7 ảnh hưởng của đồ ăn nhiều dầu mỡ lên cơ thể bạn

Dưới đây là 7 tác động của thực phẩm nhiều dầu mỡ lên cơ thể.

1. Có thể gây đầy hơi, đau bụng và tiêu chảy

Trong số các chất dinh dưỡng đa lượng - carbs, chất béo và protein - chất béo được tiêu hóa chậm nhất. Vì thức ăn nhiều dầu mỡ có chứa nhiều chất béo nên làm chậm quá trình làm rỗng dạ dày. Đổi lại, thức ăn dành nhiều thời gian hơn trong dạ dày của bạn, có thể gây đầy hơi, buồn nôn và đau dạ dày. Ở những người có các vấn đề về tiêu hóa, chẳng hạn như hội chứng ruột kích thích (IBS), viêm tụy mãn tính hoặc bệnh lý dạ dày, thức ăn có chứa lượng béo cao có thể gây đau dạ dày và tiêu chảy.

2. Làm suy giảm hệ vi sinh vật đường ruột của bạn

Thực phẩm nhiều dầu mỡ được biết là có hại cho các vi khuẩn lành mạnh sống trong ruột của bạn. Tập hợp vi sinh vật này, còn được gọi là hệ vi sinh vật đường ruột, ảnh hưởng đến những quá trình sau:

• Tiêu hóa chất xơ: Vi khuẩn trong ruột của bạn phân hủy chất xơ để tạo ra các axit béo chuỗi ngắn (SCFAs), có tác dụng chống viêm và có thể bảo vệ chống lại các rối loạn tiêu hóa
• Đáp ứng miễn dịch: Hệ vi sinh vật đường ruột giao tiếp với các tế bào miễn dịch để giúp kiểm soát phản ứng của cơ thể bạn đối với các bệnh nhiễm trùng 
• Tăng cân: Sự mất cân bằng của vi khuẩn đường ruột có thể góp phần làm tăng cân
• Sức khỏe đường ruột: Sự xáo trộn của hệ vi sinh vật đường ruột có liên quan đến sự phát triển của hội chứng ruột kích thích, trong khi men vi sinh - vi sinh vật sống, khỏe mạnh được tìm thấy trong một số loại thực phẩm - có thể giúp cải thiện các triệu chứng 
• Sức khỏe tim mạch: Các vi khuẩn đường ruột khỏe mạnh có thể giúp tăng cường cholesterol HDL (tốt) bảo vệ tim, trong khi các loài có hại có thể tạo ra các hợp chất gây hại cho động mạch góp phần gây ra bệnh tim

Chế độ ăn nhiều chất béo, chẳng hạn như một chế độ ăn nhiều dầu mỡ, có thể làm hỏng hệ vi sinh vật đường ruột của bạn bằng cách làm tăng số lượng vi khuẩn đường ruột không lành mạnh và giảm số lượng vi khuẩn lành mạnh. Những thay đổi này có thể liên quan đến béo phì và các bệnh mãn tính khác, chẳng hạn như ung thư, bệnh tim, tiểu đường và bệnh Parkinson.

3. Tăng cân và béo phì

Thực phẩm nhiều dầu mỡ, được nấu với một lượng lớn chất béo, có thể gây tăng cân do chứa nhiều calo. Ví dụ, một củ khoai tây nướng nhỏ (100 gram) chứa 93 calo và 0,1 gam chất béo, trong khi cùng một lượng khoai tây chiên chứa 312 calo và 15 gam chất béo. Béo phì có liên quan đến nhiều tình trạng sức khỏe tiêu cực, bao gồm bệnh tim, tiểu đường, đột quỵ và một số bệnh ung thư. Đặc biệt, hấp thụ nhiều chất béo chuyển hóa có thể gây tăng cân. Chất béo chuyển hóa được hình thành khi dầu thực vật bị thay đổi về mặt hóa học để ở trạng thái rắn ở nhiệt độ phòng. Các nghiên cứu trên động vật lưu ý rằng chất béo chuyển hóa có thể dẫn đến tăng trọng lượng nhỏ - ngay cả khi không hấp thụ quá nhiều calo. Ngoài ra, một nghiên cứu kéo dài 8 năm ở 41.518 phụ nữ đã xác định rằng những người thừa cân tăng thêm 1kg cho mỗi lần tăng 1% lượng chất béo chuyển hóa của họ trong khẩu phần ăn. Mặc dù các nghiên cứu khác đã không ủng hộ phát hiện này, nhưng thường xuyên ăn thực phẩm nhiều dầu mỡ có khả năng cản trở việc kiểm soát cân nặng.

4. Tăng nguy cơ mắc bệnh tim và đột quỵ

Thực phẩm nhiều dầu mỡ có một số tác động tiêu cực đến sức khỏe tim mạch. Ví dụ, thực phẩm chiên đã được chứng minh là làm tăng huyết áp, giảm cholesterol HDL (tốt), dẫn đến tăng cân và béo phì, tất cả đều có liên quan đến bệnh tim. Ví dụ, nghiên cứu cho thấy rằng khoai tây chiên làm tăng chứng viêm và có thể góp phần gây ra bệnh tim. Hơn nữa, nguy cơ mắc bệnh tim của bạn có thể liên quan đến tần suất bạn ăn đồ chiên. Một nghiên cứu cho thấy những phụ nữ ăn 1 hoặc nhiều phần cá chiên mỗi tuần có nguy cơ suy tim cao hơn 48% so với những người chỉ ăn 1-3 phần mỗi tháng. Trong một nghiên cứu khác, những người ăn từ 2 khẩu phần cá chiên trở lên mỗi tuần có nguy cơ đau tim hoặc đột quỵ cao hơn 63% so với những người ăn từ 1 khẩu phần trở xuống mỗi tháng. Ngoài ra, một nghiên cứu quan sát lớn ở 6.000 người trên 22 quốc gia liên quan đến việc ăn đồ chiên, pizza và đồ ăn nhẹ mặn làm tăng 16% nguy cơ đột quỵ.

5. Có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường

Thực phẩm nhiều dầu mỡ có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường loại 2. Tiêu thụ thức ăn nhanh, không chỉ bao gồm đồ ăn nhiều dầu mỡ mà còn cả đồ uống có đường, dẫn đến lượng calo cao, tăng cân, kiểm soát lượng đường trong máu kém và gia tăng chứng viêm. Đổi lại, những yếu tố này làm tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường loại 2 và hội chứng chuyển hóa - một nhóm các bệnh bao gồm béo phì, huyết áp cao và lượng đường trong máu cao. Ví dụ, một nghiên cứu quan sát lớn cho thấy ăn đồ chiên 1-3 lần mỗi tuần làm tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường loại 2 lên 15% - nhưng ăn nhiều hơn 7 lần trở lên mỗi tuần làm tăng nguy cơ lên ​​55%. Một nghiên cứu khác cho thấy những người ăn thức ăn nhanh hơn hai lần mỗi tuần có gấp đôi nguy cơ phát triển kháng insulin, có thể là tiền thân của bệnh tiểu đường, so với những người ăn chúng ít hơn một lần mỗi tuần.

6. Gây mụn

Nhiều người nhận thấy mối liên quan giữa thực phẩm nhiều dầu mỡ với mụn trứng cá. Trên thực tế, các nghiên cứu liên kết chế độ ăn uống phương Tây, vốn giàu tinh bột tinh chế, thức ăn nhanh và đồ nhiều dầu mỡ, gây ra mụn trứng cá. Một nghiên cứu trên 5.000 thanh thiếu niên Trung Quốc cho thấy thường xuyên ăn đồ chiên rán làm tăng nguy cơ bị mụn trứng cá lên 17%. Hơn nữa, một nghiên cứu khác ở 2.300 thanh thiếu niên Thổ Nhĩ Kỳ tiết lộ rằng ăn các món nhiều dầu mỡ như xúc xích và bánh mì kẹp thịt làm tăng nguy cơ mụn trứng cá lên 24%. Tuy nhiên, cơ chế chính xác đằng sau hiệu ứng này vẫn chưa rõ ràng. Một số nhà nghiên cứu đề xuất rằng chế độ ăn uống nghèo nàn có thể ảnh hưởng đến biểu hiện gen và thay đổi mức độ hormone theo cách thúc đẩy mụn trứng cá. Chế độ ăn phương Tây có tỷ lệ axit béo omega-6 và omega-3 cao cũng có thể làm tăng tình trạng viêm nhiễm dẫn đến mụn trứng cá. Trong khi omega-3 có trong cá có dầu, tảo và các loại hạt, thì omega-6 được tìm thấy trong dầu thực vật, quả hạch và hạt.

7. Suy giảm chức năng não

Một chế độ ăn uống nhiều dầu mỡ, thực phẩm béo có thể gây ra các vấn đề với chức năng não. Tăng cân, huyết áp cao và hội chứng chuyển hóa liên quan đến thực phẩm nhiều dầu mỡ cũng có liên quan đến việc tổn thương cấu trúc, mô và hoạt động của não bộ. Hai nghiên cứu lớn ở 5.083 và 18.080 người, cho rằng chế độ ăn nhiều dầu mỡ và đồ chiên rán làm giảm khả năng học tập và trí nhớ, cũng như gia tăng chứng viêm. Ngoài ra, chế độ ăn giàu chất béo chuyển hóa có liên quan đến sự suy giảm chức năng não.

Cách tránh thức ăn nhiều dầu mỡ

Có nhiều cách để giảm hoặc tránh ăn các thực phẩm nhiều dầu mỡ. Chúng không chỉ bao gồm các phương pháp nấu ăn lành mạnh hơn mà còn là các lựa chọn về lối sống.

Sử dụng các phương pháp nấu ăn lành mạnh hơn

Thực phẩm nhiều dầu mỡ thường được chiên, có nghĩa là chúng được nấu trong nhiều dầu. Các phương pháp không sử dụng nhiều dầu bao gồm:

• Nướng bằng lò. Điều này liên quan đến việc nướng ở nhiệt độ rất cao (450 ° F hoặc 232 ° C), cho phép thực phẩm trở nên giòn mà sử dụng ít hoặc không sử dụng dầu. Kỹ thuật này đặc biệt hiệu quả với khoai tây để thay thế cho khoai tây chiên.
• Rán không khí. Máy chiên không khí luân chuyển không khí nóng xung quanh thực phẩm, làm cho thực phẩm giòn ở bên ngoài nhưng mềm ở bên trong. Nó sử dụng ít dầu hơn 70–80% so với các phương pháp chiên truyền thống, có nghĩa là thức ăn của bạn sẽ không bị dính dầu mỡ.
• Hấp. Phương pháp này sử dụng hơi nước từ nước nóng và không cần dầu. Đó là một sự thay thế tuyệt vời khi nấu các loại thực phẩm như bánh bao, cá và rau.
• Nướng. Bạn không cần quá nhiều dầu để nướng. Kỹ thuật này đặc biệt hữu ích đối với các loại thịt và rau.

Thay thế thức ăn nhiều dầu mỡ bằng các lựa chọn lành mạnh hơn

Với nỗ lực tối thiểu, bạn có thể thay thế thực phẩm chiên bằng các lựa chọn bổ dưỡng hơn. Dưới đây là một số lựa chọn thay thế cho các loại thực phẩm nhiều dầu mỡ thông thường:

• Bánh mì kẹp thịt. Thay vì đến cửa hàng thức ăn nhanh, hãy thử tự làm bánh mì kẹp thịt ở nhà với thịt bò xay, rau xà lách và bánh ngũ cốc nguyên hạt.
• Khoai tây chiên. Khoai tây nướng trong lò là một sự thay thế tuyệt vời cho khoai tây chiên. Bạn cũng có thể sử dụng các loại rau củ khác như khoai lang, cà rốt,...
• Pizza. Thay vì mua các loại nhân sâu, hãy thử làm bánh pizza đế mỏng kiểu Ý tại nhà. Bạn có thể sử dụng bột mua ở cửa hàng hoặc bột tự làm với cà chua, rau và thịt nạc tốt cho sức khỏe. Sử dụng pho mát nhẹ để giảm thiểu dầu mỡ.
• Gà rán. Bạn có thể làm món gà nướng bằng nồi chiên không dầu hoặc lò nướng thay vì gà rán giòn.
• Bánh rán. Nếu bạn muốn một thứ gì đó ngọt ngào, hãy thử một ly sinh tố, bánh muffin nguyên hạt với trái cây hoặc các loại hạt.

Tóm lại, thực phẩm nhiều dầu mỡ như khoai tây chiên, bánh pizza và bánh rán có nhiều calo và chất béo không lành mạnh. Ăn nhiều thực phẩm này có thể dẫn đến tăng cân, béo phì, bệnh tim, tiểu đường, đầy bụng, tiêu chảy, mụn trứng cá và suy giảm chức năng não. Mặc dù việc thưởng thức đồ chiên vào những dịp đặc biệt là hoàn toàn có thể chấp nhận được, nhưng bạn có thể muốn hạn chế lượng tiêu thụ của mình và chọn các thực phẩm thay thế lành mạnh hơn như một phần của chế độ ăn uống cân bằng.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Dầu - mỡ và sức khỏe trẻ em