Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Hăm tã ở trẻ nhỏ

Hăm tã là trạng thái da bị kích ứng, còn được gọi là viêm da do tã lót. Ở Mỹ, khoảng 35% trẻ em dưới 2 tuổi mắc phải căn bệnh này và hầu hết trẻ em đều mắc ít nhất một lần trong đời.

Nguyên nhân gây hăm tã
Bệnh hăm tã thường xảy ra khi da của bé phải tiếp xúc với tã bẩn quá lâu. Nếu bé bị tiêu chảy thì hăm tã có thể trầm trọng hơn. Tã của bé sẽ bị bẩn sau khi sử dụng khoảng 3 đến 4 giờ, do vậy việc thay tã thường xuyên rất quan trọng. Môi trường a xít của chất bẩn sẽ cho phép vi khuẩn và nấm men sinh sôi và tất cả các yếu tố này có thể gây kích ứng làn da nhạy cảm của bé.
Đôi khi nếu tã quá chật hoặc chất liệu không mềm mại cũng sẽ gây cọ xát cho da bé. Hóa chất từ chất tẩy rửa hoặc các sản phẩm khác tiếp xúc với da bé cũng có thể gây kích ứng.
Những trẻ có nguy cơ bị hăm tã
Tất cả trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ sử dụng tã lót đều có nguy cơ bị hăm tã, cứ 3 trẻ thì có 1 trẻ bị hăm tã. Trẻ bú mẹ có nguy cơ bị hăm tã thấp hơn nguyên nhân là do sữa mẹ ít toan nên nước tiểu, phân cũng ít tính a xít hơn. Trẻ từ 3 tháng đến 1 tuổi là những đối tượng có nguy cơ cao nhất. Đôi khi bệnh hăm tã có thể lây lan giữa các bé.
Làn da mỏng manh của bé có nguy cơ bị hăm tã nếu  cha mẹ không chăm sóc bé đúng cách. Ảnh minh họa
Triệu chứng của hăm tã
Hăm tã làm da mẩn đỏ và bị kích ứng. Vùng da bị hăm tã có cảm giác nóng khi chạm vào. Cha mẹ nên đưa bé đi khám bác sỹ ngay nếu vùng da bị hăm tã xuất hiện những vết ban màu đỏ kéo dài trên 48 giờ hay kèm theo dấu hiệu nước tiểu của trẻ có mùi hôi, sẫm màu, đây có thể là biểu hiện của tình trạng mất nước (Theo bệnh viện Trẻ em Cincinnati, năm 2012).
Những trường hợp nguy hiễm khác cũng cần đưa trẻ tới bác sỹ vùng là khi vùng da hăm tã có hình thành nên các mụn nước nhỏ hay phồng rộp đầy nước bên trong, hoặc khi bé bị sốt ( Theo phòng khám Mayo Clinic, năm 2012).
Chẩn đoán hăm tã
Bệnh hăm tã là bệnh khá phổ biến ở trẻ nhỏ và hầu hết những người đã có kinh nghiệm chăm sóc trẻ em đều dễ dàng nhận ra.
Tuy nhiên, trong trường hợp bạn không rõ ràng hoặc hăm tã nặng nề, gây khó chịu, hãy đưa bé đi khám bác sỹ. Khi nói chuyện với bác sỹ, hãy cung cấp cho bác sỹ các thông tin về loại tã lót đang dùng, các loại kem bôi da, loại xà phòng hoặc dầu tắm đang dùng cho bé, các loại nước lá dùng để tắm rửa cho bé, chất tẩy rửa và các vật dụng gia đình khác mà con bạn có tiếp xúc.
Điều trị hăm tã
Theo một nghiên cứu đăng trên tạp chí Scientific World Journal 2012, các loại kem có nguồn gốc từ thực vật, bao gồm lô hội và hoa cúc kim tiền có thể giúp điều trị chứng hăm tã (Panahi, et al., 2012). Đặc biệt, cúc kim tiền là loại thảo mộc có tác dụng chống viêm và diệt khuẩn rất tốt.
Các loại kem và thuốc mỡ dùng tại chỗ được sử dụng phổ biến để điều trị hăm tã, bao gồm:
  • Hydrocortisone để làm giảm viêm
  • Kem trị nấm hoặc kháng sinh tại chỗ để diệt khuẩn (các bác sỹ có thể kê kháng sinh dạng uống)
  • Kẽm oxyt
  • Dexpanthenol (tiền chất vitamin B5)
  • Lanolin (chiết xuất từ mỡ cừu). 
Dùng thuốc mỡ là cách đơn giản để trị hăm tã cho bé. Ảnh minh họa
Chăm sóc tại nhà
Bên cạnh các loại thuốc, kem bôi cho trẻ đã được bác sỹ kê đơn, cha mẹ nên chú ý đến việc chăm sóc cho bé tại nhà, bao gồm:
  • Lưu ý rằng, phòng bệnh là cách chữa bệnh tốt nhất, do vậy hãy thay tã thường xuyên sau mỗi 3-4 giờ hoặc sau khi bé đi đại tiện.
  • Hãy đảm bảo rằng bé mang tã, bỉm vừa với cơ thể và không quá chật. Tã lót nên chọn loại thoáng khí, mềm mại, không kích ứng. 
  • Không sử dụng xà phòng, rượu hay nước hoa để thay rửa cho bé. Những chất này có thể làm các triệu chứng hăm tã trầm trọng hơn.
  • Không sử dụng bột talc, phấn rôm để làm khô do trẻ có thể hít vào phổi loại bột này.
Bệnh hăm tã sẽ hết trong một hoặc hai ngày khi sử dụng liệu pháp điều trị tại nhà. Nếu bệnh không đỡ, hãy đưa trẻ đi khám bác sỹ.
Phòng tránh bệnh hăm tã ở trẻ nhỏ
Bệnh hăm tã có thể khiến bé cảm thấy khó chịu và quấy khóc. Tuy nhiên bệnh có thể dễ dàng phòng tránh được nếu bạn thực hiện đúng những nguyên tắc về vệ sinh và sử dụng tã, bỉm cho trẻ như sau:
  • Rửa sạch mông cho bé bằng nước sạch trong mỗi lần thay tã. Làm khô bằng khăn mềm. Không sử dụng khăn lau có cồn hoặc nước thơm.
  • Đóng tã, bỉm lỏng vừa. Nếu có thể hãy hạn chế cho bé sử dụng tã, bỉm. Hãy cho bé ngủ mà không dùng tã nhiều nhất có thể. Mỗi ngày, hãy để vùng da mông của bé không có tã tối thiểu 2 giờ. 

Thêm nữa, hãy trữ các loại thuốc mỡ chứa kẽm oxyd hoặc sáp dưỡng ẩm trong tủ thuốc gia đình. Đây là những phương pháp trị liệu tại nhà rất hiệu quả trong điều trị hăm tã.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Phương pháp chống hăm tã cho trẻ nhỏ

Ths.Bs.Trần Thu Nguyệt - Viện Y học ứng dụng Việt Nam
Bình luận
Tin mới
  • 17/11/2025

    Bệnh viêm não tự miễn

    Viêm não tự miễn là bệnh xảy ra do hệ miễn dịch tấn công nhầm các tế bào não. Các triệu chứng của viêm não tự miễn có thể khác nhau nhưng có thể bao gồm mất trí nhớ, thay đổi suy nghĩ, thay đổi hành vi và co giật. Cùng tìm hiểu về bệnh lý này qua bài viết sau đây!

  • 16/11/2025

    8 loại thực phẩm bảo vệ động mạch, ngăn ngừa đột quỵ

    Xơ vữa động mạch xảy ra khi các mảng bám mỡ tích tụ dọc theo thành động mạch, khiến động mạch bị hẹp, hạn chế lưu lượng máu đến tim và các bộ phận khác của cơ thể, dễ dẫn tới nguy cơ đột quỵ.

  • 16/11/2025

    Kiểm soát dị ứng giao mùa: Bí quyết giảm triệu chứng và sống khỏe

    Mùa thu mang đến thời tiết mát mẻ và dễ chịu, nhưng sự thay đổi nhiệt độ, độ ẩm dao động và sự gia tăng các dị nguyên như phấn hoa, nấm mốc lại khiến đây trở thành mùa cao điểm của các bệnh dị ứng. Dị ứng giao mùa gây khó chịu, mệt mỏi và ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống. Bài viết này sẽ hướng dẫn cách nhận biết, phòng ngừa và giảm triệu chứng dị ứng để có một mùa thu khỏe mạnh.

  • 15/11/2025

    Cách tự làm nước gạo lên men giúp tóc đẹp như đi spa

    Dùng nước gạo lên men để làm đẹp tóc là một phương pháp được áp dụng từ lâu. Việc xả tóc bằng nước gạo lên men mang lại nhiều lợi ích vượt trội hơn so với nước vo gạo thông thường.

  • 15/11/2025

    Bệnh hô hấp ở trẻ nhỏ vào mùa đông: Cha mẹ cần biết gì?

    Mùa đông với không khí lạnh và khô hanh khiến trẻ nhỏ dễ mắc các bệnh về đường hô hấp. Khi thời tiết chuyển lạnh, trẻ thường ở trong nhà nhiều hơn, tạo điều kiện cho vi khuẩn và virus lây lan nhanh chóng. Hiểu biết về các bệnh này, từ nguyên nhân, triệu chứng đến cách phòng ngừa, là chìa khóa để cha mẹ bảo vệ sức khỏe trẻ nhỏ, giúp các bé vượt qua mùa đông an toàn và khỏe mạnh.

  • 15/11/2025

    Khi nào chức năng xương khớp bắt đầu suy giảm?

    Hệ xương khớp đóng vai trò nền tảng trong việc duy trì khả năng vận động, giữ tư thế, và đảm bảo chất lượng cuộc sống. Hệ thống này bao gồm xương, sụn, dây chằng, gân và cơ bắp – chúng phối hợp nhịp nhàng đảm bảo các chức năng di chuyển linh hoạt và chịu đựng áp lực cơ học hàng ngày.

  • 15/11/2025

    Tập luyện mùa thu: Vừa khỏe mạnh, vừa tận hưởng không khí trong lành

    Mùa thu với không khí mát mẻ là thời điểm lý tưởng để bắt đầu hoặc duy trì thói quen tập luyện thể thao ngoài trời. Tập ngoài trời không chỉ mang lại lợi ích về mặt thể chất, mà còn giúp bạn tận hưởng thiên nhiên, giảm căng thẳng và cải thiện sức khỏe toàn diện. Bài viết này sẽ khám phá những lợi ích của việc tập luyện và gợi ý các bài tập phù hợp để bạn duy trì sức khỏe trong mùa thu.

  • 14/11/2025

    Những sai lầm khi ăn rau giảm cân khiến bạn mãi không gầy

    Ăn nhiều rau từ lâu đã được xem là chìa khóa vàng giúp kiểm soát cân nặng. Tuy nhiên, không phải cứ ăn càng nhiều rau thì càng gầy. Nhiều người dù ăn rau hằng ngày vẫn không giảm được cân, thậm chí còn gặp vấn đề tiêu hóa. Nguyên nhân nằm ở những sai lầm dưới đây...

Xem thêm