Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Những điều cần biết khi bạn dị ứng penicillin

Dị ứng penicillin là phản ứng của hệ thống miễn dịch của bạn với thuốc kháng sinh penicillin. Kể từ những năm 1940, penicillin đã trở thành loại thuốc được sử dụng để điều trị các bệnh nhiễm trùng do vi khuẩn gây ra. Nhưng một số người gặp phản ứng xấu khi sử dụng loại kháng sinh này.


Hệ thống miễn dịch của bạn có nhiệm vụ chống lại vi khuẩn khiến bạn bị bệnh. Nhưng đôi khi cơ thể bạn tự chống lại thuốc. Đó là điều xảy ra nếu bạn bị dị ứng với penicillin. Hệ thống miễn dịch của bạn nghĩ rằng đó là kẻ xâm lược và muốn loại bỏ nó. Các bác sĩ cố gắng kết hợp đúng loại kháng sinh với đúng bệnh. Công việc đó sẽ khó khăn hơn nếu bạn bị dị ứng với penicillin. 

Triệu chứng dị ứng penicillin

Bạn có thể nhận thấy một số dấu hiệu phản ứng dị ứng trong vòng một giờ sau khi dùng penicillin:

  • Ho, thở khò khè và khó thở
  • Sốt
  • Nổi mề đay 
  • Ngứa mắt, chảy nước mắt
  • Ngứa ở các bộ phận khác trên cơ thể
  • Sổ mũi
  • Sưng da, thường quanh mặt
  • Co thắt cơ hô hấp
  • Sốc phản vệ

Trong một số ít trường hợp, bạn có thể bị phản ứng nặng gọi là sốc phản vệ. Gọi cấp cứu nếu bạn hoặc người đi cùng bạn có những triệu chứng này sau khi dùng penicillin:

  • Đau bụng
  • Khó thở
  • Tiêu chảy
  • Cảm thấy chóng mặt, choáng váng hoặc bất tỉnh
  • Co giật
  • Cổ họng hoặc lưỡi sưng lên
  • Căng tức ở ngực
  • Phản ứng chậm
Đọc thêm tại bài viết: Phản ứng dị ứng penicillin ở trẻ em

Mặc dù không phổ biến nhưng một số phản ứng dị ứng có thể xảy ra vài ngày hoặc vài tuần sau đó. Bao gồm:

  • Đau khớp
  • Sưng tấy
  • Phát ban
  • Cảm giác như bạn sắp nôn mửa
  • Kiệt sức không rõ nguyên nhân
  • Sốt
  • Lú lẫn.

Dị ứng penicillin có thể gây ra những bệnh sau:

  • Bệnh huyết thanh. Bạn bị sốt, phát ban, đau khớp, sưng tấy và buồn nôn.
  • Thiếu máu do thuốc. Bạn có ít tế bào hồng cầu hơn bình thường. Điều này gây ra cảm giác mệt mỏi, nhịp tim quá nhanh hoặc quá chậm, khó thở và các triệu chứng khác.
  • DRESS (phản ứng thuốc với tăng bạch cầu ái toan và các triệu chứng toàn thân). Với DRESS, toàn bộ cơ thể của bạn bị ảnh hưởng và bạn có số lượng bạch cầu cao, cùng với tình trạng sưng tấy chung và sưng hạch bạch huyết. Nhiễm trùng viêm gan cũ có thể quay trở lại.
  • Hội chứng Stevens-Johnson (hoặc hoại tử biểu bì nhiễm độc). Đây là một phản ứng da nghiêm trọng gây phát ban đau đớn, phồng rộp và bong tróc. Nó thường bắt đầu với các triệu chứng giống như cúm và quá trình lành da bắt đầu sau vài ngày.
  • Viêm thận. Bạn có thể bị sốt, tiểu ra máu, sưng tấy khắp cơ thể, lú lẫn và các triệu chứng khác.

Nguyên nhân dị ứng penicillin và các yếu tố nguy cơ

Bất kỳ ai cũng có thể bị dị ứng với loại kháng sinh này, nhưng bạn có thể dễ bị dị ứng hơn nếu:

  • Bạn bị dị ứng với các loại thuốc khác
  • Bạn có HIV
  • Bạn nhiễm virus Epstein-Barr, một loại virus herpes
  • Bạn có các thành viên gia đình không thể dùng penicillin
  • Bạn mắc các tình trang dị ứng khác, chẳng hạn như sốt cỏ khô
  • Nếu bạn phải dùng penicillin thường xuyên, trong thời gian dài hoặc với liều lượng cao, bạn cũng có nhiều khả năng bị phản ứng xấu.

Xét nghiệm dị ứng Penicillin

Hãy hẹn gặp bác sĩ, và trả lời các câu hỏi về những triệu chứng bạn đã gặp phải và chúng kéo dài bao lâu.

Bạn cũng có thể được kiểm tra da hoặc kiểm tra phản ứng.

Kiểm tra da

Đây là loại thử nghiệm phổ biến nhất. Bạn sẽ mất khoảng một giờ.

Đầu tiên, bác sĩ sẽ dùng một cây kim nhỏ chích vào cẳng tay và tiêm cho bạn một liều penicillin nhẹ. Cây kim sẽ hầu như không làm rách da bạn. Nếu bị dị ứng, bạn sẽ nổi mẩn đỏ ngứa, trông giống như vết muỗi đốt trong khoảng 15 phút.

Nếu bạn không bị nổi mụn, họ sẽ tiêm cho bạn một liều penicillin dưới da cẳng tay. Một lần nữa, nếu bạn bị nổi mụn trong vòng 15 phút thì bạn bị dị ứng với penicillin.

Nếu bạn vẫn không nổi mụn thì có khả năng bạn không bị dị ứng.

Để chắc chắn, bác sĩ có thể cho bạn uống một liều penicillin thông thường. Bạn sẽ ở lại bệnh viện khoảng một giờ. Nếu bạn không có bất kỳ triệu chứng nào với liều này, bác sĩ sẽ cho bạn biết liệu bạn có khỏe mạnh hay không.

Điều trị dị ứng Penicillin

Nếu bạn đã dùng penicillin mà không nhận ra mình bị dị ứng, hãy ngừng dùng thuốc và gọi cho bác sĩ.

Bác sĩ có thể kê đơn một loại thuốc gọi là thuốc kháng histamine, chẳng hạn như diphenhydramine, để giúp giảm các triệu chứng của bạn. Đối với những vấn đề nghiêm trọng hơn như sưng tấy, bác sĩ có thể cho bạn một loại thuốc gọi là corticosteroid.

Nếu bạn bị sốc phản vệ, bác sĩ sẽ cho bạn một loại thuốc gọi là epinephrine ngay lập tức. Bạn sẽ phải nằm viện một thời gian cho đến khi huyết áp và nhịp thở tốt hơn.

Các lựa chọn thay thế penicillin

Khi bạn không thể dùng penicillin, bạn thường tránh nó. Bác sĩ sẽ cố gắng tìm một loại kháng sinh khác.

Nếu bạn thực sự cần penicillin, bạn có thể được điều trị bằng phương pháp giải mẫn cảm. Bạn thường chỉ gặp phải tình trạng này nếu trước đó bạn không phản ứng với sốc phản vệ.

Trong quá trình giải mẫn cảm, bác sĩ sẽ bắt đầu cho bạn một liều nhỏ penicillin. Nếu bạn không xuất hiện các triệu chứng dị ứng trong 15-30 phút thì bạn sẽ dùng liều cao hơn.

Bạn nhận được liều cao hơn trong vài giờ hoặc vài ngày. Nếu bạn không có triệu chứng thì bạn có thể tiếp tục dùng penicillin.

Biến chứng dị ứng Penicillin

Cũng như các loại thuốc khác, bạn có thể gặp các tác dụng phụ không phải là dấu hiệu của dị ứng penicillin, như buồn nôn, tiêu chảy, nhức đầu hoặc ngứa âm đạo.

Biến chứng nghiêm trọng nhất cần chú ý là sốc phản vệ. Phản ứng hiếm gặp, đe dọa tính mạng này khiến hệ thống cơ thể của bạn ngừng hoạt động. Sốc phản vệ là một cấp cứu y tế cần được chăm sóc ngay lập tức. Gọi cấp cứu nếu bạn hoặc bất kỳ ai bạn biết có triệu chứng sốc phản vệ.

Hồng Ngọc - Viện Y học Ứng dụng Việt Nam - Theo WebMD
Bình luận
Tin mới
  • 15/12/2025

    Thức ăn dặm tiện lợi, cứu tinh hay cạm bẫy?

    Bánh ăn dặm có thực sự là lựa chọn tốt cho con, hay chỉ là "cạm bẫy" dinh dưỡng được đóng gói khéo léo?

  • 15/12/2025

    Lướt điện thoại khi đi vệ sinh có thể bị trĩ!

    Bạn có thường mang điện thoại vào nhà vệ sinh để giải trí trong những khoảnh khắc "riêng tư" không? Nếu câu trả lời là có, bạn có thể đang vô tình đặt sức khỏe của mình vào tình trạng nguy hiểm.

  • 14/12/2025

    8 loại hạt giàu magie nên ăn để giúp ngủ ngon

    Đối với người mất ngủ, việc bổ sung đủ magie thông qua ăn uống là một giải pháp hỗ trợ tự nhiên hiệu quả. Trong số đó, các loại hạt là một lựa chọn lành mạnh giàu magie giúp thúc đẩy thư giãn và ngủ ngon hơn.

  • 14/12/2025

    "Nỗi buồn mùa đông" của trẻ

    Sự chuyển giao thời tiết luôn đi cùng những đề kháng của cơ thể. Nhưng sự chuyển giao từ thu sang đông không chỉ đơn thuần là một sự chuyển tiếp: khi mùa đông đến, bầu trời xám xịt, nhiệt độ giảm mạnh, các hoạt động trong mùa đông đặt ra những trở ngại đặc biệt và khó khăn cho các bậc cha mẹ có con cái, đặc biệt hơn là với những đứa trẻ có nhu cầu đặc biệt. Nếu mùa đông là một thử thách khó khăn đối với bạn và gia đình, bạn không đơn độc. Sự thấu hiểu, sáng tạo và chuẩn bị có thể giúp bạn vượt qua mùa này.

  • 14/12/2025

    Workshop "Con chậm tăng cân - Làm sao để bứt tốc?"

    Workshop dinh dưỡng miễn phí dành cho cha mẹ có con chậm tăng cân, hấp thu kém, nguy cơ suy dinh dưỡng, suy dinh dưỡng

  • 13/12/2025

    Vai trò của màng cầu chất béo sữa (MFGM) với sức khỏe xương

    Màng cầu chất béo sữa (Milk Fat Globule Membrane - MFGM) hay còn gọi là lớp màng bảo vệ chất béo trong sữa, là một cấu trúc phức tạp bao quanh giọt chất béo trong sữa mẹ hoặc sữa động vật. Nó chứa các thành phần quý phospholipid, glycoprotein và bioactive peptide có hoạt tính sinh học cao.

  • 13/12/2025

    4 lý do ăn chuối có thể gây đau dạ dày và cách phòng ngừa

    Khi nói đến những thực phẩm dễ tiêu hóa, chuối thường nằm trong danh sách hàng đầu và thường được khuyên dùng để làm dịu cơn đau dạ dày. Vậy tại sao một số người lại đau dạ dày khi ăn chuối?

  • 13/12/2025

    Hạ đường huyết: Cơ chế, triệu chứng và hướng xử trí hiệu quả

    Hạ đường huyết là một trong những nỗi lo thường trực của người mắc bệnh tiểu đường. Đây không chỉ là một chỉ số trên máy đo, mà là một tình trạng nguy hiểm có thể ập đến bất cứ lúc nào, khiến cơ thể bạn kiệt sức và mất kiểm soát. Hiểu rõ về hạ đường huyết không chỉ giúp bạn chủ động phòng tránh mà còn là chìa khóa để bảo vệ sức khỏe, thậm chí là tính mạng của chính mình.

Xem thêm