Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Lõm ngực bẩm sinh ở trẻ

Chứng lõm ngực (Pectus excavatum) là một tình trạng trong đó phần xương ức bị lõm vào trong lồng ngực. Trong một số trường hợp nghiêm trọng, tình trạng có thể trông giống như phần giữa ngực bị loại bỏ hoàn toàn, khiến để lại một vết lõm sâu trong vùng giữa ngực. Lõm ngực là một biến dạng được chẩn đoán rất sớm sau khi sinh.

Lõm ngực bẩm sinh ở trẻ 

Lõm ngực (hay có thể gọi là lõm ức) thường dễ nhận thấy ngay sau khi sinh, và mức độ nghiêm trọng của tình trạng này thường tăng lên trong giai đoạn tăng trưởng mạnh ở trẻ khi ở tuổi vị thành niên.

Tình trạng lõm ngực cũng thường gặp ở trẻ trai hơn là trẻ gái. Các trường hợp nghiêm trọng của bệnh có thể ảnh hưởng tới chức năng của tim và phổi. Nhưng ngay cả những trường hợp nhẹ của bệnh, tình trạng bệnh cũng có thể khiến trẻ tự ti về ngoại hình. Phẫu thuật là phương pháp hiệu quả có thể sửa chữa tình trạng dị dạng này.

 
Các triệu chứng của lõm ngực bẩm sinh ở trẻ 

Đối với những trường hợp bị lõm ngực, dấu hiệu hoặc triệu chứng duy nhất là ngực bị lõm vào, thường là ở vùng ức. Ở một số trường hợp, độ sâu của vết lõm nghiêm trọng hơn trong giai đoạn đầu tuổi vị thành niên và có thể tiếp tục trầm trọng hơn nữa khi trưởng thành.

Trong một số trường hợp nghiêm trọng của tình trạng lõm ngực, vùng xương ức có thể chèn ép vào phổi và tim. Khi đó, chúng gây ra các dấu hiệu và triệu chứng có thể bao gồm:

  • Giảm sức bền và khả năng chịu đựng khi tập các bài tập thể dục
  • Nhịp tim nhanh (tim đập nhanh)
  • Nhiễm trùng đường hô hấp tái phát nhiều lần
  • Thở khò khè hoặc ho
  • Tức ngực
  • Tiếng thổi ở tim
  • Mệt mỏi
  • Chóng mặt

Nguyên nhân nào gây ra lõm ngực bẩm sinh ở trẻ?

Nguyên nhân chính xác của tình trạng lõm ngực ở trẻ sơ sinh vẫn chưa được biết rõ, song các chuyên gia cho rằng nó có thể là một tình trạng di truyền vì tình trạng này đôi khi xảy ra theo tính chất gia đình.

Nguy cơ nào gây ra tình trạng này?

Lõm ngực ở trẻ sơ sinh phổ biến hơn ở trẻ trai so với trẻ gái. Tình trạng này cũng xảy ra thường xuyên hơn ở những trường hợp:

  • Kèm theo hội chứng Marfan
  • Hội chứng Ehlers-Danlos
  • Bệnh xương thủy tinh
  • Hội chứng Noonan
  • Hội chứng Turner
Các biến chứng của lõm ngực ở trẻ 

Các trường hợp nghiêm trọng của tình trạng lõm ngực có thể kể đến là tình trạng chèn ép tim và phổi, hoặc đẩy tim lệch sang một bên. Ngay cả những trường hợp nhẹ của lõm ngực, nó vẫn có thể dẫn đến các vấn đề về ngoại hình.

Các vấn đề về tim và phổi

Nếu độ sâu của vết lõm ngực ở mức độ nghiêm trọng, nó có thể làm giảm dung tích phổi. Sự chèn ép này cũng có thể chèn ép lên tim, đẩy tim lệch sang bên trái của lồng ngực và làm giảm khả năng bơm máu hiệu quả của tim. Điều này có thể gây ra các triệu chứng như giảm hiệu suất và sức bền trong tập luyện, khó thở, nhịp tim nhanh và đau tức ngực.

Các vấn đề về ngoại hình

Nhiều trường hợp mất mảng xương vùng ức sẽ có xu hướng khom người về phía trước (tư thế khom người), với xương sườn và xương bả vai loe ra. Sự tự ý thức về ngoại hình của bản thân có thể lên đến mức tránh các hoạt động xã hội, chẳng hạn như bơi lội, khi ngụy trang tình trạng của bản thân sau lớp trang phục.

Điều trị tình trạng lõm ngực như thế nào?

Lõm ngực có thể khắc phục bằng cách phẫu thuật, nhưng phẫu thuật thường được chỉ định cho những trường hợp có các dấu hiệu và triệu chứng từ trung bình đến nặng. Những trường hợp có các dấu hiệu và triệu chứng nhẹ có thể áp dụng các biện pháp vật lý trị liệu để giảm nhẹ tình trạng. Một số bài tập nhất định sẽ giúp cải thiện tư thế và nâng cao mức độ đáp ứng của ngực.

Nếu vùng lõm của xương ức không gây ra bất kỳ triệu chứng nào nhưng gây tự ti về ngoại hình, nên trao đổi với bác sĩ để có thể xem về việc đặt một miếng silicon - tương tự như mô cấy ngực - đặt dưới da để lấp đầy khoảng trống đó, phục hồi ngoại hình.

  • Phẫu thuật Nuss (Đường rạch nhỏ). Đây là phẫu thuật xâm lấn tối thiểu (minimally invasive surgery) với các vết mổ nhỏ được rạch ở mỗi bên ngực, dưới mỗi cánh tay. Các dụng cụ phẫu thuật và camera nhỏ được đưa vào cơ thể thông qua các vết mổ. Một thanh kim loại cong được luồn dưới đoạn xương ức bị lõm và dùng để nâng xương ức về vị trí bình thường. Trong một số trường hợp, trẻ cần sử dụng nhiều thanh kim loại hơn. Sau hai hoặc ba năm thì các các thanh được rút ra.
  • Phẫu thuật Ravitch (Đường rạch lớn). Một vết mổ ở giữa ngực cho phép bác sĩ phẫu thuật xem trực tiếp xương ức. Sụn ​​bị biến dạng gắn giữa xương sườn và xương ức sẽ bị loại bỏ, nhưng giữ lại màng sụn và cố định xương ức vào vị trí bình thường với sự hỗ trợ của thanh kim loại hoặc lưới hỗ trợ. Điểm hạn chế của phẫu thuật này để lại sẹo lớn và thẩm mỹ sau sửa không đẹp.

Tổng kết

Bệnh lõm ngực bẩm sinh ở trẻ nhỏ là một dị tật bẩm sinh đặc trưng bởi sự xuất hiện một vết lõm sâu ở thành ngực trước. Dị tật có thể phát hiện ngay sau sinh hoặc đến tuổi dậy thì, mức độ lõm có thể thấy rõ trong quá trình phát triển của trẻ.

Nhìn chung, các bậc phụ huynh cần để ý đến con trẻ các dấu hiệu bất thường ở vùng ngực, và cần được khám và đánh giá bởi các chuyên gia y tế chuyên khoa để có thể có các can thiệp kịp thời.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Các nguyên nhân gây đau ngực thường gặp ở trẻ nhỏ 

BS Minh Khánh - Viện Y học ứng dụng Việt Nam (Theo Mayo Clinic)
Bình luận
Tin mới
  • 20/08/2025

    Thực hư tin đồn acid folic gây độc và dẫn đến ung thư

    Gần đây, trên mạng xã hội lan truyền thông tin cho rằng dùng quá nhiều thực phẩm bổ sung và thực phẩm tăng cường acid folic có thể gây độc, thậm chí dẫn đến ung thư. Thực hư thông tin này ra sao?

  • 20/08/2025

    Dị ứng có thể gây chảy máu mũi không?

    Người lớn và trẻ em bị dị ứng đường hô hấp, chẳng hạn như viêm mũi dị ứng (viêm đường mũi sau khi tiếp xúc với chất gây dị ứng), có nguy cơ cao bị chảy máu cam.

  • 19/08/2025

    Cách làm mờ và loại bỏ đốm đồi mồi một cách tự nhiên

    Đốm đồi mồi là những vết sẫm màu, phẳng do tiếp xúc với ánh nắng mặt trời, thường xuất hiện trên mặt, tay và các vùng da hở khác. Hãy trao đổi với bác sĩ chuyên khoa da liễu trước khi sử dụng các biện pháp khắc phục tự nhiên.

  • 18/08/2025

    Sức khỏe tinh thần người cao tuổi tại Việt Nam: thực trạng, thách thức và giải pháp hướng tới một xã hội già hóa khỏe mạnh

    Sức khỏe tinh thần không chỉ đơn thuần là không mắc phải các bệnh tâm thần, mà còn là một trạng thái hạnh phúc, nơi mỗi cá nhân có thể nhận ra khả năng của mình, đối phó với những căng thẳng bình thường của cuộc sống, làm việc hiệu quả và đóng góp cho cộng đồng.

  • 18/08/2025

    Tiêu chảy mùa mưa lũ: Nguyên nhân, triệu chứng và cách phòng tránh

    Mỗi khi mùa mưa lũ đến, không chỉ cảnh quan thiên nhiên bị ảnh hưởng mà sức khỏe con người cũng đối mặt với nhiều nguy cơ, trong đó tiêu chảy là một trong những mối đe dọa phổ biến nhất. Nước lũ tràn ngập mang theo vô số vi sinh vật gây hại, làm ô nhiễm nguồn nước và thực phẩm, tạo điều kiện cho các mầm bệnh phát triển mạnh mẽ.

  • 17/08/2025

    8 nguyên nhân gây ra tình trạng răng khấp khểnh

    Răng khấp khểnh là tình trạng phổ biến và ảnh hưởng đến trẻ em, thanh thiếu niên và người lớn. Nguyên nhân bao gồm di truyền, răng mọc chen chúc, vấn đề về hàm, mất răng, chấn thương mặt và thói quen vệ sinh răng miệng không đúng cách.

  • 16/08/2025

    Tác động của mạng xã hội đến sức khỏe tinh thần giới trẻ

    Trong bối cảnh công nghệ phát triển mạnh mẽ, mạng xã hội đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống hàng ngày, đặc biệt là đối với giới trẻ. Các nền tảng như Facebook, Instagram, TikTok, Thread không chỉ là công cụ giao tiếp, chia sẻ thông tin mà còn là nơi giải trí phổ biến. Tuy nhiên, bên cạnh những lợi ích rõ ràng, việc sử dụng mạng xã hội một cách mất kiểm soát đang đặt ra nhiều thách thức nghiêm trọng đối với sức khỏe tinh thần của thế hệ trẻ trên toàn cầu.

  • 16/08/2025

    Tầm quan trọng của việc tiêm chủng cho trẻ em và người lớn

    Việc tiêm chủng từ lâu đã được coi là một trong những thành tựu y học nổi bật, mang lại sự bảo vệ thiết yếu cho cả trẻ em và người lớn trước các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm.

Xem thêm