Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Một số lưu ý về kháng sinh

Kháng sinh là một trong những phát hiện vĩ đại nhất của y học nhưng đã nhiều năm kháng sinh có nhiều thay đổi. Bạn đã kịp tìm hiểu và cấp nhật những thông tin đó chưa?

Kháng sinh điều trị nhiễm khuẩn loại gì? Vi khuẩn? Vi rút? Nấm?

Kháng sinh điều dùng để tiêu diệt vi khuẩn hoặc kìm hãm sự phát triển của vi khuẩn. Chúng không chống lại được virus nên không thể điều trị cảm lạnh hoặc cảm cúm. Nếu bạn không sử dụng kháng sinh một cách đúng đắn sẽ dẫn đến hiện tượng vi khuẩn kháng thuốc, nghĩa là chúng sẽ ít hoặc không đáp ứng với kháng sinh nữa.

Nước rửa tay có khiến vi khuẩn kháng thuốc mạnh hơn kháng sinh?

Một số nghiên cứu đã chỉ ra chất triclosan có trong xà phòng diệt khuẩn và nước rửa tay diệt khuẩn có thể dẫn đến việc vi khuẩn kháng thuốc mạnh hơn, các vắc xin hoặc kháng sinh sẽ không còn nhiều ảnh hưởng đến vi khuẩn nữa. Cục quản lý thực phẩm và dược phẩm Hoa Kỳ đã nêu ra rất nhiều bằng chứng cho thấy nước rửa tay hoặc xà phòng diệt khuẩn không hiệu quả như chúng ta nghĩ và cũng không có bằng chứng nào cho thấy chúng có tác dụng phòng bệnh.

Thuốc điều trị mụn trứng cá có thể ảnh hưởng đến hiệu quả của thuốc kháng sinh?

Đúng là như thế. Các bác sỹ thường kê kháng sinh để điều trị mụn trứng cá nhưng dù uống kháng sinh nào thì tình trạng kháng thuốc vẫn có thể xảy ra nên bạn nên thường xuyên tái khám để tìm ra loại thuốc thích hợp nhất cho mình.

Bạn luôn cần kháng sinh cho bệnh nào? Đau họng do liên cầu khuẩn?  Viêm tai? Viêm xoang?

Đau họng do rất nhiều nguyên nhân trong đó có cả vi khuẩn và virus. Nhưng để khẳng định một cách chắc chắn là bạn bị đau họng do liên cầu khuẩn thì cần phải được làm xét nghiệm. Nếu đúng thì bạn sẽ được kê kháng sinh uống.

Nhiễm trùng xoang hay viêm xoang thường là do virus hoặc các kháng nguyên từ không khí gây ra. Nên tốt hơn là không nên dùng kháng sinh để điều trị tình trạng viêm xoang. Mặc dù rất hiếm nhưng vẫn có trường hợp viêm xoang do vi khuẩn. Tương tự như vậy viêm tai cũng có thể do virus hoặc vi khuẩn và không dùng kháng sinh cũng là cách tốt nhất để điều trị viêm tai.

Bạn dừng uống kháng sinh khi đã cảm thấy khỏe hơn?

Sai. Bạn nên uống đủ thời gian bác sỹ kê đơn cho bạn, đừng tự ý dừng uống thuốc nếu bạn dừng sớm quá sẽ dẫn đến việc kháng sinh chưa đủ liều để tiêu diệt được vi khuẩn nên vi khuẩn vẫn sống sót và quay lại gây bệnh tiếp.

Mỗi năm có bao nhiêu người mắc vi khuẩn kháng thuốc?

Ít nhất là 2 triệu người mắc các loại vi khuẩn kháng thuốc như: lao, nhiễm khuẩn da, bệnh lây qua đường tình dục. Moi người đều có thể mắc vi khuẩn kháng thuốc ở khắp mọi nơi ở trường, ở nhà, ở nơi làm việc đặc biệt là ở bệnh viện và bệnh viện điều dưỡng. Bệnh nhân có thể bị nhiễm khuẩn thông qua bề mặt dụng cụ y tế hoặc qua tay của bác sỹ và y tá.

Kháng sinh có tác dụng trên động vật nhưng chưa chắc đã có tác dụng trên người?

Chăn nuôi công nghiệp thường sử dụng thốc kháng sinh để điều trị bệnh cho động vật. Khi chúng ta không nấu chín thịt hoặc không xử lý thịt đúng cách thì sẽ dẫn tới việc vi khuẩn phát triển và gây bệnh cho người. Cục quản lý thực phẩm và dược phẩm Hoa Kỳ đang dần loại bỏ thuốc kháng sinh ra khỏi quy trình chăn nuôi và chỉ được phép sử dụng khi có chỉ định của bác sỹ thú y.

Đã hơn 30 năm trôi qua nhưng ngày càng có ít kháng sinh mới được tạo ra?

Đúng thế. Mặc dù vẫn có một số loại kháng sinh mới ra đời nhưng đó là sự cải tiến của những phiên bản kháng sinh cũ từ những năm 1980. Các nhà nghiên cứu vẫn đang nghiên cứu về texiobactin, là một loại kháng sinh thế hệ mới có thể điều trị các vi khuẩn kháng thuốc. Sự đe dọa của vi khuẩn kháng thuốc đã được phát hiện hàng thập kỷ nay, người ta vẫn đang nỗ lực giải quyết tình trạng này nhưng tới nay vẫn chưa có hiệu quả nào. Alexander Fleming- người phát hiện ra thuốc penicillin đã cảnh báo về tình trạng vi khuẩn kháng thuốc có thể trở nên tồi tệ hơn và sẽ có những loại kháng sinh sẽ không còn hiệu quả trong việc điều trị nữa.

Thiệt hại của vi khuẩn kháng thuốc gây ra đối với kinh tế là khoảng 10 tỷ đô mỗi năm.

Không chỉ ảnh hưởng đến việc chăm sóc sức khỏe, vi khuẩn kháng thuốc còn gây thiệt hại đến nền kinh tế toàn cầu. Trung tâm phòng chống và kiểm soát dịch bệnh Hoa Kỳ cho biết vi khuẩn kháng thuốc khiến bệnh nhân cần phải điều trị ở bệnh viện lâu hơn và cần nhiều điều trị tốn kém hơn.

 

Loại vi khuẩn nào là mối lo ngại nhất đối với ngành y tế?

Clotridium difficile( C.Diff) là loại vi khuẩn gây ra 250.000 ca tiêu chảy mỗi năm và 14.000 người chết mỗi năm. Bản chất của loại vi khuẩn này là kháng với nhiều loại kháng sinh và biến đổi chủng rất nhanh. Vi khuẩn entero kháng carbapenem cũng được coi là một mối nguy hiểm vì chúng đã kháng với rất nhiều loại kháng sinh trước đó và carbapenem là giải pháp cuối cùng để tiêu diệt vi khuẩn. Một loại vi khuẩn khác cũng nguy hiểm đó là vi khuẩn lậu kháng thuốc (Neisseria gonorrhoeae). Tất nhiên là vi khuẩn lao kháng thuốc và tụ cầu vàng kháng Methicillin cũng được coi là mối đe dọa nguy hiểm cho ngành y tế.

Dùng chung đơn kháng sinh là bình thường?

Sai hoàn toàn. Nếu một người không được kê đúng đơn thuốc thì sẽ chỉ làm bệnh nặng thêm tình trạng bệnh và lâu khỏi bệnh hơn bình thường.

Bs. Đào Ngọc - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Theo Webmd
Bình luận
Tin mới
  • 17/08/2025

    8 nguyên nhân gây ra tình trạng răng khấp khểnh

    Răng khấp khểnh là tình trạng phổ biến và ảnh hưởng đến trẻ em, thanh thiếu niên và người lớn. Nguyên nhân bao gồm di truyền, răng mọc chen chúc, vấn đề về hàm, mất răng, chấn thương mặt và thói quen vệ sinh răng miệng không đúng cách.

  • 16/08/2025

    Tác động của mạng xã hội đến sức khỏe tinh thần giới trẻ

    Trong bối cảnh công nghệ phát triển mạnh mẽ, mạng xã hội đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống hàng ngày, đặc biệt là đối với giới trẻ. Các nền tảng như Facebook, Instagram, TikTok, Thread không chỉ là công cụ giao tiếp, chia sẻ thông tin mà còn là nơi giải trí phổ biến. Tuy nhiên, bên cạnh những lợi ích rõ ràng, việc sử dụng mạng xã hội một cách mất kiểm soát đang đặt ra nhiều thách thức nghiêm trọng đối với sức khỏe tinh thần của thế hệ trẻ trên toàn cầu.

  • 16/08/2025

    Tầm quan trọng của việc tiêm chủng cho trẻ em và người lớn

    Việc tiêm chủng từ lâu đã được coi là một trong những thành tựu y học nổi bật, mang lại sự bảo vệ thiết yếu cho cả trẻ em và người lớn trước các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm.

  • 15/08/2025

    Ăn bao nhiêu rau quả mỗi ngày là đủ?

    Rau xanh và trái cây tươi là nhóm thực phẩm thiếu yếu trong chế độ ăn hằng ngày nhưng nhiều người còn băn khoăn chưa biết lượng rau quả nên ăn mỗi ngày bao nhiêu là đủ?

  • 15/08/2025

    Người cao tuổi vẫn có thể bị suy dinh dưỡng?

    Người cao tuổi thường cần ít năng lượng hơn so với khi còn trẻ, nhưng nhu cầu về các chất dinh dưỡng thiết yếu (vitamin, khoáng chất, protein, chất béo lành mạnh, carbohydrate phức hợp) vẫn tương đương hoặc thậm chí cao hơn.

  • 15/08/2025

    Báo cáo trường hợp: Sốc nhiễm trùng kèm viêm da, cân cơ hoại tử do nhiễm Vibrio vulnificus qua vết thương ở da

    Vibrio vulnificus là một loại trực khuẩn gram âm, di động, ưa mặn được tìm thấy ở khắp mọi nơi, chủ yếu ở vùng nước mặn và nước lợ ven biển. V. Vulnificus gây ra 1 trong 3 hội chứng riêng biệt: viêm dạ dày-ruột, nhiễm trùng huyết tiên phát và nhiễm trùng vết thương với tỉ lệ tử vong cao. Bệnh thường xẩy ra ở những người mắc bệnh gan mãn tính, suy giảm miễn dịch, hoặc các bệnh gây thừa sắt trong cơ thể. Khi nghi ngờ nhiễm V. Vulnificus dựa trên tiền sử, dịch tễ, diễn biến lâm sàng, vi khuẩn học, kháng sinh thích hợp cần dùng càng sớm càng tốt và can thiệp ngoại khoa khi có chỉ định.

  • 15/08/2025

    Cảnh báo: Vi khuẩn “ăn thịt người” Vibrio vulnificus đang gia tăng ở Mỹ. Khuyến cáo cho Việt Nam

    Các chuyên gia y tế cảnh báo sự gia tăng các ca nhiễm vi khuẩn ăn thịt người Vibrio vulnificus tại Mỹ, đặc biệt ở các bang ven biển vùng Vịnh Mexico và Đông Nam Hoa Kỳ như Florida và Louisiana. Mặc dù vẫn được xem là bệnh hiếm gặp, nhưng mức độ nghiêm trọng và xu hướng tăng của các ca nhiễm cho thấy dấu hiệu bất thường và người dân không được chủ quan về nguy cơ lây nhiễm.

  • 14/08/2025

    Ngày nào cũng ăn trứng có được không?

    Trứng là một phần của chế độ ăn giàu dinh dưỡng có thể hỗ trợ sức khỏe tổng thể, bao gồm cả hệ tim mạch và mắt. Vậy, có nên ăn trứng mỗi ngày không?

Xem thêm