Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Ngủ sâu là gì và tại sao nó lại quan trọng?

Bạn có thể đã nghe nói rằng người lớn cần ngủ từ 7 đến 9 tiếng mỗi đêm. Tuy nhiên, chất lượng giấc ngủ bạn nhận được cũng rất quan trọng.

Trong khi bạn nghỉ ngơi, cơ thể bạn sẽ trải qua các giai đoạn khác nhau của chu kỳ ngủ. Ví dụ, giấc ngủ sâu là giai đoạn bạn cần ngủ để cảm thấy sảng khoái khi thức dậy vào buổi sáng. Không giống như giấc ngủ chuyển động mắt nhanh (REM), giấc ngủ sâu là khi cơ thể và sóng não của bạn chậm lại.

Các giai đoạn của giấc ngủ là gì?

Giấc ngủ được chia thành hai loại: giấc ngủ REM và không REM. Bạn bắt đầu đêm trong giấc ngủ không REM, sau đó là một khoảng thời gian ngắn của giấc ngủ REM. Chu kỳ tiếp tục suốt đêm khoảng 90 phút một lần. Giấc ngủ sâu xảy ra trong giai đoạn cuối của giấc ngủ không REM.

  • Ngủ không REM

Giai đoạn 1 của giấc ngủ không REM kéo dài vài phút

Trong giai đoạn 1:

  • các chức năng cơ thể của bạn - như nhịp tim, hô hấp và chuyển động của mắt - bắt đầu chậm lại
  • cơ bắp của bạn chỉ thư giãn với những cơn co giật không thường xuyên
  • sóng não của bạn bắt đầu chậm lại từ trạng thái tỉnh táo

Giai đoạn 2 chiếm khoảng 50% trong tổng chu kỳ giấc ngủ. Đây là giai đoạn bạn có thể rơi vào giấc ngủ nhiều hơn bất kỳ thời điểm nào khác suốt đêm.

Trong giai đoạn 2:

  • hệ thống của cơ thể bạn tiếp tục chậm lại và thư giãn
  • nhiệt độ lõi của bạn giảm xuống
  • chuyển động mắt dừng lại
  • sóng não chậm

Giai đoạn 3 và 4 là khi bạn trải qua giấc ngủ sâu.

Trong các giai đoạn này:

  • nhịp tim và nhịp thở của bạn trở nên chậm nhất khi các cơ thư giãn
  • sóng não của bạn trở nên chậm nhất khi bạn đang ngủ
  • rất khó để thức giấc ngay cả khi có tiếng ồn lớn

Giấc ngủ sâu còn được gọi là “giấc ngủ sóng chậm” (SWS) hoặc giấc ngủ đồng bằng. Giai đoạn đầu tiên của giấc ngủ sâu kéo dài từ 45 đến 90 phút. Nó kéo dài trong thời gian dài hơn trong nửa đầu của đêm và trở nên ngắn hơn với mỗi chu kỳ ngủ.

Giấc ngủ REM

Giai đoạn 5, hay giai đoạn đầu tiên của giấc ngủ REM, xảy ra khoảng 90 phút sau khi chuyển qua các giai đoạn không phải REM.

Trong giai đoạn này:

  • mắt di chuyển nhanh từ bên này sang bên kia
  • trải qua giấc mơ khi hoạt động não của bạn tăng lên đến trạng thái tỉnh táo hơn
  • nhịp tim tăng lên gần trạng thái tỉnh táo
  • hơi thở đôi khi trở nên nhanh hơn và thậm chí không đều
  • tay chân tê cứng 

Những lợi ích của giấc ngủ sâu là gì?

Sự chuyển hóa glucose trong não tăng lên trong khi ngủ sâu, hỗ trợ trí nhớ ngắn hạn, dài hạn và học tập tổng thể. Giấc ngủ sâu cũng là lúc tuyến yên tiết ra các hormone quan trọng, giống như hormone tăng trưởng của con người, dẫn đến sự tăng trưởng và phát triển của cơ thể. Các lợi ích khác của giấc ngủ sâu bao gồm:

  • phục hồi năng lượng
  • tái tạo tế bào
  • tăng cung cấp máu cho cơ bắp
  • thúc đẩy tăng trưởng và sửa chữa các mô và xương
  • tăng cường hệ thống miễn dịch

Điều gì xảy ra khi bạn không ngủ đủ giấc?

Giấc ngủ sâu có trách nhiệm giúp xử lý thông tin bạn gặp phải mỗi ngày. Nếu không có đủ, bộ não không thể chuyển đổi thông tin này vào bộ nhớ của bạn. Giấc ngủ không chất lượng cũng được liên kết với các tình trạng, như:

  • Bệnh Alzheimer
  • Bệnh tim
  • Bệnh tiểu đường
  • Đột quỵ

Bản thân giai đoạn ngủ sâu có liên quan đến một số rối loạn nhất định, như:

  • mộng du
  • nỗi kinh hoàng ban đêm
  • đái dầm

Bạn cần có giấc ngủ sâu bao nhiêu?

Bạn dành khoảng 75% thời gian mỗi đêm trong giấc ngủ không REM và 25% khác trong giấc ngủ REM. Trong số này, khoảng 13 đến 23 phần trăm trong tổng số giấc ngủ của bạn là giấc ngủ sâu. Giấc ngủ sâu sẽ giảm dần theo tuổi tác. Nếu dưới 30 tuổi, bạn có thể ngủ sâu hai giờ mỗi đêm. Mặt khác, nếu bạn trên 65 tuổi, bạn chỉ có thể ngủ sâu nửa giờ mỗi đêm hoặc không ngủ chút nào. Không có yêu cầu cụ thể cho giấc ngủ sâu, nhưng những người trẻ tuổi có thể cần nhiều hơn vì nó thúc đẩy tăng trưởng và phát triển. Người cao tuổi vẫn cần ngủ sâu, nhưng không ngủ được nhiều không nhất thiết là dấu hiệu của chứng rối loạn giấc ngủ.

Làm thế nào để bạn biết mình có đang ngủ sâu hay không?

Nếu bạn thức dậy với cảm giác kiệt sức, đó có thể là dấu hiệu cho thấy bạn ngủ không đủ sâu. Ở nhà, thiết bị đeo được đo giấc ngủ bằng cách theo dõi chuyển động của cơ thể bạn trong đêm. Công nghệ này vẫn còn tương đối mới. Mặc dù nó có thể giúp xác định các kiểu ngủ, nhưng nó có thể không phải là một chỉ báo đáng tin cậy về mức độ bạn đang ngủ sâu.

Mẹo để có giấc ngủ ngon hơn

Nhiệt có thể thúc đẩy giấc ngủ sóng chậm hơn. Ví dụ, tắm nước nóng hoặc dành thời gian trong phòng xông hơi trước khi đi ngủ có thể giúp cải thiện chất lượng giấc ngủ của bạn. Ăn một chế độ ăn ít carbohydrate hoặc dùng một số loại thuốc chống trầm cảm cũng có thể thúc đẩy giấc ngủ sâu, mặc dù vẫn cần nghiên cứu thêm về lĩnh vực này. Nhìn chung, ngủ đủ giấc cũng có thể làm tăng giấc ngủ sâu của bạn.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Ngủ nông - Ngủ sâu bao nhiêu là cần thiết?

 

Hà Linh - Viện Y học ứng dụng Việt Nam (theo Healthline) -
Bình luận
Tin mới
  • 18/07/2025

    5 loại thực phẩm giúp ngăn ngừa loãng xương

    Để hạn chế tình trạng loãng xương cơ thể cần cung cấp đủ vitamin D và canxi theo nhu cầu của từng lứa tuổi qua chế độ ăn khoa học, đủ dinh dưỡng và giàu canxi.

  • 18/07/2025

    Ô nhiễm không khí và nguy cơ với sức khỏe, những giải pháp bảo vệ sức khỏe cho trẻ em.

    Trong những năm gần đây, ô nhiễm không khí đã trở thành một trong những vấn đề môi trường nghiêm trọng nhất, ảnh hưởng sâu rộng đến sức khỏe con người ở mọi lứa tuổi. Đặc biệt, trẻ nhỏ đang ở giai đoạn phát triển thể chất và thần kinh lại là nhóm đối tượng dễ tổn thương nhất.

  • 17/07/2025

    3 tác dụng phụ của quả vải và lưu ý khi ăn vải

    Quả vải tuy ngon miệng và bổ dưỡng nhưng cũng cần đi lưu ý một số điều khi ăn để đảm bảo an toàn cho sức khỏe, đặc biệt là với một số đối tượng.

  • 17/07/2025

    Nhiệt độ thời tiết ảnh hưởng thế nào tới tâm trạng của bạn?

    Thời tiết thất thường có khiến bạn cảm thấy khó chịu. Trời mưa bạn sẽ cảm thấy buồn chán còn trời nắng bạn sẽ cảm thấy vui tươi hơn. Bạn đã bao giờ thắc mắc tại sao cảm xúc của bạn luôn thay đổi khi thời tiết thay đổi hay chưa? Đặc biệt là vào lúc giao mùa? Vậy hãy cùng Viện Y học ứng dụng tìm hiểu thêm với bài viết dưới đây

  • 16/07/2025

    Ăn rau quả nhiều màu sắc có lợi gì cho sức khỏe?

    Ăn rau quả nhiều màu sắc hay còn gọi là 'ăn cầu vồng' không chỉ đơn giản là cách trang trí món ăn hấp dẫn mà còn mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe.

  • 16/07/2025

    Sốt xuất huyết ở trẻ nhỏ: Những dấu hiệu cảnh báo không nên bỏ qua

    Sốt xuất huyết là một bệnh truyền nhiễm nguy hiểm do vi rút Dengue gây ra, lây lan chủ yếu qua vết đốt của muỗi Aedes aegypti. Mặc dù bệnh có thể ảnh hưởng đến mọi lứa tuổi, trẻ nhỏ lại là đối tượng đặc biệt dễ bị tổn thương do hệ miễn dịch còn non yếu.

  • 15/07/2025

    Các hoạt động thể thao dưới nước phù hợp cho người cao tuổi trong mùa hè

    Mùa hè với những ngày nắng nóng kéo dài không chỉ là thời điểm để thư giãn mà còn là cơ hội tuyệt vời để người cao tuổi tham gia các hoạt động thể thao dưới nước. Đây là hình thức vận động nhẹ nhàng, ít gây áp lực lên cơ thể, đồng thời mang lại nhiều lợi ích sức khỏe vượt trội.

  • 14/07/2025

    Bài tập tốt nhất cho chứng đau thắt lưng

    Đau thắt lưng là một trải nghiệm phổ biến đối với nhiều người. Nó thường có thể dẫn đến đau, ngứa ran hoặc tê ở phần thân dưới. Có nhiều nguyên nhân gây đau thắt lưng, phổ biến nhất bao gồm căng cơ, tư thế xấu và tuổi tác.

Xem thêm