Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Ảnh hưởng của chất ngọt nhân tạo đến sức khỏe

Từ đồ uống, bánh ngọt, cho đến sữa chua đều có chứa chất ngọt nhân tạo và chất ngọt nhân tạo ngày càng phổ biến hơn trong công nghiệp đồ uống và thực phẩm- những chất được FDA chứng nhận là an toàn cho sức khỏe con người. Một số người phản đối kịch liệt chất ngọt nhân tạo do lo lắng về mối liên quan giữa chât ngọt nhân tạo với các bệnh ung thư, tiểu đường, béo phì….. Nhưng các nhà khoa học vẫn chưa có đủ cơ sở vững chắc để kết luận chất làm ngọt nhân tạo có gây bệnh hay không.

Chất làm ngọt nhân tạo là gì?

Các chất  ngọt là bất kỳ chất phụ gia thực phẩm nào tạo ra độ ngọt nhưng có lượng calo hoặc năng lượng thấp hơn. Một vài chất ngọt có nguồn gốc tự nhiên như stevia, trong khi một số khác lại có nguồn gốc tổng hợp hay còn gọi là “chất ngọt nhân tạo” hoặc chính là “đường hóa học”. Ở Mỹ có 6 chất ngọt nhân tạo được phép sử dụng, đó là aspartame, sucralose, neotame, acessulfame postasium (Ace-K), saccharin và advantame. Tất cả các loại đường này đều được công nhận là an toàn được cục quản lý thực phẩm và dược phẩm Hoa Kỳ (FDA)

Một lọai chất làm ngọt nhận được nhiều sự phản đối của người tiêu dùng cũng như các tổ chức về sức khỏe đó là si rô ngô- được dùng phổ biến trong công nghiệp thực phẩm và đồ uống để thay thế các chất tạo ngọt nhân tạo. Theo nghiên cứu của BCC, thị trường thế giới đang kỳ vọng  những chất tạo ngọt sẽ đạt được 1,9 tỷ $ vào năm 2017  cũng như việc đẩy nhanh sự phát triển của các loại chất không có giá trị dinh dưỡng.  Phần lớn các chất ngọt nhân tạo đều là chất calo rỗng  như saccharine, aspatame, và sucralose.

Ung thư

Chất tạo ngọt nhân tạo lần đầu được chứng minh là gây ra ung thư bàng quang trên chuột trong một nghiên cứu được công bố vào năm 1970, khi người ta cho chuột ăn saccharin và cyclamate ( là hai chất ngọt nhân tạo). Cũng có một nghiên cứu khác cho thấy khi bổ sung aspartame vào chế độ ăn uống của chuột lại dẫn đến sự hình thành của khối u não. Nhưng sự thật là cơ thể chuột và người là khác nhau hoàn toàn nên nghiên cứu này không thể đưa ra kết luận cho người được nhưng nó lại làm rấy lên mối nghi ngờ về ảnh hưởng của chất ngọt nhân tạo với bệnh ung thư.

Sau đó rất nhiều nghiên cứu khác đã cố gắng tìm ra mối liên quan giữa các bệnh ung thư như u lympho không Hogkin, đa u tủy, ung thư vú, ung thư dạ dày, đại trang… cả trên người và trên chuột nhưng đều không chứng minh được một cách rõ ràng.

Dựa trên nhiều kết quả nghiên cứu thì có thể tạm kết luận là chất tạo ngọt không phải là một yếu tố nguy cơ cao với bệnh ung thư, nhưng chúng ta vẫn chưa loại trừ được việc nó có gây ra ung thư trên người hay không.

Tiểu đường, tim mạch và bệnh chuyển hóa

Một vấn đề lớn khác khi nghiên cứu ảnh hưởng của chất tạo ngọt nhân tạo đến sức khỏe con người đó là nó có ảnh hưởng đến các bệnh tiểu đường, tim mạch, và các bệnh chuyển hóa khác không?  Nhiều nghiên cứu đã kết luận rằng không có mối liên quan giữa các bệnh trên với chất ngọt nhân tạo. Nhưng tất cả các nghiên cứu đó đều có những hạn chế của nó khiến chúng ta vẫn không khỏi thắc mắc là có đáng tin hay không?

Giảm cân

Mục đích giảm cân là cắt giảm lượng calo ăn vào mỗi ngày và tăng lượng calo được đốt cháy. Thật là lý tưởng biết bao nhiêu khi bạn vừa thỏa mãn những cơn đói cồn cào bằng việc ăn đồ ngọt mà vẫn không nạp nhiều lượng calo vào người nhờ sử dụng các loại đường hóa học trong các loại thực phẩm.

Nhưng một lần nữa những kết quả của nghiên cứu lại khiến chúng ta không thể kết luận nổi xem thực sự thì chất ngọt nhân tạo “calori rỗng” có giúp giảm cân không?

Có thể là chất làm ngọt nhân tạo giúp nhiều trường hợp giản cân thành công trong thời gian ngắn nhưng theo đuổi lâu dài những chất làm ngọt nhân tạo này hay chính xác hơn là lạm dụng nó để giảm cân thì chưa chắc đã khiến bạn giảm được cân.

Một số bệnh khác

Chất làm ngọt nhân tạo còn được cho là ảnh hưởng đến hệ vi sinh đường ruột với giải thích là các chất làm ngọt nhân tạo không được tiêu hóa ở đường ruột như những loại thực phẩm khác nên sẽ tác động trực tiếp đến các vi khuẩn đường ruột gây ra những ảnh hưởng đến sức khỏe con người.  Ngoài ra, tăng nguy cơ đẻ non cũng có mối liên quan đến sử dụng đường hóa học, nhưng có vẻ như nguy cơ này quá bé để có thể kết luận

Hiện  nay người ta mới chỉ nghiên cứu được các chất ngọt nhân tạo ảnh hưởng đến chuột còn ảnh hưởng đến sức khỏe con người thì còn thiếu những bằng chứng rõ ràng. Cuối cùng thì chất ngọt nhân tạo có vẻ như không đáng sợ như người ta nghĩ nhưng về lâu dài thì bạn vẫn nên hạn chế một cách tối đa sự có mặt của chúng trong chế độ ăn của bạn
Ts.Bs.Trương Hồng Sơn - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Tổng hợp từ Chriskresser
Bình luận
Tin mới
  • 03/09/2025

    Các bệnh tật thường gặp mùa mưa lũ và cách phòng ngừa

    Mùa mưa lũ là thời điểm thiên nhiên mang đến nhiều thách thức cho con người, không chỉ bởi những tổn thất về tài sản mà còn bởi nguy cơ gia tăng các bệnh tật. Khi nước lũ tràn về, môi trường sống bị ô nhiễm bởi vi sinh vật, chất thải và các yếu tố gây bệnh khác, tạo điều kiện thuận lợi cho dịch bệnh bùng phát.

  • 02/09/2025

    3 nhóm người nên ăn quả na

    Na là một loại trái cây thơm ngon và giàu dinh dưỡng. Ăn na đúng cách mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe mọi người và cho một số nhóm người nhất định.

  • 02/09/2025

    Chăm sóc sức khỏe người lớn tuổi: mùa Vu Lan ý nghĩa

    Mùa Vu Lan là dịp để con cháu bày tỏ lòng hiếu thảo bằng cách quan tâm chăm sóc sức khỏe của ông bà, cha mẹ. Khi lớn tuổi, người cao tuổi dễ gặp các vấn đề về sức khỏe thể chất và tinh thần. Việc chăm sóc dinh dưỡng, khuyến khích vận động, quan tâm sức khỏe tinh thần và kiểm tra sức khỏe định kỳ sẽ giúp cha mẹ sống khỏe mạnh và tận hưởng trọn vẹn những mùa Vu Lan bên gia đình. Bài viết này sẽ hướng dẫn các phương pháp chăm sóc sức khỏe người cao tuổi một cách khoa học.

  • 01/09/2025

    Giá trị dinh dưỡng và 5 lợi ích sức khỏe bất ngờ từ hạt sen

    Hạt sen là loại thực phẩm có giá trị bổ dưỡng cao và còn được sử dụng trong một số bài thuốc y học cổ truyền. Nhiều nghiên cứu y học hiện đại đã chứng minh được những lợi ích sức khỏe tuyệt vời của loại hạt nhỏ bé này.

  • 01/09/2025

    An toàn du lịch lễ 2/9: Mẹo vui chơi khỏe mạnh

    Mỗi dịp lễ 2/9, người dân lại háo hức chuẩn bị cho những chuyến du lịch hoặc tham gia các sự kiện đông người như lễ diễu binh, hội hè. Đây là thời điểm lý tưởng để thư giãn, khám phá những vùng đất mới và gắn kết cùng gia đình, bạn bè.

  • 31/08/2025

    Thực phẩm tự nhiên giúp kiểm soát rối loạn mỡ máu

    Rối loạn mỡ máu không được kiểm soát là nguyên nhân dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm. Tình trạng này có liên quan trực tiếp đến chế độ ăn uống, đặc biệt là tiêu thụ quá nhiều chất béo không lành mạnh.

  • 31/08/2025

    Ảnh hưởng của mùa mưa tới hệ hô hấp

    Mùa mưa mang tới sự dễ chịu sau mùa hè oi bức, nhưng kèm theo những cơn mưa mát mẻ, nó cũng tìm tàng các mối nguy cơ về sức khỏe, đặc biệt là hệ hô hấp. Để bảo vệ sức khỏe của bạn, bạn cần hiểu rõ thời tiết trong mùa mưa và ngăn ngừa cái mối nguy cơ có thể ảnh hưởng tới sức khỏe của bạn

  • 30/08/2025

    Cảnh giác sốt xuất huyết và tay chân miệng vào mùa mưa

    Mùa mưa không chỉ mang đến không khí mát mẻ mà còn tạo điều kiện thuận lợi cho các bệnh truyền nhiễm phát triển. Trong đó sốt xuất huyết và tay chân miệng là 2 bệnh lý đáng lo ngại nhất do tốc độ lây lan nhanh và nguy cơ biến chứng nghiêm trọng. Việc nhận biết sớm các triệu chứng và áp dụng các biện pháp phòng bệnh là yếu tố then chốt để bảo vệ sức khỏe của trẻ. Bài viết này sẽ cung cấp thông tin chi tiết về hai căn bệnh này, từ nguyên nhân, triệu chứng đến cách phòng tránh, giúp các bậc phụ huynh chủ động hơn trong việc chăm sóc con em mình.

Xem thêm