Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Dị ứng sữa bò ở trẻ em – tình trạng đáng lo ngại

Hiệu quả của sữa về mặt dinh dưỡng có lẽ bất kỳ ai cũng đều hiểu rõ, nhưng một vấn đề không nhỏ có liên quan đến sữa ít được biết đến, đó là vấn đề dị ứng với protein trong sữa bò ở trẻ em, hay gọi tắt là dị ứng sữa bò.

Dị ứng sữa bò ở trẻ em – tình trạng đáng lo ngại

Tình trạng dị ứng sữa thường xảy ra vào năm đầu đời, khi hệ thống tiêu hóa của trẻ sơ sinh còn chưa phát triển hoàn chỉnh.

Triệu chứng

Các triệu chứng dị ứng có thể xuất hiện từ vài phút cho tới vài giờ sau khi trẻ sử dụng sản phẩm từ sữa, tuy nhiên các triệu chứng nghiêm trọng nhất thường xảy ra trong vòng nửa giờ. Các triệu chứng phổ biến nhất bao gồm:

  • Phát ban
  • Rối loạn tiêu hóa
  • Nôn mửa và/hoặc tiêu chảy

Các triệu chứng ít gặp hơn như có máu trong phân.

Ở trẻ nhỏ, nếu dị ứng sữa ảnh hưởng đến hệ hô hấp, trẻ có thể mắc bệnh nghẹt mũi mạn tính, chảy nước mũi, ho, khò khè hoặc khó thở.

Tình trạng dị ứng còn có thể gây chàm eczema, mày đay, sưng phù, ngứa, hoặc phát ban vùng quanh miệng và cằm nơi tiếp xúc trực tiếp với sữa.

Nếu bạn nghi ngờ trẻ bị dị ứng với sữa, hãy thông báo ngay với bác sỹ, đồng thời cũng cung cấp cho bác sỹ các thông tin về tiền sử dị ứng của gia đình. Hãy đưa trẻ đi cấp cứu nếu trẻ xuất hiện:

  • Khó thở
  • Da chuyển xanh tái
  • Cơ thể yếu, kiệt sức
  • Phát ban toàn cơ thể
  • Sưng, phù vùng đầu và cổ
  • Tiêu chảy ra máu

Điều trị

Trẻ bú mẹ

Trường hợp trẻ sơ sinh chỉ bú mẹ lại xuất hiện những triệu chứng dị ứng sữa, bác sỹ có thể khuyến cáo bản thân người mẹ sử dụng một chế độ ăn không có sữa. Bạn cũng nên bổ sung thêm canxi ngoài những loại vitamin dành cho phụ nữ cho con bú bạn đang sử dụng.

Khi bạn cai sữa cho trẻ, hãy trì hoãn việc cho trẻ uống sữa bò càng lâu càng tốt, có thể cho trẻ uống lượng nhỏ ban đầu để thăm dò và theo hướng dẫn của bác sỹ.

Trẻ uống sữa công thức

Trẻ sơ sinh bị dị ứng sữa nên được sử dụng một chế độ dinh dưỡng thay thế như sữa đậu nành hoặc sữa công thức đặc biệt, theo hướng dẫn của bác sỹ nhi khoa. Hãy nhờ các bác sỹ hoặc chuyên gia dinh dưỡng tư vấn cho bạn về các nhãn hiệu sữa giảm dị ứng với công thức protein thủy phân, là một biện pháp để hạn chế tình trạng dị ứng sữa ở trẻ.

Trẻ trên 1 tuổi

Nếu bác sỹ nghi ngờ trẻ bị dị ứng sữa, trước hết bác sỹ sẽ thử loại bỏ sữa và các sản phẩm sữa hoàn toàn khỏi chế độ dinh dưỡng một thời gian để xem tình trạng trẻ có được cải thiện hay không.

Nếu trẻ có cải thiện các triệu chứng, trẻ sẽ được cho thử sử dụng sản phẩm sữa – là biện pháp giới thiệu dần các sản phẩm sữa vào chế độ ăn của trẻ. Việc này sẽ giúp bác sỹ biết được liệu các triệu chứng có giảm hoặc biến mất khi không dùng sữa và tái phát khi uống sữa trở lại hay không.

Tuy nhiên, biện pháp thử này phải được tiến hành thận trọng và dưới sự giám sát của bác sỹ; không nên tự ý làm việc này tại nhà. Trẻ bị dị ứng thực sự với sữa sẽ bị ốm đi rất nhanh, ngay cả khi chỉ uống một lượng nhỏ sữa.

Trẻ nhỏ trên 1 tuổi bị dị ứng sữa cũng cần tránh các sản phẩm từ sữa như pho mát, sữa chua, kem… Trẻ sẽ cần một loại sữa thay thế sữa bò như sữa đậu nành; nếu trẻ bị dị ứng cả với protein đậu nành thì hãy hỏi bác sỹ về việc sử dụng một sản phẩm thay thế sữa.

Một số phương pháp điều trị dị ứng sữa bao gồm: sử dụng thuốc kháng histamine và thuốc trị hen phế quản (nếu trẻ xuất hiện tình trạng khò khè). Tuy nhiên, biện pháp quan trọng nhất vẫn là loại bỏ sữa và các sản phẩm từ sữa khỏi chế độ ăn của trẻ. Hầu hết trẻ đều sẽ chấm dứt dị ứng khi được 2 – 5 tuổi, hiếm khi kéo dài cho tới tuổi dậy thì.

Phòng dị ứng sữa

Cho trẻ bú mẹ là biện pháp tốt nhất để phòng tình trạng dị ứng sữa ở trẻ sơ sinh. Nhất là khi có thành viên nào đó trong gia đình cũng bị dị ứng sữa. Nghiên cứu đã chỉ ra rằng việc cho trẻ bú ít nhất trong 4-6 tháng đầu đời có thể phòng và trì hoãn được sự hình thành của tình trạng dị ứng với sữa bò.

Nếu trong hoàn cảnh đặc biệt nào đó bạn không thể cho trẻ bú, hãy nhờ bác sỹ tư vấn về một sản phẩm dinh dưỡng thay thế sữa mẹ.

Các sản phẩm nên tránh khi trẻ bị dị ứng sữa

  • Sản phẩm chứa đạm Casein
  • Sản phẩm chứa đạm Whey
  • Canxi caseinat
  • Pho mát
  • Sữa đặc
  • Sữa bò
  • Kem
  • Margarin
  • Sô cô la sữa
  • Sữa bột
  • Sherbet
  • Natri caseinat
  • Sữa chua

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Không dung nạp đường lactose trong sữa ở trẻ em

Ts.Bs.Trương Hồng Sơn - Viện Y học ứng dụng Việt Nam
Bình luận
Tin mới
  • 02/10/2025

    Tiêm phòng là chìa khóa "vàng" để phòng ngừa bệnh dại

    Trong bối cảnh đô thị hóa và sự gần gũi giữa con người với vật nuôi, bệnh dại vẫn là một mối đe dọa thầm lặng nhưng chết chóc. Đây là căn bệnh truyền nhiễm do virus gây ra, lây lan qua vết cắn hoặc tiếp xúc với động vật nhiễm bệnh, với tỷ lệ tử vong gần như tuyệt đối nếu không can thiệp kịp thời.

  • 02/10/2025

    Trung thu trọn vẹn: bí quyết giữ gìn sức khỏe cả nhà

    Tết Trung thu từ lâu đã trở thành biểu tượng của sự đoàn viên, gắn kết gia đình trong văn hóa Việt Nam. Dưới ánh trăng sáng, những chiếc bánh trung thu thơm ngon, mâm cỗ đầy ắp, và tiếng cười rộn rã của trẻ thơ tạo nên không khí ấm áp, khó quên.

  • 01/10/2025

    5 loại trái cây nên tránh nếu bị acid uric cao

    Tuy trái cây tốt cho sức khỏe nhưng thực tế, một số loại trái cây lại có thể gây bất lợi cho người bị acid uric cao.

  • 01/10/2025

    Các bài tập nhẹ nhàng cho người cao tuổi ngày vào thu

    Những ngày thu với tiết trời mát mẻ và trong lành chính là lúc lý tưởng để người cao tuổi tham gia các hoạt động thể chất ngoài trời. Tuy nhiên, do sự thay đổi của thời tiết và thể trạng, người lớn tuổi cần lưu ý một số những điều quan trọng để đảm bảo an toàn và hiệu quả trong quá trình tập luyện.

  • 30/09/2025

    Cách chăm sóc dinh dưỡng sau phẫu thuật ung thư gan

    Sau phẫu thuật ung thư gan, chế độ dinh dưỡng đóng vai trò then chốt trong việc phục hồi sức khỏe, tái tạo tế bào gan, ngăn ngừa biến chứng. Lựa chọn thực phẩm phù hợp, cân bằng các nhóm chất và áp dụng thói quen ăn uống khoa học sẽ giúp giảm áp lực cho gan, tăng sức đề kháng, cải thiện thể trạng…

  • 30/09/2025

    Những điều cần biết về rối loạn giọng nói

    Rối loạn giọng nói là một tình trạng phổ biến, thường vô hại, mô tả tình trạng suy giảm khả năng phát âm. Các triệu chứng và phương pháp điều trị tình trạng rối loạn giọng nói phụ thuộc vào nguyên nhân, chẳng hạn như viêm thanh quản, khối u trên dây thanh quản hoặc rối loạn liên quan đến thần kinh hoặc cơ ảnh hưởng đến giọng nói.

  • 29/09/2025

    7 món ăn nhẹ tốt nhất sau khi chạy bộ

    Bữa ăn nhẹ sau khi chạy bộ để bổ sung năng lượng và xây dựng cơ bắp là một phần quan trọng của quá trình tập luyện.

  • 29/09/2025

    Tia UV gây hại như thế nào?

    Chỉ số tia cực tím (UV) đo cường độ của các tia nắng có hại và có thể giúp bạn biết khi nào cần tránh nắng để bảo vệ làn da và sức khỏe mắt khỏi những tổn thương nghiêm trọng. Khi ở ngoài trời, mức UV cao có thể báo hiệu ba nguy cơ sức khỏe chính.

Xem thêm