Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Dị ứng sữa bò ở trẻ em – tình trạng đáng lo ngại

Hiệu quả của sữa về mặt dinh dưỡng có lẽ bất kỳ ai cũng đều hiểu rõ, nhưng một vấn đề không nhỏ có liên quan đến sữa ít được biết đến, đó là vấn đề dị ứng với protein trong sữa bò ở trẻ em, hay gọi tắt là dị ứng sữa bò.

Dị ứng sữa bò ở trẻ em – tình trạng đáng lo ngại

Tình trạng dị ứng sữa thường xảy ra vào năm đầu đời, khi hệ thống tiêu hóa của trẻ sơ sinh còn chưa phát triển hoàn chỉnh.

Triệu chứng

Các triệu chứng dị ứng có thể xuất hiện từ vài phút cho tới vài giờ sau khi trẻ sử dụng sản phẩm từ sữa, tuy nhiên các triệu chứng nghiêm trọng nhất thường xảy ra trong vòng nửa giờ. Các triệu chứng phổ biến nhất bao gồm:

  • Phát ban
  • Rối loạn tiêu hóa
  • Nôn mửa và/hoặc tiêu chảy

Các triệu chứng ít gặp hơn như có máu trong phân.

Ở trẻ nhỏ, nếu dị ứng sữa ảnh hưởng đến hệ hô hấp, trẻ có thể mắc bệnh nghẹt mũi mạn tính, chảy nước mũi, ho, khò khè hoặc khó thở.

Tình trạng dị ứng còn có thể gây chàm eczema, mày đay, sưng phù, ngứa, hoặc phát ban vùng quanh miệng và cằm nơi tiếp xúc trực tiếp với sữa.

Nếu bạn nghi ngờ trẻ bị dị ứng với sữa, hãy thông báo ngay với bác sỹ, đồng thời cũng cung cấp cho bác sỹ các thông tin về tiền sử dị ứng của gia đình. Hãy đưa trẻ đi cấp cứu nếu trẻ xuất hiện:

  • Khó thở
  • Da chuyển xanh tái
  • Cơ thể yếu, kiệt sức
  • Phát ban toàn cơ thể
  • Sưng, phù vùng đầu và cổ
  • Tiêu chảy ra máu

Điều trị

Trẻ bú mẹ

Trường hợp trẻ sơ sinh chỉ bú mẹ lại xuất hiện những triệu chứng dị ứng sữa, bác sỹ có thể khuyến cáo bản thân người mẹ sử dụng một chế độ ăn không có sữa. Bạn cũng nên bổ sung thêm canxi ngoài những loại vitamin dành cho phụ nữ cho con bú bạn đang sử dụng.

Khi bạn cai sữa cho trẻ, hãy trì hoãn việc cho trẻ uống sữa bò càng lâu càng tốt, có thể cho trẻ uống lượng nhỏ ban đầu để thăm dò và theo hướng dẫn của bác sỹ.

Trẻ uống sữa công thức

Trẻ sơ sinh bị dị ứng sữa nên được sử dụng một chế độ dinh dưỡng thay thế như sữa đậu nành hoặc sữa công thức đặc biệt, theo hướng dẫn của bác sỹ nhi khoa. Hãy nhờ các bác sỹ hoặc chuyên gia dinh dưỡng tư vấn cho bạn về các nhãn hiệu sữa giảm dị ứng với công thức protein thủy phân, là một biện pháp để hạn chế tình trạng dị ứng sữa ở trẻ.

Trẻ trên 1 tuổi

Nếu bác sỹ nghi ngờ trẻ bị dị ứng sữa, trước hết bác sỹ sẽ thử loại bỏ sữa và các sản phẩm sữa hoàn toàn khỏi chế độ dinh dưỡng một thời gian để xem tình trạng trẻ có được cải thiện hay không.

Nếu trẻ có cải thiện các triệu chứng, trẻ sẽ được cho thử sử dụng sản phẩm sữa – là biện pháp giới thiệu dần các sản phẩm sữa vào chế độ ăn của trẻ. Việc này sẽ giúp bác sỹ biết được liệu các triệu chứng có giảm hoặc biến mất khi không dùng sữa và tái phát khi uống sữa trở lại hay không.

Tuy nhiên, biện pháp thử này phải được tiến hành thận trọng và dưới sự giám sát của bác sỹ; không nên tự ý làm việc này tại nhà. Trẻ bị dị ứng thực sự với sữa sẽ bị ốm đi rất nhanh, ngay cả khi chỉ uống một lượng nhỏ sữa.

Trẻ nhỏ trên 1 tuổi bị dị ứng sữa cũng cần tránh các sản phẩm từ sữa như pho mát, sữa chua, kem… Trẻ sẽ cần một loại sữa thay thế sữa bò như sữa đậu nành; nếu trẻ bị dị ứng cả với protein đậu nành thì hãy hỏi bác sỹ về việc sử dụng một sản phẩm thay thế sữa.

Một số phương pháp điều trị dị ứng sữa bao gồm: sử dụng thuốc kháng histamine và thuốc trị hen phế quản (nếu trẻ xuất hiện tình trạng khò khè). Tuy nhiên, biện pháp quan trọng nhất vẫn là loại bỏ sữa và các sản phẩm từ sữa khỏi chế độ ăn của trẻ. Hầu hết trẻ đều sẽ chấm dứt dị ứng khi được 2 – 5 tuổi, hiếm khi kéo dài cho tới tuổi dậy thì.

Phòng dị ứng sữa

Cho trẻ bú mẹ là biện pháp tốt nhất để phòng tình trạng dị ứng sữa ở trẻ sơ sinh. Nhất là khi có thành viên nào đó trong gia đình cũng bị dị ứng sữa. Nghiên cứu đã chỉ ra rằng việc cho trẻ bú ít nhất trong 4-6 tháng đầu đời có thể phòng và trì hoãn được sự hình thành của tình trạng dị ứng với sữa bò.

Nếu trong hoàn cảnh đặc biệt nào đó bạn không thể cho trẻ bú, hãy nhờ bác sỹ tư vấn về một sản phẩm dinh dưỡng thay thế sữa mẹ.

Các sản phẩm nên tránh khi trẻ bị dị ứng sữa

  • Sản phẩm chứa đạm Casein
  • Sản phẩm chứa đạm Whey
  • Canxi caseinat
  • Pho mát
  • Sữa đặc
  • Sữa bò
  • Kem
  • Margarin
  • Sô cô la sữa
  • Sữa bột
  • Sherbet
  • Natri caseinat
  • Sữa chua

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Không dung nạp đường lactose trong sữa ở trẻ em

Ts.Bs.Trương Hồng Sơn - Viện Y học ứng dụng Việt Nam
Bình luận
Tin mới
  • 14/10/2025

    Tại sao bạn muốn đi đại tiện ngay sau khi ăn?

    Cảm giác muốn đi đại tiện ngay sau khi ăn có thể là do phản ứng bình thường ở ruột già gọi là phản xạ dạ dày-đại tràng. Tuy nhiên, nếu bạn thường xuyên có cảm giác muốn đi đại tiện ngay sau khi ăn, cùng với các triệu chứng như đau quặn bụng, đầy hơi hoặc tiêu chảy, thì hội chứng ruột kích thích (IBS) hoặc bệnh viêm ruột (IBD) có thể là nguyên nhân.

  • 13/10/2025

    Workshop “Giải mã biếng ăn ở trẻ, có nên bổ sung kẽm?

    Biếng ăn là một trong những vấn đề thường gặp nhất ở trẻ nhỏ – đặc biệt trong giai đoạn tăng trưởng. Không ít cha mẹ cho rằng nguyên nhân chủ yếu là do thiếu kẽm, từ đó tự ý mua sản phẩm bổ sung mà không có chỉ định của chuyên gia. Tuy nhiên, thực tế cho thấy biếng ăn không chỉ đến từ thiếu vi chất, mà là kết quả của nhiều yếu tố phối hợp: tâm lý, hành vi ăn uống, chế độ dinh dưỡng, sức khỏe tiêu hóa và mức độ hấp thu vi chất của từng trẻ.

  • 13/10/2025

    7 thực phẩm ít calo, giàu protein giúp giảm cân hiệu quả

    Chế độ ăn uống lành mạnh đóng vai trò then chốt trong quá trình giảm cân. Bổ sung 7 loại thực phẩm ít calo nhưng giàu protein là bí quyết giúp giảm cân hiệu quả.

  • 13/10/2025

    Tác hại của thuốc lá điện tử đối với sức khỏe: Sự thật đáng báo động

    Trong những năm gần đây, thuốc lá điện tử (vape) đã trở thành một xu hướng phổ biến trên toàn cầu, đặc biệt trong giới trẻ. Được quảng bá như một giải pháp thay thế an toàn hơn cho thuốc lá truyền thống, nhiều người tin rằng việc sử dụng thuốc lá điện tử có thể giúp giảm thiểu các nguy cơ sức khỏe hoặc hỗ trợ cai nghiện.

  • 12/10/2025

    Uống gì để đẹp da, giảm nám cho phụ nữ sau tuổi 30?

    Bên cạnh các biện pháp điều trị như laser, peel da, thoa thuốc... chế độ dinh dưỡng, đặc biệt là những gì chúng ta uống hằng ngày, đóng vai trò không nhỏ trong việc cải thiện tình trạng nám da và mang lại làn da khỏe đẹp.

  • 12/10/2025

    Thời tiết ảnh hưởng thế nào đến cảm xúc của con người?

    Rối loạn cảm xúc theo mùa (SAD) là một loại trầm cảm liên quan tới sự thay đổi thời tiết.

  • 11/10/2025

    Dầu quả bơ và dầu ô liu, loại nào tốt hơn cho sức khỏe?

    Nếu dầu ô liu từ lâu đã được mệnh danh là “vàng lỏng” của vùng Địa Trung Hải, thì gần đây, dầu quả bơ nổi lên như một “ngôi sao” mới được ưa chuộng. Cả hai loại dầu này đều được biết đến với những lợi ích tuyệt vời cho sức khỏe nhưng lloại nào thực sự vượt trội hơn?

  • 11/10/2025

    Hóa chất độc hại trong giấy in hóa đơn có thể khiến bạn nhiễm độc

    Khi bạn đi mua hàng và người bán hàng hỏi bạn có muốn in hóa đơn (biên lai) hay không, hãy trả lời không, việc làm này vừa giúp bảo vệ môi trường và bảo vệ cả sức khỏe của bạn do nghiên cứu mới đây đã chỉ ra rằng các loại hóa đơn giấy từ các nhà bán lẻ lớn tại Mỹ được phủ một loại hóa chất độc hại có tên là bisphenol S (BPS). Cùng tìm hiểu về loại hóa chất độc hại trên giấy in hóa đơn qua bài viết sau đây!

Xem thêm