Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Sự thật và hiểu lầm về tâm thần phân liệt

Tâm thần phân liệt là một bệnh tâm thần phức tạp, thường bị hiểu lầm, đồng thời thông tin sai lệch và sự kỳ thị xung quanh tình trạng này vẫn còn phổ biến ở nhiều xã hội. Vậy nên việc thay đổi mọi quan niệm sai lầm về bệnh tâm thần phân liệt, cũng như thúc đẩy sự đồng cảm và thấu hiểu đối với những người đang sống chung với căn bệnh này là điều rất quan trọng.

Dưới đây là một số lầm tưởng phổ biến nhất xung quanh bệnh tâm thần phân liệt.

Lầm tưởng 1: Tâm thần phân liệt gây ra tình trạng rối loạn đa nhân cách

Có một quan niệm sai lầm phổ biến rằng bệnh tâm thần phân liệt gây ra tình trạng rối loạn đa nhân cách. Một lý do cho quan niệm sai lầm này có thể là trước đây tâm thần phân liệt và rối loạn đa nhân cách có nhiều điểm nhận định được mô tả tương đồng nhau. Trên thực tế, nghiên cứu được công bố vào năm 2017 cho thấy rằng các mô tả ban đầu về bệnh tâm thần phân liệt thực sự rất giống với cách mô tả rối loạn đa nhân cách hiện nay. Tuy nhiên, khi cả hai rối loạn trải qua nhiều nghiên cứu hơn, thì rõ ràng chúng là những tình trạng khác biệt.

Tâm thần phân liệt được đặc trưng bởi các triệu chứng như ảo giác, ảo tưởng, suy nghĩ vô tổ chức và hành vi bất thường. Tình trạng này thường không liên quan đến sự hiện diện của nhiều nhân cách hoặc trạng thái nhận dạng thay đổi.

Mặt khác, rối loạn đa nhân cách được đặc trưng bởi sự hiện diện của hai hoặc nhiều trạng thái nhân cách hoặc bản sắc riêng biệt trong một cá nhân. Những trạng thái tính cách này thường phát triển khi bộ não không thể xử lý và tích hợp những trải nghiệm, cảm xúc và ký ức đau thương từ thời thơ ấu.

Lầm tưởng 2: Người bị tâm thần phân liệt không thể sống một mình hoặc không thể tự có việc làm

Tâm thần phân liệt có thể là một tình trạng khó quản lý, nhưng với sự hỗ trợ và điều trị thích hợp, nhiều người mắc chứng rối loạn này có thể giữ được công việc và sống độc lập. Tuy nhiên, khả năng làm việc sẽ thay đổi tùy theo mức độ nghiêm trọng của bệnh và mức độ suy giảm chức năng.

Đọc thêm bài viết: 12 loại thực phẩm giúp tăng cường chức năng não bộ

Một số người bị tâm thần phân liệt gặp khó khăn trong việc duy trì công việc do các triệu chứng của họ và nhiều người sống phụ thuộc vào sự hỗ trợ của gia đình. Tuy nhiên, những người khác có thể làm việc, sống một mình và quản lý các hoạt động hàng ngày của họ. Họ có thể tự chăm sóc bản thân, làm việc nhà và tương tác xã hội.

Lầm tưởng 3: Những người bị tâm thần phân liệt thường gây nguy hiểm hoặc có thiên hướng bạo lực

Đó là một quan niệm sai lầm phổ biến rằng tâm thần phân liệt có liên quan đến bạo lực. Trong quá khứ, bệnh tâm thần phân liệt thường bị nhầm lẫn với hành vi bạo lực, dẫn đến quan niệm sai lầm phổ biến về những người bị tâm thần phân liệt là nguy hiểm hoặc không thể đoán trước. Nghiên cứu cho thấy rằng 85 - 90% người  bị tâm thần phân liệt không gây bạo lực và có nhiều khả năng trở thành nạn nhân của bạo lực hơn là thủ phạm. Trên thực tế, những người mắc bệnh tâm thần phân liệt đang sống trong cộng đồng có khả năng trở thành nạn nhân của tội phạm bạo lực cao hơn khoảng 14 lần so với thủ phạm.

Các yếu tố như lạm dụng chất gây nghiện, tiền sử bạo lực, thiếu điều trị và hỗ trợ thích hợp là những yếu tố dự báo quan trọng hơn về hành vi bạo lực ở những người bị tâm thần phân liệt.

Lầm tưởng 4: Các phương pháp điều trị tâm thần phân liệt không hiệu quả

Hiệu quả của thuốc điều trị bệnh tâm thần phân liệt thay đổi tùy theo từng người và trong khi một số người có thể không đáp ứng tốt với thuốc thì những người khác lại cải thiện đáng kể các triệu chứng của bệnh. Một nghiên cứu cho thấy khoảng 81% những người mắc chứng rối loạn tâm thần giai đoạn đầu cho thấy các triệu chứng giảm ít nhất 20% sau khi dùng thuốc chống loạn thần; 52% thấy các triệu chứng của họ giảm ít nhất một nửa.

Tuy nhiên, điều quan trọng cần lưu ý là các triệu chứng tiêu cực của tâm thần phân liệt phải kể đến như: giảm biểu hiện cảm xúc và tự ti thiếu động lực rất khó điều trị bằng thuốc. Những triệu chứng thường dai dẳng kéo dài và để lại những khiếm khuyết lâu dài ở những người bị tâm thần phân liệt.

Nhìn chung, chỉ dùng thuốc có thể không đủ để kiểm soát bệnh tâm thần phân liệt và người bệnh sẽ thường được kết hợp các hình thức điều trị khác như trị liệu hoặc đào tạo kỹ năng xã hội để đạt được kết quả tối ưu.

Đọc thêm bài viết: 7 thực phẩm tốt cho não giúp học sinh tăng cường trí nhớ

Lầm tưởng 5: Tâm thần phân liệt luôn là một trải nghiệm căng thẳng và không mong muốn

Tâm thần phân liệt là một tình trạng mãn tính có thể gây ra một loạt các triệu chứng đau buồn, bao gồm: ảo giác, ảo tưởng; suy nghĩ, lời nói vô tổ chức, suy giảm chức năng xã hội. Tuy nhiên, một số người nhận thấy rằng thay vì làm họ khó chịu, giọng nói mà họ nghe được mang lại sự an ủi và giúp đỡ họ trong cuộc sống.

Nếu các triệu chứng khiến bạn cảm thấy đau khổ, bạn có thể làm việc với các nhà tâm lý học để giảm các triệu chứng. Nhiều người có thể thuyên giảm trong thời gian dài nhờ điều trị thích hợp. Ngoài ra còn có một bộ phận sống hài hòa với trải nghiệm của họ hơn là loại bỏ nó. Với sự hỗ trợ từ nhà trị liệu hoặc nhà tâm lý học, những giọng nói này có thể trở thành một phần có giá trị để hỗ trợ cảm xúc của họ.

Khi bạn có những băn khoăn lo lắng về chọn lựa thực phẩm để tăng cường sức khỏe não bộ cho bản thân và cả gia đình, hãy trao đổi với các chuyên gia đầu ngành tại Phòng khám chuyên khoa Dinh dưỡng VIAM - trực thuộc Viện Y học ứng dụng Việt Nam TẠI ĐÂY hoặc qua Hotline 0935183939 hoặc 02436335678.

BS Hoài Thu - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Theo Healthline
Bình luận
Tin mới
  • 27/12/2025

    4 loại trà mùa đông hỗ trợ giảm cân hiệu quả

    Mùa đông là thời điểm việc giảm cân trở nên khó khăn do ít vận động và nhu cầu năng lượng tăng cao. Bên cạnh chế độ ăn uống hợp lý, uống trà đúng cách có thể hỗ trợ kiểm soát cân nặng nhờ tăng sinh nhiệt, cải thiện chuyển hóa và giảm cảm giác thèm ăn, giúp duy trì vóc dáng trong mùa lạnh.

  • 27/12/2025

    Phát ban âm đạo: Nguyên nhân gây kích ứng ở vùng kín là gì?

    Phát ban âm đạo thường là tình trạng phát ban liên quan đến âm hộ . Nó có thể ảnh hưởng đến bên trong hoặc bên ngoài nếp gấp môi lớn. Những phát ban này có thể gây ngứa, nổi cục và đỏ. Nguyên nhân có thể khác nhau, từ kích ứng da đơn giản và nhiễm trùng do vi khuẩn đến các bệnh lây truyền qua đường tình dục (STI). Bài viết này sẽ thảo luận về các nguyên nhân khác nhau gây phát ban âm đạo.

  • 26/12/2025

    5 món cháo dễ nấu đủ dinh dưỡng cho cả nhà

    Cháo là món ăn lý tưởng vì vừa dễ tiêu hóa, ấm bụng lại dễ dàng kết hợp với nhiều nguyên liệu để tạo thành bữa ăn dinh dưỡng toàn diện cho mọi thành viên trong gia đình.

  • 26/12/2025

    Sức khỏe tinh thần: Đối phó với stress và trầm cảm trong áp lực cuối năm

    Cuối năm là giai đoạn bận rộn với nhiều áp lực từ công việc, tiệc tùng và gia đình, dễ gây căng thẳng, mệt mỏi, thậm chí trầm cảm. Việc chăm sóc sức khỏe tinh thần trong thời điểm này rất quan trọng để giảm stress và cân bằng cuộc sống. Bài viết này sẽ cung cấp các phương pháp khoa học và thực tiễn giúp bạn duy trì tinh thần tích cực, nhận biết dấu hiệu trầm cảm sớm và vượt qua áp lực cuối năm một cách hiệu quả.

  • 25/12/2025

    7 bí quyết đơn giản tại nhà cho mái tóc suôn mượt, óng ả

    Mái tóc khỏe, óng mượt luôn là mong muốn của nhiều người. Khi xu hướng chăm sóc tóc và da bằng nguyên liệu tự nhiên ngày càng phổ biến, nhiều người có xu hướng tìm kiếm những phương pháp chăm sóc tóc tại nhà vừa an toàn, vừa hiệu quả để duy trì vẻ đẹp bền vững.

  • 25/12/2025

    Vi nhựa nguy hiểm cho phụ nữ như thế nào?

    Vi nhựa, những mảnh vụn nhựa li ti hiện diện khắp mọi nơi - từ không khí, nước, đất, đến thực phẩm - đang dần trở thành một mối lo ngại lớn về sức khỏe.

  • 24/12/2025

    Gợi ý 8 biện pháp khắc phục tại nhà cho môi khô và nứt nẻ

    Để bảo vệ đôi môi, chúng ta thường sử dụng son dưỡng môi, giúp duy trì độ ẩm và ngăn ngừa tình trạng khô môi. Tuy nhiên, nhiều sản phẩm thương mại chứa các chất hóa học, một số nguyên liệu tự nhiên có thể được tận dụng như các biện pháp khắc phục tại nhà an toàn và hiệu quả.

  • 24/12/2025

    Những mẹo để cải thiện trí nhớ của bạn

    Bạn có thường xuyên quên những điều nhỏ nhặt như tên người quen hay vị trí chìa khóa không? Trí nhớ suy giảm là một phần tự nhiên của quá trình lão hóa, nhưng điều đó không có nghĩa là chúng ta phải chấp nhận nó.

Xem thêm