Ước tính, mỗi năm Việt Nam có khoảng 200.000 người bị đột quỵ, trong đó có đến 50% số ca đột quỵ diễn biến xấu đi và tử vong. Tuy nhiên nhiều người chưa biết rằng, đột quỵ là bệnh có thể cấp cứu, “thời gian vàng” để xử trí đột quỵ trong vòng 3-4 giờ đầu, bệnh nhân đột quỵ cần phải nhập viện càng sớm càng tốt để được đánh giá nhanh và điều trị kịp thời.
Tại Viện Tim mạch Quốc gia, Bệnh viện Bạch Mai tiếp nhận rất nhiều bệnh nhân đột quỵ. Song điều đáng nói là đa số các ca nhập viện đều muộn nên việc điều trị hạn chế, di chứng kéo dài.
Theo PGS.TS. BS cao cấp Tạ Mạnh Cường, đột quỵ (hay còn gọi là tai biến mạch máu não) nói lên vấn đề mạch não bị biến cố. Những biến cố ở mạch não gây liệt nửa người hoặc liệt mặt cùng bên, khi phát hiện dấu hiệu ở tay, mặt, lời nói thì ngay lập tức cần gọi cấp cứu.
Biểu hiện đột quỵ rất đơn giản, người dân có thể nhận biết được. Các dấu hiệu này được tóm tắt bằng chữ F.A.S.T gồm:
F (Face): Đầu tiên là biến đổi ở mặt, bệnh nhân có thể liệt mặt, méo miệng, nhân trung lệch đi, biểu hiện rõ khi bệnh nhân cười, nhe răng.
A (Arm): Yếu liệt tay chân. Đánh giá bệnh nhân có bị yếu hoặc liệt một bên hay không bằng cách yêu cầu bệnh nhân đưa hai tay lên cao. Bệnh nhân không nâng tay lên được, nếu nâng được cũng rất khó.
S (Speech): Ngôn ngữ bất thường, nói khó.
T (Time): Khi xuất hiện bất kỳ các triệu chứng trên một cách đột ngột hãy nhanh chóng gọi cấp cứu 115, đưa bệnh nhân đến bệnh viện có điều trị đột quỵ gần nhất.
Cần cấp cứu ngay trong 3-4 giờ đầu sau cơn đột quỵ
PGS. Cường cho hay, khi bệnh nhân được đưa đến cơ sở y tế có điều trị đột quỵ, các bác sĩ sẽ xác định trường hợp bệnh nhân đó là nhồi máu não tắc mạch do huyết khối hay chảy máu não. Nếu nhồi máu não tắc mạch thì bệnh nhân sẽ được dùng thuốc tiêu sợi huyết làm tan cục huyết khối, dòng chảy trong mạch máu trở lại bình thường, tổ chức não sau cục tắc được tưới máu trở lại. Bệnh nhân dần hồi phục và sau đó sẽ tập phục hồi chức năng, có thể khỏe mạnh, sinh sống bình thường.
Trường hợp cục khuyết khối ở vị trí không tiêu được nhưng thuận lợi để hút được cục máu ra thì bác sĩ sẽ hút ra để dòng chảy máu bình thường.
Bệnh nhân đột quỵ cần được đi cấp cứu càng nhanh càng tốt.
Với bệnh nhân đột quỵ chảy máu não, nếu do dùng thuốc chống đông quá liều sẽ có thuốc điều trị đặc hiệu tương ứng làm cho tình trạng đông máu trở về bình thường. Những vị trí chảy máu sẽ được dẫn lưu ổ chảy máu ra ngoài hoặc lấy khối máu tụ đi để não không bị ép nữa, phần nhu mô não tranh chấp sống và chết hoạt động bình thường, sau đó dùng dụng cụ nút lại để không cháy máu nữa.
Hoặc trường hợp siêu âm doppler mạch thấy hẹp động mạch cảnh gây thiếu máu não thì bác sĩ có thể đặt stent giúp lòng mạch thông thoáng, không đọng lại mảng vữa xơ đó. Hoặc có thể bóc tách lớp nội mạc đó đi để dòng máu bình thường.
Ngoài đột quỵ do nhồi máu não, chảy máu não, PGS. Cường cho hay có trường hợp gọi là “đột quỵ thoáng qua”, người bệnh có đầy đủ biểu hiện ở tay, mặt, miệng nhưng các dấu hiệu có thể phục hồi hoàn toàn trong vòng 24h. Tuy nhiên đó cũng có thể là dấu hiệu báo hiệu trong thời gian tiếp theo bệnh nhân có thể bị xuất huyết não hoặc tắc mạch não như đã nói ở trên.
Y học hiện nay có nhiều tiến bộ trong điều trị đột quỵ, kết hợp y học hiện đại và YHCT nhưng PGS. Cường nhấn mạnh quan trọng nhất là vấn đề thời gian: “Bệnh nhân đột quỵ cần được đưa vào viện sớm, cấp cứu trong vòng 3-4 giờ đầu để tránh nguy hiểm tính mạng và hạn chế các di chứng về sau. Tuyệt đối không dùng các cách chữa bệnh theo truyền miệng khiến bệnh nặng thêm, mất “giờ vàng” điều trị.
Trải qua giai đoạn điều trị tích cực, bệnh nhân sẽ được tập phục hồi chức năng sớm, vận động sớm, điều trị kết hợp đông y – tây y, dùng thuốc, ngoài ra, người bệnh cần được hỗ trợ về mặt tâm lý…”.
Bệnh nhân đột quỵ trẻ hóa
Nếp nhăn biểu cảm là những đường nhăn trên khuôn mặt xuất hiện khi chúng ta cử động cơ mặt. Chúng thường xuất hiện ở những vùng da mỏng manh như trán, giữa hai lông mày và xung quanh mắt và miệng.
Protein là một chất dinh dưỡng rất quan trọng đối với sức khỏe. Khi cơ thể thiếu hụt protein sẽ xuất hiện một số dấu hiệu cảnh báo..
Nếu bạn đang cho con bú sữa mẹ, bạn đang cho con bạn một khởi đầu khỏe mạnh. Tuy nhiên, nếu cần dùng thuốc, bạn có thể thắc mắc về việc thuốc có thể ảnh hưởng đến sữa mẹ như thế nào. Bài viết dưới đây là những gì bạn cần biết.
Bóc da môi là một thói quen không lành mạnh phổ biến ở nhiều người. Dù là vô tình hay hữu ý, nó có thể gây ảnh hưởng xấu đến sự khỏe đẹp của đôi môi.
Duy trì thói quen tập thể dục thường xuyên trong suốt thai kỳ có thể giúp bạn khỏe mạnh và cảm thấy tốt nhất. Tập thể dục cũng có thể cải thiện tư thế của bạn và giảm một số khó chịu thường gặp như đau lưng và mệt mỏi. Một số bằng chứng cho thấy tập thể dục có thể ngăn ngừa bệnh tiểu đường thai kỳ (bệnh tiểu đường phát triển trong thai kỳ), giảm căng thẳng và tăng cường sức chịu đựng cần thiết cho quá trình chuyển dạ và sinh nở.
Thiếu ngủ là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây lão hoá da. Nghiên cứu cho thấy người ngủ không đủ giấc làm tăng gấp đôi nếp nhăn và sự chảy xệ da so với người có giấc ngủ chất lượng.
Nhiệt độ cao kết hợp với ánh nắng khiến tuyến bã nhờn trên da hoạt động mạnh mẽ, da đổ nhiều dầu và dễ nổi mụn. Một vài mẹo chăm sóc da dưới đây giúp bạn kiểm soát dầu nhờn trên da.
Thời tiết nắng nóng càng làm tăng nguy cơ ngộ độc thực phẩm. Cùng với sự quản lý của cơ quan chức năng, người dân cần nâng cao ý thức trách nhiệm, bởi nếu xuê xoa với bất kỳ vi phạm an toàn thực phẩm dù là nhỏ cũng gây hậu quả khôn lường.