhận được những lợi ích liên quan đến giấc ngủ ngắn. Trong khi ngủ thực sự, cơ thể của bạn có cơ hội hoàn thành tất cả năm giai đoạn của chu kỳ ngủ một vài lần, điều này đối với hầu hết người lớn khỏe mạnh lặp lại sau mỗi 90 đến 110 phút. Khi bạn đi vào giấc ngủ sâu hơn, não của bạn trở nên ít phản ứng hơn với các kích thích bên ngoài, khiến bạn khó thức dậy và tăng khả năng uể oải và mệt mỏi.

Lợi ích của giấc ngủ ngắn lành mạnh

Lợi ích sức khỏe của giấc ngủ trưa đã được khoa học chứng minh. Dưới đây là những gì một giấc ngủ ngắn nhanh chóng có thể làm cho bạn.

Cải thiện hiệu suất

Nhiều nghiên cứu khác nhau đã phát hiện ra rằng những giấc ngủ ngắn ban ngày từ 10 đến 30 phút có thể tăng hiệu suất và làm tăng hiệu quả trong công việc. Giấc ngủ ngắn đã được chứng minh là cải thiện:

  • tốc độ tâm lý
  • thời gian phản ứng
  • sự tỉnh táo

Nâng cao khả năng học tập

Dựa trên các nghiên cứu khác nhau, ngủ trưa trong ngày có thể cải thiện kỹ năng học tập của bạn. Ngủ trưa không chỉ giúp cải thiện khả năng tập trung và trí nhớ của bạn, điều này có thể giúp bạn học và lưu giữ thông tin, mà các nghiên cứu còn phát hiện ra rằng khả năng học thông tin mới được tăng cường ngay sau khi ngủ trưa.

Hạ huyết áp

Nghiên cứu mới cho thấy một giấc ngủ ngắn vào buổi trưa có thể làm giảm huyết áp đáng kể. Kết quả của một nghiên cứu được trình bày tại Phiên họp khoa học hàng năm của Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ năm 2019 cho thấy rằng giấc ngủ buổi trưa dường như có hiệu quả trong việc giảm mức huyết áp giống như các thay đổi lối sống khác, chẳng hạn như cắt giảm lượng muối và uống rượu.

Nghiên cứu cho thấy rằng trung bình, những giấc ngủ ngắn làm giảm huyết áp 5 mm Hg. Điều này cũng có thể so sánh với việc dùng thuốc huyết áp liều thấp, thường làm giảm huyết áp từ 5 đến 7 mm Hg.

Chỉ cần giảm huyết áp 2 mm Hg cũng có thể làm giảm 10% nguy cơ bị đau tim.

Tâm trạng tốt hơn

Ngủ trưa trong ngày có thể cải thiện tâm trạng của bạn. Những giấc ngủ ngắn giúp tăng cường mức năng lượng và giúp bạn vượt qua cơn uể oải vào buổi chiều. Chúng cũng có liên quan đến việc gia tăng tính tích cực và khả năng chịu đựng sự thất vọng tốt hơn. Chợp mắt nhanh cũng có thể giúp bạn bớt mệt mỏi và cáu kỉnh nếu bạn không ngủ được vào đêm hôm trước.

Tác dụng phụ của việc ngủ ngày

Mặc dù ngủ trưa đã được chứng minh là mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe, nhưng nó có thể tạo ra các tác dụng phụ và thậm chí gây hậu quả tiêu cực cho sức khỏe của bạn khi không đúng giờ hoặc nếu bạn mắc một số bệnh lý tiềm ẩn. Những giấc ngủ ngắn kéo dài hơn 20 phút có thể làm tăng quán tính của giấc ngủ, khiến bạn cảm thấy chệnh choạng và mất phương hướng. Điều này xảy ra khi bạn thức dậy sau một giấc ngủ sâu. Nếu bạn đã bị thiếu ngủ, các triệu chứng của tình trạng trì trệ giấc ngủ có xu hướng nghiêm trọng hơn và kéo dài hơn.

Ngủ trưa quá lâu hoặc quá muộn trong ngày có thể khiến bạn khó có một giấc ngủ ngon. Điều này thậm chí còn tồi tệ hơn đối với những người bị mất ngủ, những người đã khó ngủ vào ban đêm. Ngủ trưa dài hơn vào ban ngày cũng có liên quan đến nguy cơ mắc bệnh tim mạch và tử vong do mọi nguyên nhân cao hơn đáng kể.

Nên ngủ trưa trong bao lâu?

Giới hạn giấc ngủ ngắn từ 10 đến 20 phút có thể giúp bạn cảm thấy tỉnh táo và sảng khoái hơn. Hơn thế nữa, đặc biệt là lâu hơn 30 phút, có thể khiến bạn cảm thấy uể oải, chệnh choạng và mệt mỏi hơn trước khi bạn nhắm mắt. Ngoại lệ đối với trường hợp nếu bạn thiếu ngủ và có thể ngủ đủ lâu để hoàn thành chu kỳ ngủ đầy đủ, ít nhất là 90 phút.

Khi nào là thời điểm tốt nhất để chợp mắt?

Thời gian tốt nhất để ngủ trưa phụ thuộc vào các yếu tố cá nhân như lịch trình ngủ và độ tuổi của bạn. Đối với hầu hết mọi người, chợp mắt vào đầu buổi chiều là cách tốt nhất. Ngủ trưa sau 3 giờ chiều có thể cản trở giấc ngủ vào ban đêm.

Người lớn và trẻ em nên ngủ trưa trong bao lâu?

Trẻ em và người lớn có nhu cầu ngủ khác nhau và những nhu cầu này tiếp tục thay đổi trong suốt cuộc đời của chúng ta. Việc xác định thời gian chợp mắt sẽ phụ thuộc vào lượng giấc ngủ bạn cần mỗi đêm và bạn thực sự ngủ được bao nhiêu. Ở trẻ em, khuyến nghị về thời gian ngủ trưa thay đổi theo độ tuổi như sau:

  • 0 đến 6 tháng: hai hoặc ba giấc ngủ ngắn ban ngày kéo dài từ 30 phút đến 2 giờ mỗi lần
  • 6 đến 12 tháng: hai giấc ngủ ngắn mỗi ngày, kéo dài từ 20 phút đến vài giờ
  • 1 đến 3 tuổi: một giấc ngủ trưa kéo dài 1 đến 3 giờ
  • 3 đến 5 tuổi: một giấc ngủ trưa kéo dài 1 hoặc 2 giờ
  • 5 đến 12 tuổi: không cần ngủ trưa nếu chúng ngủ đủ 10 hoặc 11 tiếng mỗi đêm theo khuyến nghị

Một người trưởng thành khỏe mạnh không cần ngủ trưa, nhưng có thể ngủ ngắn từ 10 đến 20 phút hoặc 90 đến 120 phút khi thiếu ngủ.

Điều gì xảy ra với cơ thể bạn khi ngủ quá nhiều hoặc quá ít

Ngủ quá nhiều hoặc quá ít có thể có những tác động tiêu cực và cả hai đều có thể là dấu hiệu của một vấn đề tiềm ẩn. Ngủ quá nhiều có thể khiến bạn cảm thấy chệnh choạng sau khi thức dậy. Ngủ quá nhiều có thể làm tăng nguy cơ mắc một số bệnh, bao gồm:

  • bệnh tim
  • béo phì
  • bệnh tiểu đường type 2
  • tử vong sớm

Ngủ quá ít cũng có thể có một số tác động tiêu cực đến sức khỏe của bạn. Ngủ không đủ giấc gây ra cảm giác buồn ngủ và cáu kỉnh vào ban ngày, đồng thời có thể ảnh hưởng đến hiệu suất của bạn.

Các tác động khác của thiếu ngủ bao gồm:

  • tăng cân
  • tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường, bệnh tim và huyết áp cao
  • ham muốn tình dục thấp
  • tăng nguy cơ tai nạn
  • suy giảm trí nhớ
  • khó tập trung

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Sự thật đáng ngạc nhiên về những giấc ngủ trưa ngắn

Hồng Ngọc - Viện Y học ứng dụng Việt Nam (theo Healthline) -
Bình luận
Tin mới
  • 16/11/2025

    8 loại thực phẩm bảo vệ động mạch, ngăn ngừa đột quỵ

    Xơ vữa động mạch xảy ra khi các mảng bám mỡ tích tụ dọc theo thành động mạch, khiến động mạch bị hẹp, hạn chế lưu lượng máu đến tim và các bộ phận khác của cơ thể, dễ dẫn tới nguy cơ đột quỵ.

  • 16/11/2025

    Kiểm soát dị ứng giao mùa: Bí quyết giảm triệu chứng và sống khỏe

    Mùa thu mang đến thời tiết mát mẻ và dễ chịu, nhưng sự thay đổi nhiệt độ, độ ẩm dao động và sự gia tăng các dị nguyên như phấn hoa, nấm mốc lại khiến đây trở thành mùa cao điểm của các bệnh dị ứng. Dị ứng giao mùa gây khó chịu, mệt mỏi và ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống. Bài viết này sẽ hướng dẫn cách nhận biết, phòng ngừa và giảm triệu chứng dị ứng để có một mùa thu khỏe mạnh.

  • 15/11/2025

    Cách tự làm nước gạo lên men giúp tóc đẹp như đi spa

    Dùng nước gạo lên men để làm đẹp tóc là một phương pháp được áp dụng từ lâu. Việc xả tóc bằng nước gạo lên men mang lại nhiều lợi ích vượt trội hơn so với nước vo gạo thông thường.

  • 15/11/2025

    Bệnh hô hấp ở trẻ nhỏ vào mùa đông: Cha mẹ cần biết gì?

    Mùa đông với không khí lạnh và khô hanh khiến trẻ nhỏ dễ mắc các bệnh về đường hô hấp. Khi thời tiết chuyển lạnh, trẻ thường ở trong nhà nhiều hơn, tạo điều kiện cho vi khuẩn và virus lây lan nhanh chóng. Hiểu biết về các bệnh này, từ nguyên nhân, triệu chứng đến cách phòng ngừa, là chìa khóa để cha mẹ bảo vệ sức khỏe trẻ nhỏ, giúp các bé vượt qua mùa đông an toàn và khỏe mạnh.

  • 15/11/2025

    Khi nào chức năng xương khớp bắt đầu suy giảm?

    Hệ xương khớp đóng vai trò nền tảng trong việc duy trì khả năng vận động, giữ tư thế, và đảm bảo chất lượng cuộc sống. Hệ thống này bao gồm xương, sụn, dây chằng, gân và cơ bắp – chúng phối hợp nhịp nhàng đảm bảo các chức năng di chuyển linh hoạt và chịu đựng áp lực cơ học hàng ngày.

  • 15/11/2025

    Tập luyện mùa thu: Vừa khỏe mạnh, vừa tận hưởng không khí trong lành

    Mùa thu với không khí mát mẻ là thời điểm lý tưởng để bắt đầu hoặc duy trì thói quen tập luyện thể thao ngoài trời. Tập ngoài trời không chỉ mang lại lợi ích về mặt thể chất, mà còn giúp bạn tận hưởng thiên nhiên, giảm căng thẳng và cải thiện sức khỏe toàn diện. Bài viết này sẽ khám phá những lợi ích của việc tập luyện và gợi ý các bài tập phù hợp để bạn duy trì sức khỏe trong mùa thu.

  • 14/11/2025

    Những sai lầm khi ăn rau giảm cân khiến bạn mãi không gầy

    Ăn nhiều rau từ lâu đã được xem là chìa khóa vàng giúp kiểm soát cân nặng. Tuy nhiên, không phải cứ ăn càng nhiều rau thì càng gầy. Nhiều người dù ăn rau hằng ngày vẫn không giảm được cân, thậm chí còn gặp vấn đề tiêu hóa. Nguyên nhân nằm ở những sai lầm dưới đây...

  • 14/11/2025

    Những tác dụng phụ nguy hiểm nhất của thuốc tránh thai

    Mặc dù biện pháp tránh thai thường an toàn khi sử dụng, nhưng vẫn có những tác dụng phụ tiềm ẩn gây nguy hiểm cho sức khỏe ngoài những tác dụng phụ phổ biến như tăng cân hoặc chảy máu bất thường (rong kinh). Cùng tìm hiểu những tác dụng phụ nguy hiểm nhất của thuốc tránh thai qua bài viết sau đây!

Xem thêm