Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Ô nhiễm không khí gây đau đầu

Ô nhiễm không khí là một vấn đề nghiêm trọng trên toàn thế giới và có liên quan đến nhiều tình trạng khác nhau, chẳng hạn như các bệnh thoái hóa thần kinh, đột quỵ, tự kỷ, trầm cảm và chậm phát triển. Ngày càng có nhiều bằng chứng cho thấy có mối liên hệ giữa ô nhiễm không khí với chứng rối loạn đau đầu, đặc biệt là các cơn đau nửa đầu. Hãy cùng tìm hiểu xem ô nhiễm không khí gây đau đầu như thế nào và chúng ta có thể làm gì để bảo vệ bản thân khỏi tác hại của nó.

Ô nhiễm không khí hoặc chất lượng không khí kém có thể gây đau đầu. Một số chất ô nhiễm có liên quan đến chứng đau đầu, bao gồm:

  • Bụi mịn: Các hạt chất rắn hoặc chất lỏng nhỏ lơ lửng trong không khí, bao gồm bụi, chất bẩn, bồ hóng và khói, có thể gây hại khi hít phải.
  • Nitơ dioxide: Đây là loại khí màu nâu đỏ sinh ra khi đốt nhiên liệu, đặc biệt hay được thải ra từ các phương tiện giao thông và nhà máy điện, có thể gây kích ứng phổi và làm giảm khả năng chống nhiễm trùng đường hô hấp.
  • Lưu huỳnh dioxide: lưu huỳnh dioxide là một loại khí không màu, có mùi đặc biệt, thường giống mùi trứng thối. Nó được tạo ra khi đốt nhiên liệu hóa thạch có chứa lưu huỳnh. Hít phải lưu huỳnh dioxide có thể gây ra các vấn đề về hô hấp và nó cũng góp phần hình thành mưa axit.
  • Ozone: Đây là một loại khí được tạo thành từ ba nguyên tử oxy. Ở tầng khí quyển phía trên, nó che chắn chúng ta khỏi các tia cực tím (UV) có hại. Tuy nhiên, ở mặt đất, tầng ozone hình thành khi các chất ô nhiễm phản ứng với ánh sáng mặt trời, góp phần hình thành sương mù có thể gây hại cho hệ hô hấp của chúng ta.
  • Carbon monoxide: Khí này không có màu hoặc mùi. Nó được tạo ra khi các nhiên liệu như gỗ, khí đốt hoặc dầu không cháy hoàn toàn. Hít nhiều khí carbon monoxide có thể gây tử vong vì nó ngăn máu vận chuyển oxy.
  • Hydrocarbon thơm đa vòng (PAHs): PAHs là một nhóm hóa chất xuất hiện tự nhiên trong than đá, dầu thô và xăng, cũng như trong khói đốt nhiên liệu hóa thạch và các chất hữu cơ khác. Một số PAH được biết là gây ung thư
  • Các hợp chất hữu cơ dễ bay hơi (VOC): Các hợp chất hữu cơ dễ bay hơi vào không khí thường được tìm thấy trong sơn, dung môi, sản phẩm tẩy rửa và nhiên liệu. Tiếp xúc với lượng VOC cao có thể gây kích ứng mắt, mũi và cổ họng cũng như đau đầu và buồn nôn.
  • Nhiên liệu sinh khối: Các loại nhiên liệu sinh khối bao gồm các vật liệu hữu cơ tái tạo như gỗ, chất thải cây trồng hoặc phân động vật được sử dụng làm nhiên liệu. Đốt nhiên liệu sinh khối có thể giải phóng các chất ô nhiễm vào không khí, góp phần gây ô nhiễm không khí.

Chất lượng không khí kém có gây đau đầu bằng cách gây viêm trong hệ thần kinh, dẫn đến viêm thần kinh và chết tế bào.

Cách nhận biết chất lượng không khí ảnh hưởng đến sức khỏe

Cách nhận biết liệu chất lượng không khí có ảnh hưởng đến mình hay không là chú ý đến bất kỳ triệu chứng hoặc thay đổi bất thường nào về sức khỏe của bạn khi mức độ ô nhiễm không khí cao. Chất lượng không khí kém thường làm xuất hiện các triệu chứng sau, chẳng hạn như:

  • Đau đầu
  • Ho
  • Thở khò khè
  • Hụt hơi
  • Tức ngực
  • Chóng mặt
  • Mệt mỏi
  • Kích ứng mắt, mũi, cổ họng.

Ghi lại các triệu chứng mà bạn gặp phải là một cách tuyệt vời để xem liệu chất lượng không khí kém có phải là nguyên nhân khiến bạn đau đầu hay không. Từ đó, bác sĩ sẽ đưa ra liệu pháp kế điều trị.

Ngăn ngừa tình trạng đau đầu do chất lượng không khí kém

Dưới đây là một số mẹo giúp bạn kiểm soát cơn đau đầu do chất lượng không khí kém:

  • Xác định nguồn phơi nhiễm: Xác định các nguồn gây ra chất lượng không khí kém, như ô nhiễm, chất gây dị ứng hoặc chất kích thích và cố gắng giảm mức độ tiếp xúc của bạn với các chất này. Sử dụng các ứng dụng hoặc trang web có cung cấp thông tin cập nhật về chất lượng không khí theo thời gian thực. Tránh các hoạt động ngoài trời trong những ngày ô nhiễm cao và đóng cửa sổ trong thời gian ô nhiễm cao điểm.
  • Sử dụng thuốc giảm đau không kê đơn: Cân nhắc dùng thuốc giảm đau không kê đơn như ibuprofen hoặc acetaminophen để giúp giảm đau đầu.
  • Sử dụng máy lọc không khí: Hãy tìm những máy lọc không khí đảm bảo chất lượng vì những máy lọc này thường có hiệu quả chống lại nhiều loại chất gây ô nhiễm. Thường xuyên vệ sinh và bảo trì máy lọc theo hướng dẫn của nhà sản xuất để đảm bảo hiệu suất hoạt động tối ưu.
  • Uống đủ nước: Mất nước có thể khiến cơn đau đầu trở nên trầm trọng hơn, vì vậy hãy uống đủ lượng nước mỗi ngày.
  • Chườm lạnh: Chườm khăn lạnh hoặc túi nước đá lên trán hoặc sau gáy để giúp giảm đau đầu.
  • Dùng tinh dầu: Một số người thấy giảm đau đầu bằng cách sử dụng các loại tinh dầu như bạc hà hoặc hoa oải hương. Bạn có thể hít hoặc thoa dầu pha loãng lên thái dương.
  • Đi khám: Nếu cơn đau đầu của bạn kéo dài, hãy đi khám. Bác sĩ sẽ xác định xem có vấn đề tiềm ẩn nào gây ra chứng đau đầu của bạn hay không và đề xuất các phương pháp điều trị thích hợp.

Đau đầu do ô nhiễm không khí có thể khiến bạn suy nhược nhưng có nhiều cách để kiểm soát chúng. Sử dụng máy lọc không khí, uống đủ nước và giảm tiếp xúc với các chất ô nhiễm có thể giúp giảm bớt các triệu chứng.

Điều quan trọng là phải luôn cập nhật thông tin về mức chất lượng không khí trong khu vực của bạn và có biện pháp phòng ngừa khi mức độ ô nhiễm cao. Nếu cơn đau đầu của bạn kéo dài, hãy đi khám ngay để được chẩn đoán và điều trị sớm.

BS. Hồ Mai Hương - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Theo Healthline
Bình luận
Tin mới
  • 03/12/2025

    Có nên dùng ‘đường ăn kiêng’ để giảm cân?

    Việc sử dụng 'đường ăn kiêng' để giảm cân đang là một xu hướng phổ biến nhưng nó vẫn còn là một chủ đề gây nhiều tranh cãi. Vậy đường ăn kiêng có tác dụng gì và có an toàn để giảm cân không?

  • 03/12/2025

    Viêm xoang trong mùa đông

    Vào những tháng cuối năm thời tiết chuyển lạnh, nhiệt độ giảm kèm theo những cơn mưa là cả một thách thức với hệ hô hấp, khó chịu với mũi và xoang. Sự kết hợp giữa không khí khô và thay đổi nhiệt độ này ảnh hưởng đến hoạt động bài tiết chất nhầy của mũi và xoang để bảo vệ hệ hô hấp và lọc không khí; có thể dẫn đến các dấu hiệu nghẹt mũi, áp lực và khó chịu. Hiểu được tác động theo mùa này đối với sức khỏe xoang giúp giải thích tại sao nhiều người gặp phải các vấn đề liên quan đến xoang nhiều hơn trong những tháng mùa đông và chỉ ra những cách chúng ta có thể bảo vệ hệ hô hấp tốt hơn trong mùa lạnh.

  • 02/12/2025

    Eswatini – Quốc gia đầu tiên trên thế giới triển khai mũi tiêm phòng HIV hai lần mỗi năm

    Eswatini hiện đang là đất nước có tỉ lệ nhiễm HIV cao nhất thế giới. Eswatini từ lâu đã phải đối mặt với gánh nặng HIV cực kỳ lớn. Khoảng 27% người trưởng thành của quốc gia này sống chung với HIV – mức cao nhất thế giới. Dù đã đạt nhiều tiến bộ trong điều trị antiretroviral (ARV), số ca nhiễm HIV mới vẫn duy trì ở mức đáng lo ngại, đặc biệt trong nhóm phụ nữ trẻ và thanh niên.

  • 02/12/2025

    4 lợi ích nổi bật nhất của rau càng cua với sức khỏe

    Tuy chỉ là một loại rau dại mọc phổ biến nhưng rau càng cua chứa đựng những giá trị dinh dưỡng và dược liệu đáng kinh ngạc, mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe con người.

  • 02/12/2025

    Các dấu hiệu nhận biết đột quỵ vào mùa đông

    Thời tiết lạnh có thể làm tăng nguy cơ đột quỵ do một số yếu tố thuận lợi, bao gồm co mạch máu, tăng huyết áp và tăng độ nhớt của máu. Khi nhiệt độ giảm, cơ thể cố gắng giữ nhiệt bằng cách co các mạch máu, làm tăng huyết áp và có thể dẫn đến hình thành cục máu đông. Những người có nguy cơ cao bao gồm người cao tuổi, người mắc bệnh tim mạch, huyết áp cao, tiểu đường, và những người có lối sống ít vận động.

  • 01/12/2025

    4 loại thực phẩm giàu vitamin D nên bổ sung vào mùa đông

    Vitamin D đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe xương, hỗ trợ chức năng miễn dịch và điều hòa nhiều quá trình sinh lý trong cơ thể. Thiếu hụt vitamin D kéo dài có thể dẫn đến loãng xương, yếu cơ, tăng nguy cơ gãy xương và làm giảm khả năng chống nhiễm trùng.

  • 01/12/2025

    Tiêm phòng cúm mùa: Lợi ích và khuyến cáo

    Cúm mùa là một bệnh đường hô hấp do virus cúm gây ra, lây lan mạnh vào mùa thu và mùa đông. Mỗi năm có khoảng 1 tỷ người mắc cúm, trong đó có từ 3 đến 5 triệu trường hợp diễn biến nặng. Tiêm phòng cúm là cách hiệu quả để giảm nguy cơ mắc bệnh và hạn chế các biến chứng nghiêm trọng, đặc biệt với những người có nguy cơ cao. Viện Y học ứng dụng Việt Nam sẽ phân tích lợi ích của việc tiêm vắc xin cúm, đối tượng cần ưu tiên tiêm và thời điểm thích hợp để thực hiện tiêm chủng.

  • 30/11/2025

    5 loại thực phẩm nên kết hợp với trứng để tăng gấp đôi hiệu quả dinh dưỡng

    Trứng là nguồn protein hoàn hảo nhưng để tối ưu hóa năng lượng và khả năng hấp thụ dưỡng chất cần ăn đúng cách. Tham khảo 5 thực phẩm nên ăn cùng trứng giúp trứng phát huy tối đa sức mạnh dinh dưỡng.

Xem thêm