Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Đi tìm mục đích của cảm xúc

Cảm xúc đóng vai trò vô cùng quan trọng trong quá trình giao tiếp, xử lý thông tin và đáp ứng lại với xã hội của chúng ta.

Đi tìm mục đích của cảm xúc

Cảm xúc đóng một vai trò vô cùng quan trọng trong cách chúng ta tư duy và xử lý mọi chuyện. Những cảm xúc trải qua mỗi ngày khiến ta hành động và ảnh hưởng đến các quyết định trong cuộc sống dù lớn hay nhỏ. Để hiểu được một cách sâu sắc về cảm xúc, ta phải hiểu được 3 thành phần sau đây.

Cảm xúc của chúng ta được tạo nên từ 3 thành phần: thành phần chủ quan (cách chúng ta trải qua cảm xúc đó), thành phần sinh lý (cách cơ thể phản ứng với cảm xúc đó) và thành phần thuộc về hành vi (cách chúng ta hành động để đáp lại cảm xúc đó). Các thành phần riêng biệt này có một ý nghĩa không hề nhỏ trong chức năng và mục đích của các phản ứng cảm xúc.

Cảm xúc có thể tồn tại trong thời gian ngắn, ví dụ một chút bực mình với đồng nghiệp hoặc kéo dài, ví dụ như nỗi buồn dai dẳng khi vừa mất đi một người thân. Vậy tại sao chúng ta lại trải qua những cảm xúc ấy? Vai trò của chúng là gì?

Cảm xúc có thể thúc đấy ta hành động

Khi phải đối mặt với một kỳ thi khó khăn, bạn có thể cảm thấy rất lo lắng, không biết mình làm bài tốt không và hồi hộp không biết điểm thi sẽ cao hay thấp, ảnh hưởng đến kết quả cuối kỳ của mình không. Nhờ những cảm xúc này, bạn có thể sẽ học hành chăm chỉ hơn, có động lực để làm việc và làm một cách tích cực nhằm cải thiện kết quả thi của mình.

Chúng ta cũng thực hiện một số hành vi nhất định để có thể có được cảm xúc tích cực và hạn chế cảm xúc tiêu cực. Ví dụ bạn sẽ tham gia các hoạt động yêu thích để khiến mình thấy vui vẻ, hài lòng và tránh xa các việc khiến bản thân thấy nhàm chán, buồn bã hoặc lo lắng.

Cảm xúc giúp ta sinh tồn, phát triển và tránh được nguy hiểm

Nhà tự nhiên học Charles Darwin tin rằng cảm xúc chính là sự thích nghi giúp con người và động vật sinh tồn, duy trì nòi giống. Khi giận dữ, ta có thể sẽ đối đầu với nguồn kích thích làm ta tức giận. Khi ta sợ hãi, ta có thể sẽ chạy trốn khỏi mối đe dọa đó. Khi cảm thấy yêu thương, ta có thể tìm kiếm bạn tình và sinh sản duy trì nòi giống.

Cảm xúc chính là một công cụ giúp ta thích nghi với cuộc sống thông qua việc thúc đẩy ta hành động để gia tăng cơ hội sinh tồn và thành công.

Cảm xúc có thể giúp ta đưa ra quyết định

Cảm xúc tác động rất lớn lên cách chúng ta đưa ra quyết định, từ việc bữa sáng ăn gì cho đến việc chọn ai trong các cuộc bầu cử.

Các nhà nghiên cứu đã phát hiện ra rằng con người ta sẽ bị suy giảm khả năng cảm xúc và đưa ra quyết định nếu có tổn thương xảy ra với một số bộ phận nhất định trong não.

Thậm chí là đối với những quyết định mà ta cho rằng hoàn toàn logic và lý trí thì cảm xúc vẫn đóng vai trò then chốt. Trí thông minh cảm xúc, hay còn gọi là khả năng nắm bắt và quản lý cảm xúc được chứng minh là đóng vai trò quan trọng trong việc đưa ra quyết định.

Cảm xúc giúp mọi người hiểu chúng ta

Khi ta tương tác với người khác, việc đưa ra các gợi ý giúp họ hiểu ta cảm thấy như thế nào là rất quan trọng. Các gợi ý này có thể được thể hiện thông qua cảm xúc bằng ngôn ngữ cơ thể. Ví dụ, biểu hiện của cơ mặt khác nhau sẽ thể hiện các cung bậc cảm xúc khác nhau mà ta chúng ta đã trải qua.

Trong nhiều trường hợp chúng ta có thể trực tiếp thể hiện cảm xúc của mình. Khi ta nói với bạn bè hay người thân về cảm xúc vui, buồn, phấn khởi hoặc sợ hãi, ta đang cho họ biết những thông tin quan trọng giúp những giao tiếp qua lại dễ dàng hơn.

Cảm xúc giúp ta hiểu người khác

Cũng như cách ta chia sẻ về bản thân mình, cách người khác biểu hiện cảm xúc của họ cũng mang đến cho ta một loạt các thông tin khác nhau. Giao tiếp giữa con người với con người là một phần không thể thiếu trong cuộc sống, việc nắm bắt và phản ứng lại các cảm xúc của người khác cũng là một việc quan trọng không kém. Ngoài việc giúp ta có những hành động phù hợp, xây dựng các mối quan hệ sâu đậm hơn, cảm xúc còn hỗ trợ ta giao tiếp một cách có hiệu quả trong vô vàn các tình huống xã hội, từ việc xử lý khách hàng đang nổi giận đến việc quản lý một nhân viên hay cáu gắt.

Charles Darwin là một trong những người đầu tiên nghiên cứu cảm xúc một cách khoa học nhất. Ông cho rằng các biểu hiện cảm xúc đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo an toàn cho chúng ta. Nếu bạn gặp phải một con vật đang rít lên và phun nước bọt phì phì thì chắc chắn là nó đang giận dữ và đang trong trạng thái phòng thủ. Chúng ta cần nhận ra mối nguy đó và phòng tránh để bảo vệ bản thân. Tương tự như vậy, nắm bắt các biểu hiện cảm xúc của người khác cũng giúp ta có thêm thông tin, từ đó biết cách phản ứng để giao tiếp phù hợp.

Có thể thấy rằng, cảm xúc của chúng ta có rất nhiều mục đích. Cảm xúc có thể chỉ là thoáng qua, cũng có thể liên tục, mạnh mẽ, phức tạp hay thậm chí làm thay đổi cả cuộc đời ta. Cảm xúc có thể thúc đẩy con người hành động theo những cách riêng và trang bị các công cụ hỗ trợ con người tương tác với mọi người xung quanh dễ dàng hơn.

Thông tin chi tiết tham khảo tại: Những điều cần biết về chứng tê liệt cảm xúc

Ths.Bs. Trần Thu Nguyệt - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Theo Verywell
Bình luận
Tin mới
  • 14/05/2025

    Chế độ ăn cho người bị chấy rận

    Chấy rận không chỉ gây ngứa ngáy khó chịu mà còn ảnh hưởng đến sức khỏe tổng thể. Chế độ ăn uống khoa học, giàu dinh dưỡng có thể giúp tăng cường sức đề kháng, giảm ngứa ngáy và hỗ trợ quá trình điều trị chấy rận hiệu quả hơn.

  • 14/05/2025

    Lợi ích sức khỏe của ngải cứu

    Ngải cứu là loại rau cũng như phương thuốc được dùng phổ biến trong đời sống người dân. Mặc dù ngải cứu đã được sử dụng nhiều trong y học phương Đông với nhiều công dụng tuyệt vời trong suốt chiều dài lịch sử, tuy nhiên y học hiện đại chưa chứng minh được tất cả những lợi ích cổ truyền của ngải cứu. Cùng tìm hiểu về loại cây này qua bài viết sau đây!

  • 13/05/2025

    8 lợi ích sức khỏe của cà tím có thể bạn chưa biết

    Ăn cà tím hàng ngày có lợi cho sức khỏe vì đây là nguồn vitamin, chất xơ, nasumin và acid chlorogenic dồi dào.

  • 13/05/2025

    Ảnh hưởng kính thực tế ảo tới sức khỏe

    Khi nghĩ đến thực tế ảo, người ta thường liên tưởng đến trò chơi điện tử và các loại hình giải trí khác. Nhưng nó cũng cho thấy triển vọng như một phương pháp điều trị bổ sung trong y học. Nhiều nghiên cứu ban đầu cho thấy công nghệ thực tế ảo có thể hỗ trợ giảm đau, điều trị rối loạn căng thẳng sau sang chấn, ám ảnh sợ hãi và một số triệu chứng trầm cảm.

  • 12/05/2025

    Chế độ ăn cho người bệnh dại

    Chế độ ăn phù hợp với người bệnh dại (nhiễm virus dại) giúp giảm bớt sự khó chịu. Việc lựa chọn thức ăn mềm, dễ nuốt, giàu dinh dưỡng và tránh các chất kích thích là rất cần thiết.

  • 12/05/2025

    Tìm hiểu về xuyên tâm liên

    Xuyên tâm liên là một loại thảo dược được trồng ở Nam Á. Thực phẩm bổ sung có chứa thành phần xuyên tâm liên thường được sử dụng để làm giảm các bệnh nhiễm trùng đường hô hấp, giảm tình trạng viêm và giảm các triệu chứng của bệnh cảm lạnh thông thường nhờ chất andrographolide – hoạt chất có trong lá và thân cây xuyên tâm liên.

  • 11/05/2025

    Hướng dẫn chế độ ăn cho người mắc chứng lùn

    Chứng lùn bao gồm một loạt các tình trạng đặc trưng bởi vóc dáng thấp bé. Mặc dù mỗi loại chứng lùn có nguyên nhân khác nhau nhưng việc duy trì chế độ ăn uống lành mạnh rất quan trọng đối với sức khỏe tổng thể, khả năng vận động và kiểm soát các biến chứng sức khỏe tiềm ẩn.

  • 11/05/2025

    Myoglobin là gì?

    Cơ thể bạn là một hệ thống phức tạp gồm xương, da, các cơ quan, chất sinh học,… Trong số các chất sinh học có các protein đặc biệt được gọi là hemeprotein (hay hemoprotein), được tạo thành từ axit amin và sắt. Bạn có thể tìm thấy các protein này trong cơ và máu nơi chúng liên kết với oxy. Các protein trong máu của bạn được gọi là hemoglobin và các protein trong cơ của bạn được gọi là myoglobin. Cùng tìm hiểu về myoglobin qua bài viết sau đây!

Xem thêm