Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Vai trò thiết yếu của nguyên tố selen đối với sức khỏe

Selen là một trong những nguyên tố vi lượng cực kỳ quan trọng đối với cơ thể. Khác với các vitamin và khoáng chất nồng độ cao như canxi và sắt, mặc dù chỉ tồn tại trong cơ thể người với hàm lượng nhỏ nhưng selen tham gia vào rất nhiều chức năng quan trọng của cơ thể.

Selen là một chất giải độc kỳ diệu chuyên "săn bẫy" các kim loại nặng độc hại rồi thải trừ chúng ra khỏi cơ thể. Ngoài ra selen đóng vai trò then chốt trong quá trình oxy hóa, chống lão hóa cơ thể.

Bảo vệ tế bào

Cơ thể sử dụng selen để tổng hợp một nhóm enzyme có tên là selenoprotein. Nhóm này bao gồm 25 enzyme, một số trong số đó như glutathione peroxidase, hoạt động như một chất chống oxy hóa, bảo vệ tế bào khỏi bị tổn thương bằng cách chuyển các hóa chất có hại như hydrogen peroxide thành các sản phẩm vô hại như nước.

Giúp giảm nguy cơ ung thư

Theo một số nghiên cứu, thiếu hụt selen sẽ làm tăng nguy cơ ung thư tuyến tiền liệt. Một nghiên cứu đã chứng minh rằng những người sử dụng hàm lượng selen cao hơn (159 mcg/ngày) sẽ giảm nguy cơ ung thư tiền liệt tuyến so với những người chỉ dùng hàm lượng thấp hơn (86 mcg/ngày).

Các nghiên cứu khác cũng tìm hiểu về mối liên quan giữa nồng độ selen với căn bệnh ung thư phổi. Trong một nghiên cứu trên 9,000 đàn ông và phụ nữ Phần Lan, những người cung cấp ít selen cho cơ thể có nguy cơ cao bị mắc ung thư phổi. Mối liên hệ này càng rõ ràng hơn trong nhóm những người hút thuốc lá.

Vai trò của selen đối với một số căn bệnh khác

Một số khám phá cho thấy selen có thể giúp giảm nguy cơ mắc các bệnh tim mạch, tuy nhiên nguyên nhân vẫn chưa được làm sang tỏ. Một nghiên cứu trên nam giới người Đan Mạch đã chứng minh, nguy cơ mắc bệnh tim mạch ở những người này cao hơn đáng kể khi hàm lượng selen nạp vào cơ thể dưới 79 mcg/ngày.

Selen cũng có tác dụng trong hỗ trợ điều trị HIV/AIDS. Theo Viện nghiên cứu Linus Pauling, những bệnh nhân nhiễm HIV thường có hàm lượng selen giảm thấp và đôi khi tăng nguy cơ tử vong do HIV. Hiện chưa có nhiều nghiên cứu về hiệu quả của selen trên bệnh nhân nhiễm HIV. Một nghiên cứu cho rằng sử dụng viên uống bổ sung selen sẽ giúp giảm đáng kể tỷ lệ phải nhập viện điều trị trong số những người nhiễm HIV. Một nghiên cứu khác lại nhận thấy selen có tác dụng làm giảm một giai đoạn sinh học trong chu kỳ phát triển của virus HIV.

Thực phẩm và thực phẩm chức năng bổ sung selen

Selen là một nguyên tố cực kỳ quan trọng đối với sự tồn tại của các tế bào trong cơ thể và là một trong những lựa chọn sử dụng đối với nhữngngười mắc một số căn bệnh nhất định.

Nguồn cung cấp selen từ thực phẩm gồm có thịt của động vật được nuôi hữu cơ và các hải sản như tôm, cua và cá hồi. Hàm lượng selen trong thực vật dao động phụ thuộc vào nồng độ của selen trong đất.

Nhu cầu khuyến nghị hàng ngày đối với selen là 55 mcg đối với người lớn và 60-70 mcg đối với phụ nữ mang thai và cho con bú.

Mặc dù selen là một khoáng chất rất cần thiết cho cơ thể nhưng hàm lượng cao vẫn có thể gây ngộ độc. Hội động thực phẩm và dinh dưỡng Hoa Kỳ đã thiết lập giới hạn tối đa của selen trong thực phẩm và thực phẩm chức năng là 400 mcg/ngày đối với người lớn. Do vậy, nếu bạn muốn bổ sung selen cho cơ thể, tốt nhất là nên tham khảo ý kiến bác sỹ trước khi sử dụng.

PGS.TS. Phạm Văn Hoan
Bình luận
Tin mới
  • 13/12/2025

    Vai trò của màng cầu chất béo sữa (MFGM) với sức khỏe xương

    Màng cầu chất béo sữa (Milk Fat Globule Membrane - MFGM) hay còn gọi là lớp màng bảo vệ chất béo trong sữa, là một cấu trúc phức tạp bao quanh giọt chất béo trong sữa mẹ hoặc sữa động vật. Nó chứa các thành phần quý phospholipid, glycoprotein và bioactive peptide có hoạt tính sinh học cao.

  • 13/12/2025

    4 lý do ăn chuối có thể gây đau dạ dày và cách phòng ngừa

    Khi nói đến những thực phẩm dễ tiêu hóa, chuối thường nằm trong danh sách hàng đầu và thường được khuyên dùng để làm dịu cơn đau dạ dày. Vậy tại sao một số người lại đau dạ dày khi ăn chuối?

  • 13/12/2025

    Hạ đường huyết: Cơ chế, triệu chứng và hướng xử trí hiệu quả

    Hạ đường huyết là một trong những nỗi lo thường trực của người mắc bệnh tiểu đường. Đây không chỉ là một chỉ số trên máy đo, mà là một tình trạng nguy hiểm có thể ập đến bất cứ lúc nào, khiến cơ thể bạn kiệt sức và mất kiểm soát. Hiểu rõ về hạ đường huyết không chỉ giúp bạn chủ động phòng tránh mà còn là chìa khóa để bảo vệ sức khỏe, thậm chí là tính mạng của chính mình.

  • 12/12/2025

    Ngược dòng thời gian để tri ân bạn cũ, chào mừng bạn mới

    Sức khỏe luôn là món quà vô giá và Phòng khám chuyên khoa dinh dưỡng VIAM tự hào được đồng hành cùng bạn trong hành trình gìn giữ món quà ấy.

  • 12/12/2025

    4 loại thực phẩm giàu hợp chất chống oxy hóa bảo vệ mạch máu

    Dinh dưỡng hợp lý là chìa khóa để bảo vệ mạch máu. Việc lựa chọn thực phẩm đúng là nền tảng giúp kiểm soát các nguy cơ như rối loạn mỡ máu, tăng huyết áp, xơ vữa động mạch…

  • 12/12/2025

    Lối sống lành mạnh cho người cao tuổi trong tiết trời se lạnh

    Khi mùa thu đến, không khí se lạnh và sự thay đổi nhiệt độ giữa ngày và đêm tạo nên những thách thức cho sức khỏe, đặc biệt đối với người cao tuổi. Với hệ miễn dịch suy giảm và nguy cơ cao mắc các bệnh lý mạn tính, người cao tuổi cần một lối sống lành mạnh để duy trì thể chất và tinh thần. Bài viết này sẽ hướng dẫn cách xây dựng chế độ dinh dưỡng, tập luyện phù hợp và các biện pháp phòng bệnh hiệu quả để đảm bảo sức khỏe người cao tuổi mùa thu.

  • 11/12/2025

    5 loại rau củ có hàm lượng protein cao bất ngờ, vượt cả trứng

    Ít ai ngờ rằng, nguồn protein không chỉ đến từ thịt hay trứng. Ngày càng có nhiều bằng chứng cho thấy, một số loại rau củ có khả năng 'vượt mặt' trứng về hàm lượng protein trên mỗi khẩu phần ăn.

  • 11/12/2025

    3 cách đơn giản để loại bỏ chứng ợ nóng

    Ợ nóng là cảm giác nóng rát ở ngực hoặc cổ họng, thường kèm theo vị chua, và là triệu chứng của trào ngược axit. Một số biện pháp tự nhiên tại nhà và thuốc không kê đơn có thể giúp giảm ợ nóng, và một số thay đổi lối sống có thể giúp giảm tình trạng ợ nóng.

Xem thêm