Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Biến thể Delta: Loại miễn dịch nào cung cấp khả năng bảo vệ cao nhất?

Nhiều câu hỏi vẫn tồn tại về khả năng miễn dịch chống lại virus SARS-CoV-2, đặc biệt là biến thể Delta - chủng biến thể đang tăng đột biến tại nhiều nước trên thế giới.

Các nhà nghiên cứu ở Israel đã so sánh khả năng miễn dịch tự nhiên có được từ nhiễm trùng và miễn dịch có được do tiêm chủng. Miễn dịch tự nhiên cộng với một liều vaccine có thể là sự kết hợp hiệu quả nhất để ngăn ngừa tái nhiễm. Có rất nhiều câu hỏi về khả năng bảo vệ lâu dài của vaccine COVID-19. Bảo vệ kéo dài bao lâu? Có cần tiêm phòng mũi thứ 3 không? Các loại vaccine có hiệu quả chống lại biến thể Delta không? Các loại vaccine có hiệu quả như miễn dịch tự nhiên không?

Bảo vệ lâu dài khỏi tiêm chủng

Nghiên cứu được thực hiện tại Israel, một quốc gia có tỷ lệ tiêm chủng COVID-19 cao nhất thế giới. Bởi vì Israel đã trải qua một sự gia tăng gần đây trong các trường hợp liên quan đến biến thể Delta, người dân đã bày tỏ nhiều lo ngại về mức độ hiệu quả của những loại vaccine này. Ngoài ra, đã có những báo cáo chính thức về việc giảm khả năng bảo vệ chống lại virus. 

Các chuyên gia cho biết rằng các cá thể có dương tính với kháng thể, cho dù họ bị mắc bệnh tự nhiên hoặc tiêm chủng, có nguy cơ mắc COVID-19 thấp hơn đáng kể so với những người không bị nhiễm hoặc chưa được tiêm chủng. Tuy nhiên, vẫn chưa rõ hiệu quả lâu dài của vaccine chống lại các biến thể khác nhau, mặc dù thỉnh thoảng có báo cáo về khả năng miễn dịch suy giảm. Trong khi đó, mức độ và thời gian bảo vệ do nhiễm SARS-CoV-2 trong quá khứ vẫn chưa rõ ràng. Và việc xác định sự tái nhiễm vẫn là một thách thức.

Các nhà nghiên cứu ở Israel đã so sánh tỷ lệ nhiễm bệnh sau khi tiêm chủng  với tỷ lệ tái nhiễm. Họ đã lấy dữ liệu từ cơ sở dữ liệu Maccabi Healthcare Services, tổ chức duy trì sức khỏe lớn thứ hai của Israel. Maccabi Healthcare Services là một quỹ y tế phi lợi nhuận do nhà nước ủy quyền, bao gồm 26% dân số Israel và cung cấp một mẫu đại diện cho cư dân Israel, các tác giả nghiên cứu cho biết. Cơ sở dữ liệu bao gồm dữ liệu nhân khẩu học mở rộng, các phép đo lâm sàng, bệnh nhân ngoại trú và bệnh nhân được chẩn đoán tại bệnh viện, và dữ liệu phòng thí nghiệm toàn diện. Đối tượng của nghiên cứu bao gồm những người từ 16 tuổi trở lên và thuộc một trong ba loại:

  • những người đã được tiêm phòng ít nhất 6 tháng trước đó
  • những người đã được ghi nhận nhiễm SARS-CoV-2 ít nhất 6 tháng trước đó
  • những người bị nhiễm SARS-CoV-2 ít nhất 6 tháng trước đó và đã tiêm một liều vaccine Pfizer-BioNTech ít nhất 7 ngày trước khi giai đoạn nghiên cứu bắt đầu

Miễn dịch tự nhiên và một lần tiêm phòng có thể bảo vệ tốt nhất

Phân tích chỉ ra rằng những người chưa từng bị nhiễm bệnh và được chủng ngừa vào tháng 1 hoặc tháng 2 năm 2021 có nguy cơ nhiễm virus cao hơn 13 lần so với những người đã bị nhiễm bệnh. Các nhà nghiên cứu cũng so sánh tỷ lệ tái nhiễm giữa những người đã từng bị nhiễm SARS-CoV-2 được xác nhận và vẫn chưa được tiêm chủng và những người đã từng bị nhiễm trùng và cũng đã được tiêm một liều vaccine Pfizer-BioNTech. Kết quả cho thấy nhóm chưa tiêm phòng có nguy cơ tái nhiễm bệnh cao gấp đôi so với những người đã tiêm một liều vaccine.

Các phát hiện dường như cho thấy khả năng bảo vệ khỏi mắc mới virus từ miễn dịch tự nhiên tăng lên so với miễn dịch được tạo ra nhờ tiêm vaccine. Các nhà nghiên cứu đề xuất, điều này có thể là do phản ứng miễn dịch rộng rãi hơn với các protein SARS-CoV-2, so với kích hoạt miễn dịch do vaccine cung cấp. Các chuyên gia về bệnh truyền nhiễm cảnh báo rằng không nên xem những phát hiện này như một cái cớ để bỏ qua việc tiêm chủng. Tất cả các loại vaccine mà Isarel có, Moderna, Pfizer và Johnson & Johnson, đều rất hiệu quả trong việc ngăn ngừa nhập viện - một tình trạng mắc covid nghiêm trọng cần phải nhập viện.

Hạn chế của nghiên cứu

Các nhà nghiên cứu đằng sau nghiên cứu mới thừa nhận một số hạn chế. Vì biến thể Delta chiếm ưu thế trong suốt thời gian nghiên cứu, những phát hiện liên quan đến khả năng miễn dịch tự nhiên có thể không áp dụng cho các trường hợp nhiễm các biến thể khác của SARS-CoV-2. Ngoài ra, phân tích chỉ bao gồm vaccine Pfizer-BioNTech mRNA BNT162b2, vì vậy kết quả có thể không áp dụng cho những người sử dụng các loại vaccine COVID-19 khác. Các hạn chế khác bao gồm việc đánh giá thấp các trường hợp nhiễm trùng không triệu chứng, vì những trường hợp này thường không được xét nghiệm hoặc ghi nhận. Cuối cùng, phân tích không tính đến các yếu tố như giãn cách xã hội và đeo khẩu trang, và điều này có thể đã ảnh hưởng đến kết quả.

Kết luận cuối cùng

Các nhà nghiên cứu kết luận rằng khả năng miễn dịch tự nhiên cung cấp khả năng bảo vệ lâu dài và mạnh mẽ hơn chống lại nhiễm trùng, bệnh có triệu chứng và nhập viện do biến thể Delta, so với khả năng bảo vệ của hai liều vaccine Pfizer-BioNTech. Ngoài ra, những người có khả năng miễn dịch tự nhiên biểu hiện sự bảo vệ bổ sung chống lại biến thể Delta khi được tiêm một liều vaccine, theo kết quả.

Các nhà nghiên cứu đang tiếp tục điều tra khả năng bảo vệ lâu dài của liều thứ ba, hoặc thuốc tăng cường, của loại vaccine này.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Bạn biết gì về biến thể delta và các biến thể khác của virus corona?

 

Hà Linh - Viện Y học ứng dụng Việt Nam (theo Medical News Today) -
Bình luận
Tin mới
  • 28/11/2025

    Chế độ ăn cho trẻ nhiễm HIV theo từng giai đoạn bệnh cần chú ý gì?

    Nhờ hiệu quả của thuốc kháng virus (ARV), ngày càng nhiều trẻ nhiễm HIV có thể phát triển, học tập và sinh hoạt bình thường như những trẻ khác. Tuy nhiên, dinh dưỡng vẫn là nền tảng của chăm sóc điều trị, giúp duy trì cân nặng, tăng sức đề kháng, giảm biến chứng và hạn chế tác dụng phụ của thuốc.

  • 28/11/2025

    Lõm ngực bẩm sinh ở trẻ có nguy hiểm không?

    Lõm ngực bẩm sinh xảy ra khi xương ức phát triển bất thường tạo ra vết lõm trên thành ngực của bạn và có thể gây ra các vấn đề về thể chất cũng như cảm xúc cho trẻ. Cùng tìm hiểu về bệnh lý lõm ngực bẩm sinh ở trẻ qua bài viết sau đây!

  • 28/11/2025

    Bảo vệ sức khỏe xương khớp khi thời tiết lạnh

    Thời tiết lạnh giá và chuyển mùa thường làm gia tăng các vấn đề về xương khớp, gây ra tình trạng đau cứng khớp và khó khăn khi vận động. Sự thay đổi của nhiệt độ và độ ẩm có thể làm các mô cơ giãn nở, tạo áp lực lên khớp, dẫn đến cảm giác đau nhức hoặc tê cứng.

  • 27/11/2025

    Hội thảo khoa học" Thực trạng dinh dưỡng, sức khỏe người cao tuổi ở một số thành phố lớn và đề xuất một số giải pháp"

    Hà Nội, ngày 27/11/2025 – Kết quả nghiên cứu mới nhất do Viện Y học ứng dụng Việt Nam thực hiện được công bố tại Hội thảo khoa học “Thực trạng dinh dưỡng, sức khỏe người cao tuổi ở một số thành phố lớn và đề xuất một số giải pháp” đã chỉ ra những thách thức lớn trong công tác chăm sóc sức khỏe người cao tuổi (NCT) tại các đô thị lớn.

  • 27/11/2025

    Cách ăn low-carb giúp giảm cân bền vững

    Chế độ ăn kiêng low-carb (ít carbohydrate) đã chứng minh được hiệu quả trong việc giảm cân nhanh chóng và cải thiện nhiều chỉ số sức khỏe. Tuy nhiên, chìa khóa để thành công không phải là việc cắt giảm carb một cách mù quáng, mà là thực hiện một cách thông minh, bền vững để biến nó thành một lối sống lâu dài.

  • 27/11/2025

    Làm thế nào để giảm nguy cơ mắc bệnh ung thư đại trực tràng?

    Ung thư đại trực tràng là căn bệnh phổ biến và gây tử vong cao trên toàn cầu, bao gồm cả Việt Nam. Tại Việt Nam, ung thư đại trực tràng cũng nằm trong top năm loại ung thư gây tử vong hàng đầu. Tuy nhiên, nguy cơ mắc bệnh có thể giảm đáng kể thông qua các biện pháp phòng ngừa hiệu quả. Bài viết này sẽ đưa ra lời khuyên thiết thực để phòng ngừa ung thư đại trực tràng, bao gồm điều chỉnh chế độ ăn uống, tăng cường vận động và sàng lọc định kỳ, giúp bạn chủ động bảo vệ sức khỏe.

  • 26/11/2025

    Tầm soát loãng xương và những điều cần biết

    Loãng xương (osteoporosis) là một bệnh lý phổ biến thường gặp ở người cao tuổi gặp cả ở nam và nữ . Do đó, việc chuẩn đoán sớm, theo dõi và kiểm soát loãng xương là điều rất thiết, từ đó ngăn ngừa các biến chứng nghiêm trọng.

  • 26/11/2025

    Có nên ăn trứng khi mắc hội chứng ruột kích thích không?

    Trứng là thực phẩm giàu dinh dưỡng, có lợi cho sức khỏe nhưng lại gây triệu chứng khó chịu cho nhiều người mắc hội chứng ruột kích thích.

Xem thêm