10 cách giảm đau cho trẻ khi đi tiêm chủng

Trước khi tròn 2 tuổi, trẻ sẽ phải đối mặt với cây kim tiêm khoảng 20 lần trong suốt những lần tiêm chủng. Những mũi tiêm sẽ bảo vệ trẻ khỏi các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm phổ biến nhưng tiêm chủng lại thường xuyên làm cả bạn và trẻ cảm thấy lo lắng.

Các bé dù rất nhỏ sẽ nhanh chóng có "phản xạ" với việc bị tiêm chủng, như quấy khóc, khó chịu, nôn mửa... vì những đau đớn do mũi kim và vắc xin mang lại. Một số trẻ sẽ gặp các phản ứng sau tiêm như sưng, đau tại vết tiêm, sốt, nổi mẩn và hãn hữu có thể có những phản ứng sau tiêm nặng nề hơn.

Các bà mẹ, ông bố sẽ thực sự cảm thấy xót xa và lo lắng cho những thiên thần nhỏ bé của mình. Nhưng bạn hãy thư giãn, tiêm chủng là việc cần làm để bảo vệ trẻ. Cách tốt nhất bạn có thể làm là giúp đỡ trẻ để vượt qua những khó chịu này.

Bạn có thể làm những việc rất đơn giản sau đây để giảm đau cho trẻ sau khi tiêm chủng:

Bế trẻ

Theo một nghiên cứu xuất bản trên tạp chí Pediatrics, bạn nên ở ngay cạnh trẻ khi tiêm để có thể làm phân tán tư tưởng của trẻ và giúp trẻ bình tĩnh hơn trong suốt quá trình tiêm chủng.

Một lựa chọn lý tưởng đó là bạn hãy bế trẻ, ôm bé vào lòng nhưng hãy chắc chắn rằng sẽ để lộ phần cánh tay hoặc đùi của trẻ ra ngoài để các nhân viên y tế có thể tiêm dễ dàng hơn.

Những trẻ lớn hơn một chút có thể ngồi lên đùi, mặt đối mặt với bạn để bé có thể nhìn thấy bạn như là một chỗ dựa vững chắc trong suốt thời gian tiêm chủng.

Cho trẻ bú

Cho trẻ bú có thể giúp trẻ giảm đau khi tiêm chủng. Một nghiên cứu gần đây chỉ ra rằng, những trẻ được bú mẹ trong khi tiêm vaccine sẽ khóc ít hơn so với những trẻ không được bú.

Tuy nhiên, các bác sỹ khuyên rằng, bạn nên cho trẻ bú sau khi đã tiêm xong như một sự trấn an, bởi nếu bú trước, rất có thể, trẻ sẽ nôn trớ trong quá trình tiêm chủng.

Thêm một chút đường

Rất nhiều nghiên cứu đã chứng minh rằng đường có thể giúp giảm cảm giác đau nhói khi tiêm vaccine. Đường đặc biệt sẽ hữu ích đối với trẻ em dưới 6 tháng. Bạn có thể thử cho trẻ uống một chút nước đường trước khi tiêm hoặc nhúng núm vú vào dung dịch nước đường và để trẻ ngậm trong khi tiêm chủng.

Phân tán tư tưởng của trẻ

Phân tán tư tưởng của trẻ là một trong những cách rất hữu hiệu để làm giảm đau trong khi tiêm vaccine.

Khi đưa trẻ đi tiêm, hãy mang theo một đồ vật mà bạn biết chắc chắn rằng sẽ thu hút sự chú ý của trẻ, ví dụ như một trái bóng, thứ đồ chơi yêu thích của trẻ, hoặc một loại đồ chơi có thể tạo ra âm thanh.

Với trẻ lớn hơn một chút, hãy nói chuyện với bé, chỉ cho bé thấy một vài chi tiết lý thú xung quanh, kể cho bé nghe một vài chuyện đùa... để trẻ ít chú ý hơn vào mũi tiêm.

Hỏi về thuốc gây tê

Các loại kem bôi ngoài da có tác dụng gây tê, như EMLA có thể làm giảm đau khi tiêm vaccine. Tuy nhiên, loại thuốc này phải mất khoảng 1 tiếng mới phát huy tác dụng. Một số loại thuốc xịt có tác dụng làm gây tê và làm mát da cũng có thể sẽ giúp ích và phát huy tác dụng trong một vài giây.

Tuy nhiên, những loại thuốc này chưa được chứng minh khoa học là có hiệu quả. Nếu bạn lo ngại về việc con mình sẽ bị đau khi tiêm vaccine, hãy hỏi ý kiến bác sỹ về việc sử dụng các loại kem bôi gây tê trước khi dùng bất cứ loại nào cho bé.

Xoa lên da của trẻ

Sau khi tiêm, bạn có thể xoa nhẹ vùng da xung quanh chỗ tiêm nhưng lưu ý không được xoa trực tiếp bên trên vết tiêm. Việc mát xa nhẹ nhàng có thể giúp trẻ thư giãn và giảm cảm giác đau do việc tiêm chủng gây ra.

Một nghiên cứu trên người trưởng thành chỉ ra rằng, những người được xoa nhẹ nhàng lên da sau khi tiêm khoảng 10 giây sẽ ít bị đau hơn. Một nghiên cứu khác lại cho thấy, ấn mạnh lên da trước khi tiêm cũng có tác dụng giảm đau.

Sử dụng Tylenol

Cho con bạn sử dụng acetaminophen (Tylenol) một thời gian ngắn trước khi tiêm có thể giúp trẻ bớt đau khi tiêm. Tylenol cũng có thể làm giảm các cơn sốt nhẹ xảy ra sau tiêm chủng.

Tuy nhiên, một nghiên cứu mới đây chỉ ra rằng, sử dụng Tylenol để phòng cơn sốt có thể làm giảm hiệu quả của vaccine. Do vậy bạn nên hỏi ý kiến của bác sỹ về việc dùng thuốc giảm đau và thời điểm dùng thuốc trước khi dùng bất cứ loại thuốc giảm đau nào cho trẻ.

Sử dụng các biện pháp thay thế

Trong một số tình huống, bác sỹ có thể làm giảm bớt cơn đau bằng việc sử dụng một thiết bị không sử dụng kim tiêm, ví dụ như những thiết bị sử dụng áp lực từ không khí để đưa thuốc vào trong cơ thể. Bạn có thể hỏi xem biện pháp này có thích hợp cho con bạn hay không, nhưng nhìn chung, biện pháp này đã được sử dụng tại Mỹ khi có rất nhiều người có cùng nhu cầu, cùng một lúc. Các nhà nghiên cứu vẫn đang tiếp tục nghiên cứu để tìm ra các biện pháp mới thay thế cho việc sử dụng kim tiêm.

Tiêm các mũi tiêm phối hợp

Vaccine phòng nhiều bệnh khác nhau có thể được phối hợp trong cùng 1 mũi tiêm để giảm số lần tiêm cho trẻ, và do đó, có thể giảm bớt đau khi tiêm chủng. Nếu được, bạn nên tiêm các loại vaccine phối hợp này cho trẻ, thay vì tiêm các mũi đơn. Con bạn sẽ ít phải đi tiêm hơn và rõ ràng sẽ bớt đau hơn cũng như ít lần có phản ứng sau tiêm hơn.

Ở Việt Nam hiện nay các loại văc-xin 5 trong 1, 6 trong 1 như ComBE Five, Pentaxim, Infanrix hexa đang được sử dụng để phòng các bệnh: bạch hầu, ho gà, uốn ván, viêm gan B, viêm phổi và viêm màng não do vi khuẩn Hib, bại liệt,... tùy theo từng loại vắc xin cụ thể. Với liều 3 mũi tiêm được khuyến cáo cho trẻ 2, 3, 4 tháng tuổi, việc kết hợp các loại vắc xin này trong 1 mũi tiêm đã giảm đáng kể số lần trẻ phải nhận các mũi tiêm.

Giữ bình tĩnh

Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng hành vi của cha mẹ sẽ ảnh hưởng đến khoảng 50% cảm xúc của trẻ khi đi tiêm. Những ông bố bà mẹ trẻ thường rất lo lắng về việc con bị đau khi tiêm chủng. Hãy thư giãn bởi trẻ chỉ cảm thấy đau vì tiêm chủng trong một vài phút, nhưng sự bảo vệ do tiêm chủng đem lại cho trẻ sẽ kéo dài một vài năm thậm chí cả đời.

Điều quan trọng bạn nên ghi nhớ:

Hãy tìm hiểu trước về các văc-xin con bạn sẽ phải tiêm chúng, những phản ứng trẻ có thể gặp phải sau khi tiêm, cách giảm bớt những khó chịu cho bé, cách chăm sóc trẻ sau khi tiêm chủng.

Hãy hỏi ý kiến bác sỹ và tuyệt đối thực hiện theo các hướng dẫn chăm sóc trẻ của bác sỹ trước, trong và sau khi tiêm chủng.

Bạn sẽ giúp con yêu vượt qua những đau đớn, khó chịu khi tiêm chủng đấy

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Phản đối tiêm chủng và những hệ quả

Ths.Bs.Trần Thu Nguyệt - Viện Y học ứng dụng Việt Nam

Từ khóa:

Bình luận

Tin mới

03/12/2025

Có nên dùng ‘đường ăn kiêng’ để giảm cân?

Việc sử dụng 'đường ăn kiêng' để giảm cân đang là một xu hướng phổ biến nhưng nó vẫn còn là một chủ đề gây nhiều tranh cãi. Vậy đường ăn kiêng có tác dụng gì và có an toàn để giảm cân không?
03/12/2025

Viêm xoang trong mùa đông

Vào những tháng cuối năm thời tiết chuyển lạnh, nhiệt độ giảm kèm theo những cơn mưa là cả một thách thức với hệ hô hấp, khó chịu với mũi và xoang. Sự kết hợp giữa không khí khô và thay đổi nhiệt độ này ảnh hưởng đến hoạt động bài tiết chất nhầy của mũi và xoang để bảo vệ hệ hô hấp và lọc không khí; có thể dẫn đến các dấu hiệu nghẹt mũi, áp lực và khó chịu. Hiểu được tác động theo mùa này đối với sức khỏe xoang giúp giải thích tại sao nhiều người gặp phải các vấn đề liên quan đến xoang nhiều hơn trong những tháng mùa đông và chỉ ra những cách chúng ta có thể bảo vệ hệ hô hấp tốt hơn trong mùa lạnh.
02/12/2025

Eswatini – Quốc gia đầu tiên trên thế giới triển khai mũi tiêm phòng HIV hai lần mỗi năm

Eswatini hiện đang là đất nước có tỉ lệ nhiễm HIV cao nhất thế giới. Eswatini từ lâu đã phải đối mặt với gánh nặng HIV cực kỳ lớn. Khoảng 27% người trưởng thành của quốc gia này sống chung với HIV – mức cao nhất thế giới. Dù đã đạt nhiều tiến bộ trong điều trị antiretroviral (ARV), số ca nhiễm HIV mới vẫn duy trì ở mức đáng lo ngại, đặc biệt trong nhóm phụ nữ trẻ và thanh niên.
02/12/2025

4 lợi ích nổi bật nhất của rau càng cua với sức khỏe

Tuy chỉ là một loại rau dại mọc phổ biến nhưng rau càng cua chứa đựng những giá trị dinh dưỡng và dược liệu đáng kinh ngạc, mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe con người.
02/12/2025

Các dấu hiệu nhận biết đột quỵ vào mùa đông

Thời tiết lạnh có thể làm tăng nguy cơ đột quỵ do một số yếu tố thuận lợi, bao gồm co mạch máu, tăng huyết áp và tăng độ nhớt của máu. Khi nhiệt độ giảm, cơ thể cố gắng giữ nhiệt bằng cách co các mạch máu, làm tăng huyết áp và có thể dẫn đến hình thành cục máu đông. Những người có nguy cơ cao bao gồm người cao tuổi, người mắc bệnh tim mạch, huyết áp cao, tiểu đường, và những người có lối sống ít vận động.
01/12/2025

4 loại thực phẩm giàu vitamin D nên bổ sung vào mùa đông

Vitamin D đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe xương, hỗ trợ chức năng miễn dịch và điều hòa nhiều quá trình sinh lý trong cơ thể. Thiếu hụt vitamin D kéo dài có thể dẫn đến loãng xương, yếu cơ, tăng nguy cơ gãy xương và làm giảm khả năng chống nhiễm trùng.
01/12/2025

Tiêm phòng cúm mùa: Lợi ích và khuyến cáo

Cúm mùa là một bệnh đường hô hấp do virus cúm gây ra, lây lan mạnh vào mùa thu và mùa đông. Mỗi năm có khoảng 1 tỷ người mắc cúm, trong đó có từ 3 đến 5 triệu trường hợp diễn biến nặng. Tiêm phòng cúm là cách hiệu quả để giảm nguy cơ mắc bệnh và hạn chế các biến chứng nghiêm trọng, đặc biệt với những người có nguy cơ cao. Viện Y học ứng dụng Việt Nam sẽ phân tích lợi ích của việc tiêm vắc xin cúm, đối tượng cần ưu tiên tiêm và thời điểm thích hợp để thực hiện tiêm chủng.
30/11/2025

5 loại thực phẩm nên kết hợp với trứng để tăng gấp đôi hiệu quả dinh dưỡng

Trứng là nguồn protein hoàn hảo nhưng để tối ưu hóa năng lượng và khả năng hấp thụ dưỡng chất cần ăn đúng cách. Tham khảo 5 thực phẩm nên ăn cùng trứng giúp trứng phát huy tối đa sức mạnh dinh dưỡng.