Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Phòng ngừa dị ứng thức ăn ở trẻ nhỏ khi mang thai và sau sinh

Nếu bạn và gia đình không có tiền sử dị ứng thì việc tránh ăn lạc trong thời gian mang thai hay trì hoãn dùng sữa bò cho con tới sau 1 tuổi không làm giảm nguy cơ dị ứng ở trẻ. Nghiên cứu cho thấy, chế độ ăn kiêng của mẹ và việc trì hoãn một số thực phẩm có tính dị ứng cao của con không làm thay đổi nguy cơ phát triển dị ứng thức ăn ở phần lớn trẻ em.

Tuy nhiên, nếu con bạn thuộc nhóm ‘nguy cơ cao’ - tức là có ít nhất một người trong bố mẹ hay anh chị bị bệnh dị ứng - thì việc tuân thủ những hướng dẫn của Hội Nhi khoa Mỹ (AAP)  có thể giúp làm giảm nguy cơ hoặc trì hoãn sự phát triển của dị ứng cơ địa. 

Có cần tránh thực phẩm gây dị ứng khi mang thai ?

Một đánh giá hệ thống của Mỹ dựa trên 4 nghiên cứu gần đây đã không tìm thấy mối liên hệ giữa chế độ ăn của mẹ trong thời gian mang thai và bệnh chàm dị ứng sau này ở con của họ. Nghiên cứu này cùng những nghiên cứu khác đã khiến Hội Nhi khoa Mỹ (AAP) thay đổi hướng dẫn cho phụ nữ mang thai và cho con bú vào năm 2008. 

Theo khuyến cáo mới, khi mang bầu, kể cả khi đứa trẻ tương lai thuộc nhóm 'nguy cơ cao', người mẹ cũng không cần kiêng các thực phẩm có tính dị ứng như sữa bò, trứng, cá, tôm, cua, lạc, hạt hạnh nhân, hạt điều, hạt dẻ... như trong khuyến cáo trước đó. AAP cho rằng việc dùng các thực phẩm này không làm tăng nguy cơ dị ứng thức ăn sau này của trẻ. 

Tuy nhiên, nếu người mẹ dị ứng với một loại thực phẩm nào đó thì vẫn phải tránh dùng món ăn này cả khi có thai cũng như tại những thời điểm khác. 

Trẻ có nguy cơ dị ứng cao nên bú mẹ hay dùng sữa công thức?

Sữa mẹ có tác dụng bảo vệ đối với trẻ 'nguy cơ cao' và có thể trì hoãn sự phát triển dị ứng. AAP đã tiến hành tổng kết 18 nghiên cứu so sánh việc sử dụng sữa mẹ và sữa công thức ở nhóm trẻ có 'nguy cơ cao'. Kết quả cho thấy trẻ bú mẹ ít nhất 4 tháng có nguy cơ dị ứng thấp hơn so với trẻ được nuôi bằng sữa bò hay sữa đậu nành trong thời gian này. Việc bổ sung các loại sữa ít gây dị ứng như sữa chứa protein thủy phân (Nutramigen, Alimentum…) cũng có thể làm giảm nguy cơ dị ứng, tuy không nhiều bằng sữa mẹ.

Các nghiên cứu cũng cho thấy: 

Nếu bé thuộc nhóm 'nguy cơ cao' nhưng chưa có biểu hiện bệnh dị ứng cơ địa (hen, viêm mũi dị ứng, dị ứng thức ăn, chàm) thì việc mẹ kiêng thực phẩm gây dị ứng trong thời gian cho con bú cũng không giúp phòng ngừa dị ứng ở trẻ. 

Nhưng nếu bé đã được chẩn đoán mắc bệnh chàm cơ địa thì việc tránh các thực phẩm gây dị ứng trong thời gian cho con bú có thể giúp giảm số đợt chàm cấp tính. 

Trẻ 'nguy cơ cao' có cần trì hoãn dùng sữa bò, trứng, lạc? 

Trong khuyến cáo năm 2002, AAP khuyên nên trì hoãn thời điểm bắt đầu cho trẻ thuộc nhóm 'nguy cơ cao' dùng các thực phẩm gây dị ứng: chỉ dùng sữa bò từ sau 1 tuổi, trứng từ sau 2 tuổi và cá từ sau 3 tuổi. Nhưng nghiên cứu mới cho thấy việc trì hoãn không làm giảm giảm tỷ lệ dị ứng, kể cả với các thực phẩm có tính dị ứng cao như lạc. Vì vậy, nếu bé không mắc bệnh dị ứng cơ địa thì không cần trì hoãn các thực phẩm nói trên. 

AAP và Viện hàn lâm Dị ứng, Hen và Miễn dịch Mỹ đều khuyên cho trẻ thuộc nhóm 'nguy cơ cao' ăn dặm khi 6 tháng tuổi, bắt đầu bằng rau, hoa quả và hạt ngũ cốc. Mỗi lần chỉ thử một sản phẩm với số lượng ít.

Việc sử dụng xà phòng, nước gội đầu, nước tắm cho trẻ 'nguy cơ cao' cũng cần được cân nhắc giống như khi dùng một 'thức ăn' mới. Một nghiên cứu cho thấy dùng dung dịch chăm sóc da (body lotion) chứa dầu lạc làm tăng nguy cơ dị ứng lạc sau này.

BS Trần Thu Thủy - Theo Bệnh viện Nhi Trung Ương
Bình luận
Tin mới
  • 02/07/2025

    Tất tần tật về trà thảo mộc

    Dù là trà đen, trà xanh, trà trắng hay trà ô long, trà nóng hay trà đá đều có nguồn gốc từ cây trà, Camellia sinensis. Nhưng trà thảo mộc thì khác. Trà thảo mộc bắt nguồn từ việc ngâm nhiều loại hoa, lá hoặc gia vị trong nước nóng. Hầu hết các loại trà này đều không có caffeine. Bạn có thể bắt đầu bằng những túi trà làm sẵn hoặc ngâm các nguyên liệu rời và sau đó lọc bỏ bã.

  • 01/07/2025

    Sự thật về phương pháp thải độc bằng nước cốt chanh

    Nhiều người thực hiện thải độc cơ thể theo hướng dẫn truyền miệng và trên các nền tảng xã hội... và hiện nay đang dấy lên trào lưu thải độc bằng nước cốt chanh. Vậy sự thật về phương pháp thải độc này như thế nào?

  • 01/07/2025

    Cách sử dụng dầu dừa điều trị chàm

    Dầu dừa là một chất dưỡng ẩm tự nhiên. Nhiều người bị chàm nhận thấy dầu dừa có tác dụng làm dịu da và giảm các triệu chứng như khô và ngứa.

  • 01/07/2025

    Vai trò của chất béo trong chế độ ăn lành mạnh

    Chất béo thường bị mang tiếng xấu mỗi khi nói về chế độ dinh dưỡng vì cho rằng đó là nguyên nhân gây bệnh tim mạch, tiểu đường hay béo phì. Quan niệm cắt bỏ hoàn toàn chất béo khỏi bữa ăn đã từng phổ biến trong một số khuyến nghị dinh dưỡng. Thực tế, không phải tất cả các chất béo đều có hại.

  • 30/06/2025

    Dùng nghệ và mật ong cùng nhau có tăng lợi ích không?

    Mật ong với nghệ có thể được dùng cùng nhau trong chế độ ăn hằng ngày và thực phẩm bổ sung, vậy tác dụng của chúng có mạnh hơn khi kết hợp?

  • 30/06/2025

    Nhận biết và xử lý vết thương do côn trùng cắn khi đi du lịch

    Du lịch là dịp để khám phá thiên nhiên, trải nghiệm văn hóa và tận hưởng những khoảnh khắc thư giãn. Tuy nhiên, bên cạnh những điều thú vị, các chuyến đi đôi khi cũng tiềm ẩn những rủi ro nhỏ nhưng phiền toái, chẳng hạn như những vết thương do côn trùng cắn

  • 29/06/2025

    Sữa nguyên chất có dinh dưỡng, lợi ích và rủi ro gì?

    Sữa là nguồn dinh dưỡng quan trọng nên có trong chế độ ăn hằng ngày, trong đó sữa nguyên chất được đánh giá là nguồn cung cấp protein tốt. Tìm hiểu về dinh dưỡng, lợi ích và rủi ro khi tiêu thụ sữa nguyên chất.

  • 29/06/2025

    Làm thế nào để bỏ thói quen dùng điện thoại

    Một số ứng dụng có thể cho bạn biết bạn dành bao nhiêu thời gian cho điện thoại và bạn dành bao nhiêu thời gian cho từng ứng dụng. Ngay cả khi bạn không nghĩ rằng mình sử dụng điện thoại quá nhiều, việc nhìn thấy những con số thống kê tần suất sử dụng có thể khiến bạn muốn đặt điện thoại xuống.

Xem thêm