Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Mang thai cao tuổi

Mang thai khi bạn đã trên 35 tuổi được coi là mang thai cao tuổi (geriatric pregnancy). Thông thường, tình trạng mang thai cao tuổi được các bác sỹ và chính các mẹ bầu quan tâm rất sát sao. Hãy xem, những vấn đề gì cần lưu ý nếu bạn mang thai ở độ tuổi này?

Mang thai cao tuổi là gì?

Về mặt y học, mang thai cao tuổi được định nghĩa là mang thai vào bất cứ thời điểm nào sau 35 tuổi. Ngày nay, càng ngày có càng nhiều người mang thai sau tuổi 35. Theo Trung tâm Kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh Hoa Kỳ, số phụ nữ từ 35-39 tuổi mang thai lần đầu đang có xu hướng tăng lên ở tất cả các nhóm dân tộc.

Trước đây, bác sỹ sử dụng thuật ngữ mang thai cao tuổi để chỉ các trường hợp mang thai xảy ra khi phụ nữ đã ngoài 35 tuổi. Tuy vậy, ngày nay, rất ít bác sỹ sử dụng thuật ngữ này nữa. Thay vào đó, nếu một phụ nữ trên 35 tuổi mang thai, bác sỹ sẽ gọi đó là trường hợp tuổi mẹ cao (advanced maternal age).

Tỷ lệ phụ nữ sinh con đầu lòng sau tuổi 40 thậm chí còn có xu hướng tăng lên gấp đôi ở một số quốc gia. Do vậy, định nghĩa về mang thai cao tuổi cần được thay đổi vì xu hướng lập gia đình và có con muộn đang ngày càng phổ biến hơn.

Nguy cơ của việc mang thai cao tuổi

Một người phụ nữ sẽ có một số trứng nhất định từ khi sinh ra cho đến cuối đời, và trứng sẽ trưởng thành và có khả năng thụ thai bắt đầu từ khi người phụ nữ có ký kinh nguyệt đầu tiên cho đến khi mãn kinh. Tuổi ngày càng cao đồng nghĩa với việc chu kỳ kinh nguyệt, khả năng "chín" của trứng và khả năng thụ thai, mang thai sẽ càng giảm hơn và nguy cơ bất thường khi mang thai sẽ cao hơn.

Một số nguy cơ có thể xảy ra trong khi mang thai với các trường hợp mang thai cao tuổi bao gồm:

  • Sinh non
  • Cân nặng sơ sinh thấp
  • Thai chết lưu
  • Khiếm khuyết nhiễm sắc thể ở trẻ
  • Biến chứng khi chuyển dạ
  • Khả năng sinh mổ cao
  • Tăng huyết áp khi mang thai, có thể sẽ dẫn đến tiền sản giật hoặc sinh hon
  • Tiểu đường thai kỳ, và có thể làm tăng nguy cơ bị tiểu đường sau này.

Lợi ích của việc mang thai cao tuổi

Mang thai khi đã lớn tuổi không phải lúc nào cũng là không tốt cho cả em bé và bà mẹ. Mang thai khi đã lớn tuổi cũng có một vài lợi ích nhất định. Ví dụ, theo Trung tâm phòng ngừa và kiểm soát dịch bệnh Hoa Kỳ, CDC, nhìn chung, những phụ nữ khi đó sẽ có nhiều nguồn lực cũng như kiến thức để chăm sóc trẻ tốt hơn, ví dụ như có thu nhập cao hơn và có điều kiện tiếp cận với các dịch vụ y tế, chăm sóc và giáo dục trẻ tốt hơn.

Nên làm gì nếu mang thai cao tuổi?

Bạn nên trao đổi với bác sỹ nếu bạn mang thai và trên 35 tuổi, vì độ tuổi của bạn sẽ không thể quyết định được tình trạng sức khỏe trong thai kỳ. Một nghiên cứu đã chỉ ra rằng, một số phụ nữ sẽ tự động coi rằng, khi họ lớn tuổi thì việc mang thai, chuyển dạ và sinh nở sẽ phức tạp hơn. Và trong một số trường hợp, chính những sự lo ngại như vậy lại có thể dẫn đến các kết quả xấu. Tuy nhiên, trên thực tế, rất nhiều phụ nữ hoàn toàn có thể mang thai khi đã trên 35 tuổi và có một thai kỳ hoàn toàn khỏe mạnh. Do vậy, bạn nên nói chuyện với bác sỹ về việc làm thế nào để có thai kỳ khỏe mạnh nhất và những cách bạn có thể thực hiện để làm giảm nguy cơ biến chứng trong thai kỳ.

Hãy đảm bảo rằng bạn đã thực hiện các biện pháp sau để có thai kỳ khỏe mạnh:

Chuẩn bị sức khỏe cho mang thai: trước khi bạn có kế hoạch mang thai, hãy chẩn bị cho mình có một cơ thể khỏe mạnh, bao gồm cả việc chế độ ăn uống, tập luyện, sinh hoạt lành mạnh và khám sức khỏe định kỳ, hỏi ý kiến bác sỹ để tiêm các loại văc xin cần thiết (chẳng hạn như văcxin Rubella...) 

Thường xuyên đi khám thai: Thường xuyên khám thai sẽ giúp các bác sỹ có thể kiểm soát được sức khỏe của bạn và em bé. Hãy cho bác sỹ biết về bất cứ dấu hiệu hay triệu chứng nào khiến bạn lo ngại. Ngoài ra, việc trao đổi với bác sỹ cũng có thể khiến bạn an tâm hơn.

Ăn chế độ ăn uống lành mạnh: Khi mang thai, bạn cần phải bổ sung thêm axit folic, canxi, sắt, vitamin D và nhiều chất dinh dưỡng cần thiết khác. Nếu bạn vốn đã có một chế độ ăn uống lành mạnh, hãy tiếp tục duy trì chế độ này. Uống vitamin dành cho bà bầu hàng ngày, lý tưởng nhất là uống trước khi thụ thai một vài tháng, cũng có thể giúp bạn bù đắp được một phần dinh dưỡng thiếu hụt.

Tăng cân khỏe mạnh: Chỉ nên tăng đủ số lượng cân nặng để hỗ trợ cho sự phát triển của em bé. Việc này cũng sẽ giúp bạn giảm cân dễ dàng hơn sau khi sinh. Hãy trao đổi với bác sỹ để biết được lượng cân nặng cần tăng phù hợp với bạn.

Luyện tập thể thao:  Thường xuyên luyện tập thể thao có thể giúp bạn làm giảm, thậm chí là dự phòng các cảm giác khó chịu, cho bạn thêm năng lượng và cải thiến ức khỏe nói chung. Luyện tập cũng có thể sẽ giúp bạn chuẩn bị cho việc chuyển dạ và sinh nở bằng cách tăng sức chịu đựng và tăng cường sức mạnh cơ bắp. Miễn là, bạn phải hỏi ý kiến bác sỹ và được sự cho phép của bác sỹ trước khi luyện tập, đặc biệt là nếu bạn mắc phải tình trạng bệnh tiềm ẩn nào đó.

Tránh các chất nguy hiểm: Rượu, thuốc lá và các thuốc cấm là những thứ bạn nên tránh trong khi mang thai. Luôn hỏi ý kiến bác sỹ trước khi bắt đầu sử dụng bất cứ loại thuốc nào.

Tìm hiểu về các xét nghiệm sàng lọc trước sinh về các bất thường nhiễm sắc thể

Hãy hỏi bác sỹ về các xét nghiệm không xâm lấn trước sinh, xét nghiệm máu để kiểm tra DNA thai nhi trong máu mẹ để xem em bé có nguy cơ mắc phải các bất thường về nhiễm sắc thể hay không.

Một số xét nghiệm sàng lọc trước sinh được khuyến cáo cần thiết cho phụ nữ sinh con ở đột tuổi ngoài 35, chẳng hạn như xét nghiệm Triple Test (là xét nghiệm tầm soát trước sinh sử dụng máu mẹ để tìm hiểu nguy cơ một số rối loạn bẩm sinh ở thai. Có ba chất được sử dụng trong xét nghiệm này là AFP, hCG và Estriol. Trong đó AFP (alpha-fetoprotein) là loại protein do thai sản xuất, hCG (human chorionic gonadotropin) là loại nội tiết do nhau sản xuất trong quá trình mang thai và Estriol là loại nội tiết estrogen được cả nhau và thai sản xuất. Đây là loại xét nghiệm không xâm lấn và hoàn toàn không gây ảnh hưởng đến mẹ và thai). Triple test có thể thực hiện khi thai 15 – 20 tuần. Tuy nhiên, kết quả chính xác nhất khi thai 16 – 18 tuần. 

Các xét nghiệm chẩn đoán như sinh thiết gai nhau (CVS) và chọc ối sẽ cung cấp các thông tin về nhiễm sắc thể của em bé hoặc nguy cơ của một số bất thường nhiễm sắc thể nhất định. Nhưng những xét nghiệm này sẽ đi kèm với nguy cơ sảy thai, mặc dù tỷ lệ rất thấp. Do vậy, bạn và bác sỹ nên cân nhắc giữa lợi ích và nguy cơ của từng loại xét nghiệm.

Tìm hiểu về quá trình sinh con và nuôi con

Sẽ không phải là quá sớm khi bạn tìm hiểu về sinh con và nuôi con khi bạn mới chỉ mang thai. Hãy hỏi bác sỹ về những nguy cơ có thể đến trong quá trình chuyển dạ của bạn, cách nuôi dưỡng và chăm sóc em bé, cũng như những vấn đề sức khỏe và sàng lọc bệnh ngay khi bé mới sinh ra.

Nhìn về tương lai tương sáng

Những lựa chọn của bạn, kể cả từ trước khi khi thụ thai, có thể sẽ có những ảnh hưởng lâu dài lên em bé. Do vậy, hãy luôn lạc quan, nghĩ về việc mang thai sau tuổi 35 là một cơ hội để nuôi dưỡng em bé tốt hơn và hãy chuẩn bị mọi thứ thật tốt để em bé chào đời, bạn nhé.

Ths.Bs.Thu Nguyệt - Viện Y học ứng dụng Việt Nam- Tổng hợp từ Healthline, Mayo Clinic
Bình luận
Tin mới
  • 15/07/2025

    Các hoạt động thể thao dưới nước phù hợp cho người cao tuổi trong mùa hè

    Mùa hè với những ngày nắng nóng kéo dài không chỉ là thời điểm để thư giãn mà còn là cơ hội tuyệt vời để người cao tuổi tham gia các hoạt động thể thao dưới nước. Đây là hình thức vận động nhẹ nhàng, ít gây áp lực lên cơ thể, đồng thời mang lại nhiều lợi ích sức khỏe vượt trội.

  • 14/07/2025

    Bài tập tốt nhất cho chứng đau thắt lưng

    Đau thắt lưng là một trải nghiệm phổ biến đối với nhiều người. Nó thường có thể dẫn đến đau, ngứa ran hoặc tê ở phần thân dưới. Có nhiều nguyên nhân gây đau thắt lưng, phổ biến nhất bao gồm căng cơ, tư thế xấu và tuổi tác.

  • 13/07/2025

    Lựa chọn trang phục và phụ kiện chống nắng hiệu quả cho thanh thiếu niên

    Mùa hè đến mang theo cái nắng gay gắt, đặc biệt tại Việt Nam – nơi khí hậu nhiệt đới khiến bức xạ tia cực tím (UV) đạt mức cao trong nhiều tháng. Đối với thanh thiếu niên lứa tuổi năng động, thường xuyên tham gia các hoạt động ngoài trời như thể thao, dã ngoại hay đi học việc bảo vệ làn da và sức khỏe trước tia UV là vô cùng cần thiết.

  • 12/07/2025

    Chất tạo ngọt nhân tạo làm thúc đẩy cơn đói, khiến bạn ăn nhiều hơn

    Một nghiên cứu mới đã tìm hiểu cách thức sucralose, một chất tạo ngọt không calo, ảnh hưởng đến các tín hiệu não bộ liên quan đến cảm giác đói.

  • 11/07/2025

    Những dấu hiệu của tình yêu thái quá và cách xử lý

    Việc ai đó thể hiện tình cảm với bạn có thể khiến bạn cảm thấy vui vẻ và phấn khích khi bạn đang trong giai đoạn đầu của một mối quan hệ mới. Tuy nhiên, điều quan trọng là phải phân biệt sự mới lạ của một mối quan hệ mới với các hành vi thái quá.

  • 10/07/2025

    Vận động cùng con - giải pháp gắn kết tình cảm gia đình

    Trong cuộc sống hiện đại, khi thời gian dành cho gia đình ngày càng bị thu hẹp bởi công việc và các thiết bị điện tử, việc tìm kiếm một hoạt động vừa tốt cho sức khỏe vừa giúp gắn kết tình cảm cha con trở nên cần thiết hơn bao giờ hết.

  • 10/07/2025

    Cách phòng tránh và xử trí khi trẻ bị cháy nắng

    Những ngày hè đầy nắng là thời điểm lý tưởng để đưa trẻ ra ngoài chơi, đi biển, cắm trại, picnic,... Tuy nhiên, dành quá nhiều thời gian dưới ánh nắng mặt trời có thể khiến trẻ dễ bị cháy nắng. Cháy nắng nặng không chỉ gây khó chịu mà còn có thể làm tăng nguy cơ mắc các vấn đề sức khỏe về da cho trẻ. Cùng đọc bài viết sau đây để biết cách phòng tránh và xử trí khi trẻ bị cháy nắng.

  • 09/07/2025

    Đau đầu do thời tiết nóng bức: Nguy cơ tiềm ẩn và giải pháp phòng ngừa hiệu quả

    Mùa hè mang theo những ngày nắng kéo dài, không khí oi bức và nền nhiệt độ cao, tạo nên nhiều thách thức đối với sức khỏe con người. Một trong những ảnh hưởng phổ biến nhưng ít được chú ý là tình trạng đau đầu do nóng.

Xem thêm