Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Nguyên nhân khó tiêu ở trẻ em

Trẻ em thường hay bị ốm, kể cả khi bạn chăm sóc trẻ vô cùng cẩn thận. Và sự thật là, bạn chỉ có thể chăm sóc cho trẻ một cách toàn diện khi trẻ còn ở lứa tuổi sơ sinh. Một khi trẻ đã đến tuổi đi mẫu giáo hoặc có thể chơi ở bên ngoài, chúng sẽ tiếp xúc với rất nhiều tác nhân có thể gây ra những ảnh hưởng đến sức khỏe của trẻ. Trong số đó, khó tiêu ở trẻ em là một vấn đề tương đối phổ biến.

Khó tiêu là một tình trạng gây ra nhiều phiền toái ở trẻ em, thường được đặc trưng bởi cảm giác nóng rát ở sau họng, đi kèm với cảm giác khó chịu ở ngực và bụng,. Khó tiêu ở trẻ em thường xảy ra khi trẻ ăn rất nhiều thức ăn, ăn quá nhanh hoặc ăn thức ăn không phù hợp với cơ thể. Nhìn thấy con mình bị khó tiêu khiến không ít bậc phụ huynh cảm thấy xót xa.

Nhưng thay vì không giúp được gì cho trẻ, bạn nên biết một vài sự thật về chứng khó tiêu ở trẻ nhỏ.

Khó tiêu ở trẻ nhỏ

Khó tiêu thường đi kèm với đau hoặc khó chịu ở bụng dưới, hoặc nóng rát quanh vùng xương ức (ợ nóng).

Thông thường, khó tiêu và ợ nóng thường đi kèm với nhau. Tình trạng này thường xuất hiện với các triệu chứng như chướng bụng, nóng rát, thường xuyên ợ hơi và buồn nôn. Trong đa số các trường hợp, khó tiêu là một hội chứng thường xảy ra sau khi ăn và thường chỉ ở mức độ nhẹ hoặc vừa, có thể tự biến mất mà không cần can thiệp bằng thuốc.

Khó tiêu xảy ra khi axit dạ dày gây ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa và các cơ quan nội tạng, đặc biệt là thực quản. Như đã nói ở trên, đa số các trường hợp khó tiêu đều không nghiêm trọng và thường sẽ biến mất trong vòng vài giờ. Tuy nhiên, nếu tình trạng khó tiêu thường xuyên tái phát, thì bạn cần phải xác định được nguyên nhân và thực hiện một vài biện pháp dự phòng.

Nguyên nhân gây khó tiêu ở trẻ nhỏ

Nguyên nhân cơ bản gây khó tiêu là do axit dạ dày gây tổn thương lớp niêm mạc bảo vệ đường tiêu hóa, dẫn đến đau, kích ứng và viêm.Tất cả những tình trạng này gây cảm giác khó chịu, mặc dù chỉ là tạm thời. Phần lớn trẻ nhỏ đều không xảy ra tình trạng viêm mà chỉ là tăng độ nhảy cảm của lớp niêm mạc, trong trường hợp này, tình trạng khó tiêu chỉ xảy ra trong vòng vài giờ. Dưới đây là một số nguyên nhân gây khó tiêu ở trẻ nhỏ:

Sử dụng một số loại thuốc

Khó tiêu có thể xảy ra do việc sử dụng một số loại thuốc cụ thể. Trên thực tế, khi bạn đưa trẻ đi khám vì một bệnh gì đó, thì loại thuốc mà bác sỹ kê cho trẻ có thể sẽ gây ợ nóng nhưng có thể, bác sỹ sẽ không thông báo cho bạn về tác dụng phụ này.

Khó tiêu thường xảy ra với các loại thuốc có chứa thành phần nitrate – khiến các mạch máu bị giãn ra. Nitrate sẽ làm giãn cơ thắt thực quản dưới – là cơ nằm giữa thực quản và dạ dày. Sự giãn cơ này sẽ khiến axit dạ dày bị rò rỉ và gây kích thích lớp niêm mạc hệ tiêu hóa.

Một loại thuốc khác cũng có thể gây ợ nóng và dẫn đến khó tiêu là thuốc chống viêm không chứa steroid (NSAIDs). Loại thuốc này gây ảnh hưởng đến chức năng bình thường của hệ tiêu hóa và khiến axit dạ dày trào lên. Đó là lý do tại sao các bác sỹ thường hỏi bạn xem liệu trẻ có dễ mắc các vấn đề về dạ dày không, trước khi kê các thuốc NSAIDs, ví dụ như ibuprofen.

Để đảm bảo rằng loại thuốc trẻ đang dùng không làm nặng thêm bệnh tình của trẻ, bạn cần kiểm tra lại với bác sỹ trước khi cho trẻ uống bất cứ loại thuốc nào, kể cả các loại thuốc không kê đơn.

Béo phì

Béo phì ảnh hưởng đến trẻ em và người lớn với cùng một cách. Nguyên nhân gây béo phì thường là do thói quen ăn uống và lối sống hiện đại. Và béo phì cũng thường là nguyên nhân chính gây ra tình trạng thường xuyên khó tiêu.

Khi trẻ bị béo phì, thì áp lực tự nhiên trong bụng của trẻ cũng đã tăng lên. Sau khi trẻ ăn một bữa ăn lớn, thì áp lực trong dạ dày cũng lập tức tăng lên, dẫn đến tình trạng trào ngược axit dạ dày lên thực quản.

Căng thẳng và lo âu

Tình trạng căng thẳng ngày nay gặp ở rất nhiều độ tuổi, và kể cả trẻ nhỏ. Ảnh hưởng ngay lập tức của tình trạng căng thẳng là gây ra những thói quen ăn uống không lành mạnh, dẫn đến khó tiêu. Trẻ nhỏ thường sẽ có xu hướng ăn nhiều hơn khi bị căng thẳng.

Thoái vị gián đoạn

Thoái vị là tình trạng mà một cơ quan ở bên trong cơ thể chèn vào các mô cơ yếu ở xung quanh. Thoát vị gián đoạn xảy ra khi một phần của dạ dày chèn lên cơ hoành, gây tắc nghẽn tạm thời thực quản, dẫn đến trào ngược axit và khó tiêu.

Nhiễm vi khuẩn H.pylori

Một nguyên nhân khác khiến trẻ thường xuyên bị khó tiêu là nhiễm vi khuẩn H.pylori – loại vi khuẩn có thể gây viêm loét và ung thư dạ dày. Thông thường, tình trạng nhiễm trùng sẽ không có triệu chứng gì khác ngoài việc thường xuyên khó tiêu. Trong trường hợp này, trẻ sẽ cần dùng thuốc để loại trừ vi khuẩn gây nhiễm trùng.

Trào ngược dạ dày thực quản

Trào ngược dạ dày thực quản cũng là một trong số các nguyên nhân gây ra tình trạng thường xuyên khó tiêu. Trong trường hợp này, trẻ sẽ bị kích ứng và viêm thực quản lặp đi lặp lại nhiều lần do axit dạ dày trào ngược. Trào ngược dạ dày thực quản cần được can thiệp bằng thuốc.

Loét dạ dày hoặc ung thư dạ dày

Loét dạ dày là tình trạng mà lớp niêm mạc trong của dạ dày hoặc ruột non của trẻ có các vết thương hở (vết loét). Những người bị loét dạ dày thường sẽ thường xuyên xuất hiện tình trạng khó tiêu như một triệu chứng bệnh. Trong trường hợp này, thường xuyên khó tiêu có thể sẽ cho thấy một tình trạng nghiêm trọng hơn, đe dọa tính mạng, đó là ung thư dạ dày.

Trẻ nhỏ bị khó tiêu cần được chẩn đoán đúng để được điều trị kịp thời. Nếu không được đièu trị, nhiễm trùng liên quan đến dạ dày có thể dẫn đến các vấn đề sức khỏe khác nghiêm trọng hơn. Tuy nhiên, nếu tình trạng khó tiêu của trẻ không phải do các nguyên nhân kể trên, thì bạn cũng không có gì phải lo lắng cả.

Điều trị khó tiêu ở trẻ nhỏ

Nếu bác sỹ xác định rằng, tình trạng khó tiêu ở trẻ nhỏ không do các nguyên nhân ở trên gây ra, bạn có thể sẽ được khuyên nên thay đổi chế độ ăn và lối sống của trẻ.

Nếu thỉnh thoảng trẻ mới bị khó tiêu, bác sỹ có thể sẽ gợi ý cho bạn một vài sự thay đổi trong chế độ ăn.

Nếu trẻ thường xuyên bị khó tiêu vào buổi tối hoặc trước khi đi ngủ, hãy đảm bảo rằng trẻ không ăn gì trong khoảng 3-4 giờ trước khi đi ngủ. Một số trẻ có thói quen uống sữa trước khi đi ngủ và đây có thể là một trong số những nguyên nhân gây khó tiêu.

Dự phòng khó tiêu ở trẻ nhỏ

Với những trẻ có hệ tiêu hóa nhạy cảm, tốt nhất, trẻ nên tránh các loại đồ ăn giàu chất béo, chiên rán nhiều. Dưới đây là một vài mẹo giúp dự phòng tình trạng khó tiêu ở trẻ.

  • Tránh các loại thực phẩm có chứa nhiều dầu mỡ
  • Tránh ăn chocolate
  • Hình thành thói quen ăn chậm cho trẻ
  • Luôn giữ trẻ ở trong trạng thái vui vẻ, hạnh phúc, tránh căng thẳng
  • Không để trẻ chạy nhảy hoặc thực hiện các hoạt động thể chất ngay sau khi vừa ăn xong.
  • Hình thành thói quen thường xuyên uống nước cho trẻ. Nước sẽ rất hiệu quả trong việc làm giảm ảnh hưởng của hiện tượng trào ngược  axit.
  • Sử dụng gừng với nước chanh và mật ong cũng rất hiệu quả với những trẻ thường xuyên bị khó tiêu.
  • Không cho trẻ sử dụng đồ uống có gas vì lượng khí có trong các loại đồ uống có thể bị kẹt lại trong hệ tiêu hóa, dẫn đến đầy hơi.
  • Cho trẻ ăn nhiều bữa nhỏ, 2-3 tiếng một lần thay vì ăn một bữa lớn. Trong khi ăn, hãy đảm bảo rằng trẻ ăn chậm và nhai kỹ.
  • Trái cây có thể chứa rất nhiều chất xơ, chất xơ sẽ rất hữu ích trong việc điều trị tình trạng khó tiêu. Chuối có thể hoạt động như một chất nhuận tràng và có thể giúp bé dễ tiêu hóa hơn.
Bình luận
Tin mới
  • 17/08/2025

    8 nguyên nhân gây ra tình trạng răng khấp khểnh

    Răng khấp khểnh là tình trạng phổ biến và ảnh hưởng đến trẻ em, thanh thiếu niên và người lớn. Nguyên nhân bao gồm di truyền, răng mọc chen chúc, vấn đề về hàm, mất răng, chấn thương mặt và thói quen vệ sinh răng miệng không đúng cách.

  • 16/08/2025

    Tác động của mạng xã hội đến sức khỏe tinh thần giới trẻ

    Trong bối cảnh công nghệ phát triển mạnh mẽ, mạng xã hội đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống hàng ngày, đặc biệt là đối với giới trẻ. Các nền tảng như Facebook, Instagram, TikTok, Thread không chỉ là công cụ giao tiếp, chia sẻ thông tin mà còn là nơi giải trí phổ biến. Tuy nhiên, bên cạnh những lợi ích rõ ràng, việc sử dụng mạng xã hội một cách mất kiểm soát đang đặt ra nhiều thách thức nghiêm trọng đối với sức khỏe tinh thần của thế hệ trẻ trên toàn cầu.

  • 16/08/2025

    Tầm quan trọng của việc tiêm chủng cho trẻ em và người lớn

    Việc tiêm chủng từ lâu đã được coi là một trong những thành tựu y học nổi bật, mang lại sự bảo vệ thiết yếu cho cả trẻ em và người lớn trước các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm.

  • 15/08/2025

    Ăn bao nhiêu rau quả mỗi ngày là đủ?

    Rau xanh và trái cây tươi là nhóm thực phẩm thiếu yếu trong chế độ ăn hằng ngày nhưng nhiều người còn băn khoăn chưa biết lượng rau quả nên ăn mỗi ngày bao nhiêu là đủ?

  • 15/08/2025

    Người cao tuổi vẫn có thể bị suy dinh dưỡng?

    Người cao tuổi thường cần ít năng lượng hơn so với khi còn trẻ, nhưng nhu cầu về các chất dinh dưỡng thiết yếu (vitamin, khoáng chất, protein, chất béo lành mạnh, carbohydrate phức hợp) vẫn tương đương hoặc thậm chí cao hơn.

  • 15/08/2025

    Báo cáo trường hợp: Sốc nhiễm trùng kèm viêm da, cân cơ hoại tử do nhiễm Vibrio vulnificus qua vết thương ở da

    Vibrio vulnificus là một loại trực khuẩn gram âm, di động, ưa mặn được tìm thấy ở khắp mọi nơi, chủ yếu ở vùng nước mặn và nước lợ ven biển. V. Vulnificus gây ra 1 trong 3 hội chứng riêng biệt: viêm dạ dày-ruột, nhiễm trùng huyết tiên phát và nhiễm trùng vết thương với tỉ lệ tử vong cao. Bệnh thường xẩy ra ở những người mắc bệnh gan mãn tính, suy giảm miễn dịch, hoặc các bệnh gây thừa sắt trong cơ thể. Khi nghi ngờ nhiễm V. Vulnificus dựa trên tiền sử, dịch tễ, diễn biến lâm sàng, vi khuẩn học, kháng sinh thích hợp cần dùng càng sớm càng tốt và can thiệp ngoại khoa khi có chỉ định.

  • 15/08/2025

    Cảnh báo: Vi khuẩn “ăn thịt người” Vibrio vulnificus đang gia tăng ở Mỹ. Khuyến cáo cho Việt Nam

    Các chuyên gia y tế cảnh báo sự gia tăng các ca nhiễm vi khuẩn ăn thịt người Vibrio vulnificus tại Mỹ, đặc biệt ở các bang ven biển vùng Vịnh Mexico và Đông Nam Hoa Kỳ như Florida và Louisiana. Mặc dù vẫn được xem là bệnh hiếm gặp, nhưng mức độ nghiêm trọng và xu hướng tăng của các ca nhiễm cho thấy dấu hiệu bất thường và người dân không được chủ quan về nguy cơ lây nhiễm.

  • 14/08/2025

    Ngày nào cũng ăn trứng có được không?

    Trứng là một phần của chế độ ăn giàu dinh dưỡng có thể hỗ trợ sức khỏe tổng thể, bao gồm cả hệ tim mạch và mắt. Vậy, có nên ăn trứng mỗi ngày không?

Xem thêm