Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Sự thật và hiểu lầm về tâm thần phân liệt

Tâm thần phân liệt là một bệnh tâm thần phức tạp, thường bị hiểu lầm, đồng thời thông tin sai lệch và sự kỳ thị xung quanh tình trạng này vẫn còn phổ biến ở nhiều xã hội. Vậy nên việc thay đổi mọi quan niệm sai lầm về bệnh tâm thần phân liệt, cũng như thúc đẩy sự đồng cảm và thấu hiểu đối với những người đang sống chung với căn bệnh này là điều rất quan trọng.

Dưới đây là một số lầm tưởng phổ biến nhất xung quanh bệnh tâm thần phân liệt.

Lầm tưởng 1: Tâm thần phân liệt gây ra tình trạng rối loạn đa nhân cách

Có một quan niệm sai lầm phổ biến rằng bệnh tâm thần phân liệt gây ra tình trạng rối loạn đa nhân cách. Một lý do cho quan niệm sai lầm này có thể là trước đây tâm thần phân liệt và rối loạn đa nhân cách có nhiều điểm nhận định được mô tả tương đồng nhau. Trên thực tế, nghiên cứu được công bố vào năm 2017 cho thấy rằng các mô tả ban đầu về bệnh tâm thần phân liệt thực sự rất giống với cách mô tả rối loạn đa nhân cách hiện nay. Tuy nhiên, khi cả hai rối loạn trải qua nhiều nghiên cứu hơn, thì rõ ràng chúng là những tình trạng khác biệt.

Tâm thần phân liệt được đặc trưng bởi các triệu chứng như ảo giác, ảo tưởng, suy nghĩ vô tổ chức và hành vi bất thường. Tình trạng này thường không liên quan đến sự hiện diện của nhiều nhân cách hoặc trạng thái nhận dạng thay đổi.

Mặt khác, rối loạn đa nhân cách được đặc trưng bởi sự hiện diện của hai hoặc nhiều trạng thái nhân cách hoặc bản sắc riêng biệt trong một cá nhân. Những trạng thái tính cách này thường phát triển khi bộ não không thể xử lý và tích hợp những trải nghiệm, cảm xúc và ký ức đau thương từ thời thơ ấu.

Lầm tưởng 2: Người bị tâm thần phân liệt không thể sống một mình hoặc không thể tự có việc làm

Tâm thần phân liệt có thể là một tình trạng khó quản lý, nhưng với sự hỗ trợ và điều trị thích hợp, nhiều người mắc chứng rối loạn này có thể giữ được công việc và sống độc lập. Tuy nhiên, khả năng làm việc sẽ thay đổi tùy theo mức độ nghiêm trọng của bệnh và mức độ suy giảm chức năng.

Đọc thêm bài viết: 12 loại thực phẩm giúp tăng cường chức năng não bộ

Một số người bị tâm thần phân liệt gặp khó khăn trong việc duy trì công việc do các triệu chứng của họ và nhiều người sống phụ thuộc vào sự hỗ trợ của gia đình. Tuy nhiên, những người khác có thể làm việc, sống một mình và quản lý các hoạt động hàng ngày của họ. Họ có thể tự chăm sóc bản thân, làm việc nhà và tương tác xã hội.

Lầm tưởng 3: Những người bị tâm thần phân liệt thường gây nguy hiểm hoặc có thiên hướng bạo lực

Đó là một quan niệm sai lầm phổ biến rằng tâm thần phân liệt có liên quan đến bạo lực. Trong quá khứ, bệnh tâm thần phân liệt thường bị nhầm lẫn với hành vi bạo lực, dẫn đến quan niệm sai lầm phổ biến về những người bị tâm thần phân liệt là nguy hiểm hoặc không thể đoán trước. Nghiên cứu cho thấy rằng 85 - 90% người  bị tâm thần phân liệt không gây bạo lực và có nhiều khả năng trở thành nạn nhân của bạo lực hơn là thủ phạm. Trên thực tế, những người mắc bệnh tâm thần phân liệt đang sống trong cộng đồng có khả năng trở thành nạn nhân của tội phạm bạo lực cao hơn khoảng 14 lần so với thủ phạm.

Các yếu tố như lạm dụng chất gây nghiện, tiền sử bạo lực, thiếu điều trị và hỗ trợ thích hợp là những yếu tố dự báo quan trọng hơn về hành vi bạo lực ở những người bị tâm thần phân liệt.

Lầm tưởng 4: Các phương pháp điều trị tâm thần phân liệt không hiệu quả

Hiệu quả của thuốc điều trị bệnh tâm thần phân liệt thay đổi tùy theo từng người và trong khi một số người có thể không đáp ứng tốt với thuốc thì những người khác lại cải thiện đáng kể các triệu chứng của bệnh. Một nghiên cứu cho thấy khoảng 81% những người mắc chứng rối loạn tâm thần giai đoạn đầu cho thấy các triệu chứng giảm ít nhất 20% sau khi dùng thuốc chống loạn thần; 52% thấy các triệu chứng của họ giảm ít nhất một nửa.

Tuy nhiên, điều quan trọng cần lưu ý là các triệu chứng tiêu cực của tâm thần phân liệt phải kể đến như: giảm biểu hiện cảm xúc và tự ti thiếu động lực rất khó điều trị bằng thuốc. Những triệu chứng thường dai dẳng kéo dài và để lại những khiếm khuyết lâu dài ở những người bị tâm thần phân liệt.

Nhìn chung, chỉ dùng thuốc có thể không đủ để kiểm soát bệnh tâm thần phân liệt và người bệnh sẽ thường được kết hợp các hình thức điều trị khác như trị liệu hoặc đào tạo kỹ năng xã hội để đạt được kết quả tối ưu.

Đọc thêm bài viết: 7 thực phẩm tốt cho não giúp học sinh tăng cường trí nhớ

Lầm tưởng 5: Tâm thần phân liệt luôn là một trải nghiệm căng thẳng và không mong muốn

Tâm thần phân liệt là một tình trạng mãn tính có thể gây ra một loạt các triệu chứng đau buồn, bao gồm: ảo giác, ảo tưởng; suy nghĩ, lời nói vô tổ chức, suy giảm chức năng xã hội. Tuy nhiên, một số người nhận thấy rằng thay vì làm họ khó chịu, giọng nói mà họ nghe được mang lại sự an ủi và giúp đỡ họ trong cuộc sống.

Nếu các triệu chứng khiến bạn cảm thấy đau khổ, bạn có thể làm việc với các nhà tâm lý học để giảm các triệu chứng. Nhiều người có thể thuyên giảm trong thời gian dài nhờ điều trị thích hợp. Ngoài ra còn có một bộ phận sống hài hòa với trải nghiệm của họ hơn là loại bỏ nó. Với sự hỗ trợ từ nhà trị liệu hoặc nhà tâm lý học, những giọng nói này có thể trở thành một phần có giá trị để hỗ trợ cảm xúc của họ.

Khi bạn có những băn khoăn lo lắng về chọn lựa thực phẩm để tăng cường sức khỏe não bộ cho bản thân và cả gia đình, hãy trao đổi với các chuyên gia đầu ngành tại Phòng khám chuyên khoa Dinh dưỡng VIAM - trực thuộc Viện Y học ứng dụng Việt Nam TẠI ĐÂY hoặc qua Hotline 0935183939 hoặc 02436335678.

BS Hoài Thu - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Theo Healthline
Bình luận
Tin mới
  • 19/12/2025

    Hội chứng ống cổ tay khi mang thai: Khi nào cần đi khám?

    Hội chứng ống cổ tay ảnh hưởng tới khoảng 50-60% phụ nữ mang thai và thường gặp ở ba tháng cuối của thai kỳ. Hội chứng này có thể gây ra một số triệu chứng khó chịu cho thai phụ và có thể tự hết sau sinh vài tuần. Tuy nhiên vẫn có một số trường hợp khó chịu mà bạn cần tới gặp bác sĩ ngay. Cùng tìm hiểu qua bài viết sau đây!

  • 19/12/2025

    Nam giới có bị loãng xương không?

    Đây là một hiểu nhầm khá thú vị bởi đàn ông thường cho mình là phái mạnh, loãng xương là bệnh của phải yếu – chị em mới bị loãng xương!

  • 18/12/2025

    Nước chanh gừng ấm: Thức uống tốt cho hệ miễn dịch mùa đông

    Khi trời lạnh, cơ thể trở nên nhạy cảm hơn trước sự tấn công của các loại virus gây bệnh đường hô hấp. Việc duy trì thói quen uống một ly nước chanh gừng ấm vào buổi sáng là liệu pháp tự nhiên tuyệt vời giúp kích hoạt hệ miễn dịch và giữ ấm cơ thể từ bên trong.

  • 18/12/2025

    Cải thiện chất lượng không khí và giảm nguy cơ ung thư trong mùa đông

    Không gian sinh hoạt hàng ngày của chúng ta càng trở nên quan trọng hơn trong những tháng mùa đông khi chúng ta thường xuyên phải ở trong nhà để tránh xa cái lạnh. Khi các tòa nhà được bịt kín để giữ nhiệt trong mùa đông, các chất ô nhiễm có khả năng gây hại cũng bị giữ lại bên trong. Do đó, điều quan trọng là phải đảm bảo không khí bên trong các tòa nhà đó an toàn để hít thở với nồng độ chất ô nhiễm không khí trong nhà thấp hoặc không có, đặc biệt là những chất có thể gây ung thư hoặc khiến cơ thể dễ mắc bệnh hơn.

  • 17/12/2025

    Người mất ngủ nên uống trà gì để cải thiện giấc ngủ?

    Nếu thường xuyên trằn trọc, khó ngủ, hãy tham khảo 6 loại trà thảo mộc được coi là liều thuốc tự nhiên hỗ trợ điều trị mất ngủ hiệu quả.

  • 17/12/2025

    Chuẩn bị gì cho tủ thuốc gia đình đón mùa đông?

    Thời tiết mùa đông khiến các vấn đề sức khỏe như cảm cúm, sốt, dị ứng, và tiêu chảy dễ xảy ra. Vì vậy, việc chuẩn bị một tủ thuốc gia đình là rất quan trọng, đặc biệt với các gia đình nhiều thế hệ. Tủ thuốc này không chỉ giúp xử lý kịp thời các bệnh nhẹ mà còn giảm thiểu rủi ro khi chưa thể đến cơ sở y tế ngay. Bài viết này sẽ hướng dẫn cách chuẩn bị tủ thuốc với các loại thuốc cảm cúm, hạ sốt, và các vật dụng y tế thiết yếu để các gia đình vượt qua mùa đông một cách an toàn.

  • 16/12/2025

    Vai trò của chế độ ăn uống với sức khỏe răng miệng

    Sức khỏe răng từ những năm đầu đời là sự kết hợp khăng khít bởi ba yếu tố: sức khỏe và chế độ ăn uống từ giai đoạn bào thai, lượng fluoride phù hợp và thói quen vệ sinh răng miệng hàng ngày phù hợp với từng độ tuổi.

  • 16/12/2025

    7 mẹo để kiểm soát tình trạng buồn ngủ quá mức vào ban ngày

    Buồn ngủ quá mức vào ban ngày có thể khiến việc duy trì hoạt động bình thường trong ngày trở nên khó khăn. Các thay đổi trong lối sống và việc thực hành vệ sinh giấc ngủ hợp lý có thể giúp cải thiện chất lượng giấc ngủ và giảm mệt mỏi vào ban ngày.

Xem thêm