Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

5 loại thảo mộc làm dịu lo âu, căng thẳng

Cho dù bạn bị trầm cảm, rối loạn lo âu hay chỉ đơn giản là cảm thấy đôi khi tâm trí mình nặng trĩu, bạn cũng có thể sẽ thu được lợi ích khi sử dụng các loại thảo mộc có tác dụng làm dịu tinh thần, cho dù bạn sử dụng dưới dạng thực phẩm chức năng, trà hay hương liệu (mùi thơm).

5 loại thảo mộc có tác dụng làm dịu lo âu, căng thẳng

Thảo mộc đóng một vai trò nhất định trong y học cổ truyền từ năm 5.000 năm trước và cho đến ngày nay. Thảo mộc đã được rất nhiều thầy thuốc ở nhiều quốc gia và nền văn hóa khác nhau sử dụng để làm thư giãn tinh thần và bảo vệ cơ thể khỏi căng thẳng và lo âu.

Nhưng, một điều cần nhớ, đó là thảo mộc không thể thay thế hoàn toàn cho các loại thuốc điều trị lo âu, mà chỉ nên được sử dụng như một liệu pháp bổ sung, bên cạnh các phương pháp điều trị.

Với những triệu chứng lo âu, căng thẳng và trầm cảm nhẹ, có thể bạn chỉ cần sử dụng thảo mộc là đủ. Nhưng hãy luôn nhớ: nên tham khảo ý kiến bác sỹ điều trị trước khi sử dụng bất cứ loại thảo mộc nào để đảm bảo các loại thảo mộc sẽ không tương tác với các loại thuốc bạn đang dùng và an toàn để bạn sử dụng.

Hoa cúc

Hoa cúc là một trong số những loại thảo mộc cổ xưa nhất và được sử dụng để điều trị rất nhiều bệnh, ví dụ như dị ứng theo mùa, viêm, co thắt cơ, rối loạn kinh nguyệt, mất ngủ, loét, các vết thương hở, rối loạn tiêu hóa, đau khớp và trĩ.
Được biết đến rộng rãi với tác dụng giảm đau nhẹ và gây ngủ, tác dụng an thần của hoa cúc được cho là do thành phần flavonoid, cụ thể là apigenin có thể gắn với các thụ thể benzodiazepine trong não. Chiết xuất hoa cúc có tác dụng gây ngủ gần giống như benzodiazepine - loại thuốc ngủ phổ biến và đã được chứng minh trong một nghiên cứu trên những con chuột bị rối loạn giấc ngủ.
Trong một nghiên cứu tại Đại học Pennsylvania - Philadelphia, những người mắc rối loạn lo âu toàn thể (GAD) sử dụng thực phẩm chức năng là hoa cúc trong vòng 8 tuần đã giảm đáng kể các triệu chứng lo âu, so sánh với nhóm người bệnh dùng giả dược.
Hoa cúc cũng được sử dụng rộng rãi để làm mỹ phẩm hoặc hương liệu và phổ biến nhất dưới dạng trà – hơn 1 triệu ly trà hoa cúc được tiêu thụ mỗi ngày, đem lại cảm giác thư thái, bình an cho người thưởng thức.

Hoa oải hương (lavender)

Hoa oải hương rất nổi tiếng với hương thơm tuyệt vời, và được sử dụng như một biện pháp để điều trị rất nhiều bệnh, từ mất ngủ cho đến mệt mỏi, trầm cảm, và lo âu. Công dụng phổ biến nhất của hoa oải hương là sử dụng trong xà phòng và dầu gội đầu để làm sạch cơ thể và thư giãn tinh thần.

Một nghiên cứu năm 2010 đã chỉ ra rằng, hoa oải hương có thể làm giảm các triệu chứng lo âu ở những người mắc chứng rối loạn lo âu toàn thể, tác dụng này của hoa oải hương tương đương với tác dụng của lorazepam. Trong một nghiên cứu khác, sử dụng tinh dầu hoa oải hương cũng có thể giúp làm giảm trạng thái lo âu trước kỳ thi ở sinh viên ngành điều dưỡng.

Hoa lạc tiên

Người Mỹ bản địa là những người đầu tiên biết sử dụng hoa lạc tiên như một loại thảo mộc. Đầu tiên, loại hoa này được sử dụng chủ yếu để điều trị tình trạng bồn chồn. Sau đó, hoa lạc tiên được những người nhập cư vào Mỹ sử dụng như một loại thảo mộc an thần.

Các nhà nghiên cứu cho biết, hoa lạc tiên có tác dụng bằng cách tăng lượng axit gamma aminobutyric (GABA) trong não, việc này có thể làm giảm hoạt động của một số tế bào não và khiến bạn cảm thấy thư giãn hơn. Trong một nghiên cứu được xuất bản trên tạp chí Dược lâm sàng và Trị liệu ( Journal of Clinical Pharmacy and Therapeutics), hoa lạc tiên có hiệu quả tương đương như oxazepam trong điều trị các triệu chứng lo âu ở những người mắc rối loạn lo âu toàn thể (GAD).

Mặc dù hoa lạc tiên không có tác dụng nhanh như oxazepam, nhưng hoa lạc tiên lại ít ảnh hưởng lên hiệu quả công việc so với dùng thuốc. Một nghiên cứu khác chỉ ra rằng, những người được sử dụng hoa lạc tiên trước khi phẫu thuật cảm thấy ít lo âu hơn những người dùng giả dược.

Tía tô đất

Tía tô đất là một loại thảo mộc cùng họ với bạc hà và đã được sử dụng từ thời Trung cổ để chống lại căng thẳng và lo âu, kích thích ngủ ngon và cải thiện tiêu hóa.

Khi được sử dụng chung với các loại thảo mộc thư giãn tình thần khác, các nghiên cứu đã chứng minh rằng, tía tô đất có tác dụng an thần, giảm lo âu và hỗ trợ giấc ngủ. Trong một nghiên cứu bệnh chứng, 18 người tình nguyện khỏe mạnh nhận 2 liều chiết xuất tía tô đất tiêu chuẩn riêng biệt (một liều 300mg và một liều 600mg) hoặc dùng giả dược trong 7 ngày. Liều 600mg có tác dụng làm tăng cảm xúc và tăng trạng thái bình tĩnh và tỉnh táo.

Một nghiên cứu khác cũng ghi lại rằng, hiệu quả của tía tô đất cùng với các loại thảo mộc khác trong khi làm giảm lo âu. Khi những người sử dụng tía tô đất dưới dạng viên ngậm, hoạt động của sóng alpha trong não tăng lên, chứng tỏ họ đang cảm thấy rất thư giãn.

Cây nữ lang

Cây nữ lang đã được sử dụng từ thế kỷ thứ II để điều trị mất ngủ và lo âu, mặc dù phải đến thế kỷ thứ XVII, loại cây này mới trở nên phổ biến tại châu Âu. Các nhà khoa học tin rằng, cũng giống như các loại thảo mộc có tác dụng an thần khác, cây nữ lang sẽ làm tăng lượng GABA trong não, cơ chế tương tự như alprazolam và diazepam, và do đó, làm thư giãn não bộ.
Tuy nhiên, chưa có những nghiên cứu đầy đủ cũng như những kết luận cụ thể về tác dụng của cây nữ lang. Trong một nghiên cứu, cây nữ lang không cho thấy tác dụng kích thích giấc ngủ đối với đối tượng nghiên cứu (tác dụng của cây nữ lang trong nghiên cứu này chỉ tương đương với giả dược). Tuy nhiên, trong một nghiên cứu khác, 75 người bị mất ngủ được nhận hoặc 600mg chiết xuất nữ lang, hoặc 10mg oxazepam trong 28 ngày. Kết quả cho thấy, những người dùng nữ lang có giấc ngủ cải thiện tương đương với dùng thuốc, nhưng ít gặp phải các tác dụng không mong muốn hơn.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Những loại thảo mộc và gia vị tốt cho não bộ

Ths.Bs.Trần Thu Nguyệt - Viện Y học ứng dụng Việt Nam
Bình luận
Tin mới
  • 28/10/2025

    Liều omega-3 nào có thể gây hại cho tim?

    Mặc dù dầu cá chứa omega-3 nổi tiếng là có lợi cho tim mạch nhưng việc sử dụng liều lượng quá cao (thường là ≥4 gam/ngày) có thể dẫn đến các tác dụng phụ bất lợi, bao gồm tăng nguy cơ mắc hoặc tái phát rung nhĩ - một loại rối loạn nhịp tim.

  • 28/10/2025

    Tầm quan trọng của việc quản lý thời gian trong việc duy trì sức khỏe

    Trong nhịp sống hối hả hiện đại, thời gian không chỉ là tiền bạc mà còn là tài sản vô giá cho sức khỏe. Việc quản lý thời gian hiệu quả không chỉ giúp chúng ta làm chủ công việc mà còn là nền tảng để xây dựng một lối sống lành mạnh, giảm căng thẳng và nâng cao sức khỏe tổng thể.

  • 27/10/2025

    6 lợi ích khi uống nước chanh gừng trước khi đi ngủ

    Uống một cốc nước chanh gừng trước khi đi ngủ có thể giúp cải thiện sự tỉnh táo và bù nước. Nước chanh gừng cũng có thể làm giảm chứng khó tiêu, nghẹt mũi và một số lợi ích sức khỏe khác.

  • 27/10/2025

    Những điều bạn cần biết về việc tiêm vắc-xin phòng cúm vào mùa thu này

    Các cơ quan y tế Hoa Kỳ hàng năm có những khuyến nghị, hướng dẫn mới về tiêm chủng.. Tuy nhiên, khuyến nghị về vắc-xin cúm vẫn giữ nguyên: tất cả trẻ em trên 6 tháng tuổi nên tiêm vắc-xin cúm hàng năm. Có tới 1,3 triệu người Mỹ phải nhập viện vì bệnh cúm trong mùa cúm vừa qua và có tới 130.000 người tử vong vì căn bệnh này. Sau đây là những điều bạn cần biết khi chuẩn bị tiêm phòng cúm trong năm nay.

  • 27/10/2025

    Đã đến lúc từ bỏ đa nhiệm: Bộ não của bạn muốn làm một việc duy nhất

    Chúng ta đang sống trong một thế giới nơi mà đa nhiệm (multitasking) được khuyến khích, đôi khi còn là điều cần thiết. Tuy nhiên, việc tập trung vào một việc duy nhất tại một thời điểm lại mang đến nhiều lợi ích, bao gồm tăng sự tập trung và giảm căng thẳng.

  • 26/10/2025

    Uống cà phê có giúp bảo vệ gan khỏi nguy cơ ung thư không?

    Cà phê ngày càng được chứng minh có nhiều lợi ích sức khỏe nếu sử dụng đúng cách. Nghiên cứu cho thấy uống cà phê mỗi ngày có thể hỗ trợ bảo vệ gan và các con đường dẫn đến tình trạng viêm, xơ gan và ung thư.

  • 26/10/2025

    Phương pháp giảm đau đầu không dùng thuốc

    Đau đầu là tình trạng phổ biến ảnh hưởng đến mọi lứa tuổi, với nhiều dạng khác nhau. Mặc dù thuốc giảm đau được sử dụng rộng rãi, nhưng việc lạm dụng thuốc giảm đau có thể gây ra tác dụng phụ. May mắn thay, có nhiều phương pháp giảm đau đầu tự nhiên an toàn và hiệu quả. Bài viết này sẽ giới thiệu và hướng dẫn cách áp dụng các phương pháp đó tại nhà.

  • 25/10/2025

    5 lợi ích không ngờ của vỏ táo

    Vỏ táo chứa nhiều chất chống oxy hóa hơn phần thịt, chất chống oxy hóa mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe như giảm nguy cơ mắc các bệnh mạn tính, bảo vệ sức khỏe não bộ…

Xem thêm