Phát hiện tinh hoàn ẩn
Cần lưu ý nếu tinh hoàn ẩn ở trẻ em nam không được phát hiện, chẩn đoán, xử trí điều trị kịp thời và phù hợp sẽ có nguy cơ dẫn đến bệnh lý bị ung thư hóa, gây khả năng vô sinh, thoát vị bẹn, xoắn tinh hoàn hay chấn thương tinh hoàn hoặc tổn thương về tâm sinh lý do không có hay chỉ có một tinh hoàn dưới bìu dái.
Nguyên nhân gây nên tinh hoàn ẩn ở trẻ em nam có thể do nhiều yếu tố khác nhau bao gồm: rối loạn trục hạ đồi - tuyến yên - tuyến sinh dục vì suy tuyến yên làm thiếu gonadotropin dẫn đến tinh hoàn ẩn và chứng dương vật teo nhỏ lại. Sai lệch trong tổng hợp nội tiết tố testosterone vì thiếu men 17-alpha-hydroxylase, 5-alpha-reductase... Mắc hội chứng giảm khả năng cảm nhận của các thụ thể androgen. Nội tiết tố estrogen cũng có tác dụng làm hạn chế sự đi xuống của tinh hoàn khi người mẹ mang thai sử dụng thuốc diethylstilbestrol hay thuốc kháng androgen như flutamide. Sự phát triển bất thường của dây chằng tinh hoàn và bìu dái. Các yếu tố cơ học gây cản trở sự di chuyển của tinh hoàn như cuống mạch của tinh hoàn ngắn, xơ hóa vùng ống bẹn... Vì vậy cần xem xét đầy đủ các nguyên nhân để có hướng xử trí can thiệp điều trị phù hợp.
Chẩn đoán xác định bệnh lý
Về lâm sàng: cần thăm khám vùng bẹn-bìu dái để phát hiện triệu chứng bìu dái kém phát triển, tinh hoàn ẩn ở càng cao thì bìu dái càng kém phát triển; lưu ý khi tinh hoàn ẩn thể cao thì khi thăm khám không sờ thấy tinh hoàn ẩn.
Về cận lâm sàng: kỹ thuật siêu âm bụng, chụp cắt lớp vi tính ổ bụng hay nội soi ổ dụng là các phương tiện thăm dò từ thấp đến cao để xác định chính xác vị trí của tinh hoàn ẩn. Xét nghiệm nhiễm sắc thể nên được tiến hành một cách có hệ thống để phát hiện các trường hợp giới tính không xác định. Nghiệm pháp HCG (human chorionic gonadotropin) là một nghiệm pháp cần được sử dụng để xác định xem tinh hoàn có hay không có trong trường hợp cả hai tinh hoàn thăm khám đều không sờ thấy. Đồng thời cũng nên thực hiện các xét nghiệm về nội tiết tố như LH (), FSH (), prolactin, estradiol và testosterone. Riêng các xét nghiệm chỉ điểm khối u như alpha-FP (-), beta-HCG (beta-human chorionic gonadotropin), LDH (nên thực hiện để phát hiện các trường hợp ác tính).
Tinh hoàn ẩn ở trẻ nhỏ cần được phát hiện, chấn đoán và điều trị sớm để ngăn ngừa biến chứng
Xử trí can thiệp điều trị
Điều cần quan tâm đối với bệnh lý tinh hoàn ẩn là phải phát hiện, chẩn đoán sớm và điều trị kịp thời bằng phương pháp nội khoa và phương pháp ngoại khoa.
Về nội khoa: sử dụng các thuốc nội tiết để điều trị gồm HCG (human chorionic gonadotropin) như Gonadotropin, Pregnyl với 1.000 đơn vị hoặc 1.500 đơn vị mỗi ống; không nên dùng quá 15.000 đơn vị trong một đợt vì có thể gây tác dụng phụ. Đối với trẻ từ 1 - 2 tuổi, dùng liều 300 đơn vị tiêm bắp thịt, 3 ngày tiêm 1 lần với tổng liều 9 lần; đối với trẻ từ 3 - 7 tuổi, dùng liều 700 dơn vị cho một lần tiêm và trẻ lớn hơn 7 tuồi dùng nliều 1.500 đơn vị cho một lần tiêm. Có thể dùng GnRH (Gonadotropin-releasing hormone) dưới dạng xịt mũi với liều 1,2mg mỗi ngày, đồng thời có thể sử dụng phối hợp GnRH và HCG.
Về ngoại khoa: được chỉ định thực hiện khi điều trị nội khoa không có kết quả. Nguyên tắc điều trị ngoại khoa là đưa tinh hoàn ra ngoài ổ phúc mạc và đóng ổ phúc mạc; phẫu tích, bóc tách, kéo dài cuống tinh hoàn để cố gắng hạ được tinh hoàn xuống bìu dái; cần lưu ý phẫu thuật điều trị bệnh tinh hoàn ẩn là một phẫu thuật bảo tồn, do đó chỉ nên được tiến hành thực hiện khi có các phẫu thuật viên nhiều kinh nghiệm. Trong quá trình theo dõi phát hiện, nếu tinh hoàn ẩn không tự xuống bìu dái lúc đứa trẻ 6 tháng tuổi thì các bác sĩ ngoại khoa nên tiến hành phẫu thuật trong vòng 1 năm sau đó. Ở những đứa trẻ trước tuổi dậy thì bị tinh hoàn ẩn có thể sờ thấy được, các bác sĩ phẫu thuật nên thực hiện hạ tinh hoàn đường bìu dái hoặc đường bẹn. Đối với những đứa trẻ trước tuổi dậy thì bị tinh hoàn ẩn không sờ thấy được như tinh hoàn ẩn thể cao, các bác sĩ phẫu thuật nên thực hiện thăm khám dưới siêu âm để đánh giá lại khả năng sờ thấy tinh hoàn, nếu vẫn không sờ thấy được phải tiến hành phẫu thuật thăm dò; khi phát hiện thấy tinh hoàn thì nên tiến hành phẫu thuật hạ tinh hoàn đường bụng. Vào thời điểm thám sát tinh hoàn ở những đứa trẻ không sờ thấy được tinh hoàn, các bác sĩ phẫu thuật nên xác định trạng thái của mạch tinh hoàn để xác định bước tiếp theo của phẫu thuật. Ở những đứa trẻ có tinh hoàn bên đối diện bình thường, các bác sĩ phẫu thuật có thể tiến hành cắt tinh hoàn ẩn nếu thấy cuống tinh hoàn hoặc ống dẫn tinh quá ngắn, tinh hoàn biến dạng hoặc mềm nhẽo hay ở lứa tuổi sau dậy thì. Các bác sĩ nên khuyên những đứa trẻ có tiền sử tinh hoàn ẩn hoặc chỉ có một tinh hoàn và bố mẹ của chúng về nguy cơ lâu dài tiềm tàng và cung cấp sự giáo dục về vô sinh và nguy cơ ung thư để biết. Đối với trường hợp nam giới trưởng thành, cần phải tiến hành phẫu thuật ngay; nếu tinh hoàn chưa bị ung thư hóa cần tiến hành phẫu thuật hạ tinh hoàn kết hợp với điều trị cân bằng nội tiết tố; khi tinh hoàn bị ung thư hóa cần cắt bỏ tinh hoàn, nạo vét hạch kết hợp với điều trị chống ung thư hỗ trợ...
Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Tinh hoàn ẩn ở trẻ sơ sinh
-
Vai trò của chế độ ăn uống với sức khỏe răng miệng
Sức khỏe răng từ những năm đầu đời là sự kết hợp khăng khít bởi ba yếu tố: sức khỏe và chế độ ăn uống từ giai đoạn bào thai, lượng fluoride phù hợp và thói quen vệ sinh răng miệng hàng ngày phù hợp với từng độ tuổi.
-
7 mẹo để kiểm soát tình trạng buồn ngủ quá mức vào ban ngày
Buồn ngủ quá mức vào ban ngày có thể khiến việc duy trì hoạt động bình thường trong ngày trở nên khó khăn. Các thay đổi trong lối sống và việc thực hành vệ sinh giấc ngủ hợp lý có thể giúp cải thiện chất lượng giấc ngủ và giảm mệt mỏi vào ban ngày.
-
Thức ăn dặm tiện lợi, cứu tinh hay cạm bẫy?
Bánh ăn dặm có thực sự là lựa chọn tốt cho con, hay chỉ là "cạm bẫy" dinh dưỡng được đóng gói khéo léo?
-
Lướt điện thoại khi đi vệ sinh có thể bị trĩ!
Bạn có thường mang điện thoại vào nhà vệ sinh để giải trí trong những khoảnh khắc "riêng tư" không? Nếu câu trả lời là có, bạn có thể đang vô tình đặt sức khỏe của mình vào tình trạng nguy hiểm.
-
8 loại hạt giàu magie nên ăn để giúp ngủ ngon
Đối với người mất ngủ, việc bổ sung đủ magie thông qua ăn uống là một giải pháp hỗ trợ tự nhiên hiệu quả. Trong số đó, các loại hạt là một lựa chọn lành mạnh giàu magie giúp thúc đẩy thư giãn và ngủ ngon hơn.
-
"Nỗi buồn mùa đông" của trẻ
Sự chuyển giao thời tiết luôn đi cùng những đề kháng của cơ thể. Nhưng sự chuyển giao từ thu sang đông không chỉ đơn thuần là một sự chuyển tiếp: khi mùa đông đến, bầu trời xám xịt, nhiệt độ giảm mạnh, các hoạt động trong mùa đông đặt ra những trở ngại đặc biệt và khó khăn cho các bậc cha mẹ có con cái, đặc biệt hơn là với những đứa trẻ có nhu cầu đặc biệt. Nếu mùa đông là một thử thách khó khăn đối với bạn và gia đình, bạn không đơn độc. Sự thấu hiểu, sáng tạo và chuẩn bị có thể giúp bạn vượt qua mùa này.
-
Workshop "Con chậm tăng cân - Làm sao để bứt tốc?"
Workshop dinh dưỡng miễn phí dành cho cha mẹ có con chậm tăng cân, hấp thu kém, nguy cơ suy dinh dưỡng, suy dinh dưỡng
-
Vai trò của màng cầu chất béo sữa (MFGM) với sức khỏe xương
Màng cầu chất béo sữa (Milk Fat Globule Membrane - MFGM) hay còn gọi là lớp màng bảo vệ chất béo trong sữa, là một cấu trúc phức tạp bao quanh giọt chất béo trong sữa mẹ hoặc sữa động vật. Nó chứa các thành phần quý phospholipid, glycoprotein và bioactive peptide có hoạt tính sinh học cao.
