Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

9 thói quen gây hại cho xương

Trong cuộc sống hiện đại, không ít người đã vô tình tạo ra những thói quen tưởng chừng như vô hại nhưng lại âm thầm gây tổn hại đến sức khỏe xương khớp. Hiểu rõ những thói quen này và tìm cách thay đổi kịp thời là điều cần thiết để bảo vệ hệ xương khỏe mạnh.

1. Ăn mặn

Một trong những yếu tố quan trọng nhất ảnh hưởng đến sức khỏe xương chính là chế độ ăn uống. Việc tiêu thụ quá nhiều muối có thể khiến cơ thể đào thải canxi, một khoáng chất thiết yếu cho xương. Các chuyên gia khuyến nghị không nên nạp quá 2.300mg natri mỗi ngày. Đáng chú ý, nhiều thực phẩm thông dụng như bánh mì, phô mai, snack, và các loại thịt nguội thường chứa hàm lượng muối cao.

2. Uống đồ uống có ga

Thói quen uống nhiều đồ uống có ga, đặc biệt là các loại nước ngọt có cola, cũng có thể gây hại cho xương. Nghiên cứu cho thấy cả caffeine và phosphor trong những đồ uống này đều có liên quan đến tình trạng mất xương. Tương tự, việc uống quá nhiều cà phê hoặc trà cũng có thể làm cơ thể mất canxi.

3. Ngồi quá lâu

Xu hướng "binge-watching" (xem phim, series liên tục nhiều giờ) đang ngày càng phổ biến, nhưng ít ai biết rằng việc ngồi một chỗ quá lâu có thể ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe xương. Hoạt động thể chất, đặc biệt là các bài tập chịu lực như đi bộ, chạy bộ hay leo núi, đóng vai trò quan trọng trong việc tăng cường mật độ xương.

4. Đạp xe trong nhiều giờ

Ngay cả với những người thường xuyên đạp xe, dù đây là một bài tập tốt cho tim mạch và hệ hô hấp, nhưng lại không giúp tăng cường mật độ xương do không phải là hoạt động chịu lực. Vì vậy, những người đam mê đạp xe nên kết hợp thêm các bài tập tạ và các hoạt động như tennis, đi bộ đường dài hoặc khiêu vũ.

5. Thường xuyên ở trong nhà

Thiếu vitamin D là một vấn đề phổ biến ảnh hưởng đến sức khỏe xương. Cơ thể cần ánh nắng mặt trời để tổng hợp vitamin D, nhưng nhiều người dành quá nhiều thời gian trong nhà. Chỉ cần 10-15 phút tiếp xúc với ánh nắng mặt trời vài lần một tuần là đủ để cơ thể sản xuất vitamin D cần thiết. Tuy nhiên, các yếu tố như tuổi tác, màu da, mùa trong năm và vị trí địa lý có thể ảnh hưởng đến khả năng tổng hợp vitamin D của cơ thể.

Đọc thêm tại bài viết: Làm thế nào để giữ cho xương của bạn chắc khỏe khi bạn già đi?

6. Hút thuốc

Hút thuốc lá không chỉ gây hại cho phổi mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến hệ xương của cơ thể. Nicotine và các độc tố trong thuốc lá cản trở quá trình tạo xương mới bằng cách làm giảm lưu lượng máu đến xương, ức chế hoạt động của tế bào tạo xương và tăng hoạt động của tế bào hủy xương. Người hút thuốc thường có nguy cơ mắc bệnh loãng xương sớm, mật độ xương thấp hơn và dễ gãy xương hơn, đặc biệt là ở vùng xương hông và cột sống. Thời gian lành xương ở người hút thuốc cũng kéo dài hơn 20-40% so với người không hút thuốc. Tác hại này càng trầm trọng ở những người hút thuốc lâu năm và hút trên một bao thuốc mỗi ngày, đặc biệt nghiêm trọng ở phụ nữ. Tuy nhiên, khi bỏ thuốc, khả năng tái tạo xương sẽ bắt đầu cải thiện sau vài tháng, mật độ xương có thể tăng dần trong 3-5 năm và nguy cơ gãy xương giảm đáng kể sau 5-10 năm. Để bảo vệ sức khỏe xương, ngoài việc bỏ thuốc lá, nên tăng cường bổ sung canxi, vitamin D, duy trì tập thể dục đều đặn và kiểm tra mật độ xương định kỳ nếu thuộc nhóm nguy cơ cao.

7. Sử dụng đồ uống có cồn

Đồ uống có cồn có ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe xương thông qua nhiều cơ chế sinh học khác nhau. Rượu bia làm suy giảm khả năng hấp thu canxi và vitamin D của cơ thể, hai chất dinh dưỡng thiết yếu cho việc duy trì và phát triển xương khỏe mạnh. Ngoài ra, cồn còn ức chế hoạt động của tế bào tạo xương và làm rối loạn nội tiết tố, dẫn đến giảm mật độ xương theo thời gian.

Để bảo vệ sức khỏe xương, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) khuyến cáo giới hạn lượng cồn tiêu thụ: phụ nữ không quá 1 đơn vị cồn/ngày (tương đương 330ml bia hoặc 150ml rượu vang), nam giới không quá 2 đơn vị cồn/ngày. Việc uống quá nhiều rượu bia không chỉ làm tăng nguy cơ loãng xương mà còn làm tăng khả năng té ngã, dẫn đến nguy cơ gãy xương cao hơn.

8. Thiếu cân

Người có cân nặng cơ thể thấp (BMI 18,5 trở xuống) có nguy cơ gãy xương và mất xương cao hơn. Nếu bạn có xương nhỏ, hãy tập các bài tập chịu trọng lượng và hỏi bác sĩ xem bạn có cần bổ sung thêm canxi vào chế độ ăn uống không. Nếu bạn không chắc tại sao mình thiếu cân, hãy hỏi bác sĩ về điều đó. Họ có thể kiểm tra xem liệu rối loạn ăn uống hay tình trạng bệnh lý khác có phải là nguyên nhân không.

9. Sử dụng hthuốc trong thời gian dài

Một số loại thuốc, đặc biệt là nếu bạn phải dùng trong thời gian dài, có thể ảnh hưởng tiêu cực đến xương của bạn. Một số loại thuốc chống động kinh và glucocorticoid, như prednisone và cortisone có thể gây mất xương. Bạn có thể dùng thuốc chống viêm như glucocorticoid nếu bạn mắc các bệnh như viêm khớp dạng thấp, lupus, hen suyễn và bệnh Crohn.

Đọc thêm tại bài viết: Khi nào bạn nên thực hiện kiểm tra mật độ xương?

Lời khuyên của chuyên gia

Việc duy trì một bộ xương khỏe mạnh không chỉ phụ thuộc vào chế độ ăn uống giàu canxi hay các hoạt động thể chất đơn thuần, mà còn đòi hỏi sự chú ý đến những thói quen sinh hoạt hàng ngày.

Từ việc hạn chế muối, caffeine, đồ uống có ga, cho đến việc tăng cường vận động và bổ sung vitamin D từ ánh nắng mặt trời, mỗi hành động nhỏ đều có thể góp phần cải thiện sức khỏe xương của bạn.

Hiểu rõ và điều chỉnh những thói quen gây hại là cách tốt nhất để bảo vệ xương, giúp giảm thiểu nguy cơ mắc các bệnh về xương trong tương lai.

Hoàng Hà Linh - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Theo WebMD
Bình luận
Tin mới
  • 30/06/2025

    Xử lý vết thương do côn trùng cắn khi đi du lịch: Những điều cần biết

    Du lịch là dịp để khám phá thiên nhiên, trải nghiệm văn hóa và tận hưởng những khoảnh khắc thư giãn. Tuy nhiên, bên cạnh những điều thú vị, các chuyến đi đôi khi cũng tiềm ẩn những rủi ro nhỏ nhưng phiền toái, chẳng hạn như những vết thương do côn trùng cắn

  • 29/06/2025

    Sữa nguyên chất có dinh dưỡng, lợi ích và rủi ro gì?

    Sữa là nguồn dinh dưỡng quan trọng nên có trong chế độ ăn hằng ngày, trong đó sữa nguyên chất được đánh giá là nguồn cung cấp protein tốt. Tìm hiểu về dinh dưỡng, lợi ích và rủi ro khi tiêu thụ sữa nguyên chất.

  • 29/06/2025

    Làm thế nào để bỏ thói quen dùng điện thoại

    Một số ứng dụng có thể cho bạn biết bạn dành bao nhiêu thời gian cho điện thoại và bạn dành bao nhiêu thời gian cho từng ứng dụng. Ngay cả khi bạn không nghĩ rằng mình sử dụng điện thoại quá nhiều, việc nhìn thấy những con số thống kê tần suất sử dụng có thể khiến bạn muốn đặt điện thoại xuống.

  • 29/06/2025

    Điểm danh 5 loại dầu thực vật mang lại lợi ích sức khỏe tuyệt vời

    Chất béo thường bị hiểu lầm là “kẻ thù” của sức khỏe, đặc biệt là đối với tim mạch và cân nặng. Tuy nhiên, các nghiên cứu gần đây cho thấy không phải tất cả chất béo đều có hại. Ngược lại, một số loại chất béo tốt lại đóng vai trò thiết yếu trong việc duy trì năng lượng, hấp thụ vitamin và bảo vệ cơ thể khỏi viêm nhiễm. Trong đó, dầu ăn có nguồn gốc thực vật như dầu ô liu, dầu bơ, dầu mè... không chỉ mang lại hương vị phong phú cho món ăn mà còn cung cấp các acid béo có lợi cho tim mạch, não bộ và hệ miễn dịch.

  • 28/06/2025

    Người mắc bệnh tim có nên ăn trứng?

    Quan niệm sai về hàm lượng cholesterol trong trứng đã khiến nhiều người, đặc biệt là những người mắc bệnh tim hoặc đái tháo đường, loại bỏ trứng khỏi chế độ ăn uống của mình.

  • 28/06/2025

    Thói quen sử dụng dầu mỡ trong chế độ ăn hiện nay của người Việt Nam

    Nhịp sống hiện đại cũng dần làm thay đổi chế độ ăn uống của con người, khi thời gian đôi lúc được coi là ưu tiên số 1. Việt Nam cũng không ngoại lệ trong tiến trình này. Từ những bữa ăn truyền thống giản dị vừa phải, ngày nay, các món ăn nhanh, nhiều dầu mỡ dường như đã trở thành một phần không thể thiếu, hiện diện đậm nét trong hầu hết các bữa cơm gia đình đến các bữa tiệc bên ngoài. Không nằm ngoài quy luật đó, sự dịch chuyển của xu hướng tiêu thụ dầu mỡ trong chế độ ăn cũng thể hiện rõ nét, bao gồm sự tăng vọt về số lượng và sự ưu tiên thiên lệch ngày càng rõ rệt đối với một số loại chất béo nhất định.

  • 28/06/2025

    Tìm hiểu về vaccine phòng ngừa ung thư

    Vaccine ung thư là một dạng liệu pháp miễn dịch có thể giúp hệ miễn dịch "nhận ra" các tế bào ung thư để từ đó nhận diện và loại bỏ chúng.

  • 27/06/2025

    Các nguồn cung cấp chất béo cho cơ thể

    Chất béo là một trong ba nhóm dưỡng chất thiết yếu, cùng với carbohydrate và protein, có vai trò vô cùng quan trọng trong hoạt động sống của cơ thể con người.

Xem thêm