Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Lecithin và tắc ống dẫn sữa

Tắc ống dẫn sữa rất hay gặp khi đang cho con bú. Đó là hiện tượng sữa không chảy đều từ vú mẹ hoặc bị tắc do có quá nhiều áp lực ở bên trong vú.

Sữa có thể sẽ chảy ngược hoặc tích tụ lại trong ống dẫn sữa, gây ra cảm giác như có một khối u nhỏ ở trong vú, khiến nhiều bà mẹ cảm thấy đau tức và không thoải mái. Hiện tượng tắc sữa nếu để lâu có thể khiến bà mẹ đau, sốt, viêm tuyến vú và có thể mất sữa hoặc không đủ sữa cho con bú.

Tắc ống dẫn sữa có thể do các nguyên nhân

Các nguyên nhân từ phía bà mẹ: không vắt hết sữa ra sau khi cho con bú, mẹ có quá nhiều sữa, mẹ nằm sấp khi ngủ, mẹ mặc áo ngực quá chật, mặc áo bó sát hoặc đeo dây an toàn trong thời gian quá dài.

Nguyên nhân từ phía em bé: bé mút vú không tốt hoặc gặp vấn đề về ăn uống.

Bênh cạnh đó, đột ngột cai sữa cho em bé khi đang trong thời kỳ bú mẹ cũng là nguyên nhân hay gặp gây tắc ống dẫn sữa. Hoặc bị viêm tuyến vú không khắc phục kịp thời sẽ khiến tình trạng viêm nặng hơn và tắc ống dẫn sữa.

Lecithin và tắc ống dẫn sữa

Lecithin là gì?

Lecithin là một chất dinh dưỡng tự nhiên, được tìm thấy trong các thực phẩm sau:

  • Lòng đỏ trứng gà: đây là thực phẩm có nhiều Lecithin nhất. Do vậy, theo kinh nghiệm dân gian, bà mẹ sau sinh hay ăn trứng gà để bổ máu và có nhiều sữa cho con bú.
  • Đậu nành
  • Ngũ cốc nguyên hạt
  • Các loại đậu
  • Thịt đỏ, nội tạng động vật, đặc biệt là gan
  • Sữa bò, dê, bao gồm cả sữa mẹ

Lecithin được bổ sung vào trong rất nhiều loại thực phẩm chế biến sẵn, ví dụ như trong chocolate, salad và bánh nướng, với vai trò như một chất phụ gia thực phẩm, do lecithin là một chất có thể giữ chất béo và dầu trong trạng thái nhũ hóa. 

Lợi ích của lecithin

Lecithin là một phospholipid, tức là trong cấu tạo có cả các thành phần kỵ nước và cả thành phần ái nước. Lecithin được cho là giúp ngăn chặn tình trạng tắc ống dẫn sữa bằng cách làm tăng lượng axit béo không bão hòa đa trong sữa và làm giảm độ kết dính trong sữa.

Lecithin được coi là một cách giúp ngăn chặn tình trạng tắc ống dẫn sữa mà không để lại bất cứ biến chứng nào. Tắc ống dẫn sữa có thể rất đau đớn và không thoải mái cho cả mẹ và bé. Em bé có thể trở nên quấy khóc nếu dòng sữa mẹ chảy ra chậm hơn so với bình thường.

Bao nhiêu lecithin là đủ?

Lecithin có trong rất nhiều loại thực phẩm tự nhiên như nội tạng động vật, thịt đỏ và trứng. Vì vậy, nếu chế độ ăn của bạn khi đang cho con bú đầy đủ và cân bằng, bạn sẽ không lo thiếu lecithin và không cần phải bổ sung thêm từ thuốc hoặc thực phẩm chức năng.

Tuy nhiên, những loại thực phẩm giàu lecithin này thường cũng chứa thành phần chất béo bão hòa rất cao và cholesterol. Ngoài việc dự phòng các bệnh tim mạch và béo phì, rất nhiều phụ nữ ngày nay còn ăn kiêng bằng các chế độ ăn ít cholesterol, ít calo, đồng nghĩa với việc có nguy cơ cao thiếu lecithin, ngay cả khi đang cho con bú. 

Tuy nhiên, may mắn là có rất nhiều thực phẩm chức năng bổ sung lecithin. Chưa có một khuyến nghị chính thức về liều dùng lecithin hàng ngày, cũng như chưa có một khuyến cáo nào về liều uống bổ sung thực phẩm chức năng có chứa lecithin. Theo Hiệp hội Nuôi con bằng sữa mẹ Canada, lecithin có thể được sử dụng với liều 1.200mg, 4 lần/ngày để ngăn chặn tình trạng thường xuyên tắc ống dẫn sữa.

Làm sao để khắc phục tình trạng tắc ống dẫn sữa?

Đa số các trường hợp tắc ống dẫn sữa sẽ tự biến mất trong vòng 1-2 ngày. Tuy nhiên, bất cứ khi nào người phụ nữ bị tắc ống dẫn sữa thì nguy cơ viêm vú cũng sẽ tăng lên.

Nếu bạn có các triệu chứng giống cúm, ví dụ như sốt hay ớn lạnh, cùng với việc xuất hiện u cục ở vú, sờ vào nóng và đỏ, có nhiều khả năng bạn đã bị viêm tuyến vú và hãy đến gặp bác sỹ ngay lập tức. Bạn sẽ cần phải uống kháng sinh để loại bỏ tình trạng nhiễm trùng. Nếu không được điều trị, viêm vú có thể sẽ dẫn đến áp xe vú. Áp xe sẽ đau đớn hơn và phải được xử lý ngay bởi bác sỹ bằng cách chích, rạch hoặc nạo áp xe.

Nếu bạn hay bị tắc ống dẫn sữa, hãy hỏi ý kiến bác sỹ về việc sử dụng thực phẩm chức năng hoặc các viên uống bổ sung lecithin.
Bạn có thể thực hiện các cách sau để dự phòng tình trạng tắc ống dẫn sữa, bao gồm:
  • Để em bé bú hết sữa ở một bên vú rồi mới chuyển sang cho bú bên còn lại. Nếu bé bú không hết, hãy vắt hết sữa còn trong vú sau khi bé bú xong.
  • Đảm bảo rằng em bé ngậm núm vú và mút vú đúng cách trong suốt khoảng thời gian bú mẹ
  • Thay đổi tư thế đa dạng hơn mỗi lần cho bé bú để đảm bảo bé bú hết sữa
  • Ăn chế độ ăn ít chất béo bão hòa
  • Uống nhiều nước
  • Mặc áo lót hỗ trợ tốt, vừa vặn. Tránh sử dụng các đồ bó chặt, dây đeo, đai nịt... khi đang cho con bú

Bổ sung Lecithin có nguy cơ gì không?

Lecithin là một chất tự nhiên và cũng là một thành phần có trong sữa mẹ. Đó cũng là một chất phụ gia thực phẩm tương đối phổ biến, do vậy, có thể là bạn đang tiêu thụ lecithin rất nhiều mà bạn không biết. Không có chống chỉ định nào được đưa ra với phụ nữ đang cho con bú và lecithin được Cục quản lý Dược phẩm và Thực phẩm Hoa Kỳ - FDA coi là tương đối an toàn  - “generally recognized as safe” (GRAS).

Cho đến nay, cũng chưa có bằng chứng khoa học nào chứng minh mức độ an toàn và hiệu quả của việc sử dụng lecithin để tránh tắc ống dẫn sữa khi cho con bú cả, theo Viện Sức khỏe quốc gia Hoa Kỳ. Do vậy bạn chỉ bổ sung Lecithin theo hướng dẫn của bác sỹ.

Mỗi loại sản phẩm thực phẩm chức năng có chứa lecithin lại chứa một hàm lượng lecithin khác nhau trong mỗi viên uống, do vậy, hãy đảm bảo rằng bạn đã đọc kỹ nhãn sản phẩm trước khi sử dụng lecithin, hay bất cứ loại thực phẩm chức năng nào khác. Hãy nhớ, luôn hỏi ý kiến bác sỹ trước khi bắt đầu sử dụng bất cứ loại thực phẩm chức năng nào trong khi mang thai hoặc khi đang cho con bú.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Các tư thế cho con bú tốt nhất

Ths.Bs.Trần Thu Nguyệt - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Tổng hợp từ Healthline
Bình luận
Tin mới
  • 21/11/2024

    Trị bệnh Parkinson bằng Đông y có hiệu quả không?

    Do các loại thuốc Tây y điều trị bệnh Parkinson thường đi kèm với tác dụng phụ và nguy cơ “nhờn thuốc” khi dùng lâu dài, nhiều người tìm tới các phương pháp Đông y với hy vọng các loại thảo dược tự nhiên sẽ an toàn hơn với cơ thể.

  • 21/11/2024

    Tăng cường sức khỏe xương khớp cho người cao tuổi trong mùa đông

    Khi bước vào giai đoạn lão hóa, cơ thể con người trải qua nhiều thay đổi sinh lý, suy giảm chức năng của hệ cơ xương khớp và dễ mắc phải các bệnh lý về xương khớp, đặc biệt là trong mùa đông lạnh

  • 21/11/2024

    Tức giận - Kẻ thù thầm lặng của sức khỏe

    Tức giận là một cảm xúc bình thường mà ai cũng sẽ trải qua, bởi hiếm ai có thể giữ được bình tĩnh khi bị tấn công, xúc phạm, phản bội hay thất bại... Tuy nhiên, tức giận quá thường xuyên hoặc kéo dài có thể gây ra nhiều vấn đề đối với sức khỏe.

  • 21/11/2024

    Bệnh hô hấp và cách bảo vệ sức khỏe trong mùa lạnh

    Mùa đông đến đi kèm với sự thay đổi nhiệt độ đột ngột, không khí hanh khô và độ ẩm giảm. Những yếu tố này gây nên các bệnh về đường hô hấp, đặc biệt là ở trẻ nhỏ, người cao tuổi và những người có hệ miễn dịch yếu. Các bệnh lý đường hô hấp không chỉ gây khó chịu, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống mà còn có thể dẫn đến các biến chứng nguy hiểm nếu không được điều trị kịp thời.

  • 20/11/2024

    9 cách chữa đau chân tại nhà hiệu quả

    Đau chân là vấn đề phổ biến ảnh hưởng đến cuộc sống hàng ngày của nhiều người. Cùng tìm hiểu 9 phương pháp đơn giản, hiệu quả để chữa đau chân tại nhà. Áp dụng đúng cách, bạn có thể giảm đau, cải thiện lưu thông máu và tăng cường sức khỏe cho đôi chân của mình.

  • 19/11/2024

    Các phương pháp điều trị bênh tiêu chảy tự nhiên khi bạn đang cho con bú

    Thật khó khăn khi bạn phải đối mặt với bệnh tiêu chảy, nhất là khi bạn đang phải cho con bú. Trong bài viết này, Viện Y học ứng dụng Việt Nam sẽ chia sẻ một số biện pháp khắc phục tự nhiên để điều trị bệnh tiêu chảy cho các bà mẹ vẫn đang trong thời kỳ nuôi con bằng sữa mẹ.

  • 18/11/2024

    Tại sao người đái tháo đường nên ăn rau đầu tiên?

    Ăn rau đầu tiên trong bữa ăn có tác dụng thế nào với người bệnh đái tháo đường? Thứ tự các ăn các món trong bữa ăn của người bệnh đái tháo đường có gì đặc biệt? Nhân Ngày thế giới phòng chống đái tháo đường 14/11, cùng tìm hiểu qua bài viết dưới đây.

  • 18/11/2024

    Ngày Trẻ em Thế giới: Bồi dưỡng sức khỏe thể chất và tinh thần cho trẻ

    Ngày Trẻ em Thế giới là dịp để chúng ta cùng nhau tôn vinh và bảo vệ thế hệ tương lai của đất nước. Trong bối cảnh cuộc sống hiện đại với nhiều thay đổi, việc chăm sóc sức khỏe toàn diện cho trẻ em càng trở nên quan trọng hơn bao giờ hết.

Xem thêm