Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Ảnh hưởng của chất ngọt nhân tạo đến sức khỏe

Từ đồ uống, bánh ngọt, cho đến sữa chua đều có chứa chất ngọt nhân tạo và chất ngọt nhân tạo ngày càng phổ biến hơn trong công nghiệp đồ uống và thực phẩm- những chất được FDA chứng nhận là an toàn cho sức khỏe con người. Một số người phản đối kịch liệt chất ngọt nhân tạo do lo lắng về mối liên quan giữa chât ngọt nhân tạo với các bệnh ung thư, tiểu đường, béo phì….. Nhưng các nhà khoa học vẫn chưa có đủ cơ sở vững chắc để kết luận chất làm ngọt nhân tạo có gây bệnh hay không.

Chất làm ngọt nhân tạo là gì?

Các chất  ngọt là bất kỳ chất phụ gia thực phẩm nào tạo ra độ ngọt nhưng có lượng calo hoặc năng lượng thấp hơn. Một vài chất ngọt có nguồn gốc tự nhiên như stevia, trong khi một số khác lại có nguồn gốc tổng hợp hay còn gọi là “chất ngọt nhân tạo” hoặc chính là “đường hóa học”. Ở Mỹ có 6 chất ngọt nhân tạo được phép sử dụng, đó là aspartame, sucralose, neotame, acessulfame postasium (Ace-K), saccharin và advantame. Tất cả các loại đường này đều được công nhận là an toàn được cục quản lý thực phẩm và dược phẩm Hoa Kỳ (FDA)

Một lọai chất làm ngọt nhận được nhiều sự phản đối của người tiêu dùng cũng như các tổ chức về sức khỏe đó là si rô ngô- được dùng phổ biến trong công nghiệp thực phẩm và đồ uống để thay thế các chất tạo ngọt nhân tạo. Theo nghiên cứu của BCC, thị trường thế giới đang kỳ vọng  những chất tạo ngọt sẽ đạt được 1,9 tỷ $ vào năm 2017  cũng như việc đẩy nhanh sự phát triển của các loại chất không có giá trị dinh dưỡng.  Phần lớn các chất ngọt nhân tạo đều là chất calo rỗng  như saccharine, aspatame, và sucralose.

Ung thư

Chất tạo ngọt nhân tạo lần đầu được chứng minh là gây ra ung thư bàng quang trên chuột trong một nghiên cứu được công bố vào năm 1970, khi người ta cho chuột ăn saccharin và cyclamate ( là hai chất ngọt nhân tạo). Cũng có một nghiên cứu khác cho thấy khi bổ sung aspartame vào chế độ ăn uống của chuột lại dẫn đến sự hình thành của khối u não. Nhưng sự thật là cơ thể chuột và người là khác nhau hoàn toàn nên nghiên cứu này không thể đưa ra kết luận cho người được nhưng nó lại làm rấy lên mối nghi ngờ về ảnh hưởng của chất ngọt nhân tạo với bệnh ung thư.

Sau đó rất nhiều nghiên cứu khác đã cố gắng tìm ra mối liên quan giữa các bệnh ung thư như u lympho không Hogkin, đa u tủy, ung thư vú, ung thư dạ dày, đại trang… cả trên người và trên chuột nhưng đều không chứng minh được một cách rõ ràng.

Dựa trên nhiều kết quả nghiên cứu thì có thể tạm kết luận là chất tạo ngọt không phải là một yếu tố nguy cơ cao với bệnh ung thư, nhưng chúng ta vẫn chưa loại trừ được việc nó có gây ra ung thư trên người hay không.

Tiểu đường, tim mạch và bệnh chuyển hóa

Một vấn đề lớn khác khi nghiên cứu ảnh hưởng của chất tạo ngọt nhân tạo đến sức khỏe con người đó là nó có ảnh hưởng đến các bệnh tiểu đường, tim mạch, và các bệnh chuyển hóa khác không?  Nhiều nghiên cứu đã kết luận rằng không có mối liên quan giữa các bệnh trên với chất ngọt nhân tạo. Nhưng tất cả các nghiên cứu đó đều có những hạn chế của nó khiến chúng ta vẫn không khỏi thắc mắc là có đáng tin hay không?

Giảm cân

Mục đích giảm cân là cắt giảm lượng calo ăn vào mỗi ngày và tăng lượng calo được đốt cháy. Thật là lý tưởng biết bao nhiêu khi bạn vừa thỏa mãn những cơn đói cồn cào bằng việc ăn đồ ngọt mà vẫn không nạp nhiều lượng calo vào người nhờ sử dụng các loại đường hóa học trong các loại thực phẩm.

Nhưng một lần nữa những kết quả của nghiên cứu lại khiến chúng ta không thể kết luận nổi xem thực sự thì chất ngọt nhân tạo “calori rỗng” có giúp giảm cân không?

Có thể là chất làm ngọt nhân tạo giúp nhiều trường hợp giản cân thành công trong thời gian ngắn nhưng theo đuổi lâu dài những chất làm ngọt nhân tạo này hay chính xác hơn là lạm dụng nó để giảm cân thì chưa chắc đã khiến bạn giảm được cân.

Một số bệnh khác

Chất làm ngọt nhân tạo còn được cho là ảnh hưởng đến hệ vi sinh đường ruột với giải thích là các chất làm ngọt nhân tạo không được tiêu hóa ở đường ruột như những loại thực phẩm khác nên sẽ tác động trực tiếp đến các vi khuẩn đường ruột gây ra những ảnh hưởng đến sức khỏe con người.  Ngoài ra, tăng nguy cơ đẻ non cũng có mối liên quan đến sử dụng đường hóa học, nhưng có vẻ như nguy cơ này quá bé để có thể kết luận

Hiện  nay người ta mới chỉ nghiên cứu được các chất ngọt nhân tạo ảnh hưởng đến chuột còn ảnh hưởng đến sức khỏe con người thì còn thiếu những bằng chứng rõ ràng. Cuối cùng thì chất ngọt nhân tạo có vẻ như không đáng sợ như người ta nghĩ nhưng về lâu dài thì bạn vẫn nên hạn chế một cách tối đa sự có mặt của chúng trong chế độ ăn của bạn
Ts.Bs.Trương Hồng Sơn - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Tổng hợp từ Chriskresser
Bình luận
Tin mới
  • 23/03/2025

    10 loại rau củ giúp người bệnh đái tháo đường kiểm soát đường huyết

    Ăn nhiều rau củ, trái cây tươi vốn luôn là nền tảng của một chế độ ăn uống lành mạnh. Với người bệnh đái tháo đường, việc ăn nhiều loại rau giàu dưỡng chất và chất xơ còn giúp kiểm soát đường huyết tốt hơn, đồng thời giúp người bệnh phòng ngừa nhiều biến chứng trên tim, mắt, thận, thần kinh…

  • 23/03/2025

    Dị ứng mùa xuân: Nguyên nhân, triệu chứng và cách phòng tránh

    Mùa xuân, khi vạn vật sinh sôi, cây cối đâm chồi nảy lộc, cũng là lúc nhiều người phải đối mặt với những triệu chứng khó chịu của tình trạng dị ứng.

  • 22/03/2025

    Nhịn ăn gián đoạn kéo dài có hại gì?

    Nhịn ăn gián đoạn là biện pháp giảm cân phổ biến trong những năm gần đây. Tuy nhiên một phát hiện mới cho thấy, nên cân nhắc thời gian áp dụng chế độ ăn này ở những người trẻ tuổi vì nó có thể làm trầm trọng thêm bệnh đái tháo đường.

  • 22/03/2025

    8 lý do khiến bạn vẫn bị sâu răng mặc dù đã đánh răng và dùng chỉ nha khoa

    Vệ sinh răng miệng đúng cách là điều cần thiết cho răng và nướu khỏe mạnh. Và chúng đặc biệt quan trọng đối với những người dễ bị sâu răng. Vì vậy, hãy tiếp tục đánh răng hai lần mỗi ngày và dùng chỉ nha khoa thường xuyên. Với suy nghĩ đó, bài viết này sẽ giúp bạn hiểu lý do tại sao sâu răng vẫn có thể xảy ra ngay cả khi bạn chăm sóc răng miệng tốt và bạn có thể làm gì để giảm nguy cơ này.

  • 21/03/2025

    Mỗi ngày ăn một bữa - Giảm cân, giảm luôn sức khỏe?

    Mỗi ngày chỉ ăn một bữa - có rất nhiều lý do để không ít người thực hiện cách ăn này như giảm cân, thải độc. Phương pháp này hiện đang được truyền tai nhau như một trào lưu.

  • 21/03/2025

    Táo đỏ: Thực phẩm bổ dưỡng hay chiêu thổi phồng từ quảng cáo?

    Trong Đông y, táo đỏ được xếp vào nhóm thuốc không có độc, có thể sử dụng lâu dài. Gần đây, táo đỏ đã trở thành một “cơn sốt” trong cộng đồng nhờ được quảng bá như một thực phẩm bổ dưỡng, mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe.

  • 21/03/2025

    Nguyên nhân nào khiến tóc rụng ngày càng nhiều?

    Tình trạng rụng tóc phản ánh nhiều điều về sức khỏe và thói quen sinh hoạt hàng ngày. Khi phát hiện dấu hiệu tóc rụng nhiều, bạn có thể làm gì để mái tóc không thưa dần thêm?

  • 21/03/2025

    Điều gì thực sự xảy ra với cơ thể bạn khi bạn sinh mổ?

    Sinh mổ hay còn gọi là sinh mổ lấy thai ngày càng phổ biến vì nhiều lý do. Có khoảng 30% ca sinh nở ở Hoa Kỳ diễn ra bằng phương pháp mổ lấy thai. Hãy cùng VIAM tìm hiểu một số tác dụng phụ có thể xảy ra với mẹ sau khi sinh nhé.

Xem thêm