Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Vai trò thiết yếu của nguyên tố selen đối với sức khỏe

Selen là một trong những nguyên tố vi lượng cực kỳ quan trọng đối với cơ thể. Khác với các vitamin và khoáng chất nồng độ cao như canxi và sắt, mặc dù chỉ tồn tại trong cơ thể người với hàm lượng nhỏ nhưng selen tham gia vào rất nhiều chức năng quan trọng của cơ thể.

Selen là một chất giải độc kỳ diệu chuyên "săn bẫy" các kim loại nặng độc hại rồi thải trừ chúng ra khỏi cơ thể. Ngoài ra selen đóng vai trò then chốt trong quá trình oxy hóa, chống lão hóa cơ thể.

Bảo vệ tế bào

Cơ thể sử dụng selen để tổng hợp một nhóm enzyme có tên là selenoprotein. Nhóm này bao gồm 25 enzyme, một số trong số đó như glutathione peroxidase, hoạt động như một chất chống oxy hóa, bảo vệ tế bào khỏi bị tổn thương bằng cách chuyển các hóa chất có hại như hydrogen peroxide thành các sản phẩm vô hại như nước.

Giúp giảm nguy cơ ung thư

Theo một số nghiên cứu, thiếu hụt selen sẽ làm tăng nguy cơ ung thư tuyến tiền liệt. Một nghiên cứu đã chứng minh rằng những người sử dụng hàm lượng selen cao hơn (159 mcg/ngày) sẽ giảm nguy cơ ung thư tiền liệt tuyến so với những người chỉ dùng hàm lượng thấp hơn (86 mcg/ngày).

Các nghiên cứu khác cũng tìm hiểu về mối liên quan giữa nồng độ selen với căn bệnh ung thư phổi. Trong một nghiên cứu trên 9,000 đàn ông và phụ nữ Phần Lan, những người cung cấp ít selen cho cơ thể có nguy cơ cao bị mắc ung thư phổi. Mối liên hệ này càng rõ ràng hơn trong nhóm những người hút thuốc lá.

Vai trò của selen đối với một số căn bệnh khác

Một số khám phá cho thấy selen có thể giúp giảm nguy cơ mắc các bệnh tim mạch, tuy nhiên nguyên nhân vẫn chưa được làm sang tỏ. Một nghiên cứu trên nam giới người Đan Mạch đã chứng minh, nguy cơ mắc bệnh tim mạch ở những người này cao hơn đáng kể khi hàm lượng selen nạp vào cơ thể dưới 79 mcg/ngày.

Selen cũng có tác dụng trong hỗ trợ điều trị HIV/AIDS. Theo Viện nghiên cứu Linus Pauling, những bệnh nhân nhiễm HIV thường có hàm lượng selen giảm thấp và đôi khi tăng nguy cơ tử vong do HIV. Hiện chưa có nhiều nghiên cứu về hiệu quả của selen trên bệnh nhân nhiễm HIV. Một nghiên cứu cho rằng sử dụng viên uống bổ sung selen sẽ giúp giảm đáng kể tỷ lệ phải nhập viện điều trị trong số những người nhiễm HIV. Một nghiên cứu khác lại nhận thấy selen có tác dụng làm giảm một giai đoạn sinh học trong chu kỳ phát triển của virus HIV.

Thực phẩm và thực phẩm chức năng bổ sung selen

Selen là một nguyên tố cực kỳ quan trọng đối với sự tồn tại của các tế bào trong cơ thể và là một trong những lựa chọn sử dụng đối với nhữngngười mắc một số căn bệnh nhất định.

Nguồn cung cấp selen từ thực phẩm gồm có thịt của động vật được nuôi hữu cơ và các hải sản như tôm, cua và cá hồi. Hàm lượng selen trong thực vật dao động phụ thuộc vào nồng độ của selen trong đất.

Nhu cầu khuyến nghị hàng ngày đối với selen là 55 mcg đối với người lớn và 60-70 mcg đối với phụ nữ mang thai và cho con bú.

Mặc dù selen là một khoáng chất rất cần thiết cho cơ thể nhưng hàm lượng cao vẫn có thể gây ngộ độc. Hội động thực phẩm và dinh dưỡng Hoa Kỳ đã thiết lập giới hạn tối đa của selen trong thực phẩm và thực phẩm chức năng là 400 mcg/ngày đối với người lớn. Do vậy, nếu bạn muốn bổ sung selen cho cơ thể, tốt nhất là nên tham khảo ý kiến bác sỹ trước khi sử dụng.

PGS.TS. Phạm Văn Hoan
Bình luận
Tin mới
  • 21/12/2025

    Lý do dầu ô liu có thể là 'cứu tinh' cho người táo bón

    Uống một thìa dầu ô liu giúp bôi trơn đường ruột và hoạt động như một chất nhuận tràng tự nhiên nhẹ. Dầu ô liu kích thích nhu động ruột, làm mềm phân, từ đó giúp giảm táo bón và hỗ trợ tiêu hóa diễn ra trơn tru hơn.

  • 21/12/2025

    Điều gì xảy ra với huyết áp khi bạn bị tăng cholesterol?

    Tăng cholesterol có thể làm tăng huyết áp vì nó góp phần hình thành mảng bám trong động mạch (xơ vữa động mạch). Huyết áp cao có thể xảy ra do tim phải làm việc nhiều hơn để bơm máu.

  • 20/12/2025

    Thực phẩm tốt nhất và tệ nhất với người mắc cúm A

    Cúm A là một bệnh nhiễm virus cấp tính gây ra các triệu chứng khó chịu như sốt cao, đau họng, nhức mỏi toàn thân và mệt mỏi. Chế độ ăn uống khoa học và hợp lý là yếu tố nền tảng giúp tăng cường sức đề kháng, giảm nhẹ triệu chứng, rút ngắn thời gian hồi phục.

  • 20/12/2025

    Bạn nên uống bao nhiêu collagen mỗi ngày?

    Mức collagen bạn nên bổ sung phụ thuộc vào nhiều yếu tố như chế độ ăn uống, tuổi tác, sức khỏe tổng thể và loại thực phẩm bổ sung. Liều dùng hàng ngày từ 2,5 đến 15 gram có thể an toàn và hiệu quả nếu bạn cần bổ sung collagen cho cơ thể.

  • 19/12/2025

    Hội chứng ống cổ tay khi mang thai: Khi nào cần đi khám?

    Hội chứng ống cổ tay ảnh hưởng tới khoảng 50-60% phụ nữ mang thai và thường gặp ở ba tháng cuối của thai kỳ. Hội chứng này có thể gây ra một số triệu chứng khó chịu cho thai phụ và có thể tự hết sau sinh vài tuần. Tuy nhiên vẫn có một số trường hợp khó chịu mà bạn cần tới gặp bác sĩ ngay. Cùng tìm hiểu qua bài viết sau đây!

  • 19/12/2025

    Nam giới có bị loãng xương không?

    Đây là một hiểu nhầm khá thú vị bởi đàn ông thường cho mình là phái mạnh, loãng xương là bệnh của phải yếu – chị em mới bị loãng xương!

  • 18/12/2025

    Nước chanh gừng ấm: Thức uống tốt cho hệ miễn dịch mùa đông

    Khi trời lạnh, cơ thể trở nên nhạy cảm hơn trước sự tấn công của các loại virus gây bệnh đường hô hấp. Việc duy trì thói quen uống một ly nước chanh gừng ấm vào buổi sáng là liệu pháp tự nhiên tuyệt vời giúp kích hoạt hệ miễn dịch và giữ ấm cơ thể từ bên trong.

  • 18/12/2025

    Cải thiện chất lượng không khí và giảm nguy cơ ung thư trong mùa đông

    Không gian sinh hoạt hàng ngày của chúng ta càng trở nên quan trọng hơn trong những tháng mùa đông khi chúng ta thường xuyên phải ở trong nhà để tránh xa cái lạnh. Khi các tòa nhà được bịt kín để giữ nhiệt trong mùa đông, các chất ô nhiễm có khả năng gây hại cũng bị giữ lại bên trong. Do đó, điều quan trọng là phải đảm bảo không khí bên trong các tòa nhà đó an toàn để hít thở với nồng độ chất ô nhiễm không khí trong nhà thấp hoặc không có, đặc biệt là những chất có thể gây ung thư hoặc khiến cơ thể dễ mắc bệnh hơn.

Xem thêm