Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Phòng chống sốc phản vệ do dị ứng thực phẩm

Dị ứng thực phẩm có thể khiến bạn cảm thấy phiền toái hoặc dẫn đến tử vong chỉ trong nháy mắt. Tiếp xúc vô tình với các loại hạt hoặc động vật có vỏ có thể dẫn đến sốc phản vệ - một phản ứng dị ứng xảy ra rất nhanh, khiến huyết áp của bạn tụt xuống và việc thở sẽ trở nên khó khăn hơn. Đưới đây là những cách phòng chống sốc phản vệ do dị ứng thực phẩm mà Viện Y học ứng dụng Việt Nam đã tổng hợp

Thống kê quốc gia tại Mỹ cho thấy khoảng 2.5% người trưởng thành bị dị ứng thực phẩm, và mặc dù không có con số thống kê về số lượng người bị sốc phản vệ mỗi năm, nhưng số ca nhập viện vì sốc phản vệ đã tăng đáng kể trong 10 năm vừa qua tại Mỹ, theo thống kê của Immunology and Allergy Clinics of North America.

Nếu bạn biết rằng mình bị dị ứng thực phẩm, bạn nên có kế hoạch để phòng chống những cơn dị ứng như thế này. Áp dụng các phương pháp dưới đây có thể sẽ giúp bạn tránh được các nguyên nhân gây dị ứng thực phẩm có thể đe dọa tính mạng của mình.

Hỏi đầu bếp về các thành phần của món ăn

Khi càng ngày có càng nhiều người quan tâm đến việc giữ an toàn với chứng dị ứng thực phẩm, bạn không nên ngần ngại hỏi đầu bếp về các nguyện liệu của món ăn để dự phòng dị ứng thực phẩm khi bạn đi ăn ở ngoài.  Đầu bếp và chủ nhà hàng sẽ rất cởi mở nếu như bạn hỏi – theo bác sỹ  Edwin Kim, một chuyên gia về dị ứng miễn dịch tại Đại học Bắc California. Việc này cũng vô cùng quan trọng: “Nên nhớ rằng, chỉ cần một chút ít (của nguyên nhân gây dị ứng thực phẩm) cũng có thể gây ra vấn đề cho bạn”.
Bạn cũng nên nhớ rằng mặc dù các nhà hàng bắt đầu quan tâm hơn đến chứng dị ứng thực phẩm, nhưng bạn không thể nào đảm bảo rằng nhà hàng sẽ chuẩn bị món ăn theo cách an toàn với bạn. Do vậy, luôn hỏi trước khi ăn.

Chia sẻ tình trạng dị ứng thực phẩm của mình

Hãy để mọi người quen biết bạn biết được rằng bạn bị dị ứng với loại thực phẩm nào để dự phòng lên cơn dị ứng thực phẩm. Việc làm này sẽ giúp họ thực hiện các bước đúng đắn nếu bạn bị sốc phản vệ và không đáp lại các kích thích từ họ.

Nếu bạn phải tham gia một bữa tiệc được tổ chức tại nhà bạn bè? Bạn nên đưa ra danh sách một số điều mà chủ nhà cần lưu ý để bạn và họ có thể lên kế hoạch về thực đơn của bữa tiệc. Để trở thành một khách mời chu đáo, bạn có thể yêu cầu được phục vục các món ăn an toàn mà bạn có thể chia sẻ được.

Mang theo đồ ăn riêng

Nếu bạn không rõ có những gì trong món ăn  khi bạn ăn ở ngoài, bạn nên mang đủ lượng thức ăn an toàn cho bản thân mình. “Các bậc cha mẹ nên đặc biệt làm điều này cho các con của mình” – bác sỹ Kim lưu ý, một phần là bởi chứng dị ứng thực phẩm, một phần là bởi trẻ nhỏ thường rất kén ăn. Chẳng có lý do gì để bạn không được mang theo một món ăn nhẹ trong túi để dự phòng chứng dị ứng thực phẩm của mình cả.

Dọn sạch bàn ăn để tránh các tác nhân gây dị ứng thực phẩm

Đơn giản, chỉ cần bạn chạm vào loại thực phẩm mà bạn dị ứng cũng có thể gây kích ứng, bác sỹ Kim cảnh báo. Vì vậy, ông gợi ý rằng bạn nên “dọn khu vực mà mình chuẩn bị ngồi ăn ngay lập tức”. Ngoài việc dọn sạch các nguyên liệu trong món ăn có thể làm bạn dị ứng, thì việc dọn bàn và ghế ở các nhà hàng sẽ giúp bạn an toàn hơn, vì bạn không thể khẳng định rằng, bàn và ghế đã được nhân viên phục vụ làm sạch hay chưa.

Để tránh các tác nhân gây dị ứng, bạn có thể mang theo một túi khăn giấy vệ sinh và lau bất cứ bề mặt nào mà bạn có thể chạm vào. Lưu ý, chỉ nên lau 1 lượt mà không nên lau đi lau lại nhiều lần.

Đọc kỹ nhãn thực phẩm

Luật liên bang tại Mỹ yêu cầu các nhà sản xuất phải đưa ra cảnh báo nếu một sản phẩm có chứa một số loại tác nhân có thể gây dị ứng cụ thể, ví dụ như các loại hạt. Bởi vậy, bạn nên xem thật kỹ nhãn thực phẩm khi bạn ghé vào cửa hàng tạp hóa bên đường để có thể đưa ra những sự lựa chon an toàn nhất cho sức khỏe cũng như tránh được chứng dị ứng thực phẩm.

Thường xuyên kiểm tra bút tiêm EpiPen

Bút tiêm EpiPen là một loại bút tiêm có chưa epinephrine dùng cho các trường hợp sốc phản vệ. Nếu trước đây bạn chưa từng sử dụng EpiPen, bạn rất dễ sẽ quên không kiểm tra hạn sử dụng của bút. Epinephrine thường rất tốt trong vòng 1 năm, theo bác sỹ Kim, mặc dù epinphrine vẫn có thể tồn tại trong điều kiện mát hoặc nhiệt độ phòng. Epinephrine thường sẽ không tốt lắm trong môi trường nóng. Đừng giữ nó trong ngăn chứa đồ hoặc bất kỳ vị trí nào tiếp xúc trực tiếp với nhiệt (nếu đó là nơi bạn đã giữ nó, bạn nên cân nhắc đổi vị trí bảo quản để bảo quản được an toàn hơn).

Giữ an toàn với chứng dị ứng thực phẩm cũng có nghĩa là bạn phải kiểm tra hạn sử dụng để đảm bảo một số loại thuốc khác, ví dụ như diphenhydramine (Benadryl) để điều trị chứng dị ứng nhẹ đã hết hạn hay chưa.

Mang theo 2 liều epinephrine

Mặc dù epinephrine là cách tốt nhất để kiểm soát sốc phản vệ, nhưng rất nhiều người không chuẩn bị đầy đủ. “Một trong số các yếu tố nguy cơ của phản ứng dị ứng chết người là không có đủ lượng epinephrine đúng thời điểm”, bác sỹ Kim nhấn mạnh. Bạn phải có đủ lượng epinephrine trong vòng 30 phút. Vấn đề là, rất nhiều người thậm chí còn không mang theo epinephrine bên mình, có thể là do quên hoặc cảm thấy bất tiện.

Trên thực tế, bạn nên mang theo 2 liều epinephrine riêng biệt như một phần của kế hoạch phòng chống sốc phản vệ và dị ứng thực phẩm. Nguyên nhân là vì 2 liều sẽ có tác dụng nhanh hơn và làm tình trạng sốc phản vệ giảm đi nhanh hơn. Bạn có thể sẽ cần đến liều thứ 2 nếu liều đầu không đủ để làm giảm các phản ứng của bạn.

Tham khảo thêm thông tin trong bài viết: Mối lo ngại từ dị ứng và không dung nạp thực phẩm

Ths. Lưu Liên Hương - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Theo Everydayhealth
Bình luận
Tin mới
  • 14/11/2025

    Những sai lầm khi ăn rau giảm cân khiến bạn mãi không gầy

    Ăn nhiều rau từ lâu đã được xem là chìa khóa vàng giúp kiểm soát cân nặng. Tuy nhiên, không phải cứ ăn càng nhiều rau thì càng gầy. Nhiều người dù ăn rau hằng ngày vẫn không giảm được cân, thậm chí còn gặp vấn đề tiêu hóa. Nguyên nhân nằm ở những sai lầm dưới đây...

  • 14/11/2025

    Những tác dụng phụ nguy hiểm nhất của thuốc tránh thai

    Mặc dù biện pháp tránh thai thường an toàn khi sử dụng, nhưng vẫn có những tác dụng phụ tiềm ẩn gây nguy hiểm cho sức khỏe ngoài những tác dụng phụ phổ biến như tăng cân hoặc chảy máu bất thường (rong kinh). Cùng tìm hiểu những tác dụng phụ nguy hiểm nhất của thuốc tránh thai qua bài viết sau đây!

  • 13/11/2025

    Ăn trứng vào lúc nào tốt nhất để giảm cân?

    Trứng là thực phẩm giàu dinh dưỡng, giàu protein có thể giúp chúng ta no lâu hơn và tăng cường trao đổi chất. Vậy ăn trứng vào thời điểm nào giúp tăng hiệu quả giảm cân?

  • 13/11/2025

    Hiểu về chẩn đoán ung thư phổi giai đoạn 0

    Ung thư phổi giai đoạn 0, được gọi là ung thư phổi không tế bào nhỏ (NSCLC), có nghĩa là các tế bào bất thường đã được tìm thấy trong niêm mạc đường thở trong một khối u duy nhất, không xâm lấn. Các tế bào này có khả năng lây lan và phát triển thành ung thư.

  • 12/11/2025

    Nhận biết dấu hiệu sớm và cách bảo vệ trái tim khỏe mạnh

    Bệnh tim mạch là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây tử vong trên toàn cầu. Tại Việt Nam, thống kê cho thấy khoảng 30% các trường hợp tử vong liên quan đến các vấn đề về tim mạch. Điều đáng lo ngại là bệnh không chỉ xuất hiện ở người cao tuổi mà còn ngày càng phổ biến ở giới trẻ do lối sống thiếu lành mạnh. Việc nhận biết sớm các dấu hiệu cảnh báo và áp dụng các biện pháp phòng ngừa là chìa khóa để bảo vệ sức khỏe tim mạch, giảm nguy cơ đột quỵ và duy trì chất lượng cuộc sống tốt hơn.

  • 12/11/2025

    Thời điểm ăn sáng tốt nhất để giảm cân

    Ăn sáng sớm phù hợp với nhịp sinh học của cơ thể và mang lại nhiều lợi ích sức khỏe. Vậy thời điểm ăn sáng có tác động quan trọng đối với quá trình giảm cân không?

  • 12/11/2025

    Tại sao nách bạn lại đau?

    Buổi sáng ngủ, dậy tự nhiên thấy nách bị đau, là một dấu hiệu cảnh báo rằng có điều gì đó không ổn. Nguyên nhân cũng có thể đơn giản là do bị căng cơ, chỉ cần chườm đá và nghỉ ngơi là sẽ hết đau, cũng có thể là dấu hiệu của tình trạng nhiễm trùng hoặc nặng hơn như một số bệnh ung thư.

  • 11/11/2025

    Workshop Dinh dưỡng: Ăn dặm khoa học, bé khỏe mẹ nhàn

    Làm cha mẹ, ai cũng mong con ăn ngoan, lớn khỏe. Nhưng hành trình ăn dặm của trẻ lại chưa bao giờ “dễ như hướng dẫn trên mạng”. Bé biếng ăn, mẹ lo lắng; bé tăng cân chậm, cả nhà sốt ruột. Vậy đâu là cách ăn dặm đúng – đủ – khoa học để con thật sự phát triển khỏe mạnh?

Xem thêm