Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Sử dụng cân bằng thực phẩm theo Tây Y trong bữa ăn hàng ngày

Trong thời buổi hiện nay, mô hình bệnh tật đang ngày càng chuyển đổi sang các bệnh mạn tính không lây nhiễm như tim mạch, tiểu đường, gout… Một trong những nguyên nhân hàng đầu dẫn đến tình trạng này là chế độ dinh dưỡng bất hợp lý.

Bữa ăn gia đình có vai trò vô cùng quan trọng và cần được đảm bảo, cân đối cả về số lượng và chất lượng. Theo quan điểm hiện đại, một bữa ăn cân đối cần có đủ các nhóm thực phẩm ở tỷ lệ cân đối là: nhóm ngũ cốc – chất bột đường (carbohydrate), nhóm thực phẩm giàu đạm (protein), nhóm thực phẩm giàu chất béo (lipid) và nhóm thực phẩm giàu vitamin và khoáng chất.

Nguyên tắc, quan điểm về ẩm thực của Tây Y – Y học hiện đại

Tây Y – hay Y học hiện đại (YHHĐ), hay đúng hơn cả là dinh dưỡng học hiện đại (DDHHĐ) luôn đưa ra lời khuyên nên thực hành một chế độ ăn cân đối và đầy đủ các chất dinh dưỡng. Hơn nữa, chế độ ăn uống hợp lý còn cần phải tuỳ thuộc theo tuổi, giới và thể chất của từng đối tượng. Các nhóm thực phẩm cần có tỉ lệ cân đối bao gồm: nhóm ngũ cốc (năng lượng từ ngũ cốc chỉ nên chiếm 55-67% tổng năng lượng khẩu phần, nên ăn thay đổi các loại ngũ cốc khác nhau để làm đa dạng bữa ăn); nhóm thực phẩm giàu đạm (cần ăn phối hợp cả thực phẩm giàu đạm động vật từ các loài gia súc, gia cầm, hải sản và đạm thực vật từ các loại đậu, đỗ…); nhóm chất béo (mỡ động vật và dầu thực vật hỗ trợ hấp thu các vitamin tan trong chất béo như vitamin A, D, E, K…); nhóm rau, quả (cung cấp vitamin và khoáng chất) giúp cơ thể phát triển và khỏe mạnh, chống lại bệnh tật ở mọi lứa tuổi.

DDHHĐ khuyên nên ăn theo chế độ bệnh lý, có nghĩa là tùy thuộc vào tình trạng bệnh lý của cơ thể mà ăn sao cho đúng. Giả sử như cơ thể đang mắc tiểu đường thì chế độ ăn cần hạn chế đường tiêu thụ; ăn nhiều các thực phẩm như rau xanh, đậu đỗ… Hay những người mắc huyết áp cao thì cần hạn chế ăn mặn, giảm lượng muối tiêu thụ hàng ngày. Nhìn chung, tùy từng tình trạng bệnh lý mà điều chỉnh chế độ dinh dưỡng phù hợp với cơ thể, nhưng vẫn phải đảm bảo một nguyên tắc chung là cung cấp đa dạng và cân đối các nhóm thực phẩm.

Ngoài ra việc sử dụng thực phẩm không hợp vệ sinh cũng kéo theo nguy cơ bệnh tiêu hóa, ảnh hưởng đến sức khỏe.

Mất cân bằng dinh dưỡng trong bữa ăn

Về cơ bản, không có món ăn riêng lẻ nào có thể cung cấp đầy đủ các chất dinh dưỡng mà cần phối hợp, sử dụng đa dạng các loại thực phẩm. Khi chúng ta sử dụng quá nhiều, thiên về một loại, vô hình trung chúng ta tự làm mất tính cân bằng của các yếu tố dinh dưỡng. Ví dụ như mì ăn liền – món ăn vẫn được nhiều người coi là tiêu cực, thiếu chất, không cân bằng khi cung cấp một lượng chủ yếu là tinh bột trong khi các yếu tố khác lại không có.

Tuy nhiên, công bằng mà nói thì mì ăn liền dù là một thực phẩm ăn nhanh, nhưng được xem như bữa ăn cơ bản, có thể dùng thay bữa chính. Nếu có thể cân bằng các chất dinh dưỡng, bổ sung một số chất trong mì ăn liền như ăn kèm với trứng, thịt, rau xanh…thì hoàn toàn có thể nói mì ăn liền không tiêu cực và 1 bữa ăn với mì ăn liền như vậy vẫn đảm bảo 15-20% nhu cầu dinh dưỡng hằng ngày cho cơ thể.

Do vậy, ăn gì và mất cân bằng dinh dưỡng ra sao là do chính bản thân chúng ta, chứ không phải là do thực phẩm gây ra. Phối hợp nhiều loại thực phẩm khác nhau chính là cách đem đến bữa ăn dinh dưỡng hoàn hảo.

Tổng kết

Quan điểm dinh dưỡng hiện đại đơn giản là không có một loại thực phẩm nào hoàn hảo. Bổ sung đầy đủ các chất dinh dưỡng với tỷ lệ cân bằng, hợp lý bằng cách đa dạng và lựa chọn thực phẩm đúng cách là cốt lõi dinh dưỡng khoa học và thông minh.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Sử dụng cân bằng thực phẩm theo Đông y trong bữa ăn hàng ngày

PGs. Ts. Nguyễn Xuân Ninh - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Tổng hợp
Bình luận
Tin mới
  • 26/11/2025

    Tầm soát loãng xương và những điều cần biết

    Loãng xương (osteoporosis) là một bệnh lý phổ biến thường gặp ở người cao tuổi gặp cả ở nam và nữ . Do đó, việc chuẩn đoán sớm, theo dõi và kiểm soát loãng xương là điều rất thiết, từ đó ngăn ngừa các biến chứng nghiêm trọng.

  • 26/11/2025

    Có nên ăn trứng khi mắc hội chứng ruột kích thích không?

    Trứng là thực phẩm giàu dinh dưỡng, có lợi cho sức khỏe nhưng lại gây triệu chứng khó chịu cho nhiều người mắc hội chứng ruột kích thích.

  • 26/11/2025

    Những kiểm tra y tế không thể bỏ qua sau tuổi 50

    Tuổi 50 được xem là giai đoạn “chín muồi” của cuộc đời – nhưng cũng là thời điểm nhiều bệnh lý mạn tính bắt đầu xuất hiện. Nếu không chú ý chăm sóc, các vấn đề sức khỏe âm thầm tiến triển có thể làm giảm chất lượng cuộc sống và rút ngắn tuổi thọ.

  • 25/11/2025

    Trẻ bị cúm A: nên cho chăm sóc tại nhà hay tiếp tục đến trường?

    Mùa cúm đến, câu hỏi "Liệu con tôi bị cúm A có nên đi học không?" luôn là nỗi băn khoăn của nhiều phụ huynh. Quyết định này không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe và tốc độ hồi phục của trẻ mà còn tác động trực tiếp đến sức khỏe của cộng đồng trường học.

  • 25/11/2025

    Bệnh đa u các tuyến nội tiết loại 1 (MEN 1) là gì?

    Bệnh đa u các tuyến nội tiết loại 1 (MEN 1) là một bệnh lý hiếm gặp. Bệnh chủ yếu gây ra các khối u ở các tuyến sản xuất hormone hay còn được gọi là các tuyến nội tiết. Bệnh cũng có thể gây ra các khối u ở ruột non và dạ dày. Một tên gọi khác của bệnh là hội chứng Wermer. Cùng tìm hiểu về bệnh đa u các tuyến nội tiết loại 1 qua bài viết sau đây!

  • 24/11/2025

    Vì sao ăn kiêng mãi mà không giảm cân?

    Khi nói đến giảm cân, chúng ta thường tập trung vào chế độ ăn kiêng và tập thể dục. Tuy nhiên, có hai yếu tố sinh học mạnh mẽ thường bị bỏ qua nhưng lại là chìa khóa để đạt được và duy trì cân nặng lý tưởng: chất lượng giấc ngủ và mức độ stress.

  • 24/11/2025

    Chăm sóc đường hô hấp & phòng tránh viêm họng, cảm cúm hiệu quả

    Thời điểm giao mùa thu đông thời tiết thay đổi thất thường, nhiệt độ giảm và độ ẩm tăng, là điều kiện lý tưởng để các tác nhân gây bệnh đường hô hấp như virus và vi khuẩn phát triển mạnh. Bài viết dưới đây sẽ cung cấp các biện pháp thiết thực để phòng bệnh hô hấp, giúp bạn và gia đình bảo vệ sức khỏe khi giao mùa.

  • 23/11/2025

    10 loại thực phẩm giúp giảm cholesterol bảo vệ tim

    Chế độ ăn uống là yếu tố quan trọng trong việc điều chỉnh mức cholesterol. Có một số loại thực phẩm chúng ta ăn hằng ngày có thể cải thiện mức cholesterol trong máu và giảm nguy cơ mắc bệnh tim.

Xem thêm