Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Nguyên nhân khiến cổ họng bị bỏng rát

Hãy khám phá những lý do phổ biến nhất khiến cổ họng bỏng rát, và cách bác sĩ sẽ điều trị nó như thế nào để bạn cảm thấy thoải mái hơn.

Nguyên nhân khiến cổ họng bị bỏng rát

Có một vài vấn đề sức khoẻ có thể khiến cổ họng bạn bị bỏng rát. Tuy nhiên việc xác định được nguyên nhân lại khá đơn giản đối với bác sĩ, dựa trên các triệu chứng của bạn và quá trình thăm khám.

Bệnh trào ngược dạ dày thực quản (GERD)

Khi acid dạ dày bị trào ngược vào thực quản, thỉnh thoảng nó có thể đến cổ họng. Khi điều này xảy ra, cổ họng sẽ bị kích thích và cảm giác bỏng rát có thể xảy ra.

Sự khó chịu gây ra bởi GERD có thể xuất hiện ở vùng cổ họng cao hoặc thấp, và cơn đau có thể cảm thấy tồi tệ hơn khi bạn nuốt. Ngoài cảm giác bỏng rát, những người bị chứng GERD đôi khi nhận thấy vị chua, mặn hoặc có mùi trong miệng.

Bạn có thể tự hỏi làm thế nào thức ăn chứa trong dạ dày của một người có thể trào ngược hoặc di chuyển trở lại vào thực quản.

Thực quản và dạ dày được nối với nhau bởi một dải cơ được gọi là cơ vòng thực quản dưới (LES). Thông thường, LES hoạt động giống như một van, mở ra để cho phép thực phẩm đi vào dạ dày và đóng lại để giữ thức ăn và các loại nước tiêu hóa không chảy trở lại thực quản. Nhưng nếu cơ vòng này giãn không đúng lúc, hoặc trở nên yếu, acid dạ dày có thể chảy ngược trở lại thực quản gây ra cảm giác bỏng rát mà chúng ta hay gọi là ợ nóng.

Điều quan trọng cần lưu ý là ngoài triệu chứng ở cổ họng, người bị GERD có thể gặp một số triệu chứng khác như:

  • Tức ngực
  • Khàn tiếng
  • Ho kéo dài
  • Hơi thở hôi

Điều trị GERD đòi hỏi phải thay đổi lối sống như bỏ hút thuốc, hạn chế hoặc cắt bỏ thức ăn và đồ uống có cồn và chất kích thích GERD (ví dụ như sôcôla, thực phẩm nhiều gia vị và trái cây có múi) và giảm cân nếu thừa cân hoặc béo phì.

Đôi khi thuốc, ví dụ thuốc ức chế bơm proton, là cần thiết ngoài việc thay đổi lối sống.

Viêm thực quản

Một tình trạng khác có thể gây bỏng rát trong cổ họng của bạn là viêm thực quản. Khi acid dạ dày bị trào ngược vào cổ họng, nó có thể gây kích ứng và viêm, thường dẫn đến cảm giác bỏng rát ở cổ họng, ngoài việc khó nuốt và/hoặc đau khi nuốt.

Ngoài GERD, các nguyên nhân tiềm ẩn khác của viêm thực quản bao gồm nhiễm trùng, xạ trị vùng cổ, uống một số loại thuốc (gọi là viêm thực quản do thuốc gây ra), nuốt phải hóa chất hoặc hậu quả của dị ứng thức ăn.

Điều trị viêm thực quản phụ thuộc vào nguyên nhân cơ bản. Ví dụ, nếu nhiễm trùng nấm đang xuất hiện, thì một thuốc kháng nấm là cần thiết. Nếu GERD là nguyên nhân, thì cần thay đổi lối sống và dùng thuốc chẹn bơm proton.

Hội chứng bỏng rát miệng

Hội chứng này dẫn đến cảm giác nóng bỏng ở lưỡi, môi, hoặc khắp miệng và cổ họng, không có nguyên nhân rõ ràng về sức khoẻ. Một người có hội chứng bỏng rát miệng cũng có thể bị khô miệng và/hoặc mùi vị muối hoặc kim loại trong miệng của họ.

Nhìn chung, hội chứng bỏng rát miệng là một bệnh phức tạp và chẩn đoán thường thông qua việc loại trừ các khả năng. Điều này có nghĩa là các nguyên nhân khác của bỏng rát miệng phải được loại trừ trước, thường đòi hỏi phải khám sức khoẻ triệt để và xét nghiệm máu.

Nhiễm trùng

Tất cả mọi người đều đã từng trải qua một cơn đau họng tại một thời điểm trong cuộc đời của họ, với nguyên nhân phổ biến nhất là viêm họng do virus. Ngoài việc bị bỏng rát, ngứa cổ họng, đặc biệt khi nuốt, người bị nhiễm virus ở họng cũng có thể bị ho, sổ mũi và/hoặc tiêu chảy.

Điều trị viêm họng do virus gây ra rất đơn giản và bao gồm làm dịu các triệu chứng của bạn cho đến khi nhiễm trùng bắt đầu. Bên cạnh nghỉ ngơi và bù dịch, thuốc chống viêm như ibuprofen có thể cần được sử dụng.

Hội chứng chảy dịch mũi sau

Chảy dịch mũi sau hay còn gọi là hội chứng ho của đường hô hấp trên, xảy ra khi chất nhầy và chất dịch từ xoang và mũi chảy vào cổ họng của một người. Nó thường được mọi người mô tả như là một cảm giác của một thứ gì đó nhỏ giọt vào cổ họng, điều này có thể gây khó chịu và dẫn đến cảm giác bỏng rát.

Có nhiều nguyên nhân dẫn đến chảy dịch mũi sau bao gồm:

  • Dị ứng
  • Nhiễm khuẩn xoang
  • Nhiễm virus như bệnh cảm thông thường
  • Các bất thường về mặt giải phẫu của đường mũi và xoang
  • Lạm dụng một số thuốc thông mũi không kê toa (gọi là thuốc viêm mũi)

Thuốc kháng histamine/thuốc giảm đau (Claritin-D, là loratadine và pseudoephedrine) thường được sử dụng để điều trị chảy nước mũi. Xử lý nguyên nhân gốc rễ của chứng chảy nước mũi sau cũng rất cần thiết (ví dụ như dùng kháng sinh để điều trị nhiễm trùng xoang do vi khuẩn).

Thật thú vị khi biết rằng bệnh trào ngược dạ dày thực quản hoặc GERD có thể tương tự hoặc thậm chí cùng tồn tại với hội chứng ho đường hô hấp trên, làm cho chẩn đoán và điều trị phức tạp hơn một chút.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Những nguyên nhất bất ngờ gây ợ nóng

Võ Dung - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Theo Verywell
Bình luận
Tin mới
  • 18/08/2025

    Sức khỏe tinh thần người cao tuổi tại Việt Nam: thực trạng, thách thức và giải pháp hướng tới một xã hội già hóa khỏe mạnh

    Sức khỏe tinh thần không chỉ đơn thuần là không mắc phải các bệnh tâm thần, mà còn là một trạng thái hạnh phúc, nơi mỗi cá nhân có thể nhận ra khả năng của mình, đối phó với những căng thẳng bình thường của cuộc sống, làm việc hiệu quả và đóng góp cho cộng đồng.

  • 18/08/2025

    Tiêu chảy mùa mưa lũ: Nguyên nhân, triệu chứng và cách phòng tránh

    Mỗi khi mùa mưa lũ đến, không chỉ cảnh quan thiên nhiên bị ảnh hưởng mà sức khỏe con người cũng đối mặt với nhiều nguy cơ, trong đó tiêu chảy là một trong những mối đe dọa phổ biến nhất. Nước lũ tràn ngập mang theo vô số vi sinh vật gây hại, làm ô nhiễm nguồn nước và thực phẩm, tạo điều kiện cho các mầm bệnh phát triển mạnh mẽ.

  • 17/08/2025

    8 nguyên nhân gây ra tình trạng răng khấp khểnh

    Răng khấp khểnh là tình trạng phổ biến và ảnh hưởng đến trẻ em, thanh thiếu niên và người lớn. Nguyên nhân bao gồm di truyền, răng mọc chen chúc, vấn đề về hàm, mất răng, chấn thương mặt và thói quen vệ sinh răng miệng không đúng cách.

  • 16/08/2025

    Tác động của mạng xã hội đến sức khỏe tinh thần giới trẻ

    Trong bối cảnh công nghệ phát triển mạnh mẽ, mạng xã hội đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống hàng ngày, đặc biệt là đối với giới trẻ. Các nền tảng như Facebook, Instagram, TikTok, Thread không chỉ là công cụ giao tiếp, chia sẻ thông tin mà còn là nơi giải trí phổ biến. Tuy nhiên, bên cạnh những lợi ích rõ ràng, việc sử dụng mạng xã hội một cách mất kiểm soát đang đặt ra nhiều thách thức nghiêm trọng đối với sức khỏe tinh thần của thế hệ trẻ trên toàn cầu.

  • 16/08/2025

    Tầm quan trọng của việc tiêm chủng cho trẻ em và người lớn

    Việc tiêm chủng từ lâu đã được coi là một trong những thành tựu y học nổi bật, mang lại sự bảo vệ thiết yếu cho cả trẻ em và người lớn trước các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm.

  • 15/08/2025

    Ăn bao nhiêu rau quả mỗi ngày là đủ?

    Rau xanh và trái cây tươi là nhóm thực phẩm thiếu yếu trong chế độ ăn hằng ngày nhưng nhiều người còn băn khoăn chưa biết lượng rau quả nên ăn mỗi ngày bao nhiêu là đủ?

  • 15/08/2025

    Người cao tuổi vẫn có thể bị suy dinh dưỡng?

    Người cao tuổi thường cần ít năng lượng hơn so với khi còn trẻ, nhưng nhu cầu về các chất dinh dưỡng thiết yếu (vitamin, khoáng chất, protein, chất béo lành mạnh, carbohydrate phức hợp) vẫn tương đương hoặc thậm chí cao hơn.

  • 15/08/2025

    Báo cáo trường hợp: Sốc nhiễm trùng kèm viêm da, cân cơ hoại tử do nhiễm Vibrio vulnificus qua vết thương ở da

    Vibrio vulnificus là một loại trực khuẩn gram âm, di động, ưa mặn được tìm thấy ở khắp mọi nơi, chủ yếu ở vùng nước mặn và nước lợ ven biển. V. Vulnificus gây ra 1 trong 3 hội chứng riêng biệt: viêm dạ dày-ruột, nhiễm trùng huyết tiên phát và nhiễm trùng vết thương với tỉ lệ tử vong cao. Bệnh thường xẩy ra ở những người mắc bệnh gan mãn tính, suy giảm miễn dịch, hoặc các bệnh gây thừa sắt trong cơ thể. Khi nghi ngờ nhiễm V. Vulnificus dựa trên tiền sử, dịch tễ, diễn biến lâm sàng, vi khuẩn học, kháng sinh thích hợp cần dùng càng sớm càng tốt và can thiệp ngoại khoa khi có chỉ định.

Xem thêm