Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Sử dụng cân bằng thực phẩm theo Tây Y trong bữa ăn hàng ngày

Trong thời buổi hiện nay, mô hình bệnh tật đang ngày càng chuyển đổi sang các bệnh mạn tính không lây nhiễm như tim mạch, tiểu đường, gout… Một trong những nguyên nhân hàng đầu dẫn đến tình trạng này là chế độ dinh dưỡng bất hợp lý.

Bữa ăn gia đình có vai trò vô cùng quan trọng và cần được đảm bảo, cân đối cả về số lượng và chất lượng. Theo quan điểm hiện đại, một bữa ăn cân đối cần có đủ các nhóm thực phẩm ở tỷ lệ cân đối là: nhóm ngũ cốc – chất bột đường (carbohydrate), nhóm thực phẩm giàu đạm (protein), nhóm thực phẩm giàu chất béo (lipid) và nhóm thực phẩm giàu vitamin và khoáng chất.

Nguyên tắc, quan điểm về ẩm thực của Tây Y – Y học hiện đại

Tây Y – hay Y học hiện đại (YHHĐ), hay đúng hơn cả là dinh dưỡng học hiện đại (DDHHĐ) luôn đưa ra lời khuyên nên thực hành một chế độ ăn cân đối và đầy đủ các chất dinh dưỡng. Hơn nữa, chế độ ăn uống hợp lý còn cần phải tuỳ thuộc theo tuổi, giới và thể chất của từng đối tượng. Các nhóm thực phẩm cần có tỉ lệ cân đối bao gồm: nhóm ngũ cốc (năng lượng từ ngũ cốc chỉ nên chiếm 55-67% tổng năng lượng khẩu phần, nên ăn thay đổi các loại ngũ cốc khác nhau để làm đa dạng bữa ăn); nhóm thực phẩm giàu đạm (cần ăn phối hợp cả thực phẩm giàu đạm động vật từ các loài gia súc, gia cầm, hải sản và đạm thực vật từ các loại đậu, đỗ…); nhóm chất béo (mỡ động vật và dầu thực vật hỗ trợ hấp thu các vitamin tan trong chất béo như vitamin A, D, E, K…); nhóm rau, quả (cung cấp vitamin và khoáng chất) giúp cơ thể phát triển và khỏe mạnh, chống lại bệnh tật ở mọi lứa tuổi.

DDHHĐ khuyên nên ăn theo chế độ bệnh lý, có nghĩa là tùy thuộc vào tình trạng bệnh lý của cơ thể mà ăn sao cho đúng. Giả sử như cơ thể đang mắc tiểu đường thì chế độ ăn cần hạn chế đường tiêu thụ; ăn nhiều các thực phẩm như rau xanh, đậu đỗ… Hay những người mắc huyết áp cao thì cần hạn chế ăn mặn, giảm lượng muối tiêu thụ hàng ngày. Nhìn chung, tùy từng tình trạng bệnh lý mà điều chỉnh chế độ dinh dưỡng phù hợp với cơ thể, nhưng vẫn phải đảm bảo một nguyên tắc chung là cung cấp đa dạng và cân đối các nhóm thực phẩm.

Ngoài ra việc sử dụng thực phẩm không hợp vệ sinh cũng kéo theo nguy cơ bệnh tiêu hóa, ảnh hưởng đến sức khỏe.

Mất cân bằng dinh dưỡng trong bữa ăn

Về cơ bản, không có món ăn riêng lẻ nào có thể cung cấp đầy đủ các chất dinh dưỡng mà cần phối hợp, sử dụng đa dạng các loại thực phẩm. Khi chúng ta sử dụng quá nhiều, thiên về một loại, vô hình trung chúng ta tự làm mất tính cân bằng của các yếu tố dinh dưỡng. Ví dụ như mì ăn liền – món ăn vẫn được nhiều người coi là tiêu cực, thiếu chất, không cân bằng khi cung cấp một lượng chủ yếu là tinh bột trong khi các yếu tố khác lại không có.

Tuy nhiên, công bằng mà nói thì mì ăn liền dù là một thực phẩm ăn nhanh, nhưng được xem như bữa ăn cơ bản, có thể dùng thay bữa chính. Nếu có thể cân bằng các chất dinh dưỡng, bổ sung một số chất trong mì ăn liền như ăn kèm với trứng, thịt, rau xanh…thì hoàn toàn có thể nói mì ăn liền không tiêu cực và 1 bữa ăn với mì ăn liền như vậy vẫn đảm bảo 15-20% nhu cầu dinh dưỡng hằng ngày cho cơ thể.

Do vậy, ăn gì và mất cân bằng dinh dưỡng ra sao là do chính bản thân chúng ta, chứ không phải là do thực phẩm gây ra. Phối hợp nhiều loại thực phẩm khác nhau chính là cách đem đến bữa ăn dinh dưỡng hoàn hảo.

Tổng kết

Quan điểm dinh dưỡng hiện đại đơn giản là không có một loại thực phẩm nào hoàn hảo. Bổ sung đầy đủ các chất dinh dưỡng với tỷ lệ cân bằng, hợp lý bằng cách đa dạng và lựa chọn thực phẩm đúng cách là cốt lõi dinh dưỡng khoa học và thông minh.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Sử dụng cân bằng thực phẩm theo Đông y trong bữa ăn hàng ngày

PGs. Ts. Nguyễn Xuân Ninh - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Tổng hợp
Bình luận
Tin mới
  • 19/05/2025

    Chế độ ăn cho người mắc lỵ trực trùng (lỵ trực khuẩn)

    Lỵ trực khuẩn là tình trạng nhiễm khuẩn đường tiêu hóa cấp tính và cần được điều trị kịp thời để phòng tránh những biến chứng nguy hiểm.

  • 19/05/2025

    10 loại thực phẩm giúp học sinh đạt kết quả tốt trong mùa thi

    Khi mùa thi đến gần, học sinh bước vào giai đoạn căng thẳng và áp lực cao, đòi hỏi sự tập trung tối đa cũng như khả năng ghi nhớ và tư duy sắc bén. Bên cạnh việc học tập chăm chỉ, chế độ dinh dưỡng đóng vai trò quan trọng trong việc tăng cường sức khỏe não bộ, giúp kiểm soát lo âu và tối ưu hóa hiệu suất học tập.

  • 18/05/2025

    Lycopene có giúp giảm nguy cơ ung thư?

    Trong bối cảnh các nhà khoa học không ngừng tìm kiếm các biện pháp phòng ngừa ung thư, chế độ ăn uống, đặc biệt là việc tiêu thụ trái cây và rau quả, được xem là một yếu tố quan trọng. Cà chua, với thành phần lycopene nổi bật, đang thu hút sự chú ý đặc biệt.

  • 18/05/2025

    Cách để thức dậy đúng giờ vào buổi sáng

    Việc thiết lập lịch trình ngủ và thói quen trước khi đi ngủ, đặt đồng hồ báo thức và điều chỉnh chế độ ăn uống là một số phương pháp có thể giúp bạn ngủ ngon hơn và thức dậy dễ dàng vào buổi sáng.

  • 17/05/2025

    Chế độ ăn tham khảo với người mắc hội chứng thiên thần

    Tuy không có chế độ ăn kiêng đặc biệt nào có thể chữa khỏi hội chứng thiên thần nhưng dinh dưỡng hợp lý có thể giúp kiểm soát cân nặng, cải thiện giấc ngủ, quản lý táo bón và hỗ trợ phát triển nhận thức.

  • 17/05/2025

    Thanh thiếu niên và tuổi dậy thì

    Dậy thì là một giai đoạn quan trọng trong cuộc đời mỗi người, đánh dấu sự chuyển đổi từ trẻ em sang người trưởng thành. Đây là giai đoạn cơ thể có nhiều thay đổi về mặt thể chất và tâm sinh lý, đặt nền móng cho sức khỏe sinh sản và sức khỏe tổng quát trong tương lai. Việc thấu hiểu những biến đổi này, cùng với sự quan tâm, hỗ trợ từ gia đình và xã hội, sẽ giúp thanh thiếu niên vượt qua giai đoạn dậy thì một cách an toàn và khỏe mạnh.

  • 16/05/2025

    Chế độ ăn uống tốt cho bệnh nhân lao hạch

    Bệnh lao hạch gây ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe và khả năng ăn uống. Việc phát hiện sớm, điều trị đúng phác đồ và có chế độ dinh dưỡng hợp lý sẽ giúp người bệnh nhanh phục hồi sức khỏe.

  • 16/05/2025

    Lý do bạn bị đầy hơi sau khi ăn salad

    Bạn có thể dùng salad như một bữa ăn lành mạnh hoặc món ăn kèm, nhưng salad có thể gây ra một số vấn đề về tiêu hóa tùy thuộc vào thành phần của nó. Rau và trái cây sống là những thực phẩm có thể gây đầy hơi và chướng bụng do một số hợp chất và vi khuẩn, và chúng có thể là lý do tại sao bạn có thể bị đau bụng dữ dội sau khi ăn salad.

Xem thêm