Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

9 thói quen gây hại cho xương

Trong cuộc sống hiện đại, không ít người đã vô tình tạo ra những thói quen tưởng chừng như vô hại nhưng lại âm thầm gây tổn hại đến sức khỏe xương khớp. Hiểu rõ những thói quen này và tìm cách thay đổi kịp thời là điều cần thiết để bảo vệ hệ xương khỏe mạnh.

1. Ăn mặn

Một trong những yếu tố quan trọng nhất ảnh hưởng đến sức khỏe xương chính là chế độ ăn uống. Việc tiêu thụ quá nhiều muối có thể khiến cơ thể đào thải canxi, một khoáng chất thiết yếu cho xương. Các chuyên gia khuyến nghị không nên nạp quá 2.300mg natri mỗi ngày. Đáng chú ý, nhiều thực phẩm thông dụng như bánh mì, phô mai, snack, và các loại thịt nguội thường chứa hàm lượng muối cao.

2. Uống đồ uống có ga

Thói quen uống nhiều đồ uống có ga, đặc biệt là các loại nước ngọt có cola, cũng có thể gây hại cho xương. Nghiên cứu cho thấy cả caffeine và phosphor trong những đồ uống này đều có liên quan đến tình trạng mất xương. Tương tự, việc uống quá nhiều cà phê hoặc trà cũng có thể làm cơ thể mất canxi.

3. Ngồi quá lâu

Xu hướng "binge-watching" (xem phim, series liên tục nhiều giờ) đang ngày càng phổ biến, nhưng ít ai biết rằng việc ngồi một chỗ quá lâu có thể ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe xương. Hoạt động thể chất, đặc biệt là các bài tập chịu lực như đi bộ, chạy bộ hay leo núi, đóng vai trò quan trọng trong việc tăng cường mật độ xương.

4. Đạp xe trong nhiều giờ

Ngay cả với những người thường xuyên đạp xe, dù đây là một bài tập tốt cho tim mạch và hệ hô hấp, nhưng lại không giúp tăng cường mật độ xương do không phải là hoạt động chịu lực. Vì vậy, những người đam mê đạp xe nên kết hợp thêm các bài tập tạ và các hoạt động như tennis, đi bộ đường dài hoặc khiêu vũ.

5. Thường xuyên ở trong nhà

Thiếu vitamin D là một vấn đề phổ biến ảnh hưởng đến sức khỏe xương. Cơ thể cần ánh nắng mặt trời để tổng hợp vitamin D, nhưng nhiều người dành quá nhiều thời gian trong nhà. Chỉ cần 10-15 phút tiếp xúc với ánh nắng mặt trời vài lần một tuần là đủ để cơ thể sản xuất vitamin D cần thiết. Tuy nhiên, các yếu tố như tuổi tác, màu da, mùa trong năm và vị trí địa lý có thể ảnh hưởng đến khả năng tổng hợp vitamin D của cơ thể.

Đọc thêm tại bài viết: Làm thế nào để giữ cho xương của bạn chắc khỏe khi bạn già đi?

6. Hút thuốc

Hút thuốc lá không chỉ gây hại cho phổi mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến hệ xương của cơ thể. Nicotine và các độc tố trong thuốc lá cản trở quá trình tạo xương mới bằng cách làm giảm lưu lượng máu đến xương, ức chế hoạt động của tế bào tạo xương và tăng hoạt động của tế bào hủy xương. Người hút thuốc thường có nguy cơ mắc bệnh loãng xương sớm, mật độ xương thấp hơn và dễ gãy xương hơn, đặc biệt là ở vùng xương hông và cột sống. Thời gian lành xương ở người hút thuốc cũng kéo dài hơn 20-40% so với người không hút thuốc. Tác hại này càng trầm trọng ở những người hút thuốc lâu năm và hút trên một bao thuốc mỗi ngày, đặc biệt nghiêm trọng ở phụ nữ. Tuy nhiên, khi bỏ thuốc, khả năng tái tạo xương sẽ bắt đầu cải thiện sau vài tháng, mật độ xương có thể tăng dần trong 3-5 năm và nguy cơ gãy xương giảm đáng kể sau 5-10 năm. Để bảo vệ sức khỏe xương, ngoài việc bỏ thuốc lá, nên tăng cường bổ sung canxi, vitamin D, duy trì tập thể dục đều đặn và kiểm tra mật độ xương định kỳ nếu thuộc nhóm nguy cơ cao.

7. Sử dụng đồ uống có cồn

Đồ uống có cồn có ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe xương thông qua nhiều cơ chế sinh học khác nhau. Rượu bia làm suy giảm khả năng hấp thu canxi và vitamin D của cơ thể, hai chất dinh dưỡng thiết yếu cho việc duy trì và phát triển xương khỏe mạnh. Ngoài ra, cồn còn ức chế hoạt động của tế bào tạo xương và làm rối loạn nội tiết tố, dẫn đến giảm mật độ xương theo thời gian.

Để bảo vệ sức khỏe xương, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) khuyến cáo giới hạn lượng cồn tiêu thụ: phụ nữ không quá 1 đơn vị cồn/ngày (tương đương 330ml bia hoặc 150ml rượu vang), nam giới không quá 2 đơn vị cồn/ngày. Việc uống quá nhiều rượu bia không chỉ làm tăng nguy cơ loãng xương mà còn làm tăng khả năng té ngã, dẫn đến nguy cơ gãy xương cao hơn.

8. Thiếu cân

Người có cân nặng cơ thể thấp (BMI 18,5 trở xuống) có nguy cơ gãy xương và mất xương cao hơn. Nếu bạn có xương nhỏ, hãy tập các bài tập chịu trọng lượng và hỏi bác sĩ xem bạn có cần bổ sung thêm canxi vào chế độ ăn uống không. Nếu bạn không chắc tại sao mình thiếu cân, hãy hỏi bác sĩ về điều đó. Họ có thể kiểm tra xem liệu rối loạn ăn uống hay tình trạng bệnh lý khác có phải là nguyên nhân không.

9. Sử dụng hthuốc trong thời gian dài

Một số loại thuốc, đặc biệt là nếu bạn phải dùng trong thời gian dài, có thể ảnh hưởng tiêu cực đến xương của bạn. Một số loại thuốc chống động kinh và glucocorticoid, như prednisone và cortisone có thể gây mất xương. Bạn có thể dùng thuốc chống viêm như glucocorticoid nếu bạn mắc các bệnh như viêm khớp dạng thấp, lupus, hen suyễn và bệnh Crohn.

Đọc thêm tại bài viết: Khi nào bạn nên thực hiện kiểm tra mật độ xương?

Lời khuyên của chuyên gia

Việc duy trì một bộ xương khỏe mạnh không chỉ phụ thuộc vào chế độ ăn uống giàu canxi hay các hoạt động thể chất đơn thuần, mà còn đòi hỏi sự chú ý đến những thói quen sinh hoạt hàng ngày.

Từ việc hạn chế muối, caffeine, đồ uống có ga, cho đến việc tăng cường vận động và bổ sung vitamin D từ ánh nắng mặt trời, mỗi hành động nhỏ đều có thể góp phần cải thiện sức khỏe xương của bạn.

Hiểu rõ và điều chỉnh những thói quen gây hại là cách tốt nhất để bảo vệ xương, giúp giảm thiểu nguy cơ mắc các bệnh về xương trong tương lai.

Hoàng Hà Linh - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Theo WebMD
Bình luận
Tin mới
  • 04/12/2025

    Loãng xương ở phụ nữ tiền mãn kinh và mãn kinh

    Loãng xương là tình trạng suy giảm nghiêm trọng lượng khoáng chất trong xương, làm thay đổi cấu trúc và giảm độ chắc khỏe của xương. Trong đó, phụ nữ ở giai đoạn mãn kinh là nhóm đối tượng có nguy cơ cao nhất mắc bệnh, dẫn đến nhiều hệ lụy khó lường đối với sức khỏe. Hãy cùng tìm hiểu kỹ hơn về loãng xương ở phụ nữ mãn kinh nhé!

  • 04/12/2025

    Ai không nên ăn thịt lợn nọng?

    Thịt lợn nọng ngon nhưng do hàm lượng chất béo bão hòa cao, một số nhóm người nên đặc biệt hạn chế tiêu thụ thịt nọng.

  • 04/12/2025

    Sự thật về tóc bạc

    Nang tóc của bạn có các tế bào sắc tố tạo ra melanin, một chất hóa học tạo nên màu tóc của bạn. Khi bạn già đi, các tế bào này bắt đầu chết. Không có sắc tố, các sợi tóc mới mọc ra nhạt hơn và có nhiều sắc thái khác nhau của màu xám, bạc và cuối cùng là màu trắng. Khi nang tóc ngừng tạo ra melanin, nó sẽ không tạo ra các sợi tóc màu nữa.

  • 03/12/2025

    Có nên dùng ‘đường ăn kiêng’ để giảm cân?

    Việc sử dụng 'đường ăn kiêng' để giảm cân đang là một xu hướng phổ biến nhưng nó vẫn còn là một chủ đề gây nhiều tranh cãi. Vậy đường ăn kiêng có tác dụng gì và có an toàn để giảm cân không?

  • 03/12/2025

    Viêm xoang trong mùa đông

    Vào những tháng cuối năm thời tiết chuyển lạnh, nhiệt độ giảm kèm theo những cơn mưa là cả một thách thức với hệ hô hấp, khó chịu với mũi và xoang. Sự kết hợp giữa không khí khô và thay đổi nhiệt độ này ảnh hưởng đến hoạt động bài tiết chất nhầy của mũi và xoang để bảo vệ hệ hô hấp và lọc không khí; có thể dẫn đến các dấu hiệu nghẹt mũi, áp lực và khó chịu. Hiểu được tác động theo mùa này đối với sức khỏe xoang giúp giải thích tại sao nhiều người gặp phải các vấn đề liên quan đến xoang nhiều hơn trong những tháng mùa đông và chỉ ra những cách chúng ta có thể bảo vệ hệ hô hấp tốt hơn trong mùa lạnh.

  • 02/12/2025

    Eswatini – Quốc gia đầu tiên trên thế giới triển khai mũi tiêm phòng HIV hai lần mỗi năm

    Eswatini hiện đang là đất nước có tỉ lệ nhiễm HIV cao nhất thế giới. Eswatini từ lâu đã phải đối mặt với gánh nặng HIV cực kỳ lớn. Khoảng 27% người trưởng thành của quốc gia này sống chung với HIV – mức cao nhất thế giới. Dù đã đạt nhiều tiến bộ trong điều trị antiretroviral (ARV), số ca nhiễm HIV mới vẫn duy trì ở mức đáng lo ngại, đặc biệt trong nhóm phụ nữ trẻ và thanh niên.

  • 02/12/2025

    4 lợi ích nổi bật nhất của rau càng cua với sức khỏe

    Tuy chỉ là một loại rau dại mọc phổ biến nhưng rau càng cua chứa đựng những giá trị dinh dưỡng và dược liệu đáng kinh ngạc, mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe con người.

  • 02/12/2025

    Các dấu hiệu nhận biết đột quỵ vào mùa đông

    Thời tiết lạnh có thể làm tăng nguy cơ đột quỵ do một số yếu tố thuận lợi, bao gồm co mạch máu, tăng huyết áp và tăng độ nhớt của máu. Khi nhiệt độ giảm, cơ thể cố gắng giữ nhiệt bằng cách co các mạch máu, làm tăng huyết áp và có thể dẫn đến hình thành cục máu đông. Những người có nguy cơ cao bao gồm người cao tuổi, người mắc bệnh tim mạch, huyết áp cao, tiểu đường, và những người có lối sống ít vận động.

Xem thêm