Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Nguy hiểm sốc phản vệ ở trẻ em

Con bạn thường xuyên bị dị ứng và bị khó thở hay một phản ứng nào đó ở mức độ nặng? Nếu câu trả lời "có" đồng nghĩa với việc bé có nguy cơ bị sốc phản vệ cao.

Nguy hiểm sốc phản vệ ở trẻ em

Sốc phản vệ là gì

Sốc phản vệ là phản ứng dị ứng xảy ra nhanh và nghiêm trọng có thể đe dọa trực tiếp đến tính mạng của trẻ, đây là một trong những trường hợp cần cấp cứu đáng sợ nhất đối với hầu hết các phụ huynh. Sốc phản vệ diễn ra khi hệ miễn dịch của trẻ nhạy cảm quá mức với một chất gây dị ứng mà trẻ được tiếp xúc hay được tiêm vào người. Khi đó cơ thể trẻ sẽ kích thích sản xuất một chất có tên là histamine và các hóa chất khác với số lượng lớn chỉ trong vài phút khiến trẻ bị sốc. Hiện tượng này gồm nhiều triệu chứng và đôi khi đe dọa đến tính mạng trẻ.

Các triệu chứng sốc phản vệ ở trẻ em bao gồm:

  • Sưng phù ở da, môi, họng, lưỡi hoặc mặt
  • Thờ khò khè hoặc khó thở nghiêm trọng
  • Nhịp tim nhanh hoặc không đều
  • Nổi mày đay
  • Ói mửa, đau bụng và tiêu chảy dữ dội
  • Da xanh, lạnh, tím tái, có nhiều mảng đỏ
  • Chóng mặt, ngất xỉu hoặc bất tỉnh ngay tại chỗ.

Các triệu chứng thường xuất hiện trong vòng 2 giờ sau khi tiếp xúc với chất gây dị ứng, đôi khi chỉ sau vài phút, một vài trường hợp có thể bị sốc sau 4 tiếng đồng hồ.

Các chất có thể gây phản ứng dị ứng nghiêm trọng

Có nhiều tác nhân có khả năng gây dị ứng, phổ biến nhất bao gồm:

  • Lạc, các loại quả hạch (như hạt óc chó, hồ đào), hải sản có vỏ (tôm, cua), cá, sữa và trứng là những thủ phạm gây dị ứng thường gặp.
  • Một số thuốc thuộc nhóm penicillin (bao gồm cả loại kháng sinh được dùng khá nhiều là amoxicillin).
  • Vết côn trùng đốt, cắn (nhất là ong vò vẽ, ong mật, ong vàng, ong bắp cày, kiến lửa và kiến gặt).
  • Chất latex (thường được sử dụng chế tạo một số trang thiết bị tại cơ sở y tế).
  • Chất bảo quản và tạo màu thực phẩm (như FDC yellow No.5)

Xử trí khi trẻ có dấu hiệu sốc phản vệ

Hãy gọi cấp cứu 115 ngay lập tức nếu con bạn có triệu trứng khó thở hoặc bất tỉnh. Trong khi chờ cấp cứu, hãy đặt trẻ nằm xuống và nâng cao chân để giảm nguy cơ bị sốc. Hãy cố gắng giữ bình tĩnh cho cả bạn và trẻ.

Không được cho trẻ uống thuốc kháng histamin nếu trẻ có bị khó thở hay gặp khó khăn khi nuốt do trẻ có thể bị hóc.

Khi nhân viên y tế đến, trước tiên họ có thể sẽ tiêm cho trẻ một mũi epinephrine để làm giảm các triệu chứng dị ứng trong vòng vài phút (Epinephrine là một chất có tác dụng làm tim đập mạnh hơn, làm giãn cơ hô hấp, giảm sưng và tăng lưu lượng máu đến các cơ quan quan trọng như tim và não).

Trẻ sau đó sẽ được đưa đến bệnh viện để kiểm tra và theo dõi các phản ứng phản vệ. Bác sỹ sẽ giúp tìm ra nguyên nhân khiến trẻ bị sốc.

Phòng tránh nguy cơ sốc phản vệ ở trẻ em

Biện pháp tốt nhất là tránh cho trẻ tiếp xúc với các tác nhân gây dị ứng đã biết cũng như các chất thường gây ra phản ứng dị ứng nặng.

Nếu con bạn bị dị ứng với một loại thực phẩm nào đó, một lượng nhỏ thức ăn cũng đủ để phản ứng dị ứng xảy ra, do vậy điều quan trọng nhất là hãy đọc kỹ nhãn thực phẩm và lưu ý hỏi kỹ nhà hàng về thành phần của món ăn khi đưa trẻ đi ăn ngoài.

Nếu trẻ bị dị ứng khi bị côn trùng đốt hay cắn, chỉ nên cho trẻ chơi ở những khu vực không có côn trùng. Đừng nghĩ rằng các loại thuốc xịt diệt côn trùng có thể giúp bạn phòng ngừa nguy cơ này – do nó không có tác dụng đối với ong và kiến lửa là những loài mà vết cắn có thể gây sốc cho trẻ. Ngoài ra, lưu ý không nên để trẻ chạy chơi bằng chân trần do trẻ có thể vô tình bị côn trùng đốt khi dẫm phải chúng.

Nếu con bạn đã từng có tiền sử bị sốc phản vệ, bác sỹ có thể khuyên bạn sử dụng loại ống tiêm tự động EpiPen Jr. có chứa epinephrine. Loại ống tiêm này có thể sử dụng cho trẻ từ 15-30 kg và chỉ được sử dụng theo đơn của bác sỹ.

Hãy dặn dò bảo mẫu, giáo viên giữ trẻ và những người trông nom trẻ biết được rằng con bạn bị dị ứng và đảm bảo họ biết cách xử trí khi trẻ bị dị ứng.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Sự thật và hiểu lầm về sốc phản vệ

Bình luận
Tin mới
  • 05/07/2025

    Uống bao nhiêu cà phê là quá nhiều?

    Cà phê từ lâu đã trở thành thức uống quen thuộc của hàng triệu người mỗi sáng. Tuy nhiên, uống bao nhiêu là đủ để tốt cho sức khỏe và khi nào thì trở thành quá nhiều?

  • 05/07/2025

    Những câu hỏi thường gặp về nước kiềm

    Khi nước kiềm ngày càng phổ biến, các tuyên bố xung quanh lợi ích sức khỏe và khả năng cải thiện sức khỏe tổng thể của nó cũng tăng theo. Tuy nhiên, điều quan trọng là phải xem xét kỹ lưỡng những khẳng định này. Vì vậy, hãy cùng tìm hiểu và khám phá sự thật về nước kiềm và những lợi ích thật sự của nước kiềm.

  • 05/07/2025

    Vai trò của chất béo trong chế độ ăn lành mạnh

    Chất béo thường bị mang tiếng xấu mỗi khi nói về chế độ dinh dưỡng vì cho rằng đó là nguyên nhân gây bệnh tim mạch, tiểu đường hay béo phì. Quan niệm cắt bỏ hoàn toàn chất béo khỏi bữa ăn đã từng phổ biến trong một số khuyến nghị dinh dưỡng. Thực tế, không phải tất cả các chất béo đều có hại.

  • 04/07/2025

    Bổ sung creatine đúng cách để cải thiện sức khỏe

    Chế độ ăn uống lành mạnh không thể thiếu thực phẩm giàu creatine - hợp chất tự nhiên giúp cung cấp năng lượng cho cơ bắp, cải thiện hiệu suất tập luyện và sức khỏe não bộ.

  • 04/07/2025

    Tìm hiểu về các loại bệnh võng mạc

    Có rất nhiều loại bệnh võng mạc khác nhau. Những bệnh này có thể do gen di truyền từ cha mẹ hoặc từ tổn thương võng mạc tích lũy trong suốt cuộc đời. Một số loại bệnh võng mạc phổ biến hơn các bệnh khác.

  • 03/07/2025

    5 lợi ích tiềm năng khi ăn chuối luộc

    Chuối là một trong những loại thực phẩm có lợi ích dinh dưỡng đáng kể. Vậy khi ăn chuối luộc có tác dụng gì?

  • 03/07/2025

    10 dấu hiệu cho thấy có thể bạn đang nhiễm ký sinh trùng

    Nhiễm ký sinh trùng có thể dẫn đến một loạt các vấn đề sức khỏe như các triệu chứng về tiêu hóa không rõ nguyên nhân, ngứa, thiếu máu, đau cơ và khớp, ăn không thấy no,… Cùng tìm hiểu về 10 dấu hiệu cho thấy có thể bạn đang nhiễm ký sinh trùng qua bài viết sau đây!

  • 02/07/2025

    Lý do nước dừa là thức uống tự nhiên kỳ diệu

    Nước dừa có thành phần dinh dưỡng đặc biệt và nhiều lợi ích cho sức khỏe như cung cấp chất điện giải, giúp hạ huyết áp... Đây là lý do nước dừa ngày càng trở thành lựa chọn phổ biến của nhiều người.

Xem thêm