Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Phản ứng dị ứng penicillin ở trẻ em

Dị ứng penicillin là dạng dị ứng thuốc phổ biến nhất và là nguyên nhân gây ra chứng phát ban da

Các triệu chứng của dị ứng Penicillin ở trẻ em

Dị ứng penicillin có thể gây phản ứng dị ứng nguy hiểm đến tính mạng, nhưng may mắn thay, hầu hết trẻ bị dị ứng penicillin có phản ứng nhẹ hơn, ví dụ như phát ban ngoài da hoặc nổi mề đay.

Ngoài nổi mề đay, trẻ em có thể có triệu chứng nặng hơn, như thở khò khè, khó thở hoặc khó nuốt, sưng trong miệng hoặc cổ họng, có thể bị sốc phản vệ - một phản ứng dị ứng nghiêm trọng.

Nếu con bạn chỉ bị nổi mề đay, có thể bạn sẽ nhận thấy các vùng da đổi màu hồng hoặc đỏ, ngứa trên da của trẻ. Tình trạng này sẽ tự đến và đi trong vòng vài giờ. Tuy nhiên, chúng thường không hoàn toàn biến mất mà thay vào đó, vết phát ban cũ biến mất ở một phần của cơ thể trẻ, trong khi những vết phát ban mới tiếp tục xuất hiện ở một nơi khác. Bất kỳ tình trạng phát nào cũng không được kéo dài quá 24 giờ. Nếu kéo dài trên 24 giờ, thì có thể trẻ đã mắc phải một tình trạng nặng hơn, chẳng hạn như hồng ban đa dạng, chứ không đơn thuần là nổi mề đay.

Hồng ban đa dạng là một loại phản ứng dị ứng cũng có thể do dị ứng penicillin hoặc do dị ứng những loại thuốc khác, nhiễm trùng do vi khuẩn hoặc nhiễm virus. Không giống như phát ban tự đến và đi, phát ban từ hồng ban đa dạng thường tiếp tục lan rộng và có thể kéo dài trong một đến hai tuần.

Các triệu chứng khác của hồng ban đa dạng có thể bao gồm sốt, đau khớp, loét miệng, và mắt đỏ.

Làm thế nào để nhận biết tình trạng dị ứng Penicillin?

Thật không may, dị ứng penicillin rất khó để chẩn đoán và phát hiện. Phản ứng dị ứng với penicillin thường rất dễ bị nhầm lẫn với tình trạng nổi mẩn ngoài da do virus

Roseola, ví dụ, là một bệnh nhiễm virus cổ điển gây ra sốt trong vài ngày, tiếp theo là phát ban khi cơn sốt bùng phát.

Cũng có một số phản ứng thuốc có thể gây phát ban mà không phải là kháng thể qua trung gian. Những phản ứng quá mẫn qua tế bào và phản ứng quá mẫn trì hoãn này thường xảy ra khi trẻ đang dùng kháng sinh và cũng bị nhiễm virus. Loại phát ban này có thể gây ngứa và thường được mô tả là "các chấm lan rộng màu hồng và các đốm thường xuất hiện ở đầu, cổ hoặc trên thân sau lan truyền theo hướng đối xứng xuống dưới và trở thành dải nối".

Và hãy nhớ rằng ngay cả khi con của bạn đang có một phản ứng dị ứng, thì nguyên nhân gây dị ứng có thể là một nguyên nhân khác, và việc dùng penicillin có thể là một sự trùng hợp ngẫu nhiên. Nhiều thứ khác ngoài penicillin có thể gây ra phản ứng dị ứng và phát ban, bao gồm:

  • Thực phẩm, đặc biệt là đậu phộng, trứng, động vật có vỏ cứng, sữa, lúa mì, và đậu nành
  • Các loại thuốc khác
  • Các chất phụ gia trong thực phẩm hoặc phẩm màu thực phẩm
  • Nhiễm trùng, đặc biệt là nhiễm virus
  • Côn trùng cắn
  • Cao su
  • Tập thể dục
  • Căng thẳng
  • Tiếp xúc với nhiệt, lạnh, hoặc nước, bất kể nhiệt độ
  • Da vẽ nổi, một dạng mề đay vật lí, trong đó các ban được kích thích bằng việc vuốt ve hoặc xước da

Hãy nhớ rằng vì dị ứng penicillin là rất phổ biến, nên nếu con bạn đang dùng penicillin và có phản ứng dị ứng, bác sĩ nhi khoa của bạn sẽ chỉ giả định nó là do penicillin gây ra và đơn giản là tránh kháng sinh đó trong tương lai. Nếu con của bạn đã bị dị ứng với một số kháng sinh hoặc nếu bạn muốn xác nhận xem con của bạn có thực sự dị ứng với penicillin hay không, chuyên gia về dị ứng có thể thực hiện test kiểm tra da dị ứng để giúp chẩn đoán.

Các phương pháp điều trị dị ứng Penicillin

Ngoài việc ngưng dùng penicilin, con của bạn sẽ được điều trị bằng thuốc kháng histamine như Benadryl (diphenhydramine), để làm giảm triệu chứng phát ban và ngứa.

Các phản ứng nghiêm trọng hơn có thể cần được điều trị bằng steroid và / hoặc tiêm epinephrine.

Những điều bạn cần biết về các dị ứng Penicillin

Những điều khác cần biết về dị ứng penicillin bao gồm:

  • Nếu con của bạn bị dị ứng với penicillin, thì cũng nên tránh dùng amoxicillin, Amoxil, Augmentin và các loại thuốc kháng sinh khác giống penicillin.
  • Hầu hết các chuyên gia đều nghĩ rằng trẻ bị dị ứng với penicillin có thể dùng kháng sinh dạng cephalosporin mặc dù có nguy cơ có phản ứng dị ứng với loại kháng sinh này là rất nhỏ.
  • Mặc dù phản ứng dị ứng có thể được kích hoạt trong vòng vài phút đến vài giờ sau khi dùng một liều penicillin, những cũng có thể mất vài ngày hoặc vài tuần sau khi dùng kháng sinh, trẻ mới bắt đầu có phản ứng dị ứng
  • Ngoài ra, con của bạn có thể đã dùng kháng sinh và không có phản ứng nào trước đó, và đột nhiên có một phản ứng trong lần tiếp theo.
  • Thông báo với bác sỹ nếu con của bạn bị dị ứng với penicillin bất cứ khi nào bạn nhận được đơn thuốc.
  • Chỉ nên kê đơn kháng sinh trong trường hợp rất cần thiết.

Quan trọng nhất, hãy nhớ rằng nhiều bậc cha mẹ nghĩ rằng con của họ bị dị ứng với penicillin mặc dù trên thực tế trẻ không hề bị dị ứng với loại kháng sinh này. Một chuyên gia về dị ứng ở trẻ em có thể giúp bạn kiểm tra xem con của bạn có dị ứng với penicillin thật hay không.

Thông tin thêm trong bài viết: Bạn có bị dị ứng thật sự với penicilin hay không?

Võ Dung - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Theo Verywell
Bình luận
Tin mới
  • 18/08/2025

    Tiêu chảy mùa mưa lũ: Nguyên nhân, triệu chứng và cách phòng tránh

    Mỗi khi mùa mưa lũ đến, không chỉ cảnh quan thiên nhiên bị ảnh hưởng mà sức khỏe con người cũng đối mặt với nhiều nguy cơ, trong đó tiêu chảy là một trong những mối đe dọa phổ biến nhất. Nước lũ tràn ngập mang theo vô số vi sinh vật gây hại, làm ô nhiễm nguồn nước và thực phẩm, tạo điều kiện cho các mầm bệnh phát triển mạnh mẽ.

  • 17/08/2025

    8 nguyên nhân gây ra tình trạng răng khấp khểnh

    Răng khấp khểnh là tình trạng phổ biến và ảnh hưởng đến trẻ em, thanh thiếu niên và người lớn. Nguyên nhân bao gồm di truyền, răng mọc chen chúc, vấn đề về hàm, mất răng, chấn thương mặt và thói quen vệ sinh răng miệng không đúng cách.

  • 16/08/2025

    Tác động của mạng xã hội đến sức khỏe tinh thần giới trẻ

    Trong bối cảnh công nghệ phát triển mạnh mẽ, mạng xã hội đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống hàng ngày, đặc biệt là đối với giới trẻ. Các nền tảng như Facebook, Instagram, TikTok, Thread không chỉ là công cụ giao tiếp, chia sẻ thông tin mà còn là nơi giải trí phổ biến. Tuy nhiên, bên cạnh những lợi ích rõ ràng, việc sử dụng mạng xã hội một cách mất kiểm soát đang đặt ra nhiều thách thức nghiêm trọng đối với sức khỏe tinh thần của thế hệ trẻ trên toàn cầu.

  • 16/08/2025

    Tầm quan trọng của việc tiêm chủng cho trẻ em và người lớn

    Việc tiêm chủng từ lâu đã được coi là một trong những thành tựu y học nổi bật, mang lại sự bảo vệ thiết yếu cho cả trẻ em và người lớn trước các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm.

  • 15/08/2025

    Ăn bao nhiêu rau quả mỗi ngày là đủ?

    Rau xanh và trái cây tươi là nhóm thực phẩm thiếu yếu trong chế độ ăn hằng ngày nhưng nhiều người còn băn khoăn chưa biết lượng rau quả nên ăn mỗi ngày bao nhiêu là đủ?

  • 15/08/2025

    Người cao tuổi vẫn có thể bị suy dinh dưỡng?

    Người cao tuổi thường cần ít năng lượng hơn so với khi còn trẻ, nhưng nhu cầu về các chất dinh dưỡng thiết yếu (vitamin, khoáng chất, protein, chất béo lành mạnh, carbohydrate phức hợp) vẫn tương đương hoặc thậm chí cao hơn.

  • 15/08/2025

    Báo cáo trường hợp: Sốc nhiễm trùng kèm viêm da, cân cơ hoại tử do nhiễm Vibrio vulnificus qua vết thương ở da

    Vibrio vulnificus là một loại trực khuẩn gram âm, di động, ưa mặn được tìm thấy ở khắp mọi nơi, chủ yếu ở vùng nước mặn và nước lợ ven biển. V. Vulnificus gây ra 1 trong 3 hội chứng riêng biệt: viêm dạ dày-ruột, nhiễm trùng huyết tiên phát và nhiễm trùng vết thương với tỉ lệ tử vong cao. Bệnh thường xẩy ra ở những người mắc bệnh gan mãn tính, suy giảm miễn dịch, hoặc các bệnh gây thừa sắt trong cơ thể. Khi nghi ngờ nhiễm V. Vulnificus dựa trên tiền sử, dịch tễ, diễn biến lâm sàng, vi khuẩn học, kháng sinh thích hợp cần dùng càng sớm càng tốt và can thiệp ngoại khoa khi có chỉ định.

  • 15/08/2025

    Cảnh báo: Vi khuẩn “ăn thịt người” Vibrio vulnificus đang gia tăng ở Mỹ. Khuyến cáo cho Việt Nam

    Các chuyên gia y tế cảnh báo sự gia tăng các ca nhiễm vi khuẩn ăn thịt người Vibrio vulnificus tại Mỹ, đặc biệt ở các bang ven biển vùng Vịnh Mexico và Đông Nam Hoa Kỳ như Florida và Louisiana. Mặc dù vẫn được xem là bệnh hiếm gặp, nhưng mức độ nghiêm trọng và xu hướng tăng của các ca nhiễm cho thấy dấu hiệu bất thường và người dân không được chủ quan về nguy cơ lây nhiễm.

Xem thêm