Bí mật của đôi bàn tay

Mọi người trên toàn thế giới, thuộc nhiều nền văn hóa, tín ngưỡng và quốc gia khác nhau sử dụng tay khi lần đầu gặp mặt, để giao tiếp thông qua ngôn ngữ ký hiệu, để ôm em bé, để làm việc và để làm rất nhiều thứ khác nữa. Bàn tay là một phần của cơ thể, và có thể coi là một trong số những phần quan trọng nhất.

Và bạn có biết không, có khoảng 1/4 vỏ não vận động của não được sử dụng để điều khiển các cơ ở tay. Tuy nhiên, không nhiều người, kể cả những bác sỹ chuyên phẫu thuật tay, biết nhiều về đôi bàn tay của mình. Dưới đây là một số hiểu lầm về đôi bàn tay thường gặp

#1: Nếu bạn có thể di chuyển ngón tay, cổ tay hay khuỷu tay, thì có nghĩa là phần đó không bị gãy?

Có rất nhiều bệnh nhân, đặc biệt là những vận động viên khẳng định rằng, ngón tay của họ không bị gãy vì họ có thể di chuyển được ngón tay. Và những vận động viên này khăng khăng đòi quay trở lại trận đấu. Tuy nhiên, theo các chuyên gia, việc bạn có thể di chuyển được ngón tay, cổ tay hay khuỷu tay không có nghĩa là nó không bị gãy. Bạn chỉ có thể khẳng định được chúng không bị gãy sau khi đã chụp X quang.

Trong các trận bóng đá ở trường trung học, thì tay là bộ phận cơ thể dễ bị gãy nhất, theo một nghiên cứu năm 2012 trên The American Journal of Sports Medicine. Mỗi năm có khoảng hơn 150.000 thanh thiếu niên chơi bóng đá dưới 15 tuổi cần phải điều trị vì các chấn thương, và cứ 7 người trong số đó thì có 1 người có chấn thương ở bàn tay, ngón tay hoặc cổ tay. Trung bình, 25% số ca chấn thương của các vận động viên là chấn thương ở bàn tay và cổ tay, nhưng tất cả mọi người đều có thể gặp phải chấn thương ở tay, chứ không chỉ có các vận động viên. Theo thống kê của CDC, bàn tay, cổ tay và ngón tay là những chấn thương chiếm khoảng 11.3% số ca cấp cứu trong năm 2011. 16.8% số ca chấn thương do công việc xảy ra ở bàn tay hoặc cổ tay, theo thống kê của Bureau of Labor Statistics.

Sau khi bị chấn thương tay, bạn sẽ có thói quen là gập, duỗi hoặc xoay xem liệu phần đó có bị gãy hay không. Nhưng, bạn không nên coi việc làm này là một cách để chẩn đoán. Trong rất nhiều trường hợp, bạn vẫn có thể di chuyển ngón tay bị gãy. Nếu bạn gặp phải một chấn thương và bị đau, đặc biệt là bị sưng, đỏ hoặc bầm tím, bạn nên đến gặp bác sỹ ngay.

#2: Bẻ ngón tay sẽ gây bệnh viêm khớp?

Âm thanh bạn tạo ra khi bẻ ngón tay có thể sẽ khiến nhiều người khó chịu khi ở nơi công cộng, nhưng việc làm này sẽ không gây hại gì cả. Có rất nhiều hiểu lầm và giả thuyết quanh thói quen bẻ ngón tay. Ví dụ như việc bẻ ngón tay sẽ đẩy khí nitro vào trong các khớp, hoặc gân sẽ tách ra khỏi các mô do việc trượt của các khớp khi bẻ ngón tay. Nhưng sự thật về việc bẻ ngón tay thì vẫn còn đang gây rất nhiều tranh cãi. Bẻ ngón tay có thể sẽ không gây ra viêm khớp hay viêm xương khớp, nhưng nếu bạn bẻ ngón tay và cảm thấy đau, thì rất có thể bạn có những bất thường về khớp, ví dụ như tổn thương dây chằng hoặc mất sụn. Khi đó, bạn nên đến bác sỹ để kiểm tra.

#3: Rửa tay bằng nước nóng sẽ tốt hơn là rửa bằng nước lạnh?

Trong một nghiên cứu năm 2013 của trường đại học Vanderbilt, 70% số người được khảo sát nói rằng, họ tin việc rửa tay bằng nước nóng sẽ hiệu quả hơn việc rửa tay với nước ấm, nước ở nhiệt độ thường hay nước lạnh. Nhưng, chưa có một bằng chứng khoa học nào ủng hộ cho điều này cả. Nhiệt đúng là có thể tiêu diệt được vi khuẩn, nhưng nhiệt độ này sẽ cao hơn rất nhiều so với mức nhiệt mà bạn có thể rửa tay một cách thoải mái. CDC không đưa ra một khuyến nghị nào về nhiệt độ của nước khi rửa tay cả, mà chỉ khuyến nghị về việc nên rửa tay với nước và xà phòng trong ít nhất 20 giây, sau đó sấy khô tay. Nhiệt độ của nước nên được xác định bằng mức độ thoải mái của bạn. Đa số mọi người sẽ thích rửa tay bằng nước ấm hơn. Và cũng theo nghiên cứu của đại học Vanderbilt, những người rửa tay bằng nước ấm và nước nóng sẽ rửa tay lâu hơn khoảng 64%. Và việc này sẽ gây tiêu tốn năng lượng cho những quốc gia nhỏ, và ảnh hưởng không tốt đến tay của bạn. Nước quá nóng có thể phá vỡ lớp bảo vệ bên của da, khiến bạn khó có thể chống lại vi khuẩn hơn.

#4: Những cặp sinh đôi giống hệt nhau sẽ có dấu vân tay giống nhau?

Những cặp sinh đôi có thể sẽ ăn mặc giống nhau, thích những món ăn giống nhau hoặc có sở thích giống nhau, nhưng có một điểm khác biệt giữa họ, chính là dấu vân tay. Dấu vân tay của các cặp sinh đôi có thể có những phần tương tự nhau, nhưng nếu xem xét kỹ, thì sẽ có một vài điểm khác biệt nho nhỏ. Dấu vân tay được xác định bởi rất nhiều yếu tố, một trong số đó là do gen. DNA sẽ giúp bạn lập bản đồ các vòng tròn của vân tay. Môi trường là một yếu tố khác. Khi thai nhi phát triển, vân tay sẽ được hình thành phụ thuộc vào sự phát triển của xương, sự tiếp xúc với nước ối và áp lực ở trong tử cung. Do vậy, dấu vân tay là đặc điểm riêng biệt, độc nhất, không có 2 người nào có dấu vân tay giống y hệt nhau cả.

#5: Người thuận tay phải sẽ sống lâu hơn?

Hiểu lầm này bắt nguồn từ một nghiên cứu năm 1988 của 2 nhà tâm lý học. Họ đã phân tích ghi chép về sự tử vong của các vận động viên bóng chày và thấy rằng, những vận động viên thuận tay trái sẽ chết sơm hơn. Nhưng 2 nhà nghiên cứu này đã phạm phải một sai lầm trong thống kê, khi mà họ không tính đến tỷ lệ số người thuận tay trái đang tăng lên ngày một nhiều hơn trong suốt thế kỷ 20. Một nghiên cứu năm 1994 trên các vận động viên cricket đăng tải trên tạp chí British Medical Journal đã làm sáng tỏ vấn đề này: Nhìn chung, việc thuận tay trái không liên quan gì đến việc tăng tỷ lệ tử vong cả. Các nhà nghiên cứu chưa biết được lý do chính xác tại sao có những người lại thuận tay trái, nhưng nguyên nhân có thể là do yếu tố di truyền và môi trường.

#6: Ngón tay cái là đặc điểm để phân biệt loài người với các loài động vật khác?

Loài người, có tên khoa học là homosapien, thường cho rằng, ngón cái là đặc điểm nhận dạng có thể giúp phân biệt loài người với các loại động vật khác. Nhưng, trên thực tế, homosapien không phải là loại động vật duy nhất có ngón tay cái. Tinh tinh, khỉ đột và các loài khác thuộc họ hàng nhà khỉ cũng có ngón cái nằm bên cạnh ngón tay trỏ. Loại ếch Nam Phi có tên là Phyllomedusa cũng có ngón tay cái và được sử dụng để nắm bắt con mồi. Đặc điểm thực sự giúp nhận dạng bàn tay con người với bàn tay của các loại động vật khác là khả năng mà ngón nhẫn và ngón út có thể gập qua lòng bàn tay, chạm tới ngón cái - đây là kết quả của sự linh hoạt đặc biệt của khớp cổ - đốt bàn tay chạy ở giữa lòng bàn tay của chúng ta. Động tác này giúp khả năng cầm, nắm và xoắn của con người tốt hơn của những loài động vật khác.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Sự khác nhau thú vị giữa phụ nữ và nam giới

Liên Hương - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Theo Everydayhealth

Từ khóa:

Bình luận

Tin mới

03/12/2025

Viêm xoang trong mùa đông

Vào những tháng cuối năm thời tiết chuyển lạnh, nhiệt độ giảm kèm theo những cơn mưa là cả một thách thức với hệ hô hấp, khó chịu với mũi và xoang. Sự kết hợp giữa không khí khô và thay đổi nhiệt độ này ảnh hưởng đến hoạt động bài tiết chất nhầy của mũi và xoang để bảo vệ hệ hô hấp và lọc không khí; có thể dẫn đến các dấu hiệu nghẹt mũi, áp lực và khó chịu. Hiểu được tác động theo mùa này đối với sức khỏe xoang giúp giải thích tại sao nhiều người gặp phải các vấn đề liên quan đến xoang nhiều hơn trong những tháng mùa đông và chỉ ra những cách chúng ta có thể bảo vệ hệ hô hấp tốt hơn trong mùa lạnh.
02/12/2025

Eswatini – Quốc gia đầu tiên trên thế giới triển khai mũi tiêm phòng HIV hai lần mỗi năm

Eswatini hiện đang là đất nước có tỉ lệ nhiễm HIV cao nhất thế giới. Eswatini từ lâu đã phải đối mặt với gánh nặng HIV cực kỳ lớn. Khoảng 27% người trưởng thành của quốc gia này sống chung với HIV – mức cao nhất thế giới. Dù đã đạt nhiều tiến bộ trong điều trị antiretroviral (ARV), số ca nhiễm HIV mới vẫn duy trì ở mức đáng lo ngại, đặc biệt trong nhóm phụ nữ trẻ và thanh niên.
02/12/2025

4 lợi ích nổi bật nhất của rau càng cua với sức khỏe

Tuy chỉ là một loại rau dại mọc phổ biến nhưng rau càng cua chứa đựng những giá trị dinh dưỡng và dược liệu đáng kinh ngạc, mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe con người.
02/12/2025

Các dấu hiệu nhận biết đột quỵ vào mùa đông

Thời tiết lạnh có thể làm tăng nguy cơ đột quỵ do một số yếu tố thuận lợi, bao gồm co mạch máu, tăng huyết áp và tăng độ nhớt của máu. Khi nhiệt độ giảm, cơ thể cố gắng giữ nhiệt bằng cách co các mạch máu, làm tăng huyết áp và có thể dẫn đến hình thành cục máu đông. Những người có nguy cơ cao bao gồm người cao tuổi, người mắc bệnh tim mạch, huyết áp cao, tiểu đường, và những người có lối sống ít vận động.
01/12/2025

4 loại thực phẩm giàu vitamin D nên bổ sung vào mùa đông

Vitamin D đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe xương, hỗ trợ chức năng miễn dịch và điều hòa nhiều quá trình sinh lý trong cơ thể. Thiếu hụt vitamin D kéo dài có thể dẫn đến loãng xương, yếu cơ, tăng nguy cơ gãy xương và làm giảm khả năng chống nhiễm trùng.
01/12/2025

Tiêm phòng cúm mùa: Lợi ích và khuyến cáo

Cúm mùa là một bệnh đường hô hấp do virus cúm gây ra, lây lan mạnh vào mùa thu và mùa đông. Mỗi năm có khoảng 1 tỷ người mắc cúm, trong đó có từ 3 đến 5 triệu trường hợp diễn biến nặng. Tiêm phòng cúm là cách hiệu quả để giảm nguy cơ mắc bệnh và hạn chế các biến chứng nghiêm trọng, đặc biệt với những người có nguy cơ cao. Viện Y học ứng dụng Việt Nam sẽ phân tích lợi ích của việc tiêm vắc xin cúm, đối tượng cần ưu tiên tiêm và thời điểm thích hợp để thực hiện tiêm chủng.
30/11/2025

5 loại thực phẩm nên kết hợp với trứng để tăng gấp đôi hiệu quả dinh dưỡng

Trứng là nguồn protein hoàn hảo nhưng để tối ưu hóa năng lượng và khả năng hấp thụ dưỡng chất cần ăn đúng cách. Tham khảo 5 thực phẩm nên ăn cùng trứng giúp trứng phát huy tối đa sức mạnh dinh dưỡng.
30/11/2025

Mối liên hệ giữa thời tiết và tâm trạng: Làm sao để luôn lạc quan?

Khi trời mưa hoặc trở lạnh, bạn có thể cảm thấy tâm trạng mình đi xuống, thiếu năng lượng và lười biếng hơn. Điều này không phải ngẫu nhiên, mà là dấu hiệu cho thấy thời tiết có ảnh hưởng đến sức khỏe tinh thần. Bài viết này sẽ đi sâu vào mối liên hệ giữa thời tiết và cảm xúc, giải thích tại sao những thay đổi theo mùa có thể gây ra trầm cảm theo mùa, đồng thời giới thiệu các biện pháp tự nhiên để giúp bạn duy trì tinh thần lạc quan ngay cả trong những ngày u ám.