Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Dấu hiệu và triệu chứng có thể gặp khi lo lắng quá mức trong các kỳ thi

Đứng trước các kỳ thi quan trọng thì việc lo lắng là không thể tránh khỏi, tuy nhiên việc lo lắng quá mức có thể gây ra chứng lo lắng khi thi cử làm ảnh hưởng đến kết quả kỳ thi.

Lo lắng khi thi là một dạng lo lắng về kết quả được đặc trưng bởi sợ hãi, lo lắng, căng thẳng, và thậm chí là cảm giác ốm yếu khi đối mặt với kỳ thi. Nhiều người bị căng thẳng hoặc lo lắng trước kỳ thi. Trên thực tế, một chút lo lắng thực sự có thể giúp bạn vượt qua kỳ thi tốt hơn. Tuy nhiên, khi sự lo lắng này trở nên quá mức và thực sự cản trở thành tích trong một kỳ thi, thì nó được gọi là chứng lo lắng khi thi.

Các triệu chứng của chứng lo âu khi thi cử

Các triệu chứng của chứng lo lắng khi kiểm tra có thể khác nhau đáng kể và từ nhẹ đến nặng. Một số học sinh chỉ trải qua các triệu chứng nhẹ của chứng lo lắng khi thi và vẫn có thể làm bài khá tốt trong các kỳ thi. Những học sinh khác gần như mất khả năng thi vì lo lắng, điều này có thể dẫn đến kết quả làm bài thi kém hoặc thậm chí lên cơn hoảng sợ trước hoặc trong khi thi.

Các triệu chứng thể chất của chứng lo lắng khi thi bao gồm:

  • Đổ mồ hôi
  • Rùng mình
  • Tim đập loạn nhịp
  • Khô miệng
  • Ngất xỉu
  • Buồn nôn

Những trường hợp nhẹ hơn của tình trạng lo lắng về bài thi có thể gây ra cảm giác cồn cào trong bụng, trong khi những trường hợp nghiêm trọng hơn có thể thực sự khiến học sinh bị suy nhược cơ thể. Có trường hợp thậm chí có thể bị nôn mửa hoặc tiêu chảy trước khi thi.

Các triệu chứng cảm xúc của chứng lo lắng khi thi cử có thể bao gồm:

  • Trầm cảm
  • Lòng tự trọng thấp
  • Tức giận
  • Cảm giác tuyệt vọng
  • Phiền muộn
  • Cảm giác hụt ​​hẫng

Học sinh thường cảm thấy bất lực trong việc thay đổi hoàn cảnh của mình hoặc coi thường và trách móc bản thân về các triệu chứng và kết quả bài kiểm tra kém.

Các triệu chứng nhận thức và hành vi có thể bao gồm:

  • Lo lắng
  • Tránh hoàn toàn các bài thi 
  • Hay quên
  • Thiếu tự tin
  • Tự nói chuyện tiêu cực

Trong một số trường hợp, sự lo lắng về bài kiểm tra có thể trở nên nghiêm trọng đến mức học sinh sẽ bỏ học để tránh nguồn gốc của nỗi sợ hãi. Lạm dụng chất gây nghiện cũng có thể xảy ra vì nhiều học sinh cố gắng tự điều trị chứng lo âu của mình bằng cách dùng các loại thuốc giảm đau như thuốc kê đơn và rượu.

Sự lo lắng khi làm bài thi khiến bạn rất khó tập trung trong kỳ thi. Nhiều người mắc chứng lo lắng về bài kiểm tra nói rằng họ đã bỏ qua các câu trả lời cho bài kiểm tra mặc dù họ đã nghiên cứu kỹ lưỡng thông tin và chắc chắn rằng họ biết câu trả lời cho các câu hỏi. Tự nói chuyện tiêu cực, khó tập trung vào bài kiểm tra và suy nghĩ chạy đua cũng là những triệu chứng nhận thức phổ biến của chứng lo lắng về bài kiểm tra.

Nguyên nhân của chứng lo âu khi thi

Có một số yếu tố khác nhau có thể khiến học sinh cảm thấy lo lắng khi đối mặt với các bài kiểm tra. Nghiên cứu đã chỉ ra rằng việc cha mẹ đặt quá nhiều áp lực học tập lên con cái của họ có thể góp phần gây ra chứng lo lắng khi thi. Một học sinh đang trải qua áp lực này của cha mẹ có nhiều khả năng gặp phải các triệu chứng lo lắng về thể chất trong các bài thi cũng như lo lắng nhiều hơn trước và trong các kỳ thi.

Một số nguyên nhân tiềm ẩn khác của chứng lo lắng khi kiểm tra bao gồm:

  • Kết quả thi thử trong quá khứ kém. Những học sinh đã làm bài kém trong các bài kiểm tra trước đây có thể có nhiều khả năng cảm thấy lo lắng hơn trong tương lai.
  • Thiếu sự chuẩn bị. Việc trì hoãn hoặc không học cho kỳ thi có thể làm tăng mức độ lo lắng trong quá trình kiểm tra.
  • Nỗi sợ thất bại. Những học sinh có sự kết nối ý thức về giá trị bản thân với điểm kiểm tra của họ sẽ phải trải qua rất nhiều áp lực để đạt thành tích tốt. Áp lực cao để thực hiện tốt sau đó có thể dẫn đến lo lắng nhiều hơn.

Chứng lo lắng cũng có thể tự tăng lên. Một khi học sinh đã trải qua một số mức độ lo lắng về bài kiểm tra vì bất kỳ lý do gì, cho dù đó là do sự chuẩn bị không tốt hay do áp lực từ bên ngoài cao từ giáo viên hoặc cha mẹ, thì các em có nhiều khả năng sẽ gặp lại sự lo lắng tương tự trong tương lai. Học sinh có thể trở nên sợ hãi khi trải qua các triệu chứng lo lắng, đến nỗi các em càng sợ hãi các tình huống thi cử hơn.

Một nghiên cứu cho thấy rằng những học sinh có khuyết tật về khả năng học tập có nhiều khả năng gặp phải loại lo lắng này hơn.

Điều trị

Điều trị chứng lo âu khi thi thường bao gồm các biện pháp tự lực và trị liệu để kiểm soát mức độ căng thẳng trước và trong khi thi. Học sinh thường được hỗ trợ về các kỹ thuật học tập và kỹ năng làm bài thi để đảm bảo rằng các em có sự chuẩn bị và khả năng cần thiết để thành công trong các bài thi. Giúp học sinh tự tin vào khả năng làm bài thi của mình cũng có thể hữu ích.

Học sinh lo lắng nghiêm trọng hoặc trải qua các cơn hoảng loạn cũng có thể được kê đơn thuốc chống lo âu để giúp kiểm soát các triệu chứng này. Liệu pháp nhận thức-hành vi (CBT), liệu pháp tiếp xúc và giảm căng thẳng dựa trên chánh niệm (MBSR) là những cách tiếp cận liệu pháp tâm lý có thể hữu ích trong việc điều trị các triệu chứng của chứng lo âu thi cử.

Các cách giúp vượt qua lo lắng khi thi

May mắn thay, học sinh có thể thực hiện các bước để giảm bớt các triệu chứng lo lắng có hại này. Các biện pháp bao gồm:

  • Thực hành các chiến lược quản lý căng thẳng. Các kỹ thuật thư giãn như hít thở sâu có thể giúp các em thư giãn trước và trong khi làm bài kiểm tra.
  • Thực hiện sửa đổi lối sống. Các thói quen tự chăm sóc bản thân như ngủ đủ giấc và ăn các bữa ăn lành mạnh có thể hữu ích để kiểm soát các triệu chứng lo âu.
  • Thiết lập những thói quen tốt. Cố gắng phát triển các thói quen học tập tốt và đảm bảo rằng các em đã chuẩn bị tốt cho các bài kiểm tra. Một cách tốt để làm điều này là tự thưởng cho bản thân vì những mục tiêu các em đã đặt ra khi học tập.
  • Học cách chấp nhận sai lầm. Đừng kết nối giá trị bản thân với kết quả của bài kiểm tra. Đó là một bài kiểm tra và giá trị của các em với tư cách là một con người không phụ thuộc vào điểm số.
  • Giảm thiểu sự phân tâm. Tập trung vào bài kiểm tra và cố gắng không bị phân tâm bởi những suy nghĩ xen vào.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Mạng xã hội có liên quan đến bệnh trầm cảm?

BS. Đoàn Thu Hồng - Phòng khám chuyên khoa dinh dưỡng VIAM (theo WebMD) -
Bình luận
Tin mới
  • 08/12/2025

    4 nhóm người nên hạn chế ăn rau cải cúc

    Rau cải cúc được biết có nhiều lợi ích sức khỏe. Tuy nhiên, bất kỳ loại thực phẩm nào, dù tốt đến mấy, cũng có những điều cần lưu ý.

  • 08/12/2025

    Dấu hiệu sớm của ung thư tuyến tiền liệt – Tuyệt đối không được bỏ qua!

    Ung thư tuyến tiền liệt giai đoạn đầu không có bất kỳ dấu hiệu cảnh báo nào. Bạn không thể cảm nhận được khối u đang phát triển, vì vậy không có cơn đau.

  • 08/12/2025

    Chế độ ăn để giữ xương chắc khỏe suốt đời

    Khung xương nâng đỡ giúp cơ thể vững chắc, linh hoạt và bảo vệ các cơ quan quan trọng. Tuy nhiên, theo thời gian, khối lượng và mật độ xương dần suy giảm đặc biệt sau tuổi 30, khi quá trình tạo xương mới chậm lại. Đây chính là nguyên nhân khiến nguy cơ loãng xương, gãy xương tăng cao ở tuổi trung niên và người lớn tuổi. Điều thú vị là, việc xây dựng và duy trì hệ xương khỏe mạnh xảy ra trò suốt cuộc đời, các giai đoạn có liên quan chặt chẽ với nhau, cần được chăm sóc từ sớm thông qua chế độ ăn uống và lối sống phù hợp.

  • 07/12/2025

    9 nhóm thực phẩm lành mạnh giúp ngăn ngừa bệnh tim và đột quỵ

    Ăn uống lành mạnh là biện pháp hỗ trợ bảo vệ hệ tim mạch hiệu quả. Việc ưu tiên thực phẩm toàn phần giàu chất xơ, chất béo tốt là 'nhiên liệu' cho một trái tim khỏe mạnh, giảm thiểu đáng kể mối đe dọa từ bệnh tim và đột quỵ.

  • 07/12/2025

    5 lợi ích sức khỏe khi chơi quần vợt thường xuyên

    Quần vợt là một môn thể thao thú vị, nhịp độ nhanh, mang lại nhiều lợi ích về thể chất, nhận thức và xã hội. Đây cũng là môn thể thao mà bạn có thể tiếp tục chơi khi về già. Dưới đây là năm lợi ích sức khỏe của việc chơi quần vợt thường xuyên.

  • 06/12/2025

    Bộ Y tế công bố danh sách 46 công ty dược nước ngoài có thuốc vi phạm chất lượng

    Cục Quản lý Dược (Bộ Y tế) vừa công bố đợt 42 danh sách các cơ sở sản xuất thuốc nước ngoài có thuốc vi phạm chất lượng phải tiếp tục lấy mẫu kiểm tra 100% lô thuốc nhập khẩu. Tất cả 46 công ty đến từ nhiều quốc gia đều là những trường hợp đã tái diễn nhiều lần, cao nhất là 12 lần.

  • 06/12/2025

    Thời điểm uống canxi, sắt và một số vitamin giúp hấp thu hiệu quả

    Việc sử dụng thực phẩm bổ sung không chỉ nằm ở liều lượng mà còn phụ thuộc rất lớn vào thời điểm uống và cách kết hợp chúng với nhau.

  • 06/12/2025

    Nhiều loại quả ăn hằng ngày không khiến bạn tăng cân

    Dưa chuột, củ đậu, bưởi là lựa chọn phổ biến của người giảm cân. Ngoài ra, còn có nhiều loại trái cây khác như bơ, táo, lê… dù có vị ngọt hoặc chứa chất béo nhưng bạn có thể ăn hằng ngày mà không lo tăng cân.

Xem thêm