Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Biến thể Delta: Loại miễn dịch nào cung cấp khả năng bảo vệ cao nhất?

Nhiều câu hỏi vẫn tồn tại về khả năng miễn dịch chống lại virus SARS-CoV-2, đặc biệt là biến thể Delta - chủng biến thể đang tăng đột biến tại nhiều nước trên thế giới.

Các nhà nghiên cứu ở Israel đã so sánh khả năng miễn dịch tự nhiên có được từ nhiễm trùng và miễn dịch có được do tiêm chủng. Miễn dịch tự nhiên cộng với một liều vaccine có thể là sự kết hợp hiệu quả nhất để ngăn ngừa tái nhiễm. Có rất nhiều câu hỏi về khả năng bảo vệ lâu dài của vaccine COVID-19. Bảo vệ kéo dài bao lâu? Có cần tiêm phòng mũi thứ 3 không? Các loại vaccine có hiệu quả chống lại biến thể Delta không? Các loại vaccine có hiệu quả như miễn dịch tự nhiên không?

Bảo vệ lâu dài khỏi tiêm chủng

Nghiên cứu được thực hiện tại Israel, một quốc gia có tỷ lệ tiêm chủng COVID-19 cao nhất thế giới. Bởi vì Israel đã trải qua một sự gia tăng gần đây trong các trường hợp liên quan đến biến thể Delta, người dân đã bày tỏ nhiều lo ngại về mức độ hiệu quả của những loại vaccine này. Ngoài ra, đã có những báo cáo chính thức về việc giảm khả năng bảo vệ chống lại virus. 

Các chuyên gia cho biết rằng các cá thể có dương tính với kháng thể, cho dù họ bị mắc bệnh tự nhiên hoặc tiêm chủng, có nguy cơ mắc COVID-19 thấp hơn đáng kể so với những người không bị nhiễm hoặc chưa được tiêm chủng. Tuy nhiên, vẫn chưa rõ hiệu quả lâu dài của vaccine chống lại các biến thể khác nhau, mặc dù thỉnh thoảng có báo cáo về khả năng miễn dịch suy giảm. Trong khi đó, mức độ và thời gian bảo vệ do nhiễm SARS-CoV-2 trong quá khứ vẫn chưa rõ ràng. Và việc xác định sự tái nhiễm vẫn là một thách thức.

Các nhà nghiên cứu ở Israel đã so sánh tỷ lệ nhiễm bệnh sau khi tiêm chủng  với tỷ lệ tái nhiễm. Họ đã lấy dữ liệu từ cơ sở dữ liệu Maccabi Healthcare Services, tổ chức duy trì sức khỏe lớn thứ hai của Israel. Maccabi Healthcare Services là một quỹ y tế phi lợi nhuận do nhà nước ủy quyền, bao gồm 26% dân số Israel và cung cấp một mẫu đại diện cho cư dân Israel, các tác giả nghiên cứu cho biết. Cơ sở dữ liệu bao gồm dữ liệu nhân khẩu học mở rộng, các phép đo lâm sàng, bệnh nhân ngoại trú và bệnh nhân được chẩn đoán tại bệnh viện, và dữ liệu phòng thí nghiệm toàn diện. Đối tượng của nghiên cứu bao gồm những người từ 16 tuổi trở lên và thuộc một trong ba loại:

  • những người đã được tiêm phòng ít nhất 6 tháng trước đó
  • những người đã được ghi nhận nhiễm SARS-CoV-2 ít nhất 6 tháng trước đó
  • những người bị nhiễm SARS-CoV-2 ít nhất 6 tháng trước đó và đã tiêm một liều vaccine Pfizer-BioNTech ít nhất 7 ngày trước khi giai đoạn nghiên cứu bắt đầu

Miễn dịch tự nhiên và một lần tiêm phòng có thể bảo vệ tốt nhất

Phân tích chỉ ra rằng những người chưa từng bị nhiễm bệnh và được chủng ngừa vào tháng 1 hoặc tháng 2 năm 2021 có nguy cơ nhiễm virus cao hơn 13 lần so với những người đã bị nhiễm bệnh. Các nhà nghiên cứu cũng so sánh tỷ lệ tái nhiễm giữa những người đã từng bị nhiễm SARS-CoV-2 được xác nhận và vẫn chưa được tiêm chủng và những người đã từng bị nhiễm trùng và cũng đã được tiêm một liều vaccine Pfizer-BioNTech. Kết quả cho thấy nhóm chưa tiêm phòng có nguy cơ tái nhiễm bệnh cao gấp đôi so với những người đã tiêm một liều vaccine.

Các phát hiện dường như cho thấy khả năng bảo vệ khỏi mắc mới virus từ miễn dịch tự nhiên tăng lên so với miễn dịch được tạo ra nhờ tiêm vaccine. Các nhà nghiên cứu đề xuất, điều này có thể là do phản ứng miễn dịch rộng rãi hơn với các protein SARS-CoV-2, so với kích hoạt miễn dịch do vaccine cung cấp. Các chuyên gia về bệnh truyền nhiễm cảnh báo rằng không nên xem những phát hiện này như một cái cớ để bỏ qua việc tiêm chủng. Tất cả các loại vaccine mà Isarel có, Moderna, Pfizer và Johnson & Johnson, đều rất hiệu quả trong việc ngăn ngừa nhập viện - một tình trạng mắc covid nghiêm trọng cần phải nhập viện.

Hạn chế của nghiên cứu

Các nhà nghiên cứu đằng sau nghiên cứu mới thừa nhận một số hạn chế. Vì biến thể Delta chiếm ưu thế trong suốt thời gian nghiên cứu, những phát hiện liên quan đến khả năng miễn dịch tự nhiên có thể không áp dụng cho các trường hợp nhiễm các biến thể khác của SARS-CoV-2. Ngoài ra, phân tích chỉ bao gồm vaccine Pfizer-BioNTech mRNA BNT162b2, vì vậy kết quả có thể không áp dụng cho những người sử dụng các loại vaccine COVID-19 khác. Các hạn chế khác bao gồm việc đánh giá thấp các trường hợp nhiễm trùng không triệu chứng, vì những trường hợp này thường không được xét nghiệm hoặc ghi nhận. Cuối cùng, phân tích không tính đến các yếu tố như giãn cách xã hội và đeo khẩu trang, và điều này có thể đã ảnh hưởng đến kết quả.

Kết luận cuối cùng

Các nhà nghiên cứu kết luận rằng khả năng miễn dịch tự nhiên cung cấp khả năng bảo vệ lâu dài và mạnh mẽ hơn chống lại nhiễm trùng, bệnh có triệu chứng và nhập viện do biến thể Delta, so với khả năng bảo vệ của hai liều vaccine Pfizer-BioNTech. Ngoài ra, những người có khả năng miễn dịch tự nhiên biểu hiện sự bảo vệ bổ sung chống lại biến thể Delta khi được tiêm một liều vaccine, theo kết quả.

Các nhà nghiên cứu đang tiếp tục điều tra khả năng bảo vệ lâu dài của liều thứ ba, hoặc thuốc tăng cường, của loại vaccine này.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Bạn biết gì về biến thể delta và các biến thể khác của virus corona?

 

Hà Linh - Viện Y học ứng dụng Việt Nam (theo Medical News Today) -
Bình luận
Tin mới
  • 16/11/2025

    8 loại thực phẩm bảo vệ động mạch, ngăn ngừa đột quỵ

    Xơ vữa động mạch xảy ra khi các mảng bám mỡ tích tụ dọc theo thành động mạch, khiến động mạch bị hẹp, hạn chế lưu lượng máu đến tim và các bộ phận khác của cơ thể, dễ dẫn tới nguy cơ đột quỵ.

  • 16/11/2025

    Kiểm soát dị ứng giao mùa: Bí quyết giảm triệu chứng và sống khỏe

    Mùa thu mang đến thời tiết mát mẻ và dễ chịu, nhưng sự thay đổi nhiệt độ, độ ẩm dao động và sự gia tăng các dị nguyên như phấn hoa, nấm mốc lại khiến đây trở thành mùa cao điểm của các bệnh dị ứng. Dị ứng giao mùa gây khó chịu, mệt mỏi và ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống. Bài viết này sẽ hướng dẫn cách nhận biết, phòng ngừa và giảm triệu chứng dị ứng để có một mùa thu khỏe mạnh.

  • 15/11/2025

    Cách tự làm nước gạo lên men giúp tóc đẹp như đi spa

    Dùng nước gạo lên men để làm đẹp tóc là một phương pháp được áp dụng từ lâu. Việc xả tóc bằng nước gạo lên men mang lại nhiều lợi ích vượt trội hơn so với nước vo gạo thông thường.

  • 15/11/2025

    Bệnh hô hấp ở trẻ nhỏ vào mùa đông: Cha mẹ cần biết gì?

    Mùa đông với không khí lạnh và khô hanh khiến trẻ nhỏ dễ mắc các bệnh về đường hô hấp. Khi thời tiết chuyển lạnh, trẻ thường ở trong nhà nhiều hơn, tạo điều kiện cho vi khuẩn và virus lây lan nhanh chóng. Hiểu biết về các bệnh này, từ nguyên nhân, triệu chứng đến cách phòng ngừa, là chìa khóa để cha mẹ bảo vệ sức khỏe trẻ nhỏ, giúp các bé vượt qua mùa đông an toàn và khỏe mạnh.

  • 15/11/2025

    Khi nào chức năng xương khớp bắt đầu suy giảm?

    Hệ xương khớp đóng vai trò nền tảng trong việc duy trì khả năng vận động, giữ tư thế, và đảm bảo chất lượng cuộc sống. Hệ thống này bao gồm xương, sụn, dây chằng, gân và cơ bắp – chúng phối hợp nhịp nhàng đảm bảo các chức năng di chuyển linh hoạt và chịu đựng áp lực cơ học hàng ngày.

  • 15/11/2025

    Tập luyện mùa thu: Vừa khỏe mạnh, vừa tận hưởng không khí trong lành

    Mùa thu với không khí mát mẻ là thời điểm lý tưởng để bắt đầu hoặc duy trì thói quen tập luyện thể thao ngoài trời. Tập ngoài trời không chỉ mang lại lợi ích về mặt thể chất, mà còn giúp bạn tận hưởng thiên nhiên, giảm căng thẳng và cải thiện sức khỏe toàn diện. Bài viết này sẽ khám phá những lợi ích của việc tập luyện và gợi ý các bài tập phù hợp để bạn duy trì sức khỏe trong mùa thu.

  • 14/11/2025

    Những sai lầm khi ăn rau giảm cân khiến bạn mãi không gầy

    Ăn nhiều rau từ lâu đã được xem là chìa khóa vàng giúp kiểm soát cân nặng. Tuy nhiên, không phải cứ ăn càng nhiều rau thì càng gầy. Nhiều người dù ăn rau hằng ngày vẫn không giảm được cân, thậm chí còn gặp vấn đề tiêu hóa. Nguyên nhân nằm ở những sai lầm dưới đây...

  • 14/11/2025

    Những tác dụng phụ nguy hiểm nhất của thuốc tránh thai

    Mặc dù biện pháp tránh thai thường an toàn khi sử dụng, nhưng vẫn có những tác dụng phụ tiềm ẩn gây nguy hiểm cho sức khỏe ngoài những tác dụng phụ phổ biến như tăng cân hoặc chảy máu bất thường (rong kinh). Cùng tìm hiểu những tác dụng phụ nguy hiểm nhất của thuốc tránh thai qua bài viết sau đây!

Xem thêm