Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Đái tháo đường typ 1: Nguyên nhân, triệu chứng và điều trị

Đái tháo đường typ 1 là một bệnh mạn tính. Trong đái tháo đường typ 1, các tế bào sản xuất ra insulin bị phá hủy và cơ thể không thể sản xuất ra insulin được nữa.

Đái tháo đường typ 1: Nguyên nhân, triệu chứng và điều trị 

Nguyên nhân chính xác của đái tháo đường typ 1 chưa được làm rõ, nhưng được cho là do phản ứng tự miễn. Đôi khi, các tác nhân như virus sẽ làm cho hệ miễn dịch của cơ thể sản xuất ra các kháng thể giết chết các tế bào chịu trách nhiệm sản xuất insulin trong tụy.

Insulin sẽ giúp các tế bào trong cơ thể bạn lấy glucose từ trong máu. Khi glucose từ máu di chuyển vào tế bào, lượng glucose trong máu giảm xuống. Đa số tế bào sử dụng glucose để làm năng lượng. Một sốt ít tế bào, chẳng hạn như tế bào tại gan và cơ, lưu trữ glucose dưới dạng glycogen để cơ thể sử dụng glycogen làm năng lượng dự trữ khi cần thiết. Nồng độ đường huyết tăng cao sẽ gây ra những vấn đề cả cấp tính và mãn tính.

Nguyên nhân của đái tháo đường typ 1

Đái tháo đường typ 1 là một bệnh tự miễn. Bệnh sẽ xảy ra khi hệ miễn dịch của cơ thể tấn công các tế bào beta (tế bào sản xuất insulin) trong tụy. Người bệnh mắc đái tháo đường typ 1 không thể tạo ra đủ insulin để kiểm soát lượng đường huyết

Ai là người có nguy cơ bị đái tháo đường typ 1?

Các yếu tố nguy cơ của đái tháo đường typ 1 hiện nay chưa được biết đến nhiều. Tuy nhiên, một vài yếu tố đã được xác định.

Yếu tố di truyền có thể là một yếu tố đóng vai trò quan trọng trong đái tháo đường typ 1. Nếu người thân trong gia đình bạn mắc bệnh này, nguy cơ bạn cũng sẽ bị bệnh này sẽ gia tăng. Tuy nhiên, không phải tất cả mọi người có nguy cơ đái tháo đường typ 1 sẽ phát triển bệnh. 

Những người trẻ có nguy cơ đái tháo đường typ 1 cao hơn, phổ biến nhất là ở độ tuổi 11-14. Bệnh rất hiếm gặp ở những người trên 40 tuổi.

Thời tiết lạnh có thể làm gia tăng nguy cơ đái tháo đường typ 1, bởi vậy những người sống ở vùng có khí hậu lạnh sẽ có nguy cơ cao hơn. Người dân sống ở Phần Lan có nguy cơ mắc đái tháo đường typ 1 cao gấp 300 lần người dân sống ở Mỹ.

Những người có một số loại kháng thể nhất định sẽ có nguy cơ mắc đái tháo đường typ 1 cao hơn. Những loại kháng thể này được sản xuất ra do phản ứng của cơ thể với một số loại virus. Bởi vậy, cũng có ý kiến cho rằng, một số loại virus nhất định sẽ đóng vai trò trong việc phát triển căn bệnh này.

Màu da cũng là một yếu tố nguy cơ của bệnh. Bệnh thường phổ biến ở những người da trắng nhiều hơn là người dân châu Á và châu Phi (da vàng và da đen).

Cuối cùng, chế độ ăn khi còn nhỏ cũng đóng một vai trò quan trọng, bởi những trẻ được bú mẹ lâu hơn và ăn dặm muộn hơn sẽ có nguy cơ bị đái tháo đường typ 1 thấp hơn.

Triệu chứng của đái tháo đường typ 1

Đái tháo đường typ 1 phát triển nhanh hơn đái tháo đường typ 2. Những triệu chứng sau đây có thể là dấu hiệu của đái tháo đường typ 1:

  • Hay đói
  • Hay khát
  • Nhìn mờ
  • Mệt mỏi
  • Tiểu tiện quá nhiều
  • Sụt cân quá nhanh trong một thời gian ngắn mà không rõ nguyên nhân
  • Tê bì hoặc mất cảm giác ở chân
  • Các triệu chứng của nhiễm ceton (thở nhanh, khô miệng và da, mặt ửng đỏ, hơi thở có mùi trái cây, buồn nôn, nôn và đau bụng).

Chẩn đoán

Đái tháo đường typ 1 thường được chẩn đoán thông qua một chuỗi các xét nghiệm. Vì đái tháo đường typ 1 tiến triển rất nhanh, người bệnh thường được chẩn đoán khi có những dấu hiệu và triệu chứng của tăng đường huyết và khi lượng đường huyết tăng cao hơn 200mg/dL.

Điều trị

Bởi vì cơ thể không thể sản xuất ra insulin được nữa, người bệnh đái tháo đường typ 1 sẽ cần phải tiêm insulin và kiểm soát chế độ ăn, cũng như chế độ luyện tập để giữ lượng đường huyết trong mức cho phép

Insulin

Người bệnh đái tháo đường typ 1 cần đến insulin hàng ngày. Insulin thường được đưa vào cơ thể bằng đường tiêm. Một số người dùng bơm insulin. Bơm sẽ bơm insulin vào cơ thể thông qua một lỗ nhỏ trên da.

Lượng insulin tiêm sẽ khác nhau trong cả ngày. Người bệnh đái tháo đường typ 1 sẽ đo nồng độ đường huyết của họ để biết được họ cần bao nhiêu insulin. Chế độ ăn và luyện tập cũng ảnh hưởng đến lượng đường huyết.

Chế độ ăn và luyện tập

Người bệnh đái tháo đường typ 1 nên ăn thường xuyên nhiều bữa nhỏ để giữ lượng đường huyết ổn định. Tập thể dục cũng ảnh hưởng đến lượng đường trong máu và lượng insulin tiêm vào cũng cần phải được điều chỉnh cho việc này.

Chăm sóc chân

Bệnh đái tháo đường typ 1 có thể gây tổn thương các dây thần kinh, đặc biệt là các dây thần kinh ở chân. Những vết cắt nhỏ có thể dẫn đến tình trạng loét và nhiễm trùng nghiêm trọng. Bởi vậy, điều trị đái tháo đường typ 1 bao gồm cả việc thường xuyên kiểm tra chân.

Biến chứng của đái tháo đường typ 1

Đường huyết cao có thể phá hủy nhiều bộ phận khác nhau của cơ thể. Không kiểm soát tốt có thể dẫn đến những biến chứng như:

  • Tăng nguy cơ đau tim
  • Các vấn đề về mắt, bao gồm cả mù lòa
  • Đau dây thần kinh.
  • Nhiễm trùng ở da, đặc biệt là chân. Một số trường hợp nghiêm trọng sẽ yêu cầu phẫu thuật cắt cụt chi.
  • Tổn thương thận.
  • Tăng huyết áp
  • Tăng cholesterol máu

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Tìm hiểu hai loại hooc môn quan trọng đối với bệnh tiểu đường

Bình luận
Tin mới
  • 14/07/2025

    Bài tập tốt nhất cho chứng đau thắt lưng

    Đau thắt lưng là một trải nghiệm phổ biến đối với nhiều người. Nó thường có thể dẫn đến đau, ngứa ran hoặc tê ở phần thân dưới. Có nhiều nguyên nhân gây đau thắt lưng, phổ biến nhất bao gồm căng cơ, tư thế xấu và tuổi tác.

  • 13/07/2025

    Lựa chọn trang phục và phụ kiện chống nắng hiệu quả cho thanh thiếu niên

    Mùa hè đến mang theo cái nắng gay gắt, đặc biệt tại Việt Nam – nơi khí hậu nhiệt đới khiến bức xạ tia cực tím (UV) đạt mức cao trong nhiều tháng. Đối với thanh thiếu niên lứa tuổi năng động, thường xuyên tham gia các hoạt động ngoài trời như thể thao, dã ngoại hay đi học việc bảo vệ làn da và sức khỏe trước tia UV là vô cùng cần thiết.

  • 12/07/2025

    Chất tạo ngọt nhân tạo làm thúc đẩy cơn đói, khiến bạn ăn nhiều hơn

    Một nghiên cứu mới đã tìm hiểu cách thức sucralose, một chất tạo ngọt không calo, ảnh hưởng đến các tín hiệu não bộ liên quan đến cảm giác đói.

  • 11/07/2025

    Những dấu hiệu của tình yêu thái quá và cách xử lý

    Việc ai đó thể hiện tình cảm với bạn có thể khiến bạn cảm thấy vui vẻ và phấn khích khi bạn đang trong giai đoạn đầu của một mối quan hệ mới. Tuy nhiên, điều quan trọng là phải phân biệt sự mới lạ của một mối quan hệ mới với các hành vi thái quá.

  • 10/07/2025

    Vận động cùng con - giải pháp gắn kết tình cảm gia đình

    Trong cuộc sống hiện đại, khi thời gian dành cho gia đình ngày càng bị thu hẹp bởi công việc và các thiết bị điện tử, việc tìm kiếm một hoạt động vừa tốt cho sức khỏe vừa giúp gắn kết tình cảm cha con trở nên cần thiết hơn bao giờ hết.

  • 10/07/2025

    Cách phòng tránh và xử trí khi trẻ bị cháy nắng

    Những ngày hè đầy nắng là thời điểm lý tưởng để đưa trẻ ra ngoài chơi, đi biển, cắm trại, picnic,... Tuy nhiên, dành quá nhiều thời gian dưới ánh nắng mặt trời có thể khiến trẻ dễ bị cháy nắng. Cháy nắng nặng không chỉ gây khó chịu mà còn có thể làm tăng nguy cơ mắc các vấn đề sức khỏe về da cho trẻ. Cùng đọc bài viết sau đây để biết cách phòng tránh và xử trí khi trẻ bị cháy nắng.

  • 09/07/2025

    Đau đầu do thời tiết nóng bức: Nguy cơ tiềm ẩn và giải pháp phòng ngừa hiệu quả

    Mùa hè mang theo những ngày nắng kéo dài, không khí oi bức và nền nhiệt độ cao, tạo nên nhiều thách thức đối với sức khỏe con người. Một trong những ảnh hưởng phổ biến nhưng ít được chú ý là tình trạng đau đầu do nóng.

  • 08/07/2025

    Các nguồn cung cấp chất béo cho cơ thể

    Chất béo là một trong ba nhóm dưỡng chất thiết yếu, cùng với carbohydrate và protein, có vai trò vô cùng quan trọng trong hoạt động sống của cơ thể con người.

Xem thêm