Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Thời điểm bạn ăn cũng quan trọng như thành phần bữa ăn

Ty thể - nhà máy năng lượng nhỏ bé nằm trong tế bào có thể đốt cháy các dưỡng chất như đường để sản sinh năng lượng – được kiểm soát chặt chẽ bởi đồng hồ sinh học của cơ thể. Điều đó đồng nghĩa với việc sẽ có những thời điểm tối ưu để việc đốt cháy đường sinh năng lượng cho hiệu quả cao nhất. Thông tin được tổng hợp từ Viện Y học ứng dụng Việt Nam.

Đây là kết luận chính của một nghiên cứu được tiến hành bởi Viện khoa học Weizmann ở Rehovot (Israel) và Viện y sinh Max Planck ở Martinsried (Đức).

Nghiên cứu được đăng trên tạp chí Proceedings of the National Academy of Sciences. Các nhà khoa học cho hay khám phá của họ có thể giải thích tại sao những người ăn và ngủ ngoài nhịp sinh học bình thường của cơ thể lại dễ trở nên thừa cần và béo phì đồng thời hay mắc các bệnh mãn tính như tiểu đường và hội chứng chuyển hóa.

Theo trưởng nhóm nghiên cứu tiến sỹ Gad Asher, tất cả những sinh vật sống đều có một đồng hồ sinh học giúp kiểm soát giấc ngủ, hoạt động, quá trình ăn uống và chuyển hóa. Ông giải thích rằng:

“Ở khía cạnh nào đó đồng hồ sinh học giống như một lịch trình hàng ngày báo với cơ thể biết cần phải làm gì tiếp theo, do đó nó có thể chuẩn bị để vận hành các hoạt động của cơ thể một cách tối ưu.”

Trong nghiên cứu, các nhà khoa học đã nhận diện được hàng trăm protein trong ty thể của chuột và đo nồng độ của chúng tại các thời điểm ngày và đêm. Họ nhận thấy rằng 40% protein của ty thể đạt tới đỉnh 1 lần trong ngày nhưng không phải cùng một lúc.

Nhóm nghiên cứu cũng nhận diện được những protein giúp hình thành nên đồng hồ sinh học của ty thể và kiểm soát sự dao động của các protein khác.

Các nhà khoa học thấy rằng hầu hết các protein tham gia vào sự hình thành đồng hồ sinh học trong ty thể của chuột đều đạt đỉnh khoảng 4 giờ vào thời điểm ban ngày của chu kỳ (lưu ý rằng chuột thường hoạt động về đêm).

Trong số các protein này có một enzyme có vẻ như đóng vai trò đặc biệt quan trọng trong việc kiểm soát tốc độ đốt cháy đường sinh năng lượng. Enzyme này đạt đỉnh khoảng 4 tiếng vào thời điểm ban ngày, chứng tỏ rằng thời điểm tối ưu để ty thể sử dụng đường sinh năng lượng cũng vào khoảng thời gian này.

Các nhà nghiên cứu kiểm tra hiện tượng này bằng cách cho ty thể sử dụng đường vào nhiều thời điểm khác nhau trong ngày và nhận thấy khoảng thời gian 4 tiếng vào ban ngày là thời điểm khi quá trình hô hấp – sự tiêu thụ oxy cần thiết để đốt cháy đường và sử dụng glucose là cao nhất.

Nhóm nghiên cứu cũng đồng thời tìm hiểu về chu trình chất béo trong ty thể. Họ thấy rằng loại protein đưa chất béo vào trong nhà máy năng lượng đạt đỉnh tại thời điểm khác so với loại protein kiểm soát tốc độ đốt cháy đường sinh năng lượng. Đồng thời họ cũng khám phá ra rằng quá trình đốt cháy mỡ là hiệu quả nhất vào thời điểm này.

Cuối cùng, tiến sỹ Asher và cộng sự tiến hành thí nghiệm trên những con chuột biến đổi gien khiến cho đồng hồ sinh học của chúng không thể hoạt động bình thường. Họ thấy rằng các protein trong ty thể của những con chuột này không hề có chiều hướng tăng giảm như chuột bình thường, ngoài ra tốc độ sử dụng đường và chất béo của chúng cũng ổn định trong cả ngày lẫn đêm.

Theo tiến sỹ Asher, kết quả nghiên cứu cũng hỗ trợ cho những khám phá trước đây chứng minh rằng nếu những con chuột chỉ ăn vào ban đêm là thời điểm mà chúng hoạt động nhiều nhất, chúng sẽ nạp vào lượng calo tương tự như những con chuột kiếm ăn vào ban ngày, tuy nhiên lượng chất béo của chúng (ví dụ như cholesterol máu) thấp hơn khoảng 50%.

Nói cách khác, kết quả nghiên cứu cho thấy không chỉ những thứ bạn ăn vào mà thời điểm ăn cũng rất quan trọng. Nếu chúng ta hiểu rõ về các hoạt động của tế bào trong 1 ngày, chúng ta có thể sử dụng được các chất dinh dưỡng ăn vào một cách tốt nhất cho cơ thể.

 

Bình luận
Tin mới
  • 02/04/2025

    Nâng cao tầm vóc Việt

    Tầm vóc không chỉ là thước đo chiều cao đơn thuần mà còn phản ánh sức khỏe và sự phát triển toàn diện của một dân tộc. Tuy nhiên, thực trạng chiều cao của người Việt Nam hiện nay vẫn còn nhiều hạn chế so với bạn bè quốc tế

  • 01/04/2025

    Tăng cường miễn dịch cho trẻ mùa xuân

    Mùa xuân đến, mang theo không khí ấm áp và sức sống mới cho vạn vật. Tuy nhiên, đây cũng là thời điểm giao mùa, khí hậu biến đổi thất thường, tạo điều kiện cho các loại vi khuẩn, virus và mầm bệnh sinh sôi phát triển.

  • 01/04/2025

    Ngày Thế Giới Nhận Thức về Tự Kỷ: Hiểu đúng và đồng hành cùng người tự kỷ

    Ngày 2 tháng 4 hàng năm, thế giới cùng hướng về Ngày Thế Giới Nhận Thức về Tự Kỷ – một sự kiện do Liên Hợp Quốc khởi xướng nhằm kêu gọi sự quan tâm sâu sắc hơn đến rối loạn phổ tự kỷ (ASD).

  • 31/03/2025

    Chăm sóc da cho bé vào mùa xuân: Mẹo nhỏ cho mẹ

    Mùa xuân là thời điểm giao mùa, khí hậu thất thường, hanh khô, độ ẩm thấp, dễ gây ra những ảnh hưởng không tốt đến làn da nhạy cảm của trẻ nhỏ.

  • 30/03/2025

    Những thay đổi về làn da tuổi mãn kinh

    Tuổi mãn kinh không chỉ gây ra nhiều vấn đề về sức khỏe sinh lý nữ, mà còn ảnh hưởng đến làn da. Chị em phụ nữ nên lưu ý điều gì khi chăm sóc da tuổi ngoài 40?

  • 30/03/2025

    Người cao tuổi và bệnh giao mùa

    Giao mùa là thời điểm chuyển tiếp giữa các mùa trong năm, kéo theo sự thay đổi của thời tiết, khí hậu. Đối với người cao tuổi, giai đoạn này thường tiềm ẩn nhiều nguy cơ sức khỏe do hệ miễn dịch suy giảm và cơ thể dần lão hóa.

  • 29/03/2025

    Đi bộ nhanh mỗi ngày có thể giúp giảm nguy cơ tử vong

    Một nghiên cứu mới cho thấy, hoạt động thể chất vừa phải như đi bộ nhanh, yoga, làm vườn… mỗi ngày có thể giúp giảm nguy cơ tử vong.

  • 29/03/2025

    Tại sao bạn bị đau bụng khi chạy?

    Các vấn đề dạ dày khi chạy bộ là một trong những nguyên nhân phổ biến gây khó chịu cho người chạy. Bạn có thể gặp tình trạng co thắt, đau bụng dẫn đến tiêu chảy trong khi chạy.

Xem thêm