Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

18 nguyên nhân căng thẳng (stress) thường gặp

Bất kì ai từng trải qua chứng căng thẳng mãn tính đều quen thuộc với những tác động tiêu cực của nó đến cơ thể. Khi chúng ta không thể hồi phục hiệu quả sau căng thẳng, chúng ta suy sụp và càng không thể chịu đựng được tình hình.

18 nguyên nhân căng thẳng (stress) thường gặp

Khả năng thể chất và tinh thần tăng cao trong giai đoạn báo động do nồng độ cortisol và adrenaline tăng, cơ thể bạn sẽ ưu tiên chức năng não và cơ bắp hơn là tiêu hóa, chức năng sinh dục và miễn dịch. Điều này có thể rất hữu ích khi bạn chạy trốn khỏi thú dữ, nhưng nếu nó tiếp tục diễn biến mãn tính, cơ thể sẽ bị mất cân bằng các chức năng.  

Có những thời điểm trong cuộc đời chúng ta dễ bị stress hơn cả. Điều quan trọng cần lưu ý là không chỉ sự kiện hoặc quá trình tạo ra căng thẳng, mà cách chúng ta tiếp nhận chúng cũng là một nguyên nhân. Trong khi chúng ta dễ dàng kiểm soát một vài tác nhân căng thẳng (giống như việc chứng ta tự chăm sóc bản thân, thái độ và niềm tin, chế độ ăn), số khác hầu như không thể chế ngự.

Điểm mấu chốt là chúng ta không thể loại trừ tất cả tác nhân căng thẳng ra khỏi cuộc sống nhưng chúng ta có thể kiểm soát cách phản ứng với những thứ mình không thể kiểm soát. Căng thẳng luôn luôn là một phần của cuộc sống thường ngày. Chúng ta học cách sống lành mạnh hơn, tăng khả năng phục hồi bằng việc điều chỉnh bản thân khi có thể.

Chính vì đó, hãy chú ý đặc biệt tới những thời điểm sau:

Một sự kiện lớn không thể lường trước trong cuộc sống

Có thể là người thân trong gia đình mất đi, một tai nạn hoặc chấn thương cấp tính hay bệnh tật cần phải kiểm soát chứ không phải lo sợ thái quá.

Chế độ ăn

Có nhiều cách để chế độ ăn có thể là tác nhân căng thẳng tiềm ẩn đối với cơ thể: Thừa đường, độc tố, cà phê, chất cồn, nhạy cảm và dị ứng thức ăn, hoặc thiếu chất.

Vấn đề sức khỏe mãn tính

Đặc biệt những vấn đề không thể dễ dàng giải quyết bằng thuốc hoặc phẫu thuật và kéo dài dai dẳng: bệnh mãn tính hoặc nhiễm trùng mãn tính.

Phơi nhiễm với độc tố ngoài môi trường

Các nhân tố có thể bắt nguồn từ nơi làm việc, nhà, nước ô nhiễm hoặc các sản phẩm chăm sóc cá nhân.  

Tập thể dục

Tập thể dục quá nhiều hay quá ít đều là nguyên nhân gây stress tiềm ẩn.  

Dị ứng

Dị ứng với môi trường ảnh hưởng mãn tính đến hệ miễn dịch cũng như ảnh hưởng đến cuộc sống thường ngày.

Thiếu kiểm soát căng thẳng

Nếu bạn không có kĩ năng kiểm soát căng thẳng đúng cách, sự căng thẳng có thể phát sinh từ việc thiếu ngủ, thiếu thời gian nghỉ ngơi và thiếu chăm sóc bản thân.

Căng thẳng trong gia đình

Có thể là căng thẳng liên quan đến gia đình hay bạn bè thân thiết: căng thẳng hôn nhân, căng thẳng trong các mối quan hệ, cưới hoặc li dị, có thêm người trong gia đình, thay đổi trong gia đình, sự phức tạp trong mối quan hệ dâu/rể.

Các vấn đề tài chính

Có thể là bất kì căng thẳng liên quan đến tài chính: nợ, vỡ nợ khoản vay hoặc phá sản, thiếu nguồn lực tài chính.

Các vấn đề pháp lý

Có thể là bất kì các vấn đề từ vi phạm luật giao thông cho đến bị kiện cáo hoặc giam giữ.  

Khó khăn trong việc thể hiện cảm xúc

Cách bạn phản ứng với các tình huống trong cuộc sống hàng ngày có thể là một nguyên nhân sâu xa của căng thẳng.

Thay đổi lớn trong thói quen hàng ngày

Bất kì thay đổi lớn nào đối với thói quen hàng ngày, như bỏ thuốc hoặc thực hiện chế độ ăn mới.  

Thuốc kê đơn hoặc không theo kê đơn

Tác dụng phụ của chúng có thể gây ra căng thẳng đáng kể.

Biến động về công việc

Thay đổi về tình trạng công việc bao gồm: nhận việc mới, thôi việc, thăng chức hoặc giáng chức, vấn đề với chủ/đồng nghiệp, thay đổi giờ làm việc.

Giáo dục

Thay đổi trong học tập bạn có thể gặp: bắt đầu kì học, kết thúc kì học, thay đổi nơi đào tạo.

Thay đổi điều kiện sống

Thay đổi nơi ở hoặc môi trường: di chuyển, tu sửa hay điều kiện sống thiếu ổn định.

Sợ hãi

Bất kì sự lo sợ hay quấy nhiễu hàng ngày nào can thiệp và cuộc sống hàng ngày sẽ là nguyên nhân căng thẳng mãn tính.

Thái độ và niềm tin

Cách bạn nhìn nhận thế giới (hoặc những “quy tắc” bạn theo đuổi) có thể là nguyên nhân gây căng thẳng đến cơ thể.

Thông tin thêm trong bài viết: 9 điều các chuyên gia trị liệu làm khi bị căng thẳng

 

Ngọc Dung - Viện Y học ứng dụng Việt Nam (theo Rodaleweliness)
Bình luận
Tin mới
  • 01/07/2025

    Sự thật về phương pháp thải độc bằng nước cốt chanh

    Nhiều người thực hiện thải độc cơ thể theo hướng dẫn truyền miệng và trên các nền tảng xã hội... và hiện nay đang dấy lên trào lưu thải độc bằng nước cốt chanh. Vậy sự thật về phương pháp thải độc này như thế nào?

  • 01/07/2025

    Cách sử dụng dầu dừa điều trị chàm

    Dầu dừa là một chất dưỡng ẩm tự nhiên. Nhiều người bị chàm nhận thấy dầu dừa có tác dụng làm dịu da và giảm các triệu chứng như khô và ngứa.

  • 01/07/2025

    Vai trò của chất béo trong chế độ ăn lành mạnh

    Chất béo thường bị mang tiếng xấu mỗi khi nói về chế độ dinh dưỡng vì cho rằng đó là nguyên nhân gây bệnh tim mạch, tiểu đường hay béo phì. Quan niệm cắt bỏ hoàn toàn chất béo khỏi bữa ăn đã từng phổ biến trong một số khuyến nghị dinh dưỡng. Thực tế, không phải tất cả các chất béo đều có hại.

  • 30/06/2025

    Dùng nghệ và mật ong cùng nhau có tăng lợi ích không?

    Mật ong với nghệ có thể được dùng cùng nhau trong chế độ ăn hằng ngày và thực phẩm bổ sung, vậy tác dụng của chúng có mạnh hơn khi kết hợp?

  • 30/06/2025

    Nhận biết và xử lý vết thương do côn trùng cắn khi đi du lịch

    Du lịch là dịp để khám phá thiên nhiên, trải nghiệm văn hóa và tận hưởng những khoảnh khắc thư giãn. Tuy nhiên, bên cạnh những điều thú vị, các chuyến đi đôi khi cũng tiềm ẩn những rủi ro nhỏ nhưng phiền toái, chẳng hạn như những vết thương do côn trùng cắn

  • 29/06/2025

    Sữa nguyên chất có dinh dưỡng, lợi ích và rủi ro gì?

    Sữa là nguồn dinh dưỡng quan trọng nên có trong chế độ ăn hằng ngày, trong đó sữa nguyên chất được đánh giá là nguồn cung cấp protein tốt. Tìm hiểu về dinh dưỡng, lợi ích và rủi ro khi tiêu thụ sữa nguyên chất.

  • 29/06/2025

    Làm thế nào để bỏ thói quen dùng điện thoại

    Một số ứng dụng có thể cho bạn biết bạn dành bao nhiêu thời gian cho điện thoại và bạn dành bao nhiêu thời gian cho từng ứng dụng. Ngay cả khi bạn không nghĩ rằng mình sử dụng điện thoại quá nhiều, việc nhìn thấy những con số thống kê tần suất sử dụng có thể khiến bạn muốn đặt điện thoại xuống.

  • 29/06/2025

    Điểm danh 5 loại dầu thực vật mang lại lợi ích sức khỏe tuyệt vời

    Chất béo thường bị hiểu lầm là “kẻ thù” của sức khỏe, đặc biệt là đối với tim mạch và cân nặng. Tuy nhiên, các nghiên cứu gần đây cho thấy không phải tất cả chất béo đều có hại. Ngược lại, một số loại chất béo tốt lại đóng vai trò thiết yếu trong việc duy trì năng lượng, hấp thụ vitamin và bảo vệ cơ thể khỏi viêm nhiễm. Trong đó, dầu ăn có nguồn gốc thực vật như dầu ô liu, dầu bơ, dầu mè... không chỉ mang lại hương vị phong phú cho món ăn mà còn cung cấp các acid béo có lợi cho tim mạch, não bộ và hệ miễn dịch.

Xem thêm