Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Hăm tã ở trẻ nhỏ

Hăm tã là trạng thái da bị kích ứng, còn được gọi là viêm da do tã lót. Ở Mỹ, khoảng 35% trẻ em dưới 2 tuổi mắc phải căn bệnh này và hầu hết trẻ em đều mắc ít nhất một lần trong đời.

Nguyên nhân gây hăm tã
Bệnh hăm tã thường xảy ra khi da của bé phải tiếp xúc với tã bẩn quá lâu. Nếu bé bị tiêu chảy thì hăm tã có thể trầm trọng hơn. Tã của bé sẽ bị bẩn sau khi sử dụng khoảng 3 đến 4 giờ, do vậy việc thay tã thường xuyên rất quan trọng. Môi trường a xít của chất bẩn sẽ cho phép vi khuẩn và nấm men sinh sôi và tất cả các yếu tố này có thể gây kích ứng làn da nhạy cảm của bé.
Đôi khi nếu tã quá chật hoặc chất liệu không mềm mại cũng sẽ gây cọ xát cho da bé. Hóa chất từ chất tẩy rửa hoặc các sản phẩm khác tiếp xúc với da bé cũng có thể gây kích ứng.
Những trẻ có nguy cơ bị hăm tã
Tất cả trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ sử dụng tã lót đều có nguy cơ bị hăm tã, cứ 3 trẻ thì có 1 trẻ bị hăm tã. Trẻ bú mẹ có nguy cơ bị hăm tã thấp hơn nguyên nhân là do sữa mẹ ít toan nên nước tiểu, phân cũng ít tính a xít hơn. Trẻ từ 3 tháng đến 1 tuổi là những đối tượng có nguy cơ cao nhất. Đôi khi bệnh hăm tã có thể lây lan giữa các bé.
Làn da mỏng manh của bé có nguy cơ bị hăm tã nếu  cha mẹ không chăm sóc bé đúng cách. Ảnh minh họa
Triệu chứng của hăm tã
Hăm tã làm da mẩn đỏ và bị kích ứng. Vùng da bị hăm tã có cảm giác nóng khi chạm vào. Cha mẹ nên đưa bé đi khám bác sỹ ngay nếu vùng da bị hăm tã xuất hiện những vết ban màu đỏ kéo dài trên 48 giờ hay kèm theo dấu hiệu nước tiểu của trẻ có mùi hôi, sẫm màu, đây có thể là biểu hiện của tình trạng mất nước (Theo bệnh viện Trẻ em Cincinnati, năm 2012).
Những trường hợp nguy hiễm khác cũng cần đưa trẻ tới bác sỹ vùng là khi vùng da hăm tã có hình thành nên các mụn nước nhỏ hay phồng rộp đầy nước bên trong, hoặc khi bé bị sốt ( Theo phòng khám Mayo Clinic, năm 2012).
Chẩn đoán hăm tã
Bệnh hăm tã là bệnh khá phổ biến ở trẻ nhỏ và hầu hết những người đã có kinh nghiệm chăm sóc trẻ em đều dễ dàng nhận ra.
Tuy nhiên, trong trường hợp bạn không rõ ràng hoặc hăm tã nặng nề, gây khó chịu, hãy đưa bé đi khám bác sỹ. Khi nói chuyện với bác sỹ, hãy cung cấp cho bác sỹ các thông tin về loại tã lót đang dùng, các loại kem bôi da, loại xà phòng hoặc dầu tắm đang dùng cho bé, các loại nước lá dùng để tắm rửa cho bé, chất tẩy rửa và các vật dụng gia đình khác mà con bạn có tiếp xúc.
Điều trị hăm tã
Theo một nghiên cứu đăng trên tạp chí Scientific World Journal 2012, các loại kem có nguồn gốc từ thực vật, bao gồm lô hội và hoa cúc kim tiền có thể giúp điều trị chứng hăm tã (Panahi, et al., 2012). Đặc biệt, cúc kim tiền là loại thảo mộc có tác dụng chống viêm và diệt khuẩn rất tốt.
Các loại kem và thuốc mỡ dùng tại chỗ được sử dụng phổ biến để điều trị hăm tã, bao gồm:
  • Hydrocortisone để làm giảm viêm
  • Kem trị nấm hoặc kháng sinh tại chỗ để diệt khuẩn (các bác sỹ có thể kê kháng sinh dạng uống)
  • Kẽm oxyt
  • Dexpanthenol (tiền chất vitamin B5)
  • Lanolin (chiết xuất từ mỡ cừu). 
Dùng thuốc mỡ là cách đơn giản để trị hăm tã cho bé. Ảnh minh họa
Chăm sóc tại nhà
Bên cạnh các loại thuốc, kem bôi cho trẻ đã được bác sỹ kê đơn, cha mẹ nên chú ý đến việc chăm sóc cho bé tại nhà, bao gồm:
  • Lưu ý rằng, phòng bệnh là cách chữa bệnh tốt nhất, do vậy hãy thay tã thường xuyên sau mỗi 3-4 giờ hoặc sau khi bé đi đại tiện.
  • Hãy đảm bảo rằng bé mang tã, bỉm vừa với cơ thể và không quá chật. Tã lót nên chọn loại thoáng khí, mềm mại, không kích ứng. 
  • Không sử dụng xà phòng, rượu hay nước hoa để thay rửa cho bé. Những chất này có thể làm các triệu chứng hăm tã trầm trọng hơn.
  • Không sử dụng bột talc, phấn rôm để làm khô do trẻ có thể hít vào phổi loại bột này.
Bệnh hăm tã sẽ hết trong một hoặc hai ngày khi sử dụng liệu pháp điều trị tại nhà. Nếu bệnh không đỡ, hãy đưa trẻ đi khám bác sỹ.
Phòng tránh bệnh hăm tã ở trẻ nhỏ
Bệnh hăm tã có thể khiến bé cảm thấy khó chịu và quấy khóc. Tuy nhiên bệnh có thể dễ dàng phòng tránh được nếu bạn thực hiện đúng những nguyên tắc về vệ sinh và sử dụng tã, bỉm cho trẻ như sau:
  • Rửa sạch mông cho bé bằng nước sạch trong mỗi lần thay tã. Làm khô bằng khăn mềm. Không sử dụng khăn lau có cồn hoặc nước thơm.
  • Đóng tã, bỉm lỏng vừa. Nếu có thể hãy hạn chế cho bé sử dụng tã, bỉm. Hãy cho bé ngủ mà không dùng tã nhiều nhất có thể. Mỗi ngày, hãy để vùng da mông của bé không có tã tối thiểu 2 giờ. 

Thêm nữa, hãy trữ các loại thuốc mỡ chứa kẽm oxyd hoặc sáp dưỡng ẩm trong tủ thuốc gia đình. Đây là những phương pháp trị liệu tại nhà rất hiệu quả trong điều trị hăm tã.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Phương pháp chống hăm tã cho trẻ nhỏ

Ths.Bs.Trần Thu Nguyệt - Viện Y học ứng dụng Việt Nam
Bình luận
Tin mới
  • 19/05/2025

    Chế độ ăn cho người mắc lỵ trực trùng (lỵ trực khuẩn)

    Lỵ trực khuẩn là tình trạng nhiễm khuẩn đường tiêu hóa cấp tính và cần được điều trị kịp thời để phòng tránh những biến chứng nguy hiểm.

  • 19/05/2025

    10 loại thực phẩm giúp học sinh đạt kết quả tốt trong mùa thi

    Khi mùa thi đến gần, học sinh bước vào giai đoạn căng thẳng và áp lực cao, đòi hỏi sự tập trung tối đa cũng như khả năng ghi nhớ và tư duy sắc bén. Bên cạnh việc học tập chăm chỉ, chế độ dinh dưỡng đóng vai trò quan trọng trong việc tăng cường sức khỏe não bộ, giúp kiểm soát lo âu và tối ưu hóa hiệu suất học tập.

  • 18/05/2025

    Lycopene có giúp giảm nguy cơ ung thư?

    Trong bối cảnh các nhà khoa học không ngừng tìm kiếm các biện pháp phòng ngừa ung thư, chế độ ăn uống, đặc biệt là việc tiêu thụ trái cây và rau quả, được xem là một yếu tố quan trọng. Cà chua, với thành phần lycopene nổi bật, đang thu hút sự chú ý đặc biệt.

  • 18/05/2025

    Cách để thức dậy đúng giờ vào buổi sáng

    Việc thiết lập lịch trình ngủ và thói quen trước khi đi ngủ, đặt đồng hồ báo thức và điều chỉnh chế độ ăn uống là một số phương pháp có thể giúp bạn ngủ ngon hơn và thức dậy dễ dàng vào buổi sáng.

  • 17/05/2025

    Chế độ ăn tham khảo với người mắc hội chứng thiên thần

    Tuy không có chế độ ăn kiêng đặc biệt nào có thể chữa khỏi hội chứng thiên thần nhưng dinh dưỡng hợp lý có thể giúp kiểm soát cân nặng, cải thiện giấc ngủ, quản lý táo bón và hỗ trợ phát triển nhận thức.

  • 17/05/2025

    Thanh thiếu niên và tuổi dậy thì

    Dậy thì là một giai đoạn quan trọng trong cuộc đời mỗi người, đánh dấu sự chuyển đổi từ trẻ em sang người trưởng thành. Đây là giai đoạn cơ thể có nhiều thay đổi về mặt thể chất và tâm sinh lý, đặt nền móng cho sức khỏe sinh sản và sức khỏe tổng quát trong tương lai. Việc thấu hiểu những biến đổi này, cùng với sự quan tâm, hỗ trợ từ gia đình và xã hội, sẽ giúp thanh thiếu niên vượt qua giai đoạn dậy thì một cách an toàn và khỏe mạnh.

  • 16/05/2025

    Chế độ ăn uống tốt cho bệnh nhân lao hạch

    Bệnh lao hạch gây ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe và khả năng ăn uống. Việc phát hiện sớm, điều trị đúng phác đồ và có chế độ dinh dưỡng hợp lý sẽ giúp người bệnh nhanh phục hồi sức khỏe.

  • 16/05/2025

    Lý do bạn bị đầy hơi sau khi ăn salad

    Bạn có thể dùng salad như một bữa ăn lành mạnh hoặc món ăn kèm, nhưng salad có thể gây ra một số vấn đề về tiêu hóa tùy thuộc vào thành phần của nó. Rau và trái cây sống là những thực phẩm có thể gây đầy hơi và chướng bụng do một số hợp chất và vi khuẩn, và chúng có thể là lý do tại sao bạn có thể bị đau bụng dữ dội sau khi ăn salad.

Xem thêm