Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Những loại vắc xin quan trọng cho Ông và Bà

Khi đã có tuổi và phải dành nhiều thời gian chăm sóc các cháu của mình, bạn không muốn mình lây bất kỳ căn bệnh nguy hiểm nào cho các cháu.

Dưới đây là những loại vắc-xin quan trọng mà bạn nên tiêm để phòng bệnh và tránh lây nhiễm cho trẻ đặc biệt là trẻ sơ sinh.

Tdap (bạch hầu, ho gà, uốn ván)

Vắc xin Tdap phòng 3 bệnh: bạch hầu, ho gà và uốn ván.

Bạn có thể đã tiêm vắc xin này từ khi còn trẻ, nhưng khả năng miễn dịch sẽ giảm dần theo thời gian và bạn cần tiêm nhắc lại để củng cố khả năng miễn dịch.

Ho gà là một bệnh hô hấp rất dễ lây lan, mọi người ở mọi độ tuổi đều có thể bị ho gà, trẻ sơ sinh đặc biệt dễ bị tổn thương. Một nửa số trẻ dưới 1 tuổi bị ho gà cần được nhập viện, vì vậy việc phòng ngừa là quan trọng. Trẻ thường được tiêm vắc-xin ho gà đầu tiên lúc hai tháng.

Hầu hết những người bị bệnh ho gà thường bị lây từ một người thân nào đó trong gia đình, chẳng hạn như cha mẹ, anh chị em ruột hoặc ông bà. Vì vậy, đảm bảo rằng bạn không mắc bệnh cũng có ý nghĩa trong việc đảm bảo rằng các cháu của bạn không mắc bệnh.

Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC) khuyến nghị bạn nên tiêm ít nhất hai tuần trước khi tiếp xúc với trẻ sơ sinh.

Vắc xin ngừa zona (Shingles) 

Loại vắc xin này giúp bảo vệ bạn khỏi bệnh zona, là bệnh nổi các mụn nước đau đớn do loại vi-rút gây bệnh thủy đậu gây ra. Bất cứ ai từng bị thủy đậu đều có nguy cơ mắc bệnh zona, nhưng nguy cơ bị bệnh zona tăng lên khi bạn già đi.

Người bị bệnh zona có thể làm lây lan bệnh thủy đậu, thủy đậu càng trở nên nghiêm trọng, đặc biệt đối với trẻ sơ sinh.

Vắc xin ngừa bệnh zona được khuyến cáo cho người trên 50 tuổi, cho dù đã bị thủy đậu hay không.

Nếu bạn mắc bệnh zona, bạn có nguy cơ cao lây bệnh khi bạn bị dang có các mụn nước. Vì vậy trừ khi bạn có mụn nước, bạn không cần phải chờ đợi để tiếp xúc với trẻ em sau khi đã tiêm phòng.

MMR (sởi, quai bị, rubella)

Vắc xin giúp bạn dự phòng ba bệnh: sởi, quai bị và rubella. Mặc dù bạn có thể đã tiêm vắc-xin MMR khi còn trẻ, miễn dịch sẽ giảm dần theo thời gian.

Bệnh sởi, quai bị và rubella là ba bệnh truyền nhiễm rất dễ lây qua ho và hắt hơi. Bệnh sởi vẫn là mối đe dọa với các bùng phát vào các năm gần đây. Sởi là một bệnh nghiêm trọng có thể dẫn đến viêm phổi, tổn thương não, điếc, và thậm chí tử vong, đặc biệt là ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Trẻ sơ sinh thường được tiêm phòng sởi lúc 12 tháng.

Trẻ sơ sinh được bảo vệ khỏi sởi khi những người xung quanh đã được tiêm phòng sởi. CDC khuyến cáo ít nhất một liều vắc-xin MMR cho những người không có miễn dịch với bệnh sởi. Một xét nghiệm máu đơn giản có thể kiểm tra khả năng miễn dịch của bạn.

Để chắc chắn không có nguy cơ lây nhiễm bệnh cho trẻ em, hãy hỏi bác sĩ về việc bạn nên đợi bao lâu sau tiêm chủng để có thể chơi đùa với các cháu của bạn.

Vắc-xin cúm

Mặc dù bạn có thể đã tiêm phòng cúm mỗi năm, điều này càng trở nên quan trọng khi bạn ở quanh trẻ nhỏ.

Theo CDC, trong những năm gần đây, 71% - 85% các ca tử vong liên quan đến cúm là ở những người trên 65 tuổi.

Ngoài việc dự phòng các yếu tố nguy cơ cho bản thân, vắc-xin cũng giúp bảo vệ trẻ em khỏi bị lây cúm. Trẻ em dưới 5 tuổi có nguy cơ cao bị các biến chứng nghiêm trọng liên quan đến cúm vì hệ thống miễn dịch chưa phát triển đầy đủ.

Trẻ sơ sinh dưới 6 tháng tuổi còn quá nhỏ để tiêm phòng cúm, vì vậy điều quan trọng là bảo vệ trẻ khỏi nguy cơ mắc cúm bằng cách tiêm phòng cúm cho những người thân thường xuyên tiếp xúc với trẻ.

CDC khuyến cáo rằng tất cả người trưởng thành tại Hoa Kỳ nên tiêm phòng cúm mỗi mùa cúm kéo dài từ tháng 10 đến tháng 5.

Vắc-xin phế cầu khuẩn

Loại vắc xin này bảo vệ bạn khỏi viêm phổi do phế cầu khuẩn gây ra.

Viêm phổi là một bệnh nhiễm trùng phổi nghiêm trọng. Người lớn trên 65 tuổi và trẻ em dưới 5 tuổi có nguy cơ cao bị viêm phổi.

Có hai loại vắc-xin phế cầu khuẩn: PCV13 và PPSV23. Những người trên 65 tuổi được khuyến nghị tiêm một liều vắc xin này.

Nếu bạn dưới 65 tuổi, nhưng mắc một số bệnh mãn tính như bệnh tim hoặc hen suyễn hoặc bạn có hệ miễn dịch suy yếu, bạn cũng nên chủng ngừa phế cầu khuẩn.

Trao đổi với bác sĩ

Nếu bạn không biết mình nên tiêm vắc xin gì hoặc có thắc mắc về bất kì loại vắc xin nào, hãy trao đổi với bác sĩ. Bác sĩ sẽ hướng dẫn bạn lựa chọn loại vắc xin phù hợp để bảo vệ sức khỏe cho bạn và những người thân yêu xung quanh.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Những lý do người trưởng thành cần tiêm vắc xin

Bs. Nguyễn Thế Võ - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Theo Healthline
Bình luận
Tin mới
  • 18/08/2025

    Tiêu chảy mùa mưa lũ: Nguyên nhân, triệu chứng và cách phòng tránh

    Mỗi khi mùa mưa lũ đến, không chỉ cảnh quan thiên nhiên bị ảnh hưởng mà sức khỏe con người cũng đối mặt với nhiều nguy cơ, trong đó tiêu chảy là một trong những mối đe dọa phổ biến nhất. Nước lũ tràn ngập mang theo vô số vi sinh vật gây hại, làm ô nhiễm nguồn nước và thực phẩm, tạo điều kiện cho các mầm bệnh phát triển mạnh mẽ.

  • 17/08/2025

    8 nguyên nhân gây ra tình trạng răng khấp khểnh

    Răng khấp khểnh là tình trạng phổ biến và ảnh hưởng đến trẻ em, thanh thiếu niên và người lớn. Nguyên nhân bao gồm di truyền, răng mọc chen chúc, vấn đề về hàm, mất răng, chấn thương mặt và thói quen vệ sinh răng miệng không đúng cách.

  • 16/08/2025

    Tác động của mạng xã hội đến sức khỏe tinh thần giới trẻ

    Trong bối cảnh công nghệ phát triển mạnh mẽ, mạng xã hội đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống hàng ngày, đặc biệt là đối với giới trẻ. Các nền tảng như Facebook, Instagram, TikTok, Thread không chỉ là công cụ giao tiếp, chia sẻ thông tin mà còn là nơi giải trí phổ biến. Tuy nhiên, bên cạnh những lợi ích rõ ràng, việc sử dụng mạng xã hội một cách mất kiểm soát đang đặt ra nhiều thách thức nghiêm trọng đối với sức khỏe tinh thần của thế hệ trẻ trên toàn cầu.

  • 16/08/2025

    Tầm quan trọng của việc tiêm chủng cho trẻ em và người lớn

    Việc tiêm chủng từ lâu đã được coi là một trong những thành tựu y học nổi bật, mang lại sự bảo vệ thiết yếu cho cả trẻ em và người lớn trước các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm.

  • 15/08/2025

    Ăn bao nhiêu rau quả mỗi ngày là đủ?

    Rau xanh và trái cây tươi là nhóm thực phẩm thiếu yếu trong chế độ ăn hằng ngày nhưng nhiều người còn băn khoăn chưa biết lượng rau quả nên ăn mỗi ngày bao nhiêu là đủ?

  • 15/08/2025

    Người cao tuổi vẫn có thể bị suy dinh dưỡng?

    Người cao tuổi thường cần ít năng lượng hơn so với khi còn trẻ, nhưng nhu cầu về các chất dinh dưỡng thiết yếu (vitamin, khoáng chất, protein, chất béo lành mạnh, carbohydrate phức hợp) vẫn tương đương hoặc thậm chí cao hơn.

  • 15/08/2025

    Báo cáo trường hợp: Sốc nhiễm trùng kèm viêm da, cân cơ hoại tử do nhiễm Vibrio vulnificus qua vết thương ở da

    Vibrio vulnificus là một loại trực khuẩn gram âm, di động, ưa mặn được tìm thấy ở khắp mọi nơi, chủ yếu ở vùng nước mặn và nước lợ ven biển. V. Vulnificus gây ra 1 trong 3 hội chứng riêng biệt: viêm dạ dày-ruột, nhiễm trùng huyết tiên phát và nhiễm trùng vết thương với tỉ lệ tử vong cao. Bệnh thường xẩy ra ở những người mắc bệnh gan mãn tính, suy giảm miễn dịch, hoặc các bệnh gây thừa sắt trong cơ thể. Khi nghi ngờ nhiễm V. Vulnificus dựa trên tiền sử, dịch tễ, diễn biến lâm sàng, vi khuẩn học, kháng sinh thích hợp cần dùng càng sớm càng tốt và can thiệp ngoại khoa khi có chỉ định.

  • 15/08/2025

    Cảnh báo: Vi khuẩn “ăn thịt người” Vibrio vulnificus đang gia tăng ở Mỹ. Khuyến cáo cho Việt Nam

    Các chuyên gia y tế cảnh báo sự gia tăng các ca nhiễm vi khuẩn ăn thịt người Vibrio vulnificus tại Mỹ, đặc biệt ở các bang ven biển vùng Vịnh Mexico và Đông Nam Hoa Kỳ như Florida và Louisiana. Mặc dù vẫn được xem là bệnh hiếm gặp, nhưng mức độ nghiêm trọng và xu hướng tăng của các ca nhiễm cho thấy dấu hiệu bất thường và người dân không được chủ quan về nguy cơ lây nhiễm.

Xem thêm