Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Vai trò thiết yếu của nguyên tố selen đối với sức khỏe

Selen là một trong những nguyên tố vi lượng cực kỳ quan trọng đối với cơ thể. Khác với các vitamin và khoáng chất nồng độ cao như canxi và sắt, mặc dù chỉ tồn tại trong cơ thể người với hàm lượng nhỏ nhưng selen tham gia vào rất nhiều chức năng quan trọng của cơ thể.

Selen là một chất giải độc kỳ diệu chuyên "săn bẫy" các kim loại nặng độc hại rồi thải trừ chúng ra khỏi cơ thể. Ngoài ra selen đóng vai trò then chốt trong quá trình oxy hóa, chống lão hóa cơ thể.

Bảo vệ tế bào

Cơ thể sử dụng selen để tổng hợp một nhóm enzyme có tên là selenoprotein. Nhóm này bao gồm 25 enzyme, một số trong số đó như glutathione peroxidase, hoạt động như một chất chống oxy hóa, bảo vệ tế bào khỏi bị tổn thương bằng cách chuyển các hóa chất có hại như hydrogen peroxide thành các sản phẩm vô hại như nước.

Giúp giảm nguy cơ ung thư

Theo một số nghiên cứu, thiếu hụt selen sẽ làm tăng nguy cơ ung thư tuyến tiền liệt. Một nghiên cứu đã chứng minh rằng những người sử dụng hàm lượng selen cao hơn (159 mcg/ngày) sẽ giảm nguy cơ ung thư tiền liệt tuyến so với những người chỉ dùng hàm lượng thấp hơn (86 mcg/ngày).

Các nghiên cứu khác cũng tìm hiểu về mối liên quan giữa nồng độ selen với căn bệnh ung thư phổi. Trong một nghiên cứu trên 9,000 đàn ông và phụ nữ Phần Lan, những người cung cấp ít selen cho cơ thể có nguy cơ cao bị mắc ung thư phổi. Mối liên hệ này càng rõ ràng hơn trong nhóm những người hút thuốc lá.

Vai trò của selen đối với một số căn bệnh khác

Một số khám phá cho thấy selen có thể giúp giảm nguy cơ mắc các bệnh tim mạch, tuy nhiên nguyên nhân vẫn chưa được làm sang tỏ. Một nghiên cứu trên nam giới người Đan Mạch đã chứng minh, nguy cơ mắc bệnh tim mạch ở những người này cao hơn đáng kể khi hàm lượng selen nạp vào cơ thể dưới 79 mcg/ngày.

Selen cũng có tác dụng trong hỗ trợ điều trị HIV/AIDS. Theo Viện nghiên cứu Linus Pauling, những bệnh nhân nhiễm HIV thường có hàm lượng selen giảm thấp và đôi khi tăng nguy cơ tử vong do HIV. Hiện chưa có nhiều nghiên cứu về hiệu quả của selen trên bệnh nhân nhiễm HIV. Một nghiên cứu cho rằng sử dụng viên uống bổ sung selen sẽ giúp giảm đáng kể tỷ lệ phải nhập viện điều trị trong số những người nhiễm HIV. Một nghiên cứu khác lại nhận thấy selen có tác dụng làm giảm một giai đoạn sinh học trong chu kỳ phát triển của virus HIV.

Thực phẩm và thực phẩm chức năng bổ sung selen

Selen là một nguyên tố cực kỳ quan trọng đối với sự tồn tại của các tế bào trong cơ thể và là một trong những lựa chọn sử dụng đối với nhữngngười mắc một số căn bệnh nhất định.

Nguồn cung cấp selen từ thực phẩm gồm có thịt của động vật được nuôi hữu cơ và các hải sản như tôm, cua và cá hồi. Hàm lượng selen trong thực vật dao động phụ thuộc vào nồng độ của selen trong đất.

Nhu cầu khuyến nghị hàng ngày đối với selen là 55 mcg đối với người lớn và 60-70 mcg đối với phụ nữ mang thai và cho con bú.

Mặc dù selen là một khoáng chất rất cần thiết cho cơ thể nhưng hàm lượng cao vẫn có thể gây ngộ độc. Hội động thực phẩm và dinh dưỡng Hoa Kỳ đã thiết lập giới hạn tối đa của selen trong thực phẩm và thực phẩm chức năng là 400 mcg/ngày đối với người lớn. Do vậy, nếu bạn muốn bổ sung selen cho cơ thể, tốt nhất là nên tham khảo ý kiến bác sỹ trước khi sử dụng.

PGS.TS. Phạm Văn Hoan
Bình luận
Tin mới
  • 01/11/2025

    Làm đẹp tóc bằng một loại lá có sẵn trong vườn nhà

    Từ xa xưa, phụ nữ Việt Nam đã biết cách đun lá và vỏ bưởi lấy nước gội đầu làm đẹp tóc. Nhờ chứa nhiều limonene và vitamin C, lá bưởi giúp tăng lưu thông máu dưới da đầu, kích thích nang tóc phát triển.

  • 01/11/2025

    Phòng ngừa cảm cúm mùa lạnh: Bí quyết cho cả gia đình

    Mùa đông đã gõ cửa, mang theo không khí lạnh đặc trưng và cả sự gia tăng hoạt động của virus gây cảm cúm. Cảm cúm không chỉ gây mệt mỏi mà còn mang đến các biến chứng không mong muốn, đặc biệt đối với trẻ em và người lớn tuổi. Vì vậy, việc trang bị kiến thức và áp dụng các biện pháp phòng ngừa là vô cùng cần thiết để bảo vệ sức khỏe cả nhà. Viện Y học ứng dụng Việt Nam sẽ cung cấp những mẹo quan trọng: từ vệ sinh cá nhân, dinh dưỡng hợp lý, đến các cách giữ ấm cơ thể, giúp gia đình bạn an toàn vượt qua mùa lạnh.

  • 01/11/2025

    Những nguy hiểm tiềm ẩn khi sử dụng cà phê như một chất hỗ trợ tiêu hóa

    Nếu bạn thấy mình phải phụ thuộc vào cà phê buổi sáng để hỗ trợ việc đi tiêu, thì có thể bạn đang gặp phải một vấn đề khác: táo bón. Cà phê không phải là giải pháp lâu dài cho chứng táo bón, và việc phụ thuộc vào nó để đi tiêu đều đặn có thể gây ra những hậu quả không mong muốn.

  • 31/10/2025

    Có nên quay lại ăn mỡ lợn hoàn toàn?

    Thời gian gần đây, do lo ngại về dầu ăn tái chế, dầu công nghiệp không rõ nguồn gốc nên nhiều gia đình có xu hướng quay lại dùng mỡ lợn với lý do 'ăn cho yên tâm'. Điều này là có cơ sở nhưng việc quay lại ăn hoàn toàn mỡ lợn thay thế dầu thực vật có phải là giải pháp tối ưu?

  • 31/10/2025

    Nước kiềm - lợi hay hại?

    Cân bằng độ pH trong cơ thể là một yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến sức khỏe tổng thể. Nước kiềm, với độ pH thường dao động từ 8.0 đến 9.5, được cho là có khả năng trung hòa axit dư trong cơ thể và hỗ trợ quá trình điều hòa sinh lý.

  • 30/10/2025

    5 tác dụng phụ khi ăn trứng quá nhiều

    Ăn trứng quá nhiều có thể gây ra một số tác dụng phụ không mong muốn như tăng cholesterol, các vấn đề tiêu hóa. Tìm hiểu lượng trứng tiêu thụ hợp lý, an toàn để bảo vệ sức khỏe.

  • 29/10/2025

    Những thực phẩm dùng cùng cà phê dễ gây tăng cân

    Cà phê là thức uống nhiều người ưa thích. Tuy nhiên, khi kết hợp cà phê với một số loại thực phẩm lại có thể làm chậm quá trình chuyển hóa năng lượng, kích thích tích mỡ và tăng cân theo thời gian.

  • 29/10/2025

    Cách xây dựng thói quen tập thể dục cho người mới bắt đầu

    Trước khi bắt đầu tập thể dục, cần đánh giá tình trạng sức khỏe, đặc biệt là đối với nam trên 45 tuổi và nữ trên 55 tuổi, để đảm bảo an toàn và xác định giới hạn cơ thể. Ngoài ra, việc đặt mục tiêu cụ thể và khả thi là rất quan trọng để duy trì động lực, hãy bắt đầu với các mục tiêu nhỏ và tăng dần. Cuối cùng, hãy chọn các bài tập phù hợp với sở thích của bạn để duy trì thói quen và biến việc tập luyện thành niềm vui. Hãy cùng Viện Y học ứng dụng Việt Nam tìm hiểu qua bài viết dưới đây.

Xem thêm