Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Hồi phục tâm lý và thể chất sau sinh

Có thể bạn đã lên một danh sách dài những dự định cần hoàn thành trong thời gian nghỉ thai sản. Tuy nhiên, bạn nhận ra rằng mình quên mất một điều: đó không phải là một kì nghỉ. Thay vào đó, đó là thời gian để hồi phục, để hiểu hơn về con bạn và học cách làm mẹ. Bạn có thể quên những điều khác nhưng đừng quên ba điều trên.

Quá trình hồi phục rất quan trọng. Cơ thể bạn vừa trải qua một sự thay đổi lớn trong 9 tháng qua; đừng kì vọng nó trở về bình thường trong chốc lát. Trong khi xã hội của chúng ta thường cho rằng phụ nữ “hồi phục” sau 6 - 12 tuần – khi họ đã có thể sinh hoạt tình dục và trở lại làm việc – thì nhiều người mất tới 9 tháng tiếp theo để trở lại bình thường.

Vậy nên hãy thư giãn và làm theo những gợi ý sau:

  • Đi ngủ khi trẻ đã ngủ. Vài tháng đầu làm mẹ gần như là quãng thời gian mệt mỏi nhất. Đừng nên tranh thủ hoàn thành các việc khi trẻ ngủ. Dần dần, khi bạn đã lấy lại được sức lực, bạn có thể giữ tỉnh táo lâu hơn.
  • Cố gắng ra khỏi nhà mỗi ngày. Dù đôi khi chỉ là đi bộ vài vòng quanh nhà. Ánh nắng và không khí trong lành sẽ giúp bạn cảm thấy yêu đời.
  • Chia sẻ việc nhà và hài lòng với cuộc sống hơn. Nhờ chồng, người thân, bạn bè giúp đỡ nấu nướng, dọn dẹp và trợ giúp nếu cần. Đừng quá đặt nặng việc nhà cửa phải tuyệt đối sạch sẽ tươm tất.
  • Chăm sóc cẩn thận vùng đáy chậu. Nếu vùng đó bị rách khi sinh hoặc phải cắt tầng sinh môn, giữ vệ sinh sạch sẽ, dùng nước ấm để rửa hoặc ngâm vùng chậu không chỉ giúp làm sạch mà còn làm dịu vết đau. Bạn có thể giảm sưng tấy bằng túi nước đá hoặc miếng đệm nước làm lạnh.
  • Ăn uống đúng cách. Tức là khẩu phần ăn lành mạnh như khi còn đang mang thai và kiêng rượu nếu đang cho con bú.
  • Chú ý các dấu hiệu bất thường. Nếu bạn đột nhiên chảy máu lại, nhiễm trùng sốthoặc cảm thấy đau vùng chậu, hãy gọi ngay cho bác sỹ. .

Cảm thấy xuống tinh thần

Cảm giác ủ rũ sau sinh (baby blues) không phải là không có thật. Sau khi cơn mệt mỏi sau sinh đi qua thì cơn mệt mỏi của quá trình làm mẹ - cùng với việc ngủ ít hơn – lại tới (với sự đóng góp của sụt giảm hormone), làm bạn xuống tinh thần, khóc lóc, trầm cảm. Điều này hoàn toàn bình thường và thường biến mất trong vòng 10 ngày.

Nếu cảm giác ủ rũ vẫn tồn tại thậm chí nặng hơn, có thể bạn đang bị trầm cảm sau sinh. Các triệu chứng khác bao gồm:

  • Cảm thấy bồn chồn, cáu kỉnh, lo âu
  • Không còn thoải mái và hài lòng với cuộc sống
  • Không ăn ngon miệng
  • Ít sức sống và động lực (không liên quan đến thiếu ngủ)
  • Gặp vấn đề với giấc ngủ hoặc thức dậy quá sớm vào buổi sáng.
  • Cảm thấy vô dụng, vô vọng hoặc có lỗi
  • Cảm thấy không muốn sống
  • Ít quan tâm đến đứa trẻ
  • Sụt cân hoặc tăng cân không lý do

Nếu bạn có vài triệu chứng trên trong hơn một tuần hoặc 2 tuần, hãy hỏi bác sỹ hoặc trao đổi với người thân để tìm sự trợ giúp kịp thời.

Trầm cảm sau sinh không phải là một quá trình bình thường. Sự hỗ trợ của những người xung quanh, các liệu pháp tâm lý, yoga và thiền thông thường sẽ giúp bạn hồi phục. Tuy nhiên, đôi khi bạn phải cần đến sự điều trị của các bác sỹ . Hãy nhờ đến sự giúp đỡ nếu bạn cảm thấy cần.

Bình luận
Tin mới
  • 03/12/2025

    Có nên dùng ‘đường ăn kiêng’ để giảm cân?

    Việc sử dụng 'đường ăn kiêng' để giảm cân đang là một xu hướng phổ biến nhưng nó vẫn còn là một chủ đề gây nhiều tranh cãi. Vậy đường ăn kiêng có tác dụng gì và có an toàn để giảm cân không?

  • 03/12/2025

    Viêm xoang trong mùa đông

    Vào những tháng cuối năm thời tiết chuyển lạnh, nhiệt độ giảm kèm theo những cơn mưa là cả một thách thức với hệ hô hấp, khó chịu với mũi và xoang. Sự kết hợp giữa không khí khô và thay đổi nhiệt độ này ảnh hưởng đến hoạt động bài tiết chất nhầy của mũi và xoang để bảo vệ hệ hô hấp và lọc không khí; có thể dẫn đến các dấu hiệu nghẹt mũi, áp lực và khó chịu. Hiểu được tác động theo mùa này đối với sức khỏe xoang giúp giải thích tại sao nhiều người gặp phải các vấn đề liên quan đến xoang nhiều hơn trong những tháng mùa đông và chỉ ra những cách chúng ta có thể bảo vệ hệ hô hấp tốt hơn trong mùa lạnh.

  • 02/12/2025

    Eswatini – Quốc gia đầu tiên trên thế giới triển khai mũi tiêm phòng HIV hai lần mỗi năm

    Eswatini hiện đang là đất nước có tỉ lệ nhiễm HIV cao nhất thế giới. Eswatini từ lâu đã phải đối mặt với gánh nặng HIV cực kỳ lớn. Khoảng 27% người trưởng thành của quốc gia này sống chung với HIV – mức cao nhất thế giới. Dù đã đạt nhiều tiến bộ trong điều trị antiretroviral (ARV), số ca nhiễm HIV mới vẫn duy trì ở mức đáng lo ngại, đặc biệt trong nhóm phụ nữ trẻ và thanh niên.

  • 02/12/2025

    4 lợi ích nổi bật nhất của rau càng cua với sức khỏe

    Tuy chỉ là một loại rau dại mọc phổ biến nhưng rau càng cua chứa đựng những giá trị dinh dưỡng và dược liệu đáng kinh ngạc, mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe con người.

  • 02/12/2025

    Các dấu hiệu nhận biết đột quỵ vào mùa đông

    Thời tiết lạnh có thể làm tăng nguy cơ đột quỵ do một số yếu tố thuận lợi, bao gồm co mạch máu, tăng huyết áp và tăng độ nhớt của máu. Khi nhiệt độ giảm, cơ thể cố gắng giữ nhiệt bằng cách co các mạch máu, làm tăng huyết áp và có thể dẫn đến hình thành cục máu đông. Những người có nguy cơ cao bao gồm người cao tuổi, người mắc bệnh tim mạch, huyết áp cao, tiểu đường, và những người có lối sống ít vận động.

  • 01/12/2025

    4 loại thực phẩm giàu vitamin D nên bổ sung vào mùa đông

    Vitamin D đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe xương, hỗ trợ chức năng miễn dịch và điều hòa nhiều quá trình sinh lý trong cơ thể. Thiếu hụt vitamin D kéo dài có thể dẫn đến loãng xương, yếu cơ, tăng nguy cơ gãy xương và làm giảm khả năng chống nhiễm trùng.

  • 01/12/2025

    Tiêm phòng cúm mùa: Lợi ích và khuyến cáo

    Cúm mùa là một bệnh đường hô hấp do virus cúm gây ra, lây lan mạnh vào mùa thu và mùa đông. Mỗi năm có khoảng 1 tỷ người mắc cúm, trong đó có từ 3 đến 5 triệu trường hợp diễn biến nặng. Tiêm phòng cúm là cách hiệu quả để giảm nguy cơ mắc bệnh và hạn chế các biến chứng nghiêm trọng, đặc biệt với những người có nguy cơ cao. Viện Y học ứng dụng Việt Nam sẽ phân tích lợi ích của việc tiêm vắc xin cúm, đối tượng cần ưu tiên tiêm và thời điểm thích hợp để thực hiện tiêm chủng.

  • 30/11/2025

    5 loại thực phẩm nên kết hợp với trứng để tăng gấp đôi hiệu quả dinh dưỡng

    Trứng là nguồn protein hoàn hảo nhưng để tối ưu hóa năng lượng và khả năng hấp thụ dưỡng chất cần ăn đúng cách. Tham khảo 5 thực phẩm nên ăn cùng trứng giúp trứng phát huy tối đa sức mạnh dinh dưỡng.

Xem thêm