Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Thiền định và nhịn ăn: Một cái nhìn toàn diện

Thiền định và phương pháp nhịn ăn thanh lọc cơ thể đã được áp dụng từ xa xưa, với mỗi tôn giáo đều có những hình thức áp dụng khác nhau.

Thiền định và nhịn ăn: Một cái nhìn toàn diện

 

Về góc độ chuyên môn trong ngành trị liệu tự nhiên có phương pháp nhịn ăn và kết hợp các loại nước uống dinh dưỡng tự nhiên để giúp cơ thể bài tiết độc tố. Đặc biệt khi cơ thể không khỏe, việc nhịn ăn và chỉ sử dụng một số loại nước uống đặc biệt trong quá trình nhịn ăn giúp hệ thống miễn dịch cơ thể hoạt động trở lại bình thường, và cũng là dịp để các cơ quan tiêu hóa được nghỉ ngơi, bớt làm việc.. nhưng để áp dựng phương pháp này cho một  người bình thường cần một lộ trình đi từ cấp độ thấp tới cấp độ cao, cách nhau trong một thời gian nhất định.

Với kinh nghiệm của bản thân tôi sau nhiều năm thực hành thiền định, tôi nhìn thấy nhiều lợi ích của thiền hơn là hại. Và khoa học cũng ngày càng chứng minh được những lợi ích thiết thực của thiền đối với cơ thể, tâm trí và tinh thần của một người nếu thực hành thiền đều đặn mỗi ngày và duy trì trong nhiều năm. Thông qua việc quan sát khi thở trong khi thiền, sau một thời gian chúng ta sẽ có sự cảm nhận hơi thở và cơ thể mình tốt hơn, từ đó điều chỉnh một số những khiếm khuyết cơ thể và duy trì một thể chất khỏe mạnh. Thiền định cũng giúp thúc đẩy sản xuất serotonin trong cơ thể của bạn, làm cho tâm trạng của bạn vui vẻ hơn.

Kết quả hành Thiền sẽ khác nhau tùy thuộc vào căn cơ và các điều kiện trợ duyên khác như chế độ ăn uống, sinh hoạt, giao tiếp… Thiền được xem là một liệu pháp bổ sung được dùng song hành với các biện pháp chữa bệnh chính thống khác. Do đó việc gia giảm hoặc thay thế các loại thuốc trong việc điều trị phối hợp với Thiền cần theo sự chỉ dẫn của bác sĩ điều trị. Tuy nhiên, những kết quả không mong muốn trong việc hành thiền sẽ xảy đến khi người hành thiền không thực hành với thái độ đúng và không có người thầy dẫn dắt đúng đắn. Lời khuyên của tôi là với người mớt bắt đầu, nên có người thầy dẫn dắt, chỉ tự tập khi đã đủ trải nghiệm và nắm vững kĩ thuật.

Về lợi ích của việc nhịn ăn, chúng ta cần biết trong quá trình sống hằng ngày ta luôn tiếp xúc với môi trường ngày càng độc hại như không khí ô nhiễm, thực phẩm độc hại,…Việc nhịn ăn và chỉ uống nước trái cây, thực dưỡng giúp gan, thận giải những độc tố trong cơ thể ra ngoài và hệ tiêu hóa, đường ruột cũng được nghỉ ngơi. Nhịn ăn giúp cơ thể tự thanh lọc, theo cơ chế gọi là tự tiêu, tự phân (tiêu hóa, phân hủy).

Để nhịn ăn có hiệu quả cao, tránh các tai biến cần phải nắm vững phương pháp:

- Nhịn ăn lần đầu bạn nên nhịn ăn tập thể, trong một môi trường không khí trong sạch, luôn luôn có kết hợp luyện thở, thể dục nhẹ, tránh lao động nặng, và nhất là luôn luôn có một chuyên viên có kinh nghiệm hướng dẫn nhịn ăn, theo dõi và giúp đỡ.

- Nhịn ăn không nhịn uống, bạn nên uống kèm nước trái cây hoặc các loại nước uống thực dưỡng khác.

- Luôn giữ ấm cơ thể.

- Thời gian nhịn ăn từ một đến ba ngày hoặc  nhiều ngày tùy bệnh lý, sức khỏe. Nhịn ăn từ lần sau có thể nhịn lâu hơn nhưng luôn luôn phải có chuyên viên theo dõi tình trạng sức khỏe của bạn để kịp thời hỗ trợ.

Thiền phù hợp cho tất cả mọi người và như tôi đã chia sẻ ở trên muốn hành thiền phải có người thầy đủ kinh nghiệm dẫn dắt và bạn phải có sự chuẩn bị kỹ cho việc hành thiền để tránh những kết quả không mong muốn.

Việc nhịn ăn đối với người đang bệnh phải có sự tham vấn và theo dõi của bác sĩ, chuyên gia để việc nhịn ăn hiệu quả. Đối với người bình thường, việc nhịn ăn cũng phải theo lộ trình từ thấp tới cao, và tốt nhất vẫn nên có một người tham vấn hoặc một nhóm người cùng thực hiện việc nhịn ăn để có thể trao đổi cho nhau những trải nghiệm trong quá trình nhịn ăn. Đầu tiên có thể ăn ít, giảm xuống ăn 1 bữa 1 ngày. Sau đó nhịn ăn cả ngày chỉ uống nước trái cây. Tiếp theo là nhịn ăn 3 ngày uống nước trái cây. Cấp độ tiếp theo là nhịn ăn 1 ngày và chỉ uống nước lọc và tiến đến nhịn ăn 3 - 7 ngày và chỉ uống nước lọc. Nhưng như tôi đã nhắc đi nhắc lại, mỗi lộ trình có thể cách nhau 1 khoảng thời gian để đảm bảo bạn đủ năng lượng và cơ thể đủ sức cho lộ trình nhịn ăn ở cấp cao hơn, và tốt nhất nên có chuyên gia theo dõi và tư vấn cho bạn.

Cổ nhân có câu cái gì quá cũng không tốt, chúng ta nhìn thiền dưới góc độ khoa học, dù bạn theo tôn giáo nào bạn vẫn có thể hành thiền. Giá trị lớn nhất của thiền không phải là hướng người ta đi xuất gia hay tu tập mà là thiền có thể ứng dụng vào đời sống, công việc hàng ngày như một phương pháp chữa lành thân tâm, một kĩ năng sống giúp có được sự bình an nội tâm. Đừng nhìn thiền ở hình thái tu luyện quá cao siêu mặc dù thiền sẽ đưa tới sự sáng suốt và trí tuệ bậc cao khi tu thiền một cách nghiêm túc và kiên nhẫn. Nhưng trước khi đạt đến trình độ đó, tôi mong rằng mọi người tiếp cận với thiền một cách khoa học, đúng đắn, đưa thiền vào thực đơn hằng ngày để thân tâm luôn bình ổn, và ứng dụng thiền trong đời sống hàng ngày trong sự tỉnh thức. Và ngày nay, thiền bắt đầu được công nhận là một môn khoa học về năng lượng con người và khoa học tâm thức. 

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Tác dụng của thiền với sức khỏe

LÊ THỊ TỐ HẢI - Phó chủ tịch Liên đoàn Yoga Việt Nam - Theo Sức khỏe & Đời sống
Bình luận
Tin mới
  • 19/12/2025

    Hội chứng ống cổ tay khi mang thai: Khi nào cần đi khám?

    Hội chứng ống cổ tay ảnh hưởng tới khoảng 50-60% phụ nữ mang thai và thường gặp ở ba tháng cuối của thai kỳ. Hội chứng này có thể gây ra một số triệu chứng khó chịu cho thai phụ và có thể tự hết sau sinh vài tuần. Tuy nhiên vẫn có một số trường hợp khó chịu mà bạn cần tới gặp bác sĩ ngay. Cùng tìm hiểu qua bài viết sau đây!

  • 19/12/2025

    Nam giới có bị loãng xương không?

    Đây là một hiểu nhầm khá thú vị bởi đàn ông thường cho mình là phái mạnh, loãng xương là bệnh của phải yếu – chị em mới bị loãng xương!

  • 18/12/2025

    Nước chanh gừng ấm: Thức uống tốt cho hệ miễn dịch mùa đông

    Khi trời lạnh, cơ thể trở nên nhạy cảm hơn trước sự tấn công của các loại virus gây bệnh đường hô hấp. Việc duy trì thói quen uống một ly nước chanh gừng ấm vào buổi sáng là liệu pháp tự nhiên tuyệt vời giúp kích hoạt hệ miễn dịch và giữ ấm cơ thể từ bên trong.

  • 18/12/2025

    Cải thiện chất lượng không khí và giảm nguy cơ ung thư trong mùa đông

    Không gian sinh hoạt hàng ngày của chúng ta càng trở nên quan trọng hơn trong những tháng mùa đông khi chúng ta thường xuyên phải ở trong nhà để tránh xa cái lạnh. Khi các tòa nhà được bịt kín để giữ nhiệt trong mùa đông, các chất ô nhiễm có khả năng gây hại cũng bị giữ lại bên trong. Do đó, điều quan trọng là phải đảm bảo không khí bên trong các tòa nhà đó an toàn để hít thở với nồng độ chất ô nhiễm không khí trong nhà thấp hoặc không có, đặc biệt là những chất có thể gây ung thư hoặc khiến cơ thể dễ mắc bệnh hơn.

  • 17/12/2025

    Người mất ngủ nên uống trà gì để cải thiện giấc ngủ?

    Nếu thường xuyên trằn trọc, khó ngủ, hãy tham khảo 6 loại trà thảo mộc được coi là liều thuốc tự nhiên hỗ trợ điều trị mất ngủ hiệu quả.

  • 17/12/2025

    Chuẩn bị gì cho tủ thuốc gia đình đón mùa đông?

    Thời tiết mùa đông khiến các vấn đề sức khỏe như cảm cúm, sốt, dị ứng, và tiêu chảy dễ xảy ra. Vì vậy, việc chuẩn bị một tủ thuốc gia đình là rất quan trọng, đặc biệt với các gia đình nhiều thế hệ. Tủ thuốc này không chỉ giúp xử lý kịp thời các bệnh nhẹ mà còn giảm thiểu rủi ro khi chưa thể đến cơ sở y tế ngay. Bài viết này sẽ hướng dẫn cách chuẩn bị tủ thuốc với các loại thuốc cảm cúm, hạ sốt, và các vật dụng y tế thiết yếu để các gia đình vượt qua mùa đông một cách an toàn.

  • 16/12/2025

    Vai trò của chế độ ăn uống với sức khỏe răng miệng

    Sức khỏe răng từ những năm đầu đời là sự kết hợp khăng khít bởi ba yếu tố: sức khỏe và chế độ ăn uống từ giai đoạn bào thai, lượng fluoride phù hợp và thói quen vệ sinh răng miệng hàng ngày phù hợp với từng độ tuổi.

  • 16/12/2025

    7 mẹo để kiểm soát tình trạng buồn ngủ quá mức vào ban ngày

    Buồn ngủ quá mức vào ban ngày có thể khiến việc duy trì hoạt động bình thường trong ngày trở nên khó khăn. Các thay đổi trong lối sống và việc thực hành vệ sinh giấc ngủ hợp lý có thể giúp cải thiện chất lượng giấc ngủ và giảm mệt mỏi vào ban ngày.

Xem thêm