Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Thoát vị khe hoành là gì?

Thoát vị hoành, hay thoát vị khe hoành, xảy ra khi phần trên của dạ dày bị đẩy lên ngực thông qua một lỗ mở ở cơ hoành (cơ ngăn cách bụng với ngực). Tình trạng này xảy ra ở nơi dạ dày và thực quản của bạn nối lại với nhau, còn được gọi là ngã ba thực quản dạ dày. Đôi khi, thoát vị khe hoành không gây ra vấn đề gì và không cần điều trị.

Nhưng trong những trường hợp khác, lỗ hẹp ở cơ hoành có thể chèn ép phần dạ dày mà nó bao quanh, gây ra tình trạng giữ lại axit dạ dày và các chất khác. Những chất này có thể trào ngược vào thực quản, gây ra chứng ợ nóng và các triệu chứng khác.

Các biện pháp tự chăm sóc và thuốc để điều trị các triệu chứng của bạn thường đủ để đối phó với thoát vị khe thực quản tương đối nhẹ. Nhưng nếu các triệu chứng của bạn nghiêm trọng, bạn có thể cần phẫu thuật.

Các loại thoát vị khe hoành

Có hai loại thoát vị khe hoành chính:

Thoát vị hoành trượt. Đây là tình trạng một phần dạ dày của bạn thỉnh thoảng trượt lên ngực qua lỗ mở ở cơ hoành dẫn đến thực quản. Phần lớn các thoát vị khe hoành là thoát vị trượt, còn được gọi là loại 1.

Đọc thêm tại bài viết dưới đây: Ăn gì khi bạn bị thoát vị hoành?

Thoát vị hoành thực quản. Đây là tình trạng một phần dạ dày của bạn đẩy qua lỗ mở ở cơ hoành bên cạnh thực quản, khiến thực quản và một phần dạ dày bị ép lại với nhau ở lỗ hoành. Loại thoát vị khe hoành này tương đối hiếm gặp và được chia thành loại 2, 3 và 4. Loại này thường nghiêm trọng hơn thoát vị khe hoành dạng trượt và có thể cần phải phẫu thuật.

Dấu hiệu và triệu chứng của thoát vị khe hoành

Nhiều trường hợp thoát vị hoành, đặc biệt là những thoát vị nhỏ, không gây ra triệu chứng và không cần điều trị.

Nhưng nếu thoát vị hoành khiến axit và các chất khác trong dạ dày trào ngược vào thực quản, bạn có thể gặp phải các triệu chứng sau:

  • Ợ nóng
  • Vị chua hoặc axit trong miệng hoặc cổ họng
  • Nôn thức ăn hoặc đồ uống vào miệng
  • Cảm giác đầy hơi ở bụng
  • Ợ hơi thường xuyên
  • Đau ngực hoặc đau bụng
  • Khó nuốt
  • Hụt hơi
  • Nôn ra máu hoặc đi ngoài phân đen (dấu hiệu chảy máu đường tiêu hóa )

Thoát vị hoành cũng có thể dẫn đến bệnh trào ngược dạ dày thực quản, một căn bệnh mãn tính đặc trưng bởi các cơn tái phát thường xuyên với các triệu chứng nêu trên.

Nguyên nhân và các yếu tố nguy cơ của thoát vị khe hoành

Thoát vị hoành xảy ra do mô cơ hoành bị suy yếu, khiến dạ dày bị đẩy lên qua lỗ mở thực quản. Nguyên nhân cụ thể gây ra tình trạng cơ hoành yếu không phải lúc nào cũng rõ ràng, nhưng các yếu tố sau đây có thể đóng vai trò:

  • Những thay đổi liên quan đến tuổi tác ở cơ hoành của bạn
  • Tổn thương do chấn thương hoặc phẫu thuật
  • Sinh ra với một khe hở lớn (lỗ mở ở cơ hoành)
  • Cơ hoành yếu thường không đủ để gây thoát vị hoành bạn cũng cần tăng áp lực ở bụng để đẩy dạ dày lên qua cơ hoành.

Thoát vị hoành có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi và ảnh hưởng đến cả hai giới, nhưng một số yếu tố làm tăng khả năng mắc bệnh, bao gồm trên 50 tuổi, thừa cân, hút thuốc và mang thai. Tăng áp lực ổ bụng cũng có thể xuất phát từ các yếu tố sau:

  • Ho
  • Nôn mửa
  • Rặn khi đi tiêu
  • Tập thể dục vất vả
  • Nâng vật nặng

Thoát vị khe hoành được chẩn đoán như thế nào?

Để chẩn đoán thoát vị hoành, trước tiên bác sĩ sẽ hỏi bạn về các triệu chứng và tiến hành khám sức khỏe.

Nếu bạn thường xuyên bị ợ nóng hoặc đau ngực hoặc đau bụng, bác sĩ có thể sẽ yêu cầu xét nghiệm để tìm nguyên nhân gây ra các triệu chứng của bạn. Các xét nghiệm này có thể bao gồm:

  • Uống Bari, Sau khi uống một chất lỏng dạng phấn có chứa bari, bạn sẽ được chụp X-quang để bác sĩ có thể quan sát hình dạng đường tiêu hóa trên của bạn. Nếu bạn bị thoát vị hoành, xét nghiệm này sẽ giúp bác sĩ quan sát kích thước của thoát vị và xem dạ dày của bạn có bị xoắn không một biến chứng có khả năng rất nghiêm trọng.
  • Nội soi dạ dày. Trong xét nghiệm này, bác sĩ sẽ đưa một ống mỏng, mềm có gắn camera nhỏ và nhẹ vào cổ họng của bạn và trượt ống xuống thực quản vào dạ dày.
  • Đo áp lực thực quản. Xét nghiệm này đo các cơn co thắt cơ ở thực quản khi bạn nuốt để đánh giá sức mạnh và khả năng phối hợp cơ.
  • Xét nghiệm pH. Xét nghiệm pH đo nồng độ axit trong thực quản và có thể giúp xác định xem các triệu chứng của bạn có liên quan đến chứng trào ngược axit hay không.
  • Nghiên cứu về quá trình làm rỗng dạ dày. Nếu bạn gặp phải các triệu chứng nghiêm trọng như buồn nôn và nôn, việc kiểm tra tốc độ thức ăn rời khỏi dạ dày có thể giúp xác định các nguyên nhân khác ngoài thoát vị hoành.

Thời gian của thoát vị khe hoành

  • Thời gian kéo dài các triệu chứng của thoát vị khe thực quản rất khác nhau tùy thuộc vào từng cá nhân. Trong một số trường hợp, thoát vị khe thực quản sẽ dần trở nên tồi tệ hơn theo thời gian và cuối cùng cần được điều trị. Trong những trường hợp nghiêm trọng, các triệu chứng sẽ không biến mất cho đến khi bác sĩ thực hiện phẫu thuật.
  • Tuy nhiên, nhiều người bị thoát vị khe thực quản sẽ không gặp bất kỳ triệu chứng nào. Thoát vị khe thực quản sẽ không bao giờ trở nên tệ hơn và không bao giờ ảnh hưởng đến cuộc sống của họ.

Phòng ngừa thoát vị khe hoành

Rất khó để ngăn ngừa thoát vị khe thực quản, nhưng có những bước bạn có thể thực hiện để giảm nguy cơ và giảm thiểu mọi triệu chứng. Bao gồm duy trì cân nặng khỏe mạnh và không hút thuốc.

Nếu bạn bị thoát vị hoành dẫn đến trào ngược dạ dày thực quản, những thay đổi lối sống sau đây có thể giúp ngăn ngừa các đợt trào ngược:

  • Giảm cân
  • Giảm bữa ăn và khẩu phần ăn
  • Tránh các thực phẩm có tính axit như cà chua và trái cây họ cam quýt
  • Tránh xa caffeine và rượu
  • Hạn chế đồ uống có ga
  • Hạn chế đồ chiên rán và đồ béo
  • Ăn ít nhất ba đến bốn giờ trước khi đi ngủ
  • Giữ đầu và thân mình cao ít nhất 6 inch khi bạn nghỉ ngơi hoặc ngủ
  • Bỏ thuốc lá

Biến chứng của thoát vị khe hoành

  • Trong phần lớn các trường hợp, thoát vị khe thực quản sẽ không dẫn đến các vấn đề sức khỏe khác. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, nó có thể dẫn đến trào ngược dạ dày thực quản.
  • Mặc dù thoát vị hoành có thể gây ra trào ngược dạ dày thực quản, nhưng không phải tất cả những người bị thoát vị hoành đều bị trào ngược dạ dày thực quản.
  • Các biến chứng khác của thoát vị hoành bao gồm các vấn đề về phổi hoặc viêm phổi, có thể xảy ra khi các chất trong dạ dày trào lên phổi.
  • Cuối cùng, nếu dạ dày bị chèn ép quá chặt đến mức nguồn cung cấp máu bị cắt đứt thì tình trạng này được gọi là thoát vị nghẹt và cần phải phẫu thuật khẩn cấp.

Các tình trạng liên quan đến thoát vị khe hoành

Nếu thoát vị hoành gây đau ngực, thường bị nhầm lẫn với đau ngực do các bệnh lý tim mạch, bao gồm cả đau tim.

Nếu bạn bị đau ngực, điều quan trọng là phải đi khám bác sĩ hoặc tìm kiếm sự chăm sóc y tế khẩn cấp để đảm bảo rằng bạn không bị đau tim
Ngoài đau ngực, các dấu hiệu khác của cơn đau tim bao gồm:

  • Đau hoặc khó chịu ở một hoặc cả hai cánh tay, lưng, cổ hoặc hàm
  • Chóng mặt
  • Buồn nôn
  • Nôn mửa
  • Hụt hơi
  • Tim đập nhanh
  • Nhịp tim không đều.
Phạm Hồng Ngọc - Viện Y học Ứng dụng Việt Nam - Theo Everydayhealth
Bình luận
Tin mới
  • 19/12/2025

    Hội chứng ống cổ tay khi mang thai: Khi nào cần đi khám?

    Hội chứng ống cổ tay ảnh hưởng tới khoảng 50-60% phụ nữ mang thai và thường gặp ở ba tháng cuối của thai kỳ. Hội chứng này có thể gây ra một số triệu chứng khó chịu cho thai phụ và có thể tự hết sau sinh vài tuần. Tuy nhiên vẫn có một số trường hợp khó chịu mà bạn cần tới gặp bác sĩ ngay. Cùng tìm hiểu qua bài viết sau đây!

  • 19/12/2025

    Nam giới có bị loãng xương không?

    Đây là một hiểu nhầm khá thú vị bởi đàn ông thường cho mình là phái mạnh, loãng xương là bệnh của phải yếu – chị em mới bị loãng xương!

  • 18/12/2025

    Nước chanh gừng ấm: Thức uống tốt cho hệ miễn dịch mùa đông

    Khi trời lạnh, cơ thể trở nên nhạy cảm hơn trước sự tấn công của các loại virus gây bệnh đường hô hấp. Việc duy trì thói quen uống một ly nước chanh gừng ấm vào buổi sáng là liệu pháp tự nhiên tuyệt vời giúp kích hoạt hệ miễn dịch và giữ ấm cơ thể từ bên trong.

  • 18/12/2025

    Cải thiện chất lượng không khí và giảm nguy cơ ung thư trong mùa đông

    Không gian sinh hoạt hàng ngày của chúng ta càng trở nên quan trọng hơn trong những tháng mùa đông khi chúng ta thường xuyên phải ở trong nhà để tránh xa cái lạnh. Khi các tòa nhà được bịt kín để giữ nhiệt trong mùa đông, các chất ô nhiễm có khả năng gây hại cũng bị giữ lại bên trong. Do đó, điều quan trọng là phải đảm bảo không khí bên trong các tòa nhà đó an toàn để hít thở với nồng độ chất ô nhiễm không khí trong nhà thấp hoặc không có, đặc biệt là những chất có thể gây ung thư hoặc khiến cơ thể dễ mắc bệnh hơn.

  • 17/12/2025

    Người mất ngủ nên uống trà gì để cải thiện giấc ngủ?

    Nếu thường xuyên trằn trọc, khó ngủ, hãy tham khảo 6 loại trà thảo mộc được coi là liều thuốc tự nhiên hỗ trợ điều trị mất ngủ hiệu quả.

  • 17/12/2025

    Chuẩn bị gì cho tủ thuốc gia đình đón mùa đông?

    Thời tiết mùa đông khiến các vấn đề sức khỏe như cảm cúm, sốt, dị ứng, và tiêu chảy dễ xảy ra. Vì vậy, việc chuẩn bị một tủ thuốc gia đình là rất quan trọng, đặc biệt với các gia đình nhiều thế hệ. Tủ thuốc này không chỉ giúp xử lý kịp thời các bệnh nhẹ mà còn giảm thiểu rủi ro khi chưa thể đến cơ sở y tế ngay. Bài viết này sẽ hướng dẫn cách chuẩn bị tủ thuốc với các loại thuốc cảm cúm, hạ sốt, và các vật dụng y tế thiết yếu để các gia đình vượt qua mùa đông một cách an toàn.

  • 16/12/2025

    Vai trò của chế độ ăn uống với sức khỏe răng miệng

    Sức khỏe răng từ những năm đầu đời là sự kết hợp khăng khít bởi ba yếu tố: sức khỏe và chế độ ăn uống từ giai đoạn bào thai, lượng fluoride phù hợp và thói quen vệ sinh răng miệng hàng ngày phù hợp với từng độ tuổi.

  • 16/12/2025

    7 mẹo để kiểm soát tình trạng buồn ngủ quá mức vào ban ngày

    Buồn ngủ quá mức vào ban ngày có thể khiến việc duy trì hoạt động bình thường trong ngày trở nên khó khăn. Các thay đổi trong lối sống và việc thực hành vệ sinh giấc ngủ hợp lý có thể giúp cải thiện chất lượng giấc ngủ và giảm mệt mỏi vào ban ngày.

Xem thêm