Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Dị ứng sữa bò ở trẻ em – tình trạng đáng lo ngại

Hiệu quả của sữa về mặt dinh dưỡng có lẽ bất kỳ ai cũng đều hiểu rõ, nhưng một vấn đề không nhỏ có liên quan đến sữa ít được biết đến, đó là vấn đề dị ứng với protein trong sữa bò ở trẻ em, hay gọi tắt là dị ứng sữa bò.

Dị ứng sữa bò ở trẻ em – tình trạng đáng lo ngại

Tình trạng dị ứng sữa thường xảy ra vào năm đầu đời, khi hệ thống tiêu hóa của trẻ sơ sinh còn chưa phát triển hoàn chỉnh.

Triệu chứng

Các triệu chứng dị ứng có thể xuất hiện từ vài phút cho tới vài giờ sau khi trẻ sử dụng sản phẩm từ sữa, tuy nhiên các triệu chứng nghiêm trọng nhất thường xảy ra trong vòng nửa giờ. Các triệu chứng phổ biến nhất bao gồm:

  • Phát ban
  • Rối loạn tiêu hóa
  • Nôn mửa và/hoặc tiêu chảy

Các triệu chứng ít gặp hơn như có máu trong phân.

Ở trẻ nhỏ, nếu dị ứng sữa ảnh hưởng đến hệ hô hấp, trẻ có thể mắc bệnh nghẹt mũi mạn tính, chảy nước mũi, ho, khò khè hoặc khó thở.

Tình trạng dị ứng còn có thể gây chàm eczema, mày đay, sưng phù, ngứa, hoặc phát ban vùng quanh miệng và cằm nơi tiếp xúc trực tiếp với sữa.

Nếu bạn nghi ngờ trẻ bị dị ứng với sữa, hãy thông báo ngay với bác sỹ, đồng thời cũng cung cấp cho bác sỹ các thông tin về tiền sử dị ứng của gia đình. Hãy đưa trẻ đi cấp cứu nếu trẻ xuất hiện:

  • Khó thở
  • Da chuyển xanh tái
  • Cơ thể yếu, kiệt sức
  • Phát ban toàn cơ thể
  • Sưng, phù vùng đầu và cổ
  • Tiêu chảy ra máu

Điều trị

Trẻ bú mẹ

Trường hợp trẻ sơ sinh chỉ bú mẹ lại xuất hiện những triệu chứng dị ứng sữa, bác sỹ có thể khuyến cáo bản thân người mẹ sử dụng một chế độ ăn không có sữa. Bạn cũng nên bổ sung thêm canxi ngoài những loại vitamin dành cho phụ nữ cho con bú bạn đang sử dụng.

Khi bạn cai sữa cho trẻ, hãy trì hoãn việc cho trẻ uống sữa bò càng lâu càng tốt, có thể cho trẻ uống lượng nhỏ ban đầu để thăm dò và theo hướng dẫn của bác sỹ.

Trẻ uống sữa công thức

Trẻ sơ sinh bị dị ứng sữa nên được sử dụng một chế độ dinh dưỡng thay thế như sữa đậu nành hoặc sữa công thức đặc biệt, theo hướng dẫn của bác sỹ nhi khoa. Hãy nhờ các bác sỹ hoặc chuyên gia dinh dưỡng tư vấn cho bạn về các nhãn hiệu sữa giảm dị ứng với công thức protein thủy phân, là một biện pháp để hạn chế tình trạng dị ứng sữa ở trẻ.

Trẻ trên 1 tuổi

Nếu bác sỹ nghi ngờ trẻ bị dị ứng sữa, trước hết bác sỹ sẽ thử loại bỏ sữa và các sản phẩm sữa hoàn toàn khỏi chế độ dinh dưỡng một thời gian để xem tình trạng trẻ có được cải thiện hay không.

Nếu trẻ có cải thiện các triệu chứng, trẻ sẽ được cho thử sử dụng sản phẩm sữa – là biện pháp giới thiệu dần các sản phẩm sữa vào chế độ ăn của trẻ. Việc này sẽ giúp bác sỹ biết được liệu các triệu chứng có giảm hoặc biến mất khi không dùng sữa và tái phát khi uống sữa trở lại hay không.

Tuy nhiên, biện pháp thử này phải được tiến hành thận trọng và dưới sự giám sát của bác sỹ; không nên tự ý làm việc này tại nhà. Trẻ bị dị ứng thực sự với sữa sẽ bị ốm đi rất nhanh, ngay cả khi chỉ uống một lượng nhỏ sữa.

Trẻ nhỏ trên 1 tuổi bị dị ứng sữa cũng cần tránh các sản phẩm từ sữa như pho mát, sữa chua, kem… Trẻ sẽ cần một loại sữa thay thế sữa bò như sữa đậu nành; nếu trẻ bị dị ứng cả với protein đậu nành thì hãy hỏi bác sỹ về việc sử dụng một sản phẩm thay thế sữa.

Một số phương pháp điều trị dị ứng sữa bao gồm: sử dụng thuốc kháng histamine và thuốc trị hen phế quản (nếu trẻ xuất hiện tình trạng khò khè). Tuy nhiên, biện pháp quan trọng nhất vẫn là loại bỏ sữa và các sản phẩm từ sữa khỏi chế độ ăn của trẻ. Hầu hết trẻ đều sẽ chấm dứt dị ứng khi được 2 – 5 tuổi, hiếm khi kéo dài cho tới tuổi dậy thì.

Phòng dị ứng sữa

Cho trẻ bú mẹ là biện pháp tốt nhất để phòng tình trạng dị ứng sữa ở trẻ sơ sinh. Nhất là khi có thành viên nào đó trong gia đình cũng bị dị ứng sữa. Nghiên cứu đã chỉ ra rằng việc cho trẻ bú ít nhất trong 4-6 tháng đầu đời có thể phòng và trì hoãn được sự hình thành của tình trạng dị ứng với sữa bò.

Nếu trong hoàn cảnh đặc biệt nào đó bạn không thể cho trẻ bú, hãy nhờ bác sỹ tư vấn về một sản phẩm dinh dưỡng thay thế sữa mẹ.

Các sản phẩm nên tránh khi trẻ bị dị ứng sữa

  • Sản phẩm chứa đạm Casein
  • Sản phẩm chứa đạm Whey
  • Canxi caseinat
  • Pho mát
  • Sữa đặc
  • Sữa bò
  • Kem
  • Margarin
  • Sô cô la sữa
  • Sữa bột
  • Sherbet
  • Natri caseinat
  • Sữa chua

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Không dung nạp đường lactose trong sữa ở trẻ em

Ts.Bs.Trương Hồng Sơn - Viện Y học ứng dụng Việt Nam
Bình luận
Tin mới
  • 05/12/2025

    Đừng bỏ qua những tác dụng bất ngờ của rau cải cúc với sức khỏe

    Rau cải cúc là loại rau quen thuộc được nhiều người ưa thích. Tuy nhiên, ít ai biết về những lợi ích sức khỏe ấn tượng, có nhiều tác dụng không ngờ của loại rau này.

  • 04/12/2025

    Loãng xương ở phụ nữ tiền mãn kinh và mãn kinh

    Loãng xương là tình trạng suy giảm nghiêm trọng lượng khoáng chất trong xương, làm thay đổi cấu trúc và giảm độ chắc khỏe của xương. Trong đó, phụ nữ ở giai đoạn mãn kinh là nhóm đối tượng có nguy cơ cao nhất mắc bệnh, dẫn đến nhiều hệ lụy khó lường đối với sức khỏe. Hãy cùng tìm hiểu kỹ hơn về loãng xương ở phụ nữ mãn kinh nhé!

  • 04/12/2025

    Ai không nên ăn thịt lợn nọng?

    Thịt lợn nọng ngon nhưng do hàm lượng chất béo bão hòa cao, một số nhóm người nên đặc biệt hạn chế tiêu thụ thịt nọng.

  • 04/12/2025

    Sự thật về tóc bạc

    Nang tóc của bạn có các tế bào sắc tố tạo ra melanin, một chất hóa học tạo nên màu tóc của bạn. Khi bạn già đi, các tế bào này bắt đầu chết. Không có sắc tố, các sợi tóc mới mọc ra nhạt hơn và có nhiều sắc thái khác nhau của màu xám, bạc và cuối cùng là màu trắng. Khi nang tóc ngừng tạo ra melanin, nó sẽ không tạo ra các sợi tóc màu nữa.

  • 03/12/2025

    Có nên dùng ‘đường ăn kiêng’ để giảm cân?

    Việc sử dụng 'đường ăn kiêng' để giảm cân đang là một xu hướng phổ biến nhưng nó vẫn còn là một chủ đề gây nhiều tranh cãi. Vậy đường ăn kiêng có tác dụng gì và có an toàn để giảm cân không?

  • 03/12/2025

    Viêm xoang trong mùa đông

    Vào những tháng cuối năm thời tiết chuyển lạnh, nhiệt độ giảm kèm theo những cơn mưa là cả một thách thức với hệ hô hấp, khó chịu với mũi và xoang. Sự kết hợp giữa không khí khô và thay đổi nhiệt độ này ảnh hưởng đến hoạt động bài tiết chất nhầy của mũi và xoang để bảo vệ hệ hô hấp và lọc không khí; có thể dẫn đến các dấu hiệu nghẹt mũi, áp lực và khó chịu. Hiểu được tác động theo mùa này đối với sức khỏe xoang giúp giải thích tại sao nhiều người gặp phải các vấn đề liên quan đến xoang nhiều hơn trong những tháng mùa đông và chỉ ra những cách chúng ta có thể bảo vệ hệ hô hấp tốt hơn trong mùa lạnh.

  • 02/12/2025

    Eswatini – Quốc gia đầu tiên trên thế giới triển khai mũi tiêm phòng HIV hai lần mỗi năm

    Eswatini hiện đang là đất nước có tỉ lệ nhiễm HIV cao nhất thế giới. Eswatini từ lâu đã phải đối mặt với gánh nặng HIV cực kỳ lớn. Khoảng 27% người trưởng thành của quốc gia này sống chung với HIV – mức cao nhất thế giới. Dù đã đạt nhiều tiến bộ trong điều trị antiretroviral (ARV), số ca nhiễm HIV mới vẫn duy trì ở mức đáng lo ngại, đặc biệt trong nhóm phụ nữ trẻ và thanh niên.

  • 02/12/2025

    4 lợi ích nổi bật nhất của rau càng cua với sức khỏe

    Tuy chỉ là một loại rau dại mọc phổ biến nhưng rau càng cua chứa đựng những giá trị dinh dưỡng và dược liệu đáng kinh ngạc, mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe con người.

Xem thêm