Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Phòng chống sốc phản vệ do dị ứng thực phẩm

Dị ứng thực phẩm có thể khiến bạn cảm thấy phiền toái hoặc dẫn đến tử vong chỉ trong nháy mắt. Tiếp xúc vô tình với các loại hạt hoặc động vật có vỏ có thể dẫn đến sốc phản vệ - một phản ứng dị ứng xảy ra rất nhanh, khiến huyết áp của bạn tụt xuống và việc thở sẽ trở nên khó khăn hơn. Đưới đây là những cách phòng chống sốc phản vệ do dị ứng thực phẩm mà Viện Y học ứng dụng Việt Nam đã tổng hợp

Thống kê quốc gia tại Mỹ cho thấy khoảng 2.5% người trưởng thành bị dị ứng thực phẩm, và mặc dù không có con số thống kê về số lượng người bị sốc phản vệ mỗi năm, nhưng số ca nhập viện vì sốc phản vệ đã tăng đáng kể trong 10 năm vừa qua tại Mỹ, theo thống kê của Immunology and Allergy Clinics of North America.

Nếu bạn biết rằng mình bị dị ứng thực phẩm, bạn nên có kế hoạch để phòng chống những cơn dị ứng như thế này. Áp dụng các phương pháp dưới đây có thể sẽ giúp bạn tránh được các nguyên nhân gây dị ứng thực phẩm có thể đe dọa tính mạng của mình.

Hỏi đầu bếp về các thành phần của món ăn

Khi càng ngày có càng nhiều người quan tâm đến việc giữ an toàn với chứng dị ứng thực phẩm, bạn không nên ngần ngại hỏi đầu bếp về các nguyện liệu của món ăn để dự phòng dị ứng thực phẩm khi bạn đi ăn ở ngoài.  Đầu bếp và chủ nhà hàng sẽ rất cởi mở nếu như bạn hỏi – theo bác sỹ  Edwin Kim, một chuyên gia về dị ứng miễn dịch tại Đại học Bắc California. Việc này cũng vô cùng quan trọng: “Nên nhớ rằng, chỉ cần một chút ít (của nguyên nhân gây dị ứng thực phẩm) cũng có thể gây ra vấn đề cho bạn”.
Bạn cũng nên nhớ rằng mặc dù các nhà hàng bắt đầu quan tâm hơn đến chứng dị ứng thực phẩm, nhưng bạn không thể nào đảm bảo rằng nhà hàng sẽ chuẩn bị món ăn theo cách an toàn với bạn. Do vậy, luôn hỏi trước khi ăn.

Chia sẻ tình trạng dị ứng thực phẩm của mình

Hãy để mọi người quen biết bạn biết được rằng bạn bị dị ứng với loại thực phẩm nào để dự phòng lên cơn dị ứng thực phẩm. Việc làm này sẽ giúp họ thực hiện các bước đúng đắn nếu bạn bị sốc phản vệ và không đáp lại các kích thích từ họ.

Nếu bạn phải tham gia một bữa tiệc được tổ chức tại nhà bạn bè? Bạn nên đưa ra danh sách một số điều mà chủ nhà cần lưu ý để bạn và họ có thể lên kế hoạch về thực đơn của bữa tiệc. Để trở thành một khách mời chu đáo, bạn có thể yêu cầu được phục vục các món ăn an toàn mà bạn có thể chia sẻ được.

Mang theo đồ ăn riêng

Nếu bạn không rõ có những gì trong món ăn  khi bạn ăn ở ngoài, bạn nên mang đủ lượng thức ăn an toàn cho bản thân mình. “Các bậc cha mẹ nên đặc biệt làm điều này cho các con của mình” – bác sỹ Kim lưu ý, một phần là bởi chứng dị ứng thực phẩm, một phần là bởi trẻ nhỏ thường rất kén ăn. Chẳng có lý do gì để bạn không được mang theo một món ăn nhẹ trong túi để dự phòng chứng dị ứng thực phẩm của mình cả.

Dọn sạch bàn ăn để tránh các tác nhân gây dị ứng thực phẩm

Đơn giản, chỉ cần bạn chạm vào loại thực phẩm mà bạn dị ứng cũng có thể gây kích ứng, bác sỹ Kim cảnh báo. Vì vậy, ông gợi ý rằng bạn nên “dọn khu vực mà mình chuẩn bị ngồi ăn ngay lập tức”. Ngoài việc dọn sạch các nguyên liệu trong món ăn có thể làm bạn dị ứng, thì việc dọn bàn và ghế ở các nhà hàng sẽ giúp bạn an toàn hơn, vì bạn không thể khẳng định rằng, bàn và ghế đã được nhân viên phục vụ làm sạch hay chưa.

Để tránh các tác nhân gây dị ứng, bạn có thể mang theo một túi khăn giấy vệ sinh và lau bất cứ bề mặt nào mà bạn có thể chạm vào. Lưu ý, chỉ nên lau 1 lượt mà không nên lau đi lau lại nhiều lần.

Đọc kỹ nhãn thực phẩm

Luật liên bang tại Mỹ yêu cầu các nhà sản xuất phải đưa ra cảnh báo nếu một sản phẩm có chứa một số loại tác nhân có thể gây dị ứng cụ thể, ví dụ như các loại hạt. Bởi vậy, bạn nên xem thật kỹ nhãn thực phẩm khi bạn ghé vào cửa hàng tạp hóa bên đường để có thể đưa ra những sự lựa chon an toàn nhất cho sức khỏe cũng như tránh được chứng dị ứng thực phẩm.

Thường xuyên kiểm tra bút tiêm EpiPen

Bút tiêm EpiPen là một loại bút tiêm có chưa epinephrine dùng cho các trường hợp sốc phản vệ. Nếu trước đây bạn chưa từng sử dụng EpiPen, bạn rất dễ sẽ quên không kiểm tra hạn sử dụng của bút. Epinephrine thường rất tốt trong vòng 1 năm, theo bác sỹ Kim, mặc dù epinphrine vẫn có thể tồn tại trong điều kiện mát hoặc nhiệt độ phòng. Epinephrine thường sẽ không tốt lắm trong môi trường nóng. Đừng giữ nó trong ngăn chứa đồ hoặc bất kỳ vị trí nào tiếp xúc trực tiếp với nhiệt (nếu đó là nơi bạn đã giữ nó, bạn nên cân nhắc đổi vị trí bảo quản để bảo quản được an toàn hơn).

Giữ an toàn với chứng dị ứng thực phẩm cũng có nghĩa là bạn phải kiểm tra hạn sử dụng để đảm bảo một số loại thuốc khác, ví dụ như diphenhydramine (Benadryl) để điều trị chứng dị ứng nhẹ đã hết hạn hay chưa.

Mang theo 2 liều epinephrine

Mặc dù epinephrine là cách tốt nhất để kiểm soát sốc phản vệ, nhưng rất nhiều người không chuẩn bị đầy đủ. “Một trong số các yếu tố nguy cơ của phản ứng dị ứng chết người là không có đủ lượng epinephrine đúng thời điểm”, bác sỹ Kim nhấn mạnh. Bạn phải có đủ lượng epinephrine trong vòng 30 phút. Vấn đề là, rất nhiều người thậm chí còn không mang theo epinephrine bên mình, có thể là do quên hoặc cảm thấy bất tiện.

Trên thực tế, bạn nên mang theo 2 liều epinephrine riêng biệt như một phần của kế hoạch phòng chống sốc phản vệ và dị ứng thực phẩm. Nguyên nhân là vì 2 liều sẽ có tác dụng nhanh hơn và làm tình trạng sốc phản vệ giảm đi nhanh hơn. Bạn có thể sẽ cần đến liều thứ 2 nếu liều đầu không đủ để làm giảm các phản ứng của bạn.

Tham khảo thêm thông tin trong bài viết: Mối lo ngại từ dị ứng và không dung nạp thực phẩm

Ths. Lưu Liên Hương - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Theo Everydayhealth
Bình luận
Tin mới
  • 01/07/2025

    Sự thật về phương pháp thải độc bằng nước cốt chanh

    Nhiều người thực hiện thải độc cơ thể theo hướng dẫn truyền miệng và trên các nền tảng xã hội... và hiện nay đang dấy lên trào lưu thải độc bằng nước cốt chanh. Vậy sự thật về phương pháp thải độc này như thế nào?

  • 01/07/2025

    Cách sử dụng dầu dừa điều trị chàm

    Dầu dừa là một chất dưỡng ẩm tự nhiên. Nhiều người bị chàm nhận thấy dầu dừa có tác dụng làm dịu da và giảm các triệu chứng như khô và ngứa.

  • 01/07/2025

    Vai trò của chất béo trong chế độ ăn lành mạnh

    Chất béo thường bị mang tiếng xấu mỗi khi nói về chế độ dinh dưỡng vì cho rằng đó là nguyên nhân gây bệnh tim mạch, tiểu đường hay béo phì. Quan niệm cắt bỏ hoàn toàn chất béo khỏi bữa ăn đã từng phổ biến trong một số khuyến nghị dinh dưỡng. Thực tế, không phải tất cả các chất béo đều có hại.

  • 30/06/2025

    Dùng nghệ và mật ong cùng nhau có tăng lợi ích không?

    Mật ong với nghệ có thể được dùng cùng nhau trong chế độ ăn hằng ngày và thực phẩm bổ sung, vậy tác dụng của chúng có mạnh hơn khi kết hợp?

  • 30/06/2025

    Nhận biết và xử lý vết thương do côn trùng cắn khi đi du lịch

    Du lịch là dịp để khám phá thiên nhiên, trải nghiệm văn hóa và tận hưởng những khoảnh khắc thư giãn. Tuy nhiên, bên cạnh những điều thú vị, các chuyến đi đôi khi cũng tiềm ẩn những rủi ro nhỏ nhưng phiền toái, chẳng hạn như những vết thương do côn trùng cắn

  • 29/06/2025

    Sữa nguyên chất có dinh dưỡng, lợi ích và rủi ro gì?

    Sữa là nguồn dinh dưỡng quan trọng nên có trong chế độ ăn hằng ngày, trong đó sữa nguyên chất được đánh giá là nguồn cung cấp protein tốt. Tìm hiểu về dinh dưỡng, lợi ích và rủi ro khi tiêu thụ sữa nguyên chất.

  • 29/06/2025

    Làm thế nào để bỏ thói quen dùng điện thoại

    Một số ứng dụng có thể cho bạn biết bạn dành bao nhiêu thời gian cho điện thoại và bạn dành bao nhiêu thời gian cho từng ứng dụng. Ngay cả khi bạn không nghĩ rằng mình sử dụng điện thoại quá nhiều, việc nhìn thấy những con số thống kê tần suất sử dụng có thể khiến bạn muốn đặt điện thoại xuống.

  • 29/06/2025

    Điểm danh 5 loại dầu thực vật mang lại lợi ích sức khỏe tuyệt vời

    Chất béo thường bị hiểu lầm là “kẻ thù” của sức khỏe, đặc biệt là đối với tim mạch và cân nặng. Tuy nhiên, các nghiên cứu gần đây cho thấy không phải tất cả chất béo đều có hại. Ngược lại, một số loại chất béo tốt lại đóng vai trò thiết yếu trong việc duy trì năng lượng, hấp thụ vitamin và bảo vệ cơ thể khỏi viêm nhiễm. Trong đó, dầu ăn có nguồn gốc thực vật như dầu ô liu, dầu bơ, dầu mè... không chỉ mang lại hương vị phong phú cho món ăn mà còn cung cấp các acid béo có lợi cho tim mạch, não bộ và hệ miễn dịch.

Xem thêm